Đánh giá về nhân vật Từ Hải trong trích đoạn Chí khí anh hùng của Nguyễn Du bao gồm dàn ý và 7 bài văn mẫu cực kỳ chất lượng, giúp học sinh lớp 11 tự học để mở rộng, nâng cao kiến thức, và phát triển kỹ năng văn cảm nhận đánh giá tâm trạng nhân vật một cách toàn diện.
TOP 7 bài văn mẫu đánh giá nhân vật Từ Hải rất chất lượng dưới đây bao gồm cả bài viết ngắn gọn và đầy đủ để tham khảo, lựa chọn theo khả năng của từng người, giúp các bạn học môn Ngữ văn dễ dàng hơn và chuẩn bị tốt hơn cho bài kiểm tra. Ngoài việc đánh giá nhân vật Từ Hải, các bạn cũng có thể tham khảo thêm: phân tích Chí khí anh hùng, phân tích nhân vật Từ Hải.
Dàn ý đánh giá nhân vật Từ Hải
I. Mở đầu
Nguyễn Du sử dụng ngòi bút tài tình khi mô tả những nhân vật trong Truyện Kiều, tạo ra những hình ảnh sống động, chân thực, để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc. Mỗi nhân vật đều có đặc điểm riêng, với tâm lí và tính cách độc đáo. Chỉ cần một câu thơ ngắn, tác giả đã vẽ nên bức tranh về bản tính của nhân vật.
Đoạn văn về Từ Hải trong Chí khí anh hùng, khi anh rời xa Thúy Kiều để theo đuổi sự nghiệp, là một ví dụ rõ ràng về khả năng miêu tả nhân vật của Nguyễn Du.
II. Nội dung chính
A. Tính cách của Từ Hải
Từ Hải là một người đa tình, nhưng trên hết là một tráng sĩ, người mang trong mình tinh thần mạnh mẽ. Với mục tiêu cao cả, anh ta là nguồn động viên để đạt được mục tiêu.
Trong con người Từ Hải, khao khát được vượt qua biên giới của trời đất như một sức mạnh tự nhiên không thể kiềm chế. Từ Hải sống trong một không gian đầy nồng nàn, đầy hấp dẫn, khiến anh ta bất ngờ động lòng khao khát đi xa. Mọi suy nghĩ của anh hướng về phía bốn phương rộng lớn, sẵn sàng bước đi một mình với thanh gươm bên cạnh. 'Động lòng bốn phương' ở đây chỉ sự kích thích, sự gợi lên của ý chí mạnh mẽ, hùng hồn. Chỉ từ hai câu đầu, chúng ta có thể nhận ra Từ Hải không phải là người bình thường, mà là người có tâm hồn của một anh hùng.
Trong đoạn này, không gian (trời bể mênh mang, bước ra khỏi nhà) là biểu hiện của tính cách anh hùng của Từ Hải: sẵn sàng ra đi một mình, với một con ngựa, và một thanh gươm!
B. Tính cách anh hùng của Từ Hải
Những lời của Từ Hải khi tiễn biệt thể hiện rõ bản tính của nhân vật anh hùng này.
Từ Hải là một người có tâm hồn phi thường. Anh là người của sứ mệnh cao cả, không thể mãi ở trong niềm hạnh phúc hiện tại. Dù đang tận hưởng hạnh phúc, Từ Hải lại bị kích thích bởi sứ mệnh lớn lao, khiến anh dậy sóng. Với anh, sứ mệnh không chỉ là ý nghĩa của cuộc sống, mà còn là điều kiện cần thiết để thực hiện - một ước mơ mà người tri kỉ đã giao phó, hy vọng vào anh. Vì vậy, không có lời tiễn biệt, không có lời than vãn khi chia xa. Thêm vào đó, trong những lời trách của người tri kỉ, không chỉ có sự lo lắng của người phụ nữ, mà còn chứa đựng lời khuyên Kiều phải vượt qua tình cảm thông thường để trở thành vợ của một anh hùng. Do đó, sau này trong niềm nhớ thương của Kiều, không chỉ là sự chờ đợi người yêu xa xôi, mà còn là mong chờ cho sứ mệnh của Từ Hải.
Người này rất tự chủ và tự tin. Trước đây, ngay trong hoàn cảnh khó khăn, Từ Hải đã mạnh mẽ coi mình là anh hùng, tin chắc rằng mọi sứ mệnh sau này sẽ được thực hiện. Bằng chỉ với thanh gươm và con ngựa, Từ Hải đã khẳng định, muộn mất cả một năm, anh sẽ chắc chắn trở về với một kế hoạch to lớn.
C. Lý tưởng hóa nhân vật anh hùng Từ Hải
Từ Hải là một nhân vật được Nguyễn Du lý tưởng hóa. Trong đoạn trích này, qua từ ngữ và hình ảnh nghệ thuật, Từ Hải hiện lên với bản tính phi thường.
Trượng phu là người đàn ông có tinh thần lớn lao. Từ Hải ra quyết định mạnh mẽ. Câu 'động lòng bốn phương' cho thấy ý Từ Hải 'không phải là người thuộc về một gia đình, một bộ tộc, một ngôi làng mà là của bốn phương trời'. 'Dứt áo ra đi' là biểu hiện cho phong cách đặc biệt của anh, dứt áo mà đi.
Bên cạnh đó, Từ Hải cũng là một người phi thường, nên khi ra đi cũng không giống như ai khác. Nguyễn Du đã nói rõ:
Bao la trời cao, biển mênh mông,
Thanh gươm ngựa yên, ra đường nhanh chóng.
Hơn thế nữa, hình ảnh của Gió Mây Bằng thể hiện chí lớn của một anh hùng. Từ Hải ra đi chỉ với thanh gươm ngựa yên, nhưng đã quyết sẵn rằng khi trở về sẽ dẫn đầu mười nghìn quân. Làm thế nào? Từ Hải không tiết lộ, nhưng Kiều tin và người đọc cũng không cảm thấy cần phải nghi ngờ.
III. Kết thúc
Hình ảnh anh hùng Từ Hải chỉ thực sự hiện lên qua những dòng thơ này.
Nguyễn Du đã thành công khi sử dụng từ ngữ, hình ảnh, và nghệ thuật miêu tả theo khuynh hướng lí tưởng hóa để tạo ra một hình tượng của Từ Hải, một nhân vật phi thường với những đặc điểm cụ thể, sống động.
Cảm nhận về nhân vật Từ Hải - Mẫu 1
Trích đoạn “Chí khí anh hùng” trong tác phẩm Truyện Kiều của Nguyễn Du mang lại cảm hứng ca ngợi, khát vọng một anh hùng lý tưởng. Từ Hải là hình mẫu hoàn hảo của sự dũng mãnh, phẩm chất phi thường. Anh hùng Từ Hải vượt qua mọi cám dỗ, hy sinh tình cảm cá nhân để xây dựng cơ đồ, khẳng định bản thân.
Bắt đầu bằng hình ảnh thời gian hạnh phúc của Từ Hải và Thúy Kiều. Tình yêu giữa họ như một ngọn lửa bùng cháy, sâu sắc và mãnh liệt. Nhưng bất ngờ, Từ Hải quyết định ra đi tìm sự nghiệp, tỏa sáng trong thế giới rộng lớn. Sự tự tin của anh ấy được thể hiện qua quyết định nhanh chóng và không do dự.
Trong xã hội hiện đại, việc Từ Hải ra đi giống như việc khởi nghiệp từ con số không, chứng tỏ sự dũng cảm, quyết tâm và tự tin của một anh hùng. Từ Hải là biểu tượng của bản lĩnh, khí phách phi thường. Anh ta không ngần ngại hy sinh tình yêu để theo đuổi ước mơ.
“Khi mười vạn quân đoàn vang vọng,
Chiêng trống reo gọi với đường xa
Hành trình dẫn đến sự phi thường”
Tư tưởng cao cả của Từ Hải hướng đến những mục tiêu cao lớn, biểu hiện sự tự tin vào khả năng của mình. Anh ta ra đi không chỉ vì danh vọng cá nhân mà còn để thể hiện tài năng xuất chúng và mang về một cuộc sống tốt đẹp cho người mình yêu. Hình ảnh của anh ta là biểu tượng của sức mạnh, dũng cảm và quyết đoán.
Nhân vật Từ Hải trong Truyện Kiều của Nguyễn Du không chỉ là biểu tượng anh hùng lý tưởng của văn học Trung đại mà còn mang lại giá trị lý tưởng sâu sắc đến ngày nay, ảnh hưởng mạnh mẽ đến suy nghĩ và hành động của nhiều thế hệ. Từ Hải là một mẫu anh hùng với ý chí kiên cường và tinh thần phi thường, khơi gợi cho mọi người khát vọng và hoài bão của riêng mình.
Cảm nhận về nhân vật Từ Hải - Mẫu 2
Từ Hải xuất hiện như một anh hùng vĩ đại, đầy lòng dũng cảm và chí khí. Anh ta hy sinh tất cả vì tình nghĩa và trách nhiệm, đồng thời không quên lý tưởng cao đẹp của mình. Hành trình của Từ Hải không chỉ là cuộc phiêu lưu cá nhân mà còn là hành trình tìm kiếm ý nghĩa và đích đến cao cả trong cuộc sống.
Không gian trong hai câu thứ ba và thứ tư (trời bể mênh mang, con đường thẳng) rõ ràng thể hiện sự dũng mãnh và quyết đoán của Từ Hải.
Tác giả đã sử dụng hình ảnh 'Thanh gươm yên ngựa lên đường thẳng rong' trước khi Từ Hải và Thuý Kiều tiễn biệt. Mặc dù có vẻ không hợp lý, nhưng lời 'thẳng riong' có thể được hiểu là 'vội lời', không phải là việc ra đi trực tiếp. Điều này là hoàn toàn hợp lý với tình hình trong tác phẩm.
Từ Hải và Kiều nói lúc chia tay để lộ rõ tính cách của họ. Từ Hải, người có lòng trung trực, khi nghe Kiều nói:
Nàng nói:
'Phận gái chữ tòng,
Chàng đi thiếp cũng một lòng xin đi'.
Từ Hải đáp lại:
Từ rằng:
'Tâm phúc tương tri,
Sao chưa thoát khỏi nữ nhi thường tình'.
Trong lời đáp ấy, Từ Hải truyền đạt lời dặn dò và niềm tin cho Thuý Kiều. Chàng mong Kiều hiểu rằng trong tình bạn tri kỷ, mọi điều cần được chia sẻ. Từ Hải cũng khích lệ Kiều vượt qua những ràng buộc của tình yêu thông thường để trở thành vợ của một người anh hùng. Chàng mong được thành công trong sự nghiệp và đón Kiều về nhà với danh dự:
Bao giờ mười vạn tinh binh,
Tiếng chiêng dậy đất bóng tinh rợp đường.
Làm cho rõ mặt phi thường,
Bấy giờ ta sẽ rước nàng nghi gia'.
Đó là lời chia biệt của một anh hùng mạnh mẽ, không bịn rịn như Thúc Sinh khi chia tay Kiều. Sự nghiệp anh hùng đối với Từ Hải là ý nghĩa của cuộc sống. Hơn nữa, chàng tin rằng chỉ khi thành công trong sự nghiệp, chàng mới xứng đáng với niềm tin và hy vọng của người đẹp.
Thứ hai, Từ Hải là người rất tự tin trong cuộc sống:
Đành lòng chờ đó ít lâu,
Chầy chăng là một năm sau vội gì!
Từ tư duy đến hành động, Từ Hải trong lúc chia tay toát lên sự tự tin. Chàng tin rằng chỉ trong vòng một năm, chàng sẽ đạt được thành công lớn.
Trong đoạn trích này, tác giả kết hợp linh hoạt giữa từ ngữ Hán Việt và phong cách bình dân, sử dụng hình ảnh vàng son cùng với những câu chuyện cổ tích. Nhân vật Từ Hải được tái hiện theo hình tượng lý tưởng, phù hợp với kịch bản chung.
Về từ ngữ, tác giả lựa chọn từ 'trượng phu', chỉ tính cách lớn lao của Từ Hải. Từ 'thoắt' trong cặp câu:
Nửa năm hương lửa đương nồng,
Trượng phu thoắt đã động lòng bốn phương.
Nếu không có chí khí và bản lĩnh, khi hạnh phúc vợ chồng nồng ấm, người ta dễ quên đi những việc khác. Nhưng Từ Hải khác biệt, ngay khi hạnh phúc, chàng nhớ đến mục tiêu và chí hướng của mình. Tất nhiên, chí khí đó phù hợp với bản tính của Từ, và chàng tin rằng thực hiện được chí lớn sẽ xứng đáng với niềm tin và trân trọng của Thuý Kiều.
Hình ảnh 'Gió mây bằng đã đến kì dặm khơi' tượng trưng cho sự tự do và cao quý của Từ Hải, như chim bằng cưỡi gió bay cao, bay xa ngoài biển lớn. Hình ảnh 'Thanh gươm yên ngựa lên đường thẳng rong' diễn tả sự mạnh mẽ, phi thường của Từ Hải.
Từ Hải nói rằng sao Kiều chưa thoát khỏi thói nữ nhi thường tình không phải là phê phán, mà là mong muốn Kiều mạnh mẽ hơn để trở thành vợ của một người anh hùng. Câu nói về 10 vạn tinh binh càng chứng tỏ tình tri kỉ, tri âm giữa hai người.
Đoạn trích ca ngợi chí khí anh hùng của Từ Hải và khẳng định tình cảm tri kỉ giữa Thuý Kiều và Từ Hải.
Cảm nhận về nhân vật Từ Hải - Mẫu 3
Kim Trọng, Thúc Sinh và Từ Hải là ba nhân vật đã liên quan chặt chẽ đến số phận và tình cảm của Thúy Kiều. Mối tình giữa Kim Trọng và Kiều là tình yêu đầu đẹp đẽ giữa hai con người tài năng, đã thề nguyện trọn đời. Mối quan hệ giữa Thúc Sinh và Kiều là sự bất hạnh và chia xa sau khi tình cảm đã trao nhau. Còn Từ Hải và Kiều đã kết nghĩa tri kỷ giữa 'chàng anh hùng và cô gái thuyền quyên'. Nguyễn Du đã mô tả những nhân vật này một cách tuyệt vời, tạo ra cảm hứng về nhân văn trên những trang thơ của 'Truyện Kiều'.
Qua việc miêu tả về Từ Hải trong đoạn thơ 'Kiều gặp Từ Hải', chúng ta nhìn thấy ước mơ về tự do và công bằng trong xã hội phong kiến.
Khi đó, Kiều đang sống ở Châu Thái dưới quyền Bạc Bà, Bạc Hạnh:
'Vội về, vội bán đi,
Chẳng thiếu chỗ nào để đi!'
Trong tình cảnh đó, 'khách biên đình', nơi xa xôi đã đến với Kiều. Đó là một đêm thu dịu dàng, 'gió mát, trăng thanh'. Hai chữ 'bỗng đâu' diễn đạt sự đột ngột, bất ngờ:
'Gió mát, trăng thanh soi sáng lầu thâu,
Bỗng đâu khách biên đình tới thăm.'
Không phải là một danh nhân được ca ngợi vang dội, không phải là người được nhìn nhận bằng sự 'cờ pha màu áo nhuộm non da trời', cũng không phải là kẻ khiến người ta 'trăm nghìn đổ một trận cười khí không'. Nhưng anh ta là 'một anh hùng' với phẩm chất vượt trội:
''Râu hùm, hàm én, mày cao,
Đôi vai rộng, thân cao đầy tự hào.'
Những biểu tượng, những chi tiết ấy, mặc dù mang tính chất tượng trưng của thơ cổ, nhưng với cấu trúc 2/2/2 ở câu lục và 4/4 ở câu bát, thơ trở nên mạnh mẽ, ấn tượng hơn về một hình tượng anh hùng, một vị tướng vĩ đại, uy nghi. 'Khách biên đình' có võ nghệ cao cường vượt trội, có trí tuệ và dũng mãnh. Đó chính là một anh hùng xuất sắc:
'Đường đường một anh hùng tráng
Khí phách hơn sức, võ công tài trang.'
Lai lịch kín đáo của 'khách' dần được tiết lộ, về danh tính, quê quán, về tinh thần giang hồ của một du khách cầm kiếm, sống một cuộc sống tự do.
'Đi trời bước đất nhân thế,
Gia phả Từ, tên Hải, xuất xứ Việt Đông,
Thường vùng vẫy trong giang hồ,
Gươm đàn nửa gánh, đất trời một lòng.'
Nguyễn Du đã sử dụng một số từ Hán-Việt như 'đấng anh hùng', 'Côn quyển', 'thao', 'giang vẫy vùng' để miêu tả tính cách anh hùng và khao khát tự do của nhân vật Từ Hải. Những phụ âm 'đ' trong các từ như 'đi trời, bước đất', 'nhân thế', 'Việt Đông', tạo nên tiếng thơ hùng hồn, uy nghiêm. Sau khi Từ Công qua đời, Thúc Sinh vẫn nhớ mãi với sự kính trọng:
'Đại vương tên Hải, họ Từ,
Trải qua bao trận đánh, sức mạnh vượt trội hơn người.
Vẫy vùng trong bao nhiêu năm,
Tạo ra những kỳ tích kinh thiên địa cùng đám người lớn lên,
Quân đoàn hùng mạnh chống chọi nơi biên giới đông...'
Có thể nói, Nguyễn Du đã sử dụng từ ngữ và hình ảnh tráng lệ nhất, giọng thơ hùng vĩ nhất, để tôn vinh phẩm chất phi thường, tính cách giang hồ tự do, chí khí anh hùng của Từ Hải.
Từ Hải cũng là một anh hùng đa tình. Lần gặp đầu tiên, có sự giao du thiếp danh lịch sự, đầy ý nghĩa: 'cùng nhìn... cùng thích'. Vẻ đẹp của người đẹp đã khiến cho trái tim anh hùng phải rung động. Đó cũng là khoảnh khắc 'đầu tiên đọng lại lưu luyến' của hai người:
'Thiếp danh dẫn dắt vào lầu hồng,
Cả hai cùng nhìn nhau, cùng thích nhau.'
Cuộc trò chuyện ở 'lầu hồng' giữa anh hùng và nữ nhân đã làm nổi bật thêm những phẩm chất tốt đẹp trong tâm hồn của Từ Hải. Khi gặp gỡ Kiều tại 'lầu hồng', Từ Hải không phải vì tình yêu hoa trái mà vì ý muốn tìm kiếm 'tri kỷ'. Do đó, khi nghe người đẹp nói lên niềm hy vọng ''Tấn Dương được thấy mây rồng lần cuối', nghe Kiều trao niềm tin bảo vệ: 'Rộng lòng cỏ nội hoa mong manh - Chút thân thiết bé nhỏ không dám làm phiền trong tương lai' thì Từ Hải 'gật đầu' hạnh phúc:
'Một lời biết đến chúng ta,
Ngàn lời và nghìn tứ, cũng là cùng có nhau.'
Đó là một lời hứa như một lời thề của anh hùng trung thành. Không cần dùng mưu kế như Thúc Sinh 'khi đưa về hãy tạm giấu nàng ở một chỗ', Từ Hải đã giải thoát Kiều khỏi nơi lưu trú xanh, đối xử rất lịch thiệp: 'Tiền trăm trở lại cứ nguyên như cũ'. Người 'giang hồ quen thói vẫy vùng', từng 'trải qua nhiều trận đánh' ấy lại có một tình yêu rất lãng mạn, Từ Hải là người đã làm thay đổi số phận của một cô gái thanh lâu:
'Chàng anh hùng, nàng thuyền quyên,
Phỉ nguyện cùng phượng, tình đẹp như cưỡi rồng.'
Thông qua phần 'Kiều gặp Từ Hải', ta thấy rõ nghệ thuật miêu tả người của Nguyễn Du vô cùng độc đáo và sắc nét. Thi sĩ đã dùng những từ ngữ tinh tế nhất, trang trọng nhất để diễn đạt tính cách anh hùng phi thường, khao khát tự do và tình yêu lãng mạn của nhân vật Từ Hải. Từ ngữ đến cách diễn đạt, mọi thứ đều lịch lãm, trang trọng: nhân vật như một bức tranh lung linh sắc màu huyền thoại trong sử thi.
Nhân vật Từ Hải tỏa sáng như một tia sáng xuyên qua cuộc đời ngắn ngủi của Thúy Kiều, để lại trong lòng người dấu ấn tươi đẹp. Chân dung anh hùng Từ Hải là một khía cạnh đẹp đẽ về cảm hứng nhân đạo trong 'Truyện Kiều'.
Cảm nhận về nhân vật Từ Hải - Mẫu 4
Chí khí anh hùng là đoạn trích mô tả về Từ Hải - một 'anh hùng thời đại', nhân vật thể hiện giấc mơ về công lý của Nguyễn Du. Đoạn trích này vẽ nên hình ảnh Từ Hải với tính cách anh hùng, khao khát tự do mãnh liệt.
Từ Hải là một anh hùng tưởng tượng. Từ ngoại hình, lời nói, hành động, tính cách và cách tỏ tình của Từ Hải đều phản ánh phẩm chất của một anh hùng. Tâm hồn của Từ Hải luôn hướng về mọi hướng, anh là người thuộc về 'bốn phương', sống tự do như 'thanh gươm yên ngựa lên đường thẳng rong'. Mọi thứ đến và ra đi nhanh chóng, quyết đoán. Lời tạm biệt của Từ Hải với Kiều rõ ràng mang dấu ấn của một quý ông trượng phu: trang trọng, mạnh mẽ có chút hào khí.
Từ Hải trong Kim Vân Kiều truyện của Thanh Tâm Tài Nhân được mô tả là một tướng cướp: 'Lúc ấy có một hảo hán tên là Hải, họ Từ, tự là Minh Sơn, có tính khí rộng lớn, giàu có và nhẹ nhàng, coi trọng tình thương và bất kể, có kỹ năng chiến đấu xuất sắc, nổi tiếng là anh hùng, trước đây cũng từng học văn, nhưng không thành danh và sau đó theo đuổi con đường giang hồ.'
So với Kim Vân Kiều truyện, đoạn trích trong Truyện Kiều được sáng tạo hoàn toàn. Nguyễn Du đã loại bỏ các chi tiết thực tế nhàm chán, thay vào đó là các mô tả lãng mạn, ngôn ngữ tinh tế, hình ảnh sâu sắc và đầy cảm xúc, giọng điệu trang trọng... tất cả thể hiện xu hướng lý tưởng hóa trong việc xây dựng nhân vật Từ Hải.
Cảm nhận Từ Hải - Mẫu 5
Khi nhắc đến những người có ảnh hưởng lớn trong văn học Việt Nam, không thể không nhắc đến Nguyễn Du - một thi sĩ vĩ đại đã đưa tên tuổi nước ta ra thế giới. Trong sự nghiệp sáng tác của mình, Nguyễn Du để lại nhiều tác phẩm văn học nổi tiếng viết bằng cả chữ Hán lẫn chữ Nôm, trong đó có 'Truyện Kiều'. 'Truyện Kiều' không chỉ thành công trong việc vẽ nên số phận bi đát của người phụ nữ trong xã hội phong kiến và nâng cao tinh thần hoài bão của nhân dân Việt Nam qua nhân vật Thúy Kiều và cuộc sống đầy gian khổ của nàng, mà còn thể hiện sự tôn trọng, khen ngợi về người anh hùng của Nguyễn Du. Hình ảnh người anh hùng tuyệt vời này được thể hiện rõ qua nhân vật Từ Hải, đặc biệt là trong đoạn trích “Chí khí anh hùng”. Bên cạnh miêu tả về ngoại hình của Từ, “Chí khí anh hùng” cũng là những dòng thơ xuất sắc nhất mà Nguyễn Du dành cho nhân vật này.
Nguyễn Du (1765-1820) được sinh ra và lớn lên trong một thời đại đầy biến động - khi giang sơn thay đổi nhiều lần, chế độ phong kiến suy tàn dần, và nhiều cuộc nổi dậy nông dân diễn ra. Điều này đã giúp Nguyễn Du hình thành quan điểm về cuộc sống và thế giới xã hội, và đã ảnh hưởng đến phong cách văn chương của ông. Với lịch sử gia đình văn hóa và trí thức, Nguyễn Du đã có điều kiện để nghiên cứu lịch sử và mở rộng hiểu biết văn hóa cũng như văn học của mình. Tất cả những trải nghiệm lớn trong cuộc đời đã trở thành nguồn cảm hứng lớn cho các tác phẩm văn học của ông, đặc biệt là trong 'Truyện Kiều'. Ngoài hình ảnh những cuộc đời khổ đau mà Nguyễn Du đã miêu tả một cách sâu sắc trong tác phẩm này, chúng ta còn thấy hình ảnh của anh hùng đầy ước mơ. Trong đoạn trích “Chí khí anh hùng”, nhân vật Từ Hải - một anh hùng tái thế, đã được Nguyễn Du tạo ra và tán dương với tất cả những phẩm chất cao quý.
Đoạn trích “Chí khí anh hùng” diễn ra sau khi Từ Hải cứu Thúy Kiều khỏi lầu xanh, và sau nửa năm sống hạnh phúc với nhau, Từ Hải quyết định rời bỏ Kiều để theo đuổi sự nghiệp lớn. Đoạn trích này bao gồm 18 câu (từ câu 2213 đến câu 2230) và được chia thành ba phần - giới thiệu về Từ Hải, cuộc trò chuyện giữa Từ Hải và Kiều, và hình ảnh của Từ Hải khi ra đi. Qua “Chí khí anh hùng”, tác giả không chỉ truyền tải những tư tưởng của mình mà còn lồng ghép ước mơ lãng mạn của mình và những con người bị đàn áp trong xã hội cũ vào nhân vật Từ Hải.
Bắt đầu đoạn trích, Nguyễn Du viết:
“Nửa năm hương lửa đương nồng,
Trượng phu thoắt đã động lòng bốn phương.
Trông vời trời bể mênh mang
Thanh gươm yên ngựa lên đường thẳng rong.”
Cụm từ “hương lửa đương nồng” ám chỉ cuộc sống hạnh phúc của Từ Hải và Thúy Kiều, nhưng Từ Hải không hài lòng với điều đó mà mong muốn một điều gì đó lớn lao hơn ở 'bốn phương' - mong muốn tự do bay nhảy trên khắp nơi, ra đi để theo đuổi sự nghiệp lớn của một người đàn ông. Trong xã hội phong kiến, nam giới phải có lòng vị tha giữa bầu trời và đất đai. “Trượng phu” là cách gọi tôn trọng cho người anh hùng tái thế. Và suốt “Truyện Kiều”, Nguyễn Du chỉ dùng từ này với nhân vật Từ Hải. Điều đó thể hiện tấm lòng của Nguyễn Du đối với nhân vật này. Từ Hải là giấc mơ của ông, giấc mơ về anh hùng, tự do và công lý. Từ đó, Từ Hải trở thành một người anh hùng vĩ đại, một huyền thoại. Xuất hiện trong “Truyện Kiều” như một biểu tượng sử thi, Từ Hải đã tạo nên những phần hào sảng nhất và sống động nhất trong thế giới buồn rầu của “Đoạn Trường Tân Thanh”.
Quyết tâm ra đi vì lý tưởng lớn lao của Từ Hải được thể hiện từ những từ ngữ đầu tiên như “thoắt”. Đó là cách hành động bất thường, dứt khoát của Từ Hải. Dù đang hạnh phúc, nhưng Từ Hải không quên mục tiêu và định hướng của cuộc đời mình. Điều đó phản ánh chí khí và bản lĩnh của Từ Hải, và chàng nghĩ rằng chỉ khi thực hiện được lý tưởng lớn lao, mới xứng đáng với niềm tin yêu và sự trân trọng mà Thúy Kiều dành cho mình. Cụm từ “động lòng bốn phương” theo Tản Đà là “động bụng nghĩ đến bốn phương” cho Từ Hải “không phải người một nhà, một họ, một xóm, một làng mà là người của trời đất, của bốn phương” (Hoài Thanh). Chính vì thế, chàng hướng về “trời bể mênh mang”, với “thanh gươm yên ngựa” lên đường đi thẳng:
“Trông vời trời bể mênh mang
Thanh gươm yên ngựa lên đường thẳng dong”.
Không gian bao la của trời đất và con đường thẳng đã thể hiện rõ chí khí anh hùng của Từ Hải. Bên cạnh đó, tác giả còn sử dụng cụm từ “lên đường thẳng rong” nhằm gợi lên dáng vẻ hiên ngang, sẵn sàng lên đường của Từ Hải. Bằng cách sử dụng cảm hứng từ vũ trụ, các cụm từ mang tính gợi hình, gợi cảm cao, Nguyễn Du đã mô tả thành công nhân vật anh hùng Từ Hải - một con người mang trong mình những hoài bão lớn lao.
Mười hai câu thơ tiếp theo là cuộc đối thoại giữa Thúy Kiều và Từ Hải:
“Nàng rằng: “Phận gái chữ tòng”
Chàng đi thiếp cũng một lòng xin đi.”
Khi biết Từ Hải muốn ra đi làm ăn, Kiều không ngần ngại bày tỏ mong muốn được đi theo chồng, vì nàng tuân theo lẽ “phận gái chữ tòng” – bổn phận của người vợ. Mặc dù có tư tưởng tiến bộ, nhưng Kiều vẫn dựa vào lễ giáo phong kiến để thuyết phục Từ Hải cho nàng được làm tròn chữ “tòng” – “xuất giá tòng phu”, thúc giục Từ Hải đưa nàng theo để cùng nhau vượt qua những khó khăn. Ở đây, chúng ta thấy thêm một phẩm chất cao đẹp của Kiều – tình yêu chồng và sự tôn trọng, khâm phục của mình dành cho Từ Hải – một biểu tượng hoàn hảo của người quân tử với nhiều hoài bão lớn lao. Phản ứng của Từ Hải là:
“Từ rằng: “Tâm phúc tương tri
Sao chưa thoát khỏi nữ nhi thường tình?
Từ Hải nhẹ nhàng trách móc Kiều, cho rằng nếu cả hai hiểu rõ nhau và biết tình cảm của mình dành cho nhau, thì tại sao Kiều vẫn còn tin vào những phong tục cũ kỹ, không hiểu mình hơn. Lời nói của chàng không chỉ là lời trách móc nhẹ nhàng mà còn là lời động viên, an ủi Thúy Kiều, nhắc nhở nàng nên tự hào về bản thân khi được đánh giá cao hơn những người phụ nữ khác. Tiếp theo, Từ Hải liệt kê một loạt lý do để khuyên Kiều không đi theo chàng:
“Bao giờ mười vạn tinh binh
Tiếng chiêng dậy đất bóng tinh rợp đường
Làm cho rõ mặt phi thường
Bấy giờ ta sẽ rước nàng nghi gia
Bằng nay bốn bể không nhà
Theo càng thêm bận biết là đi đâu?
Đành lòng chờ đó ít lâu
Chầy chăng là một năm sau vội gì!”
Từ Hải khẳng định chỉ khi mơ ước của mình thành hiện thực – có một kế hoạch chắc chắn để tỏ rõ sự phi thường thì chàng mới đón Kiều về theo cách đàng hoàng nhất, trang trọng nhất. Điều này không chỉ ca ngợi chí khí anh hùng mà còn thể hiện sự quan tâm, chu đáo sâu sắc của Từ Hải dành cho Kiều. Chàng không muốn vợ phải chịu khổ với mình trong những ngày “bốn bể không nhà”, nên càng không muốn đưa Kiều theo cùng. Tóm lại, Từ Hải đã thông qua nhiều lý do khéo léo để tạo niềm tin, hy vọng cho Kiều, từ đó thống nhất khát vọng phi thường và tình cảm sâu đậm với người mình yêu thương.
Kết thúc đoạn trích là những câu thơ mô tả về Từ Hải ra đi lập nghiệp:
“Quyết lời dứt áo ra đi
Gió mây bằng đã đến kì dặm khơi.”
Dứt lời chia tay với Kiều, Từ Hải đã bước đi mạch lên đường, dứt khoát, không do dự, không để tình cảm làm trì hoãn hoặc cản trở bước tiến của người anh hùng. Vì đây là thời điểm chim bằng bay lên cùng gió mây – thời điểm người anh hùng của chúng ta tỏa sáng giữa muôn trùng sông núi. Một lần nữa, Nguyễn Du đã sử dụng một loạt điển tích, điển cố nhằm khẳng định quyết tâm và tự tin vào thành công của Từ Hải, đồng thời thể hiện lí tưởng của một người anh hùng khao khát gây dựng nên một sự nghiệp với tầm vóc lớn và mang nhiều ý nghĩa.
Trong văn học Việt Nam, không chỉ Từ Hải mà còn có nhiều nhân vật khác đại diện cho chí cao đẹp và sự hy sinh bản thân để bảo vệ công lý. Họ không để những cám dỗ hay tình cảm cá nhân làm lung lay lòng họ trên con đường này. Qua những hình tượng này, ta hiểu thêm rằng đây không chỉ là việc tạo dựng nhân vật cho câu chuyện mà còn là sự thể hiện của ước mơ và khát vọng của tác giả cũng như của nhân dân Việt Nam về sự tự do, hạnh phúc và hòa bình.
Tổng kết, Nguyễn Du đã thể hiện thái độ khẳng định và ca ngợi đối với người anh hùng Từ Hải bằng cách kết hợp nhiều phương tiện nghệ thuật, các hình ảnh ước lệ cùng với mô tả tài năng về tính cách của nhân vật. Từ Hải không chỉ là người anh hùng hiện thực mà còn là biểu tượng của ý niệm anh hùng lãng mạn của tác giả. Nguyễn Du muốn gửi gắm lí tưởng của mình vào nhân vật Từ Hải để thể hiện ước mơ của mình, cũng như của những người bị áp bức trong xã hội phong kiến. Đồng thời, ông muốn để lại những bài học quý báu cho hậu thế qua hình ảnh của nhân vật này – luôn đấu tranh cho công lí và lẽ phải vì tương lai của bản thân và xã hội.
Cảm nhận về nhân vật Từ Hải - Mẫu 6
Trích Chí khí anh hùng trong Truyện Kiều của Nguyễn Du, nói về Từ Hải, một hình tượng nhân vật lí tưởng thể hiện ước mơ lãng mạn về một anh hùng có những phẩm chất, phi thường.
Trích Chí khí anh hùng từ câu 2213 đến câu 2230 trong Truyện Kiều của Nguyễn Du, nói về Từ Hải, một hình tượng nhân vật lí tưởng thể hiện ước mơ lãng mạn về một anh hùng có những phẩm chất, phi thường.
Rơi vào lầu xanh lần thứ hai, Thúy Kiều luôn sống trong tâm trạng chán chường, tuyệt vọng:
Biết thân chạy chẳng khỏi trời,
Cũng liều mặt phấn cho rồi ngày xanh.
Từ Hải đột ngột xuất hiện, như thấu hiểu Thúy Kiều hơn bất cứ ai. Trong vùng lầy lội của lầu xanh, Từ Hải gặp Kiều, nhận ra vẻ đẹp và cao quý của nàng. Ngay từ lúc đầu gặp gỡ, Kiều đã cảm thấy Từ Hải là người duy nhất có thể hiểu mình. Kiều khiêm tốn thốt:
Cỏ hoa nội hiền lành,
Chẳng cần phải lo lắng mai sau.
Dù là gái giang hồ hay kẻ 'giặc', họ đã tìm thấy nhau trong tình yêu tri kỷ. Từ Hải tôn trọng Kiều, còn Kiều ngưỡng mộ Từ Hải. Nhưng tình yêu không thể giữ chân Từ Hải lâu. Chàng quyết định ra đi để tiếp tục sứ mệnh của mình. Đoạn trích này tôn vinh Từ Hải với chí khí anh hùng, nhưng cũng thể hiện sự cô đơn, trống trải trong cuộc sống của chàng.
Nguyễn Du luôn kính trọng và tôn vinh Từ Hải, nhìn thấy chàng là biểu tượng của sự chính trực và anh hùng. Cuộc hôn nhân với Kiều không làm suy yếu lòng quyết tâm của Từ Hải. Dù đã có thời gian hạnh phúc bên Kiều, nhưng chàng vẫn quyết định đi tiếp trên con đường lớn lao của mình:
Sáu tháng hương lửa ngời rực,
Trượng phu thoắt lại hướng xa.
Ngắm với vời trời bể mênh mang,
Thanh gươm yên ngựa, lên đường thẳng rong.
Tác giả miêu tả Từ Hải như một người đa tình, nhưng trước hết, chàng là một tráng sĩ, mang trong mình chí khí mạnh mẽ. Chí là mục tiêu cao cả, khí là sức mạnh để đạt được mục tiêu. Khao khát tự do trong Từ Hải không thể bị kiềm chế.
Trước khi gặp Kiều, Từ Hải đã là một anh hùng, từng vượt qua nhiều thử thách. Chí nguyện và quyết tâm làm nên danh vọng của chàng. Chẳng có gì ngăn cản được bước chân của Từ Hải.
Dù không nói rõ Từ Hải sẽ làm gì sau này, nhưng theo dõi mạch truyện, ta hiểu rằng một sự nghiệp vĩ đại đang chờ đợi chàng. Từ Hải không chỉ là người đầy đam mê, mà còn là người của sứ mệnh anh hùng. Khi đang trong thời kỳ hạnh phúc, chàng đã quyết định tiếp tục cuộc hành trình của mình.
Động lòng bốn phương tức là lòng chàng rộn ràng, khát khao tự do không giới hạn. Tư duy và quyết đoán của Từ Hải không bị gì làm trì hoãn. Chàng sẵn sàng lên đường với thanh gươm và con ngựa trung thành.
Trong cảnh tiễn biệt, Từ Hải được miêu tả như một hình ảnh vĩ đại. Dường như chàng đã sẵn sàng lên đường. Điều này thể hiện sự quyết đoán và tinh thần phi thường của Từ Hải.
Thúy Kiều biết rõ Từ Hải sẽ phải đối mặt với khó khăn khi ra đi, nhưng vẫn cầu xin được đi cùng, bởi nàng cho rằng: Phận phụ nữ đòi hỏi phải theo chồng, nên nàng muốn đi cùng chàng. Mặc dù lời nói ngắn gọn, nhưng quyết tâm của nàng rất cao. Từ chồng mình làm thiếp, nàng muốn đi cùng để chia sẻ gánh vác.
Từ Hải tỏ ra là người anh hùng rõ ràng qua lời nói trong cuộc tiễn biệt:
Chàng nói: “Tâm phúc tương tri,
Sao nàng vẫn giữ lòng mình trong tình yêu bình thường?
Khi muôn vạn binh lính cất tiếng gọi,
Kèn trống kêu rộn vang đường phố.
Khi đó, ta sẽ dẫn nàng về nhà quý tộc.
Hiện tại, khi chúng ta đang xa nhà vắng bể,
Chúng ta sẽ phải lo lắng đi đâu?
Hãy kiên nhẫn chờ đợi một chút,
Có khi chỉ trong một năm, ta sẽ quay trở lại!”
Tâm phúc tương tri biểu hiện sự hiểu biết sâu sắc giữa hai người, nhưng Thúy Kiều dường như vẫn chưa hiểu rõ tâm can của Từ Hải, vì vậy còn giữ lòng mình trong tình yêu thông thường. Thực ra, nàng phải thể hiện sự mạnh mẽ để trở thành một phu nhân đích thực.
Từ Hải bộc lộ lí tưởng anh hùng qua ngôn ngữ mạnh mẽ. Trong lời tiễn biệt với Thúy Kiều, chàng không thể hiện sự luyến tiếc hay mất mát, mà tập trung vào mục tiêu cao cả của mình. Nếu thực sự yêu thương, Từ Hải sẽ chấp nhận Thúy Kiều đi theo.
Từ Hải, một người có lòng dũng cảm và khao khát thành tựu phi thường, không thể lòng mình trong việc êm đềm của cuộc sống gia đình. Dù đang trong khoảnh khắc hạnh phúc, tiếng gọi của sự nghiệp vẫn thúc đẩy chàng đi. Từ Hải quyết định rời bỏ để theo đuổi ước mơ của mình. Đối với chàng, sự nghiệp là trên hết, là lý do để thực hiện những ước mơ của người tri kỉ. Vì vậy, không có lời than thở khi chia tay. Thêm vào đó, trong lời nói 'Sao chưa thoát khỏi nữ nhi thường tình' còn chứa đựng lời khuyên cho Thúy Kiều phải vượt lên tình cảm thông thường để đáp ứng được vai trò của một phu nhân.
Từ Hải, một người tự tin, từng xem mình là anh hùng trong cuộc sống. Bây giờ, chàng tin rằng mọi thứ đều trong tầm kiểm soát của mình. Dù chỉ cầm thanh gươm và yên ngựa, nhưng Từ Hải tin rằng sẽ có mười vạn tinh binh dưới quyền mình, sẽ trở về trong chiến thắng và vinh quang, để thể hiện vẻ vang cho người phụ nữ mình yêu. Từ Hải khẳng định rằng, thậm chí nếu muộn, cũng chỉ là một năm, chắc chắn sẽ quay trở lại với một sự nghiệp lớn lao.
Không có sự phàn nàn, buồn bã hay luyến tiếc như các cuộc chia tay khác, Từ Hải có cách tiếp tục mang dấu ấn của anh hùng. Lời chia tay của chàng là lời hứa kiên định, là niềm tin vững chắc vào tương lai gần. Hai câu thơ cuối đã làm rõ thêm quyết tâm đó:
Chúng ta quyết định rời bỏ,
Gió và mây đã sẵn sàng trên đường.
Nguyễn Du sử dụng hình ảnh chim bằng (đại bàng) để tượng trưng cho khát vọng của anh hùng muốn tạo ra sự nghiệp lớn lao, chỉ Từ Hải. Sự ra đi đột ngột, quyết đoán trong lời chia tay, niềm tin vào chiến thắng... tất cả thể hiện sự chí khí anh hùng của Từ Hải. Đã đến lúc chim bằng tung cánh bay lên cùng gió và mây.
Hình ảnh về gió mây bằng tượng trưng cho sự ra đi của những người anh hùng, như Trang Tử đã tả chim bằng cất cánh, mỗi lần bay chín vạn dặm mới dừng nghỉ, so sánh với những con chim nhỏ trên cành cây để diễn đạt sự mãn nguyện chiến thắng của con người phi thường khi rời khỏi nơi chia tay.
Từ Hải là một hình ảnh anh hùng độc đáo của Nguyễn Du, thể hiện khả năng sáng tạo trong việc diễn đạt chí khí anh hùng và khát vọng tự do của nhân vật.
Từ Hải biểu lộ mạnh mẽ ước mơ công bằng vẫn hiện diện trong những hoàn cảnh khó khăn của xã hội. Chàng ra đi không chỉ vì lý do cá nhân mà còn vì sự bất bình trước những cảm xúc của con người như Thúy Kiều, người bị bóp méo. Từ Hải mong muốn được tự do rong chơi trong bốn biển, thực hiện ước mơ công bằng, không phải là để tạo ra quyền lực phổ biến.
Nguyễn Du đã thành công trong việc sử dụng ngôn từ và hình ảnh để biến Từ Hải thành một hình tượng phi thường với những đặc điểm đẹp và sinh động. Đoạn trích nhỏ này đã làm nổi bật tính cách của Từ Hải - một người anh hùng lý tưởng, một mẫu người tuyệt vời trong Truyện Kiều.
Cảm nhận về nhân vật Từ Hải - Mẫu 7
Chí khí anh hùng trong Truyện Kiều của Nguyễn Du, phần Gia biến và lưu lạc, vẽ lên hình ảnh tuyệt vời của Từ Hải và truyền đạt những thông điệp ý nghĩa.
Phần này mô tả cuộc chia ly giữa Thúy Kiều và Từ Hải sau nửa năm sống hạnh phúc. Từ Hải, như một anh hùng vĩ đại, rời bỏ để theo đuổi những mục tiêu cao cả và lớn lao.
Râu hùm, hàm én, mày ngài,
Vai rộng bằng năm thước, thân mười thước cao.
Vẻ đẹp không chỉ ở ngoại hình:
Đường đường anh hùng cao quý,
Võ công vượt trội, tài năng ưng ý.
Bốn câu thơ đầu đã vẽ lên hình ảnh của một anh hùng với hoài bão lớn lao và khao khát không gian rộng lớn:
Nửa năm trải qua hương lửa nồng,
Trượng phu đã rộng lòng động bốn phương.
Mắt nhìn vôi trời biển mênh mông,
Thanh gươm yên ngựa, bước lên đường thẳng vươn xa.
Trong khi Từ Hải và Thúy Kiều đang tận hưởng khoảnh khắc hạnh phúc nhất, Từ Hải quyết định rời bỏ để theo đuổi ước mơ lớn lao. Dù đang trong thời kỳ hạnh phúc nhất, lòng khao khát và hoài bão trong Từ Hải vẫn luôn rực cháy, chờ đợi thời cơ thích hợp để thực hiện.
Chỉ cần nghĩ đến những khát khao, hoài bão của cuộc đời, Từ Hải đã sẵn sàng lên đường ngay lập tức. Tư thế 'trông vời' thể hiện sự tự tin và mạnh mẽ của con người có lòng kiên định và vững vàng. Cách Nguyễn Du miêu tả quyết tâm của Từ Hải cho thấy sự quý giá: “trượng phu”, “động lòng bốn phương”, “trời bể mênh mông” cho thấy một không gian rộng lớn, là nơi Từ Hải thể hiện bản lĩnh và ý chí mạnh mẽ của mình.
Qua bốn câu thơ đầu, Nguyễn Du đã vẽ lên hình ảnh của một người anh hùng lý tưởng, có ước mơ, hoài bão cao cả, có chí lớn vươn tới mọi miền đất trời. Nguyễn Du khéo léo xây dựng hình ảnh người anh hùng Từ Hải qua không gian rộng lớn, qua tư thế và hành động mạnh mẽ, dứt khoát. Qua cuộc trò chuyện với Thúy Kiều, vẻ đẹp của người anh hùng Từ Hải càng được thể hiện rõ. Từ Hải khẳng định tình cảm và tri ân tri kỷ, rồi trách móc Thúy Kiều vì chưa thoát khỏi những vấn đề nữ nhi thường tình:
Từ rằng: Tâm phúc tương tri
Sao chưa thoát khỏi nữ nhi thường tình.
Từ Hải, một người có ý chí và quyết tâm, ôm mộng lớn bao trùm mọi ngóc ngách của thế giới. Vợ của chàng, tri âm tri kỷ, cũng phải là một người mạnh mẽ, thông minh, không giống như những người phụ nữ thông thường. Đồng thời, để làm cho Thúy Kiều yên lòng, Từ Hải còn hứa hẹn và khẳng định:
Khi mười vạn binh lính tụ
Chiêng vang đất bóng tinh rợp trời
Hòa vào cảnh thiên nhiên kỳ diệu
Chúng ta sẽ cùng đi vào quê hương cao quý.
Những dòng thơ này là lời khẳng định sâu sắc của Từ Hải về tình cảm với Thúy Kiều, thể hiện sự trân trọng và lo lắng vô hạn của anh. Đồng thời, Từ Hải giải thích cho Thúy Kiều hiểu rằng quyết định của cô không thích hợp: Nếu đến lúc đó, không còn nhà nữa/ Vậy thì ai biết nơi nào là nhà. Và một lần nữa, Từ Hải hứa sẽ trở về sau một năm, trong vinh quang. Đằng sau những lời nói này là khát vọng lớn lao của anh: muốn có một đội quân mạnh mẽ, đủ sức làm rung chuyển thế giới. Việc ra đi của anh là để khẳng định bản lĩnh nam nhi, dẹp bỏ mọi tình cảm cá nhân vì một mục tiêu lớn.
Khát vọng lớn của Từ Hải cũng được thể hiện qua lời khẳng định rằng anh sẽ hoàn thành sứ mệnh lớn trong vòng một năm. Với một người muốn xây dựng một sự nghiệp lớn, một năm là thời gian quá ngắn. Tuy nhiên, lời khẳng định này cho thấy sự tự tin và bản lĩnh của Từ Hải vào khả năng của mình. Thông qua cuộc trò chuyện với Thúy Kiều, các khát vọng lớn của anh được thể hiện rõ ràng, và cũng là dấu hiệu của tình yêu sâu sắc mà Từ Hải dành cho Thúy Kiều.
Hai câu thơ cuối cùng là sự khẳng định mạnh mẽ của Từ Hải: Quyết định ra đi không lìa xa/ Gió mây đã đến kỳ dặm khơi. Những từ như quyết, định, ra đi, thể hiện sự kiên quyết, mạnh mẽ của anh. Hình ảnh cánh chim vượt mây cao xa ngoài biển lớn được sử dụng để diễn đạt lý tưởng và khát vọng cao cả của người anh hùng.
Với biểu tượng tượng trưng thông qua bút pháp, Nguyễn Du đã thành công trong việc miêu tả Từ Hải - người anh hùng mang trong mình khát vọng lớn lao, mong muốn vượt qua mọi rào cản. Hình ảnh của Từ Hải cũng gửi gắm niềm tin vào công lý và sự nghiệp của Nguyễn Du.