Buzz
Văn mẫu lớp 11: Phân tích Hạnh phúc trong gia đình đau buồn của Vũ Trọng Phụng bao gồm 3 mẫu, giúp học sinh lớp 11 hiểu rõ hơn về tác phẩm, nắm vững các điểm quan trọng để viết phân tích văn đầy đủ ý.
Phân tích Hạnh phúc trong gia đình đau buồn đã vẽ lên bức tranh xã hội của thời kỳ đó, nới lên vấn đề quyền lực của tiền bạc áp đặt lên tình thân trong gia đình. Tác giả muốn đề cao giá trị gia đình và đưa ra bài học cho độc giả nhận thức được sự quan trọng của gia đình. Bên cạnh dàn ý, bạn cũng có thể xem thêm cách mở đầu, kết luận trong phân tích văn Hạnh phúc trong gia đình đau buồn.
Dàn ý phân tích bài văn Hạnh phúc trong gia đình đau buồn
I. Khởi đầu:
- Giới thiệu đoạn trích về Hạnh phúc trong gia đình từ Số đỏ của Vũ Trọng Phụng
II. Nội dung chính:
1. Tên đoạn trích Hạnh phúc trong gia đình từ Số đỏ của Vũ Trọng Phụng
- Một tựa đề độc đáo, gây sự chú ý cho độc giả
- Hạnh phúc, tan gia là hạnh phúc đâu, khiến người ta cảm động
- Một trường hợp dí dỏm chủ yếu của tác giả
2. Niềm vui của mọi người trong gia đình khi cụ tổ qua đời
- Niềm vui chung là được phân chia tài sản của cụ
- Đối với mỗi thành viên trong gia đình, niềm vui khác nhau như: trò cười với già yếu, nhận thêm tiền bạc, mặc váy đẹp,...
- Đối với người ngoài: tham dự tang lễ, ngắm cô Tuyết,...
3. Hình ảnh tang lễ:
- Tang lễ diễn ra hỗn độn, lố bịch
- Sự không nhất quán giữa bề ngoài và bản chất bên trong
- Phê phán thái độ khoe khoang, lối sống không trách nhiệm, sự tục tĩu của một gia đình
III. Tổng kết: Chia sẻ cảm nhận về Hạnh phúc của một tang gia trong Số đỏ của Vũ Trọng Phụng
Dàn ý phân tích Hạnh phúc của một tang gia
I. Khởi đầu
- Giới thiệu về đặc điểm nổi bật của Vũ Trọng Phụng: là một trong những tác giả quan trọng nhất trong văn học hiện đại của Việt Nam. Văn phong của ông nổi tiếng với sự sắc sảo, đặc biệt là trong thể loại tiểu thuyết và truyện ngắn.
- Giới thiệu đoạn trích Hạnh phúc của một tang gia: Đây là phần chương XV trong tiểu thuyết Số đỏ, một trong những tác phẩm nổi tiếng nhất của Vũ Trọng Phụng.
II. Nội dung chính
1. Ý nghĩa của chủ đề
a. Ý nghĩa của khái niệm
- “Tang gia”: nhà tang là nơi buồn bã, thường là do mất mát của người thân
- “Hạnh phúc”: Tình trạng của tâm hồn khi cảm thấy vui vẻ và hài lòng
⇒ Chủ đề đồng thời chứa đựng sự mâu thuẫn giữa nỗi buồn và niềm vui, gợi lên những cảm xúc phức tạp trong đọc giả
b. Các niềm vui đa dạng sau khi cụ cố tổ qua đời
• Niềm vui chung của gia đình:
- Gia đình tận hưởng niềm vui khi cụ cố tổ ra đi, vì đó là lúc họ thực hiện được những lời chúc từ chúc thư trong thực tế, không chỉ là lời nói xa xôi nữa
⇒ Một gia đình không trân trọng
• Niềm vui của từng thành viên trong gia đình:
- Cụ Hồng (trưởng nam):
- Vui vì có dịp thể hiện bản thân yếu đuối trước mọi người
- Mơ mộng về việc được mặc trang phục hào nhoáng, tỏ ra lạ lùng để người khác nghĩ “Ồ, cháu nhỏ này đã lớn rồi, cứ nghịch ngợm đây này”
⇒ Con người mê tiền bề ngoài, không có một chút tình thương trước cái chết của cha mình
- Ông Văn Minh: Hứng thú với việc thực hiện lời chúc trong thực tế, không chỉ còn là lý thuyết viển vông nữa
⇒ Người cháu vô ơn, không lòng bi trí.
