TOP 7 mẫu phân tích 4 câu đầu của bài thơ Vội vàng của Xuân Diệu mà Mytour giới thiệu dưới đây sẽ là tư liệu hữu ích đối với các bạn học sinh lớp 11. Với 7 mẫu phân tích 4 câu đầu của bài thơ Vội vàng, các bạn có thể nắm được các luận điểm rõ ràng và logic.
Phân tích 4 câu đầu của bài thơ Vội vàng của Xuân Diệu cho thấy sự yêu bồng bột, sống gấp gáp và khao khát vô biên với một thế giới thắm sắc đượm hương. Tất cả những điều này sẽ được thể hiện rõ trong toàn bộ phần sau của bài thơ. Hơn nữa, bạn có thể xem thêm văn phân tích 13 câu thơ đầu của Vội vàng để cảm nhận sâu sắc hơn về bài thơ này.
Cấu trúc phân tích 4 câu đầu của bài thơ Vội vàng
Cấu trúc ý thứ nhất
1. Giới thiệu
- Tóm tắt về tác giả Xuân Diệu
- Giới thiệu về việc phân tích 4 câu thơ đầu của bài thơ Vội vàng
2. Nội dung chính:
*Sự khát khao bất ngờ và hai khía cạnh “tôi” của Xuân Diệu.
- Muốn “che chắn ánh nắng”, “bắt giữ cơn gió” để giữ lại những điều đẹp nhất trong cuộc đời, nhận thức được giá trị và vẻ đẹp của ánh nắng xuân và hương sắc của hoa cỏ.
- Sự hiện diện của cái tôi kiêu căng, thách thức cả vũ trụ hòa lẫn với cái tôi trong sáng, yêu đời tạo nên một bản sắc thơ Xuân Diệu đặc biệt.
* Khung cảnh thiên nhiên mùa xuân:
- Nhà thơ cảm nhận mùa xuân qua nhiều giác quan, để tạo ra những bức tranh chân thực và sinh động, đồng thời có sự logic rõ ràng.
- Đoạn kết “Này đây…” gợi lên hình ảnh của một khúc ca ngọt ngào, đem lại cảm giác say đắm và hân hoan.
- Bức tranh mùa xuân của Xuân Diệu được tạo ra từ những cảnh vật rất bình thường nhưng lại toát lên vẻ đẹp tràn đầy sức sống:
- Hình ảnh của ong, bướm và mật ngọt, sắc hoa rực rỡ kết hợp với màu xanh tươi mới của cỏ rừng, sự mềm mại của những cành cây rủ xuống, sự rực rỡ và mê hoặc trong khúc tình si của cặp yến anh.
- Ánh sáng nhấp nháy giữa hàng mi tạo cho người đọc nhiều cảm xúc về một loại ánh sáng tuyệt vời, dịu dàng bao trùm không gian xung quanh.
3. Tổng kết:
Chia sẻ cảm nhận cá nhân về bức tranh mùa xuân của Xuân Diệu.
Dàn ý số 2
1. Mở đầu:
Tổng quan về tác giả và bài thơ Vội Vàng
2. Nội dung chính:
- 4 câu thơ đầu thể hiện lòng khao khát táo bạo, khát vọng mãnh liệt của tác giả, mong muốn thống trị thiên nhiên, sáng tạo vũ trụ
- Trái tim yêu thiên nhiên, yêu cuộc sống nồng nhiệt và say mê của tác giả được thể hiện qua từng dòng thơ
Viết trong 5 từ, ngắn gọn, giàu ý nghĩa.
- Tôn vinh điệp ngữ “Tôi muốn” để khẳng định tính chủ động của cái tôi trữ tình.
- Sử dụng cấu trúc điệp biện nhấn mạnh khát vọng mạnh mẽ của cái tôi cá nhân.
- Tác giả mong muốn “tắt nắng”, “buộc gió’ để giữ lại khoảnh khắc tươi mới của ánh nắng, hương gió, nắm giữ những tinh túy của đất trời.
=> Ước muốn mạnh mẽ, quyết định, táo bạo và rất lãng mạn. Thái độ đáng trân trọng của một tâm hồn yêu đời, yêu cuộc sống nhiệt huyết và say mê.
3. Kết bài
Tóm tắt cảm nhận về đoạn thơ.
Phân tích 4 câu đầu Vội vàng - Mẫu 1
Xuân Diệu, nhà thơ Thế Lữ từng nói về ông: 'Xuân Diệu là một con người thực tế, sống giữa cảm giác con người. Lối viết thơ của ông được tạo nên từ một trái tim trần gian'. Đúng vậy, khi đọc thơ của Xuân Diệu, ta cảm nhận được sự đẹp của cuộc sống này, đẹp và thân thuộc. Đằng sau những vẻ đẹp đó, ta suy ngẫm về những triết lý, những thông điệp ông truyền tải một cách tinh tế. Đọc bài thơ 'Vội vàng' của ông, ta có thể cảm nhận được điều đó. Bốn câu đầu của bài thơ đã, đang và sẽ luôn ở trong tâm trí người đọc với nhiều dấu ấn.
