Hình tượng của vua Quang Trung được phác họa là một lãnh tụ thông minh với tầm nhìn chiến lược xuất sắc, biết trân trọng và tận dụng tài năng của mọi người trong bối cảnh đất nước rối ren, đầy thách thức. Vị vua có trách nhiệm cao cả với quê hương và mang trong mình tư tưởng sống khiêm nhường, khôn ngoan, biết tôn trọng nhân tài. Dưới đây là 3 mẫu văn đánh giá về hình tượng vua Quang Trung trong Chiếu cầu hiền hay, mời bạn đọc cùng tham khảo.
Dàn ý về hình tượng của Quang Trung trong tác phẩm Chiếu cầu hiền
1. Khởi đầu
- Trình bày nội dung của văn bản “Chiếu cầu hiền” của Ngô Thì Nhậm.
- Đặt vấn đề cần được phân tích: Quang Trung hiện lên như là một vị vua có tầm nhìn rộng lớn, biết đánh giá cao tài năng của con người.
2. Phần chính
- Vua Quang Trung nhận ra sự quan trọng của việc sử dụng hiền tài.
- Ông nhận thức về những khó khăn khi tìm kiếm và thu thập người có tài năng.
- Khát vọng chiêu mộ những con người có tài giúp đất nước vượt qua khó khăn, cứu vãn cuộc sống.
- Chiến lược cầu hiền tiến bộ: mọi người có tri thức không phân biệt giàu nghèo hay thấp kém...
3. Phần kết
- Ý nghĩa của hình tượng vua Quang Trung: thể hiện một tư duy tiến bộ, đúng đắn và phẩm chất nhân văn cao cả.
Hình ảnh Quang Trung trong tác phẩm Chiếu cầu hiền - Mẫu số 1
“Chiếu cầu hiền” là một trong những văn kiện quan trọng đã thể hiện đúng chủ trương của nhà Tây Sơn khi khích lệ những trí thức Bắc Hà tham gia vào công cuộc xây dựng đất nước. Qua bài viết này, ta thấy hình ảnh vua Quang Trung hiện lên như một người có tầm nhìn rộng lớn.
“Chiếu cầu hiền” được sáng tác như một lời kêu gọi người có tài ra giúp đất nước. Ngay từ đầu, người đọc có thể nhận thấy quan điểm về người hiền - kẻ sĩ đời xưa của vua Quang Trung: “Người hiền giống như ngôi sao sáng trên bầu trời cao. Sao phải phục vụ cho thần, người hiền phải phục vụ cho người.”. Nhà vua đã nhận ra tầm quan trọng của người hiền đối với số phận của quốc gia. Cũng như mối quan hệ chặt chẽ giữa người hiền và một bậc vương thần - “người hiền là sứ giả của thần”. Người đứng đầu quốc gia dù có giỏi đến đâu cũng cần có sự trợ giúp của những người tài từ mọi phương hướng. Đối với vua, người tài phải sử dụng tài năng của mình để giúp đời, giúp người. Nếu “che giấu ánh sáng, che giấu vẻ đẹp” thì đó cũng là làm trái với ý trời. Vua Quang Trung đã tỏ ra rất mong muốn “trẫm đang ngồi đợi bên mép chiếu, chăm chú lắng nghe, sớm hôm mong muốn”. Nhưng thực tế thì “người học rộng tài cao chưa thấy có ai tìm đến”. Câu hỏi “Hay trẫm là người ít đức, không xứng đáng để những người ấy phò tá hay chăng?” là một sự suy ngẫm, phán xét chính mình. Cũng như là để đánh vào những kẻ sĩ có lương tâm không thể làm ngơ trước tấm lòng của một bậc vị vua.
Một lòng lo cho đất nước khi vẫn còn “ở giai đoạn đầu của thời kỳ thịnh vượng, công việc mới chỉ mới bắt đầu”, “bề trên vẫn còn nhiều thiếu sót, công việc ngoài biên vẫn còn phải lo lắng”, “dân còn mệt mỏi chưa phục hồi sức” trong khi công việc giáo dục “đạo đức vẫn còn chưa thấm nhuần”. Bài viết này đi sâu vào tâm trí của mỗi người với sự chân thành, tha thiết của một bậc vua - người có quyền lực tối cao và tất cả phải tôn trọng: “Trẫm lo lắng, ngày một ngày hai vạn công việc mới nảy sinh” khiến cho người đọc phải tự đặt câu hỏi về bản thân liệu đã xứng đáng với đất nước, với nhân dân hay không. Hình ảnh mà vua Quang Trung đưa ra: “Một cái cột không thể chống đỡ được một căn nhà lớn, mưu lược của một người không thể thiết lập được bình yên… Giờ đây trên dải đất rộng lớn như thế này, liệu có một tài năng nào đó được tìm thấy để giúp cho chính quyền ban đầu của trẫm hay không?”. Nhà vua đánh giá cao sự đoàn kết của dân tộc, cũng như khẳng định rằng có những người tài năng hơn ông.
Điều đáng khen ngợi nhất là bài viết đã thể hiện quan điểm công bằng trong việc thu hút người tài. “Ai có kiến thức, tài năng, khả năng giúp ích cho đời đều được phép gửi đơn xin tham gia công việc”. Vua Quang Trung không phân biệt “quần thường hay thứ dân”, miễn là có tài năng có thể giúp ích cho đất nước. Việc sử dụng người tài thì “người có thể sử dụng được thì được ưu tiên, người không có thể sử dụng được thì để lại, không trách móc việc nói nhiều, không thiết thực”. Ông cho phép “các quan chức văn hóa, quân sự được đề cử, nhưng vẫn phải chờ quyết định cuối cùng, tuân theo khả năng của mình”. “Người nào từ trước đến nay có tài năng mà vẫn bị che kín” có thể tự gửi đơn tự đề cử… Điều này cho thấy một tư duy vô cùng dân chủ của Quang Trung. Ông trọng dụng người tài nhưng để cho họ có quyền tự do để từ đó phát huy hết tài năng của mình.
Như vậy, qua phân tích trên, người đọc có thể thấy được một nhân cách cao đẹp của vua Quang Trung với tấm lòng kêu gọi người tài ra giúp đất nước cứu vãn cuộc sống.
Hình ảnh Quang Trung trong Chiếu cầu hiền - Mẫu 2
“Chiếu cầu hiền” đã mô tả rõ hình ảnh Quang Trung với tâm hồn yêu nước, tư tưởng tiến bộ.
Tác phẩm do Ngô Thì Nhậm sáng tác thay mặt vua Quang Trung vào khoảng thời gian 1788 - 1789 để kêu gọi trí thức Bắc Hà đóng góp sức mạnh để xây dựng đất nước.
Biết trọng dụng người tài luôn là một trong những biện pháp sáng suốt của những nhà lãnh đạo, đặc biệt là đối với bậc vị vua. Vì mối quan hệ giữa người hiền với vị vua vô cùng chặt chẽ - “người hiền là đại diện của vị thần” như quan điểm mà vua Quang Trung đã trình bày trong “Chiếu cầu hiền”. Đối với ông, người tài phải được xã hội sử dụng vì không phục vụ người tài chẳng khác nào là phản bội ý trời. Đem tài năng của mình ra xây dựng đất nước là quyền lợi và trách nhiệm của mỗi người tài đối với quốc gia, dân tộc. Hình tượng vua Quang Trung ở đây giống như “ngôi sao Bắc thần” sáng rực, đầy anh minh, sáng suốt để đón nhận người tài từ mọi nơi như những vì sao chầu.
Nhưng thực tế lại đặt ra nhiều nỗi lo âu cho ông. “Thời thế khó khăn, Trung quốc đối diện với nhiều thách thức, các bậc hiền tài phải ẩn mình trong những nơi tối tăm, tránh né trách nhiệm của cuộc sống, những người tài trong triều phải kiềm chế không dám bày tỏ ý kiến. Cũng có những người muốn thoát khỏi khó khăn bằng cách chạy ra biển hoặc sông, nhưng lại chết đuối trên cạn mà không biết, dường như muốn lẩn tránh cả đời”. Họ sống ẩn dật để bảo vệ sự thanh cao với một triều đại đã phai mờ. Hoặc họ tham gia vào chính trị nhưng không dám thể hiện tài năng, không dám nói ra ý kiến... Đó là cách hành xử không muốn của họ. Hiểu được điều đó, vua Quang Trung luôn giữ một tấm lòng hy vọng người hiền sẽ xuất hiện cứu nước, giúp đời: “Bây giờ trẫm đang đứng ở chiếu lắng nghe, mong ngóng ngày đêm…”. Lời nói đầy lòng chân thành khiến cho người nghe phải xúc động. Cùng với đó là sự lo lắng day dứt của nhà vua: “Liệu trẫm có xứng đáng, có đủ tài để những người kia phò tá hay không?”, “Hay thời cuộc hỗn loạn chưa đủ để trẫm phục vụ các quý vị vương hầu?”. Một cách nói khiêm nhường dường như là đang tự hỏi lại bản thân. Cũng như đầy phàn nàn - đánh vào lòng tự trọng của những bậc hiền tài trong xã hội nếu vẫn còn lương tâm chắc chắn không thể phớt lờ.
Đồng thời, Quang Trung cũng đã khẳng định rằng họ sẽ không còn lo sợ bị quên lãng, bị bỏ rơi, bị xem thường… như trong thời kỳ suy vi. Những người học Bắc Hà sẽ có cơ hội để thể hiện tài năng, lòng nhiệt huyết và khát vọng làm việc, góp phần vào sự phát triển của đất nước khi mà 'đất nước đang ở giai đoạn đầu của sự thịnh vượng, mọi công việc đều đang mới mở ra', 'mỗi ngày lại có hàng vạn công việc nảy sinh'...
Đường lối cầu hiền cũng vô cùng tiến bộ và dân chủ mà Quang Trung đã đề cập. “Chiếu này được ban xuống, tất cả các quan lớn nhỏ cùng với thường dân, bất kể ai có tài năng học thuật… đều được khuyến khích.' Vua Quang Trung trân trọng tài năng, đạo đức mà không quan tâm đến nguồn gốc của họ. Chỉ với lòng thành chân thành muốn họ đến giúp đỡ đất nước. Những điều này đã thể hiện một trái tim dành cho dân và đất nước. Một cái nhìn xa trông rộng. Cũng như việc sử dụng tài năng của một vị vua.
Tóm lại, “Chiếu cầu hiền” đã cho người đọc thấy hình ảnh của vua Quang Trung với một nhân cách cao đẹp, một tư duy chiến lược và một tâm hồn yêu nước tha thiết.
Hình ảnh Vua Quang Trung trong Chiếu cầu hiền - Mẫu 3
Quang Trung - Nguyễn Huệ, hình mẫu anh hùng vĩ đại của dân tộc, người đã lãnh đạo đoàn quân Tây Sơn để đánh bại quân thù, thống nhất Đàng Trong và Đàng Ngoài. Sau khi lên ngôi vua, ông giao cho Ngô Thì Nhậm viết 'Chiếu cầu hiền' nhằm mục đích tuyển chọn và thu hút tài năng khắp nơi, đưa họ đến triều đình để được đào tạo và phục vụ đất nước. Với lời văn thuyết phục và sắc bén, Ngô Thì Nhậm đã viết một bài chiếu không chỉ truyền tải thông điệp đến người nghe mà còn khắc họa hình ảnh của vua Quang Trung anh dũng, sáng suốt, yêu nước thương dân, biết trọng trí thức, tư duy tiến bộ, cách ứng xử khéo léo, được lòng dân chúng.
Chiếu là một thể loại văn bản được vua chúa sử dụng để ban hành các mệnh lệnh, yêu cầu hoặc lời kêu gọi cho triều đình và toàn dân. 'Chiếu cầu hiền' là một tác phẩm nhằm mục đích kêu gọi những người hiền tài và học thức ra giúp đỡ đất nước. Quang Trung đã tiến bộ trong tư tưởng khi không chỉ sử dụng người thân cận hay quan lại, mà hướng đến toàn bộ nhân dân, nhận thức rõ vị trí và vai trò của họ trong việc phát triển quốc gia. Ông không phân biệt giai cấp, địa vị, giàu sang, mà coi trọng tài năng, đạo đức, và lòng yêu nước.
Tác phẩm này được viết khi Quang Trung vừa lên ngôi vua, đất nước đang trải qua thời kỳ chia cắt và kiệt quệ. Trong hoàn cảnh đó, vua nhận ra tầm quan trọng của việc thu hút nhân tài để phục dựng đất nước. 'Chiếu cầu hiền' của Ngô Thì Nhậm thể hiện quyết tâm của vua trong công cuộc phục hồi và tinh thần lãnh đạo anh minh, tài ba.
Hình tượng của vua Quang Trung trong tác phẩm được xây dựng là một lãnh đạo có tầm nhìn, biết trọng dụng người tài mà không phân biệt nguồn gốc, địa vị, và có lòng yêu nước. Từ đầu bài 'Chiếu', Ngô Thì Nhậm đã nhấn mạnh vai trò của người tài trong việc xây dựng quốc gia và giúp đỡ vua. Tác giả đã đề cập đến trách nhiệm và nghĩa vụ của người tài, khuyến khích họ đóng góp vào sự phát triển của đất nước.
Vua Quang Trung cũng đề cao vai trò của dân tộc và biết lắng nghe lòng dân. Ông tìm kiếm người có hiểu biết sâu rộng, tư duy rộng mở dưới tầng lớp nhân dân để góp phần vào việc phát triển đất nước. Quang Trung thể hiện sự công bằng, không phân biệt giàu nghèo, và coi trọng tài năng và đạo đức. Sự tin tưởng của dân là quan trọng nhất đối với một vị lãnh đạo.
Qua tác phẩm này, hình tượng của vua Quang Trung được xây dựng là một nhà lãnh đạo có tầm nhìn chiến lược, biết trọng dụng nhân tài và có trách nhiệm cao cả đối với đất nước. Văn phong đanh thép nhưng cũng rất thuyết phục và đầy tính nhân văn của tác phẩm đã tạo nên hình ảnh của một anh hùng dân tộc giản dị nhưng vĩ đại.