- Bà Văn Minh: Vui mừng vì có cơ hội trưng bày những bộ trang phục lộng lẫy nhất.
⇒ Người cháu thực dụng, thiếu lòng nhân ái.
- Cô Tuyết: Hạnh phúc vì được mặc trang phục 'ngây thơ', nhấn mạnh vẻ trinh trắng nhưng đau lòng như châm thêm vào tim khi không thấy Xuân đầu dâu với khuôn mặt 'u buồn'.
⇒ Người con gái bị hư hỏng, không chân thành.
- Anh Tú Tân: Hân hoan vì có cơ hội sử dụng chiếc máy ảnh đã lâu không được thực hiện.
⇒ Những người vô tâm, thiếu hiểu biết.
- Ông Phán: Hạnh phúc vì không ngờ rằng cái sừng trên đầu mình lại có giá trị.
⇒ Chỉ quan trọng và vui mừng vì được thêm một khoản, không có tính nhân cách, thiếu trung thành.
- Xuân tóc đỏ: Vui mừng đặc biệt vì nhờ hắn mà cụ Tổ qua đời, danh tiếng uy tín càng trở nên lớn hơn.
- Niềm vui của những người ngoài gia đình:
- Cảnh sát Min Đơ và Min Toa: “trong lúc không có ai xứng đáng bị trừng phạt… đang buồn rầu… thì lại cảm thấy vui vẻ cực kỳ”.
- Bạn bè của cụ cố Hồng: những người vừa hào danh, vừa hào sắc, họ tìm cách khoe khoang những kiểu râu ria và những huân huy chương.
- Hàng phố: đám tang đến đâu, sự ồn ào tới đó, cả phố huyên náo khoe đám tang lớn, mọi người chỉ chú ý vào những kiểu trang phục tang lễ.
⇒ Bức tranh trào phúng chân thực, đầy hài hước
c. Cảnh đám tang theo kiểu mô phỏng
- Miêu tả tổng quan về đám tang khi đang diễn ra trên đường:
- Chậm chạp, lộn xộn như một hội rước.
- Kết hợp áo dài, áo Tây để khoe sự giàu có một cách hoành tráng.
- Miêu tả gần gũi: Những người tham dự: giả dối, trò chuyện vô nghĩa.
- Phong cảnh tàn khốc:
- Bắt đầu: cậu bé Tân cố gắng chụp ảnh một cách giả tạo và thiếu văn hóa.
- Tiếp theo: Ông Phán cố gắng tán tỉnh Xuân với câu: “Xuân Tóc Đỏ… gấp tư”
⇒ Đó là một vở hài kịch phản ánh sự tham lam, thô tục, không hiếu thảo, không trung thực của tầng lớp thượng lưu trước năm 1945.
2. Giá trị nghệ thuật
- Xây dựng tình huống độc đáo
- Phát hiện sự đối lập gay gắt trong một cá nhân, một sự vật, một sự việc.
- Áp dụng các kỹ thuật văn học mạnh mẽ như phản đối, lời châm biếm,… một cách linh hoạt.
- Miêu tả linh hoạt và sắc nét từng chi tiết, thể hiện đặc trưng riêng của từng nhân vật.
- Phong cách diễn đạt trào phúng
III. Tổng kết
- Tóm tắt những đặc điểm tiêu biểu về nội dung và nghệ thuật của đoạn trích
- Ý nghĩa thực tiễn của đoạn trích: Đem lại một bài học đạo đức cho con người trong mọi thời đại
Dàn ý Phân tích Hạnh phúc của một tang gia
1. Khai mạc
Số đỏ của Vũ Trọng Phụng là một tác phẩm tiểu thuyết dùng cách viết mỉa mai, vạch trần tính chất lừa dối của những tầng lớp được gọi là thượng lưu tri thức của Hà Nội xưa. Đó là một cuộc diễn hài lớn: biểu hiện rõ nhất của sự bất hiếu trong một gia đình lớn. Đoạn trích Hạnh phúc của một tang gia là một phần trong cuốn sách này, nơi mà mâu thuẫn trào phúng được đặc biệt chú ý ngay từ tựa đề.
2. Nội dung chính
* Tình huống trào phúng :
- Cụ cố tổ có tài sản lớn nhưng chỉ được chia sau khi cụ mất. Vì vậy, mọi người trong gia đình đều hi vọng cụ sẽ qua đời.
- Cái chết yên bình của cụ tổ mang lại niềm hạnh phúc cho con cháu.
⇒ Tình huống phản ánh sâu sắc tinh thần châm biếm. Nó một phần hé lộ sự suy vong đạo đức truyền thống trong gia đình đại bất hiếu, thiếu tri thức và bề ngoài lịch sự của những người bạn tự xưng là thượng lưu, trí thức, nhưng không còn lòng nhân từ.
* Chân dung trào phúng:
- Cụ cố Hồng:
- Là con trai cụ cố tổ. Vượt qua tuổi ngoài 50 nhưng thích được ca tụng già cả.
- Trước khi cha qua đời, hắn ủ rũ hạnh phúc, mơ màng về việc được mặc quần áo xa xỉ, khoe khoang, đùa cợt giữa đám đông để thu hút sự khen ngợi của người khác.
- Lúc cha được mai táng, hắn thản nhiên nằm đó hút thuốc phiện, miệng lải nhải “đủ rồi, khổ lắm, nói mãi”.
⇒ Trước cái chết của cha, kẻ không hiểu biết lại hi vọng mong chờ nó như một cơ hội để tự hào về sự già nua, ốm yếu của mình trước mọi người. Cụ cố Hồng tựa như một diễn viên hề trên sân khấu, đợi chờ những lời khen ngợi.
- Ông Văn Minh:
- + Là cháu ruột của cụ cố tổ, một người được coi là lãnh đạo của “đội ngũ cải cách xã hội” danh tiếng.
- Xuất hiện với vẻ ngoài thời thượng, rất phù hợp với không khí tang lễ, nhưng không phải là trái tim xót xa, bối rối khi ông nội qua đời, mà là đang suy tính, đắn đo trong việc thực hiện di chúc và phải làm sao đối phó với Xuân Tóc Đỏ.
⇒ Một kẻ đê tiện, vô lương, tàn nhẫn, xem cái chết của ông nội như một cơ hội để bắt đầu cuộc sống mới, để khám phá những lợi ích và thỏa mãn của mình.
- Cô Tuyết:
- Nhân dịp tang lễ để mặc bộ y phục “cảm nhận”, đồng thời quảng cáo cho bộ đồ mới, và để khẳng định lại danh dự đang bị xã hội hiểu lầm là bất lương. Mục đích thông qua buổi tang để làm rõ mình “chưa mất trinh tiết”.
- Phản chiếu một chút buồn lãng mạn, nhưng không phải là nỗi đau thương, tiếc nuối hay cảm giác xa xôi, mà là sự nhớ nhung về mối tình với Xuân Tóc Đỏ.
⇒ Đứa cháu gái thờ ơ, vô tình, không biết ơn, suy đồi đạo đức.
- Cậu Tú Tân:
- Vui sướng đến mức điên cuồng vì đã có thể dùng máy ảnh mà từ lâu không sử dụng.