Cảm xúc vội vàng dường như được thể hiện trong 4 câu đầu của bài thơ. Khổ thơ năm chữ duy nhất trong bài, nhưng phần lớn là các câu thơ tám chữ. Thể loại thơ tám chữ gợi lên hình ảnh của ca trù với cách diễn đạt của Xuân Diệu, mang đậm bản sắc của thơ mới. Cách sắp xếp các câu thơ ngắn trong trường hợp này tạo nên một âm điệu hối hả, giống như hơi thở nhanh của một con người đang tràn đầy cảm xúc.
Tuy nhiên, Xuân Diệu đã đặt những câu lẻ hai chữ “tôi muốn” lên đầu, và chủ đề tình yêu trỗi dậy ngay lập tức. Nhà thơ thể hiện cái tôi một cách rõ ràng, không ngại thể hiện, cái tôi đầy thách thức, đi ngược lại với truyền thống thơ trung đại, nơi mà rất ít dám thể hiện cái tôi. Cách thơ của nhà thơ mở rộng thêm ranh giới thẩm mĩ của thời đại trước, nhằm bày tỏ sự thèm khát lớn lao, ước muốn đoạt quyền tạo hoá để làm những điều mà chỉ tạo hoá mới có thể làm được như “tắt nắng đi” và “buộc gió lại”.
Một ước muốn kỳ lạ của nhà thơ, là ước muốn phá vỡ qui luật tự nhiên - một ước muốn không thể thành hiện thực:
Tôi muốn tắt nắng đi
Cho màu sắc đừng nhạt phai
Tôi muốn buộc gió lại
Cho hương thơm đừng bay đi
Muốn “tắt nắng”, muốn “buộc gió” thực sự là những ham muốn kỳ lạ, chỉ có ở những nhà thơ. Tuy nhiên làm thế nào có thể phá vỡ qui luật, làm thế nào có thể biến những thứ mong manh ấy thành vĩnh cửu? Cái ham muốn kỳ lạ ấy đã hé mở cho chúng ta một tâm hồn yêu đời, yêu thế giới thơm ngát này.
Tuy nhiên, trong cách diễn đạt của nhà thơ, “tắt nắng” và “buộc gió” không phải là điều cuối cùng, vì những câu lẻ của khổ thơ bắt đầu bằng từ “cho”.
Cho màu sắc đừng phai nhạt,
......
Cho hương thơm đừng bay đi.
Khát vọng ngông cuồng đó bắt nguồn từ mong muốn giữ lại vẻ đẹp cho sự sống. Những câu thơ gợi cảm giác lo lắng rằng vẻ đẹp sẽ mất đi nếu nắng vẫn tỏa sáng, màu sắc sẽ nhạt nhòa nếu nắng vẫn tỏa sáng, và hương thơm sẽ bay đi nếu gió vẫn thổi. Tuy nhiên, mong muốn trở nên thiết tha hơn khi nhà thơ sử dụng từ “đừng” hai lần - chứa đựng một nguyện vọng chân thành. Từng chữ trong bốn câu thơ đều thể hiện nỗi khát khao sống đến cùng, đến mức trở nên cuồng nhiệt, tham lam, muốn giữ lại vẻ đẹp, sự sống trong tạo vật.
Theo quan điểm của người xưa, cuộc đời là chốn bụi trần, là biển khổ. Đó là lý do vì sao lánh đời nhiều khi đã trở thành một cách sống mà cả tôn giáo lẫn văn chương đều chủ trương, gọi con người trên hành trình tìm kiếm sự an lạc tâm hồn. Cũng không ngẫu nhiên, đạo Phật tôn vinh vẻ đẹp của cõi Niết Bàn, coi Tây Phương là thiên đường, văn học cổ Trung Quốc cũng như văn học trung đại Việt Nam đều ca ngợi tâm trí hoài cổ, tôn vinh những giá trị vàng son trong quá khứ mà không thể quay lại. Xuân Diệu và thế hệ những người như ông đã nhận ra những điểm khác biệt.
Nhẹ nhàng mà sâu sắc, những thông điệp mà nhà thơ Xuân Diệu gửi gắm qua hình ảnh thơ, ngôn từ sống động, giàu sức gợi mở ra nhiều ấn tượng sâu sắc trong tâm trí người đọc. Qua 4 câu đầu bài thơ, có lẽ nhiều người sẽ yêu thơ Xuân Diệu hơn và trân trọng những tác phẩm của ông, đặc biệt ngưỡng mộ, khâm phục tài năng, tinh tế của nhà thơ này.
Phân tích 4 câu đầu bài Vội vàng - Mẫu 2
Xuân Diệu là một trong những nhà thơ trẻ tiêu biểu với chất thơ tươi mới, biểu hiện tình yêu đời, con người và khao khát sâu sắc giao cảm với cuộc sống. Thơ của Xuân Diệu tinh tế, gợi cảm, độc đáo trong ý tưởng cũng như trong kỹ thuật thơ ca. 'Vội vàng' không chỉ là một tác phẩm xuất sắc trong tập thơ của ông mà còn là bài thơ hay nhất đại diện cho cả cuộc sống sáng tạo của ông. Bài thơ vừa là một dòng cảm xúc trào dâng vừa là lời tuyên ngôn sâu sắc của một nhà thơ khao khát yêu đời. 4 câu đầu là đoạn thơ xuất sắc nhất thể hiện tình yêu chân thành, sự đắm say mãnh liệt của nhà thơ với cuộc sống tươi đẹp trong thế gian này.
Ngay từ những dòng thơ đầu, Xuân Diệu đã không ngại bộc lộ niềm khát khao mãnh liệt giữa cuộc sống.
'Tôi muốn tắt nắng đi
Cho màu sắc đừng phai nhạt mất;
Tôi muốn buộc gió lại
Cho hương thơm đừng bay đi'.
Đó là những khát khao có phần ngông cuồng và táo bạo, phù hợp với tính cách của Xuân Diệu. Nhà thơ muốn 'tắt nắng', muốn 'buộc gió', muốn đi ngược lại với quy luật của tự nhiên, bởi vì Xuân Diệu ý thức rằng không có ánh nắng nào đẹp bằng ánh nắng của mùa xuân, không có gì tuyệt vời bằng hương sắc của hoa cỏ thoảng trong gió. Vì thế, ông nuối tiếc nếu nắng tàn phai, nếu gió cuốn đi hương hoa ngọt ngào, thì mất đi vẻ đẹp của mùa xuân, thứ mà ông luôn mong chờ và khao khát, cố gắng níu giữ cả cuộc đời bằng tất cả tình yêu và đam mê.
Vì vậy, nhà thơ đã thể hiện sự khát khao mãnh liệt đi ngược lại với quy luật tạo hóa, vượt lên trên những giới hạn của đất trời để lưu lại những điều tuyệt vời nhất cho cuộc sống. Đó là ánh nắng tươi đẹp của mùa xuân, là hương thơm diệu kỳ của muôn hoa rực rỡ, đại diện cho một thế giới đang nở rộ. Thực tế, Xuân Diệu đang cố 'tắt nắng đi', 'buộc gió lại' để hưởng thụ những điều này một mình, không phải để chia sẻ cùng ai khác! Xuân Diệu là nhà thơ có cái tâm 'ích kỷ' đặc biệt như vậy, tranh giành, khao khát những điều mà không phải ai cũng để ý và vội vàng, khiến người ta không thể không cảm thấy thương xót. Có thể nói rằng, trong bốn câu đầu thơ, hai từ 'tôi' đã làm nổi bật hai mặt của nhà thơ: một mặt tôi ngông cuồng, mạnh mẽ dám thách thức cả tạo hóa, và một mặt tôi đầy hồn nhiên như một đứa trẻ, đầy mơ mộng, nhưng lại rất trẻ trung và đầy sức sống. Hai mặt này kết hợp lại tạo nên một chân dung độc đáo của nhà thơ trong thế giới thơ ca đầy nhân tài này.
Tình yêu thiên nhiên là một cảm xúc vĩnh cửu của những nghệ sĩ như Xuân Diệu — nhà thơ 'mới nhất trong các nhà thơ mới' (Hoài Thanh) thật đặc biệt. Có vẻ như mọi giác quan của nhà thơ đều reo lên để chào đón mọi âm thanh, mọi sắc màu, để ngụ trong sự hiện hữu và cả sự vô hình ẩn chứa của tạo vật. Từ ý nguyện dẫn đến hành động, ý nguyện giữ gìn cuộc sống, để tận hưởng cuộc sống. Điều đó thể hiện sự sống động của tác giả khi những ngày xuân về.
Phân tích 4 câu đầu bài thơ 'Vội vàng' - Mẫu 3
Khi nhắc đến thơ tình, không thể không nhắc đến Xuân Diệu. Trong con người ông luôn tràn đầy tình yêu và sức sống mãnh liệt. Đó là lý do tình yêu ngọt ngào ấy đã nuôi dưỡng tâm hồn Xuân Diệu, để ông mang đến cho đời và cho người những vần thơ tuyệt vời. 'Vội vàng' là một trong những bài thơ đó. Bài thơ đầy cảm xúc này thể hiện quan niệm về thời gian và tình yêu cuộc sống mãnh liệt, để lại những ấn tượng sâu sắc trong lòng độc giả. Điều đó rất rõ qua 4 câu đầu bài thơ:
Bài thơ mở đầu bằng những cảm xúc rất chân thật:
'Tôi muốn tắt nắng đi
Cho màu sắc đừng phai nhạt mất;
Tôi muốn buộc gió lại
Cho hương thơm đừng bay đi'
Ánh nắng nhè nhẹ phơi phới trên ngọn cây; gió thong thả vui đùa cùng ánh nắng, hương hoa đua sắc. Một vài nét tô điểm cho bầu trời xuân đủ để lòng người nhẹ nhàng, trong lành. Không khí mùa xuân lan tỏa khắp nơi; mang đến sự thư thái, nhẹ nhàng, an lành cho mọi người. Có nắng có gió, trời xanh và cả hương hoa tươi đẹp. Bầu trời như được kéo lên cao hơn, xa hơn, không gian rộng lớn hơn. Mênh mông bao la, làm người ta mê đắm, đắm chìm để tận hưởng. Không gian ấy khiến tâm hồn người rạo rực, đắm say để vượt qua giới hạn con người và thốt lên rằng:
“Tôi muốn tắt nắng đi…
Tôi muốn buộc gió lại”
Nắng, gió là của thiên nhiên, sao tác giả lại muốn 'tắt', muốn 'buộc'. Dường như mọi cảm xúc đã tràn đầy. Tác giả muốn chiếm đoạt quyền của bầu trời xanh, của mẹ thiên nhiên. Tác giả muốn giữ nắng giữ gió lại bên mình. Người lo sợ rằng khi mở mắt ra, ánh nắng ấm áp, gió trời nhẹ nhàng sẽ cuốn đi nơi xa. Tâm nguyện 'Tôi muốn' được nhấn mạnh, kéo dài thành lời nguyện sâu xa của tác giả. Người không chỉ dừng lại ở cảm nhận mà cảm xúc đã tràn ngập, trỗi dậy thành tiếng nói nghẹn ngào. Đó là niềm khao khát mãnh liệt được hòa mình cùng thiên nhiên thanh bình, xanh tươi, là ước muốc cháy bỏng được thấu hiểu những khoảnh khắc, vẻ đẹp của tạo hóa và đất trời này. Hồn tác giả hòa vào thiên nhiên, sống trọn với thiên nhiên, thơ mộng. Thế nhưng đó chưa đủ, tác giả mong muốn ôm trọn vẻ đẹp ấy vào lòng, uống trọn những tâm tư của khoảnh khắc diệu kỳ. Người mong phút giây này, thời khắc này hãy dừng lại để được sống trọn, cảm nhận tới cùng sắc trời, hương hoa tươi đẹp.
Từ cảm xúc rực cháy rồi hòa mình và cuối cùng là nỗi khát khao mãnh liệt níu giữ lại cho bản thân. Những động từ 'buộc' 'tắt' thành công diễn tả những xúc cảm trong lòng nhà thơ. Bao cảm xúc như đang hội tụ, kết tinh trong lồng ngực nghệ sĩ. Nắng và gió vốn là tự nhiên, là những thực thể trừu tượng khó nắm bắt nhưng người vẫn muốn, vẫn mong được níu giữ. Với tác giả, nắng gió không chỉ là vật chất mà còn là linh hồn, hương sắc, mùi vị ngọt ngào.
Những câu thơ đầu với giọng thơ khỏe khoắn, nhịp thơ mạnh mẽ thể hiện tinh thần sảng khoái, đầy năng lượng, tràn đầy niềm vui, đam mê của tác giả. Với tác giả, thiên nhiên như tri âm tri kỉ, đến với thiên nhiên tác giả được sẻ chia cõi lòng mình, sống hết cho đam mê bất tận, cho niềm vui thú mênh mang. Thiên nhiên và con người quấn quýt, chan hòa, đan xen, điểm tô cho nhau.
Phân tích 4 câu thơ đầu bài Vội vàng - Mẫu 4
Viên Mai đã từng nói 'Làm người thì không nên có cái tôi. Nhưng làm thơ thì không thể không có cái tôi'. Đúng vậy, nếu không tạo ra một cái 'tôi' khác biệt hay một phong cách riêng, tác phẩm của họ sẽ không thể thoát khỏi sự phai mờ của thời gian. Trong thơ Mới lãng mạn 1930-1945, 'cái tôi' được vinh danh. Xuân Diệu nổi bật với danh hiệu 'mới nhất trong các nhà thơ mới'. Điều này rõ ràng trong vỏn vẹn 4 câu thơ ngắn đầu trong bài 'Vội vàng':
'Tôi muốn tắt nắng đi
Cho màu đừng phai màu mất
Tôi muốn buộc gió lại
Cho hương đừng phai đi'
Xuân Diệu (1916-1985) với bút danh Trảo Nha, là nhà thơ kết hợp giữa sự cần cù, hăng say lao động của quê cha ở Hà Tĩnh nghèo và tâm hồn nồng nàn của gió biển Quy Nhơn quê mẹ. Cuộc đời của Xuân Diệu là sự sống, lao động và cống hiến. Ông là người yêu đời, ham thích cuộc sống, nhận thức sâu sắc về giá trị của tuổi trẻ và thời gian. Vì vậy, Xuân Diệu có vẻ như rơi vào khủng hoảng khi nhận thức sâu sắc về cái tôi cô đơn của trí thức tiểu tư sản trong thời kỳ đất nước bị thực dân đô hộ. Chỉ với 4 câu thơ ngắn trong bài 'Vội vàng', người đọc sẽ hiểu rõ những điều đó.
Đoạn thơ đầu trong một bài thơ tự do, Xuân Diệu chọn thể thơ ngũ ngôn ngắn gọn, súc tích và tóm tắt cảm hứng của toàn bài. Đoạn thơ có thể coi như ước vọng của cả đời Xuân Diệu, dù có phần hoang đường, kỳ lạ.
'Tôi mong muốn tắt ánh nắng đi'
'Tôi mong muốn buộc gió lại'
Cụm từ 'tôi mong muốn' như một lời tuyên bố của sự tự tin và tự hào trước cuộc sống. Bằng cách đặt từ 'tôi' lên hàng đầu kết hợp với 'mong muốn', Xuân Diệu đã phá vỡ hoàn toàn những quy tắc nghiêm ngặt của thơ ca trung đại trước đây.
Thơ ca trung đại chỉ nhắc đến những vấn đề lớn của đất nước, liên quan đến sự tồn tại của dân tộc. Thậm chí, một chút phong cách cá nhân cũng chỉ dám lặn mình sau chữ 'ta' chung. Nhưng các nhà thơ mới, cũng như Xuân Diệu, đã phá vỡ hoàn toàn cái 'tôi' ấy.
Cái khát vọng ấy nói lên điều gì to lớn? Đó là mong muốn 'tắt ánh nắng' và 'buộc gió'. Như một người thơ, Xuân Diệu như đang cố gắng chiếm quyền của tự nhiên, thay đổi mọi quy luật của vũ trụ. Tưởng rằng người đã đánh bại cả con quái vật gió, nhưng cuối cùng chỉ là một 'cối xay'. Xuân Diệu lại có khát vọng quá lớn. Ánh nắng và gió thuộc về bầu trời cao, không bị hạn chế hay ngăn cấm bởi bất kỳ sức mạnh nào. Thế mà thi sĩ lại muốn 'tắt', 'buộc'. Hai động từ mạnh mẽ như vậy nhấn mạnh thêm tính quyết đoán, tự tin của tác giả.
Tuy nhiên, khác với Đôn-ki-hô-tê, nguyên nhân của khát vọng hoang đường ấy lại hoàn toàn có lý do:
'Để màu sắc không bao giờ nhạt đi'
'Để hương thơm không bao giờ bay đi'
Thì ra, lí do rất đơn giản. Xuân Diệu – nhà thơ của mùa xuân, tình yêu, tuổi trẻ và thời gian. Một 'ông hoàng thơ tình' đang lo lắng. Nhà thơ sợ rằng ánh nắng sẽ phai màu, hoa sẽ tàn sớm, hương thơm sẽ bay đi mau. Xuân Diệu càng yêu tha thiết thì càng lo sợ sẽ mất đi. Cho nên người mới ham hố sống 'vội vàng', cuống quýt. Hai chữ 'đừng' như nguyện vọng chân thành của chàng thi sĩ: muốn giữ gìn hết vẻ đẹp của cuộc đời, thưởng thức hết vẻ thanh sắc của cuộc sống này trong khi còn có thể.
Tóm lại, đoạn thơ lục ngôn súc tích, ngắn gọn, độc đáo và sáng tạo đã thể hiện hết tâm tình của một chàng thi sĩ nhạy cảm đối với quy luật của cuộc sống. Chính sự nhận thức sâu sắc và quan niệm 'giao cảm' toàn diện với cuộc sống đã tạo nên một phong cách mới và dũng cảm của Xuân Diệu.
Bốn câu đầu trong bài thơ 'Vội vàng' mang đến một chút bất ngờ, một chút phi lý, một chút đáng yêu của hình ảnh thi sĩ Xuân Diệu. Đoạn thơ đã làm lộ ra tâm hồn yêu bồng bột, sống vội vã và khát khao vô tận với một thế giới rực rỡ sắc màu, điểm hương, sẽ được thể hiện rõ hơn trong toàn bộ phần còn lại của bài thơ.
Phân tích 4 câu đầu bài thơ 'Vội vàng' - Mẫu 5
Nếu bạn muốn tìm một bài thơ thể hiện rõ nhất phong cách của Xuân Diệu, thì đó chính là “Vội vàng”. Thi phẩm này đã truyền tải cho chúng ta những cảm xúc mãnh liệt với cuộc đời tuổi trẻ. Thơ của Xuân Diệu luôn vội vã, náo nhiệt, là sự hấp tấp của những suy nghĩ sâu sắc, vì thế mà cảm xúc của anh ấy, dù vui hay buồn, đều rất mãnh liệt, chân thành. (theo Hoài Thanh)
Người ta thường nói “Vội vàng” là bản tường thuật đầy đủ nhất về phong cách sống của Xuân Diệu. Vì thế mà tác phẩm có sắc thái luận đề, có thể diễn đạt như một bài văn nghị luận: Trần gian rất tuyệt vời, tôi muốn bảo vệ nó. Những quy luật của thời gian và tạo hóa không để cho tuổi trẻ vĩnh cửu. Vì thế, để sống trọn vẹn mỗi giây, mỗi phút của cuộc đời, ta cần phải sống vội vã hơn.
Cảm nhận thời gian và tuổi trẻ trôi đi không thể quay lại là một triết lý đã tồn tại hàng ngàn năm, vì vậy vấn đề mà Xuân Diệu nêu ra trong bài thơ này không phải là mới. Nhưng điều mới là cách anh ấy diễn đạt bằng thơ qua những biến tấu của trái tim đầy cảm xúc vui buồn với cuộc đời, với tình yêu, với tuổi trẻ.
Bốn câu đầu của bài thơ là sự tự nhận thức của nhà thơ và tuyên bố mong muốn giành lại quyền của Tạo hóa để mọi sự sống tươi đẹp trở nên vĩnh cửu.
“Để màu sắc không bao giờ phai nhạt”
“Để hương thơm không bao giờ bay đi”
Cụm từ “tôi muốn” được lặp lại và đặt ở đầu mỗi câu thơ để diễn tả những mong muốn, những khao khát sống, hòa mình với thiên nhiên, thấu hiểu những điều tốt đẹp nhất đang diễn ra. Xuân Diệu dường như muốn chiếm đoạt quyền của tạo hóa, với mong ước tắt nắng và buộc gió. Đây là những điều khó khăn, thậm chí là không thể, nhưng Xuân Diệu vẫn rất ham muốn. Những động từ “tắt” và “buộc” khẳng định hơn nữa sự khao khát mãnh liệt đó. Đây có thể coi là nét “tôi” độc đáo và đặc biệt của Xuân Diệu, mang lại cho người đọc cảm giác rất riêng, rất mới. Anh ấy muốn om trọn vẹn sắc xuân của cuộc đời, yêu thương mãnh liệt hơn nữa.
Nhà thơ lãng mạn người Pháp Bô-đơ-le đã từng nói “Ôi đau đớn! Thời gian ăn mòn cuộc sống”. Đối với ông, sự trôi chảy của thời gian là điều đau đớn. Tuy nhiên, đối với Xuân Diệu, anh ấy chỉ thể hiện sự cuống quýt, vội vã trước thời gian không chờ đợi.
Chỉ với bốn câu đầu, Xuân Diệu đã thể hiện một ước muốn kì lạ đến mức ngông cuồng: tôi muốn tắt nắng, tôi muốn buộc gió. Đây là những ước muốn kì lạ vì tắt nắng, buộc gió là việc của tạo hóa. Trong khi đó, đối với Chế Lan Viên “tất cả cuộc đời chỉ là vô nghĩa”, là một nỗi đau. Người thanh niên này không thích mùa xuân, muốn ngăn bước chân của nó bằng những gì sót lại của mùa thu trước. Nhưng ở bài thơ “Vội vàng”, Xuân Diệu có thái độ khác hoàn toàn. Thi sĩ muốn giành lại quyền của tạo hóa, bởi tắt nắng “cho màu sắc không phai nhạt”, buộc gió “cho hương thơm không bay đi”. Có vẻ như trong ước mơ ngộ nghĩnh, ngông cuồng đó, nhà thơ muốn làm cho cái đẹp trở nên bất tử, giữ cho cái đẹp tồn tại mãi mãi trong cuộc đời này. Niềm ước muốn này mang lại vẻ đẹp nhân văn của một tâm hồn nghệ sĩ.
Với thơ Xuân Diệu, mỗi người như được sống trong một thế giới khác, của thiên nhiên, của tình yêu. Xuân Diệu khuyên chúng ta hãy sống với thế giới này, với những điều Tạo hóa ban tặng. Chúng ta không chỉ nhìn ngắm chúng mà cần sống chung với chúng. Hãy sống với sự vội vã của cuộc đời, nhưng không nên chuẩn bị sống vội vã.
Phân tích 4 câu đầu của bài thơ “Vội vàng” - Mẫu 7
Từ khi bước chân vào làng thơ, Xuân Diệu đã chọn cho mình một cách sống: sống để yêu và tôn thờ Tình yêu! Phục vụ bằng trái tim yêu nồng nàn, bằng cuộc sống say mê và bằng việc 'hăm hở' sáng tác thơ tình! Đề cập đến Xuân Diệu, sẽ là thiếu sót nếu không nhắc đến 'Vội vàng', 'Đây mùa thu tới', và 'Thơ duyên' trong tuyển tập 'Thơ thơ' - tác phẩm đầu lòng mà 'ông hoàng thơ tình' đã dành cho nhân gian.
Thơ của Xuân Diệu nhẹ nhàng và tinh tế như chính tác giả của nó, để lại trong lòng những người yêu thơ một ấn tượng sâu sắc về sự phóng túng, giàu có và tinh tế trong cuộc sống nội tâm, của cái 'TÔI' trữ tình của Xuân Diệu. Thơ của Xuân Diệu như một khúc tình si si mê ngọt ngào... thật đến từng hơi thở!
Vẻ đẹp của mùa xuân không chỉ thuộc về Xuân Diệu mà đã được các nhà thơ tiền bối từ hàng ngàn năm trước miêu tả rất giàu cảm xúc. Tuy nhiên, sự ham muốn táo bạo và khác biệt của Xuân Diệu về mùa xuân là điều rất mới mẻ, rất mãnh liệt. Đặc biệt là cách anh ấy diễn đạt trong thơ. Trong thơ trung đại, nét đặc trưng là tính phi ngã, cái tôi trữ tình thường được ẩn sau những hình tượng thiên nhiên. Nhưng Xuân Diệu lại thẳng thắn bộc lộ ý thức về cái tôi trữ tình một cách táo bạo:
'Tôi muốn tắt nắng đi
Cho màu đừng nhạt mất,
Tôi muốn buộc gió lại
Cho hương đừng bay đi.'
Nói rằng Xuân Diệu là một nhà thơ mới, đúng là không sai! Nếu trong thơ của những nhà thơ lãng mạn ngày xưa, thiên đường là nơi của bồng lai tiên cảnh, là nơi mây gió trăng hoa, thì trong quan niệm thơ của Xuân Diệu, cuộc sống trần gian mới thực sự là nơi hạnh phúc nhất, là nơi xinh đẹp và tràn đầy sự sống! Thơ lãng mạn của anh luôn có niềm say mê với thế giới bên ngoài, một niềm khao khát giao cảm với đời, một lòng ham sống mãnh liệt đến tràn đầy.
Có vẻ như tình yêu cuộc sống của Xuân Diệu đã biến những mong muốn 'tắt nắng', 'buộc gió' trở nên quá táo bạo, lo lắng trước sự thay đổi của thiên nhiên, cảnh vật... muốn ôm trọn, giữ lại vẻ đẹp thiên nhiên vốn có. Ước muốn níu giữ thời gian, chặn vòng quay của vũ trụ, đảo ngược quy luật tự nhiên, có lẽ là ý muốn đoạt quyền của tạo hóa. Tuy nhiên, trong cái phi lí đó, vẫn tồn tại sự đáng yêu của một tâm hồn lãng mạn yêu cuộc sống. Đối với ông, sống là một niềm hạnh phúc lớn lao, kỳ diệu, là để tận hưởng và tận hiến. Thế giới này được Xuân Diệu cảm nhận như một thiên đường trên mặt đất, một bữa tiệc lớn của trần gian. Nhà thơ đã cảm nhận bằng cả sự tinh tế nhất của một hồn yêu đầy ham muốn, khiến sự sống hiện ra như một thế giới đầy xuân tình. Cái thiên đường sắc hương đó hiện ra trong 'Vội vàng' vừa như một mảnh vườn tình ái, vạn vật đang nở hoa, vừa như một bữa tiệc với một thực đơn quyến rũ, lại vừa như một người tình đầy khêu gợi.
Có người từng nói rằng: “Xuân Diệu say mê với tình yêu và hăng hái với mùa xuân, thả mình bơi trong ánh nắng, rung động với bướm chim, đập rộn trong tim mây trời thanh sắc”:
Bài thơ 'Vội vàng' của Xuân Diệu đã mang đến làn gió mới trong thơ ca Việt Nam. Mới lạ nhưng táo bạo, độc đáo về ngôn từ, nhịp điệu, đặc biệt là cách trải nghiệm cuộc sống bằng mọi giác quan, với một trái tim chan chứa tình yêu. 'Vội vàng' đã thể hiện một cảm quan nghệ thuật rất đẹp, mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc. Đó là lòng yêu con người, yêu cuộc đời. Đó là tình yêu cảnh vật, yêu mùa xuân và tuổi trẻ... Và là ham muốn mãnh liệt muốn níu giữ thời gian, muốn tận hưởng vị ngọt ngào của cảnh sắc đất trời 'tươi non mơn mởn'. Phải chăng trời đất sinh ra thi sĩ Xuân Diệu trên xứ sở hữu tình này, là để ca hát về tình yêu, để nhảy múa trong những điệu nhạc tình si?! Thơ Xuân Diệu - vội vã với nhịp đập của thời gian.
Phân tích 4 câu thơ đầu Vội vàng - Mẫu 7
Xuân Diệu là nhà thơ của mùa xuân, của tình yêu và tuổi trẻ. Đây cũng là ba chủ đề chính trong sự nghiệp thơ ca của ông trước cách mạng tháng Tám. Với bốn câu thơ đầu tiên trong bài thơ 'Vội vàng', ông thể hiện một cái tôi yêu đời, yêu cuộc sống đến độ mãnh liệt.
Trong thơ ca trung đại, hiếm có nhà thơ nào dám tỏ bày cái tôi cá nhân một cách táo bạo như Xuân Diệu đã làm với phong trào Thơ mới:
'Tôi muốn tắt nắng đi
Cho màu đừng nhạt mất
Tôi muốn buộc gió lại
Cho hương đừng bay đi'.
Mùa xuân là thời điểm đẹp nhất trong năm, cũng như tuổi trẻ là thời gian đẹp nhất trong cuộc đời. Bốn dòng thơ ngắn này như lời đề từ của bài thơ, khẳng định ước muốn đoạt quyền tạo hóa của thi nhân. Xuân Diệu mong muốn ngăn chặn thời gian để lưu giữ những khoảnh khắc đẹp nhất, đáng nhớ nhất. Thi sĩ khao khát giữ lại ánh nắng để 'màu đừng nhạt mất', giữ lại gió để cuộc sống luôn tràn đầy hương sắc. Khát vọng 'tắt nắng', 'buộc gió' là biểu hiện của ý thức làm chủ thiên nhiên của con người.
Mặc dù điều này có vẻ hợp lý với nhà thơ 'yêu tha thiết chốn nước non lặng lẽ này' (Hoài Thanh) nhưng cũng vô lý và không thực hiện được vì con người không thể cưỡng lại quy luật của tạo hóa, không thể nắm bắt, điều khiển những điều mỏng manh, ngắn ngủi. Chúng ta chỉ có thể làm được điều đó nếu có sự can thiệp của phép màu.
Đồng thời, khao khát này cũng thể hiện sự ham sống mãnh liệt và quan niệm về thời gian của ông. Thời gian trôi đi theo chiều tuyến tính, khi đã qua đi thì không thể quay lại nên nhà thơ khát vọng giữ nắng, giữ gió để tận hưởng hết vẻ đẹp của đất trời.
Ý thơ dâng trào theo cảm xúc trong thể ngũ ngôn đã thể hiện được mong muốn chân thành và sáng tạo của 'nhà thơ mới nhất trong các nhà thơ mới' (Hoài Thanh). Đặc biệt, sự xuất hiện của chủ thể trữ tình, của cái tôi cá nhân đã thoát khỏi những quy ước, ràng buộc của văn học trung đại. Nhân vật trữ tình tự xưng 'tôi' một cách tự tin và quyết định.
Cái tôi cá nhân đó không ẩn sau cái 'ta' chung của cộng đồng, dân tộc mà nó tỏa sáng riêng bởi với Xuân Diệu, cái tôi là lẽ sống:
'Ta là Một, là Riêng, là Thứ nhất
Không có ai bạn nối cùng ta'.
(Hy Mã Lạp Sơn)
Sự lặp lại về cấu trúc và hình thức ở các câu thơ 1 - 3, câu thơ 2 - 4 cùng với tiết tấu nhanh, dồn dập đã một lần nữa làm nổi bật ước muốn đoạt quyền tạo hóa của Xuân Diệu.
Thông qua việc phân tích bốn câu thơ đầu của bài thơ 'Vội vàng' của Xuân Diệu, chúng ta đã thấy một tâm hồn yêu đời bồng bột, sống vội vã và khát khao bất tận với thế giới thơm ngát hương sắc sẽ được thể hiện rõ trong phần còn lại của bài thơ.