⇒ Người cháu trưởng thành bất hiếu, chỉ quan tâm đến niềm vui cá nhân mà bỏ qua những nguyên tắc đạo đức của con người.
- Phán mọc sừng:
- Sử dụng Xuân để tố cáo vợ trước đám đông, góp phần vào cái chết của cụ tổ.
- Vợ ngoại tình không chỉ không cảm thấy xấu hổ mà còn tự hào vì cho rằng việc cắm sừng mang lại lợi ích tài chính.
⇒ Vì lợi ích và tiền bạc mà đánh đổi phẩm chất, trở thành những kẻ tàn nhẫn, không nguyên tắc và đáng khinh.
- Bạn bè cụ cố Hồng:
- Đại diện cho tầng lớp thượng lưu trong xã hội. Khi tham dự đám tang, họ đeo đủ loại huy hiệu. Điều đáng chê trách nhất là họ đến xem linh cữu để giả vờ xúc động khi nhìn thấy làn da trắng mịn qua bộ y phục mơ màng của cô Tuyết.
- Giai thanh gái lịch đưa đám: Tụ họp để tán tỉnh, phê phán, ghen tuông, và giả vờ buồn rầu trong buổi tang lễ.
⇒ Đám tang mang lại niềm vui không lối thoát cho những người ngoài gia đình. Dường như cái chết trở thành cơ hội để họ chia sẻ niềm hạnh phúc trong sự vô tư, lạnh lùng của một xã hội nhỏ.
⇒ Mỗi người đều tìm thấy niềm hạnh phúc riêng trong bối cảnh tang lễ. Niềm hạnh phúc này lan tỏa mạnh mẽ, từ trong gia đình đến bên ngoài, từ chủ nhà đến khách mời. Tất cả tạo nên một bức tranh châm biếm về sự lố lăng, phô trương, thiếu đạo đức của xã hội “vô vị” và “bèo nhát”. Bút pháp trào phúng sắc sảo là tiếng nói phản ánh sự phẫn nộ trước xã hội lạnh lùng, vô tâm.
* Cảnh đưa tang:
- Khung cảnh, âm thanh của đám tang:
- Âm nhạc của các loại kèn tây, kèn ta, kèn tàu trầm lên
- Đám tang trang hoàng với kiệu bát cống, lợn quay
- Đầy đủ vòng hoa, câu đối…
⇒ Đám tang phô trương, đầy giàu có nhưng vẫn hỗn độn, không trang trọng như một buổi rước đám, lễ hội.
- Khi đưa tang:
- Ngạn ngữ “đám cứ đi” nhấn mạnh sự đối lập giữa vẻ bề ngoài lộng lẫy và bên trong trống rỗng. Nó nhắc nhở rằng đây là lễ tang, nơi chứng kiến sự mất mát và đau thương, không phải niềm vui hay hạnh phúc.
- Mọi người đều giả vờ trang trọng mà không có chút lòng xót xa. Sự giả dối, vô đạo, tàn nhẫn vẫn tồn tại và kéo dài mãi mãi.
- Khi hạ mộ:
- Cậu Tú Tân thể hiện tài năng ở những nơi không đúng chỗ.
- Phán mọc sừng biểu diễn kẻ bất lương với âm thanh khóc rền lạ kỳ, lạnh lùng và hành động đưa tiền cho Xuân như thể trả công cho việc hắn giết người đang nằm trong quan tài, chỉ để làm phong phú thêm túi tiền.
3. Kết bài
Trong nghệ thuật của chương sách, một trong những điểm độc đáo là khả năng tái hiện sự ồn ào, sự huyên náo và sự phong trần của đám đông. Dường như tác giả đã sử dụng kỹ thuật điện ảnh, đưa người đọc vào cái nhìn toàn cảnh rộng lớn hơn. Sự mâu thuẫn được phóng đại để phản ánh cái bất hòa xung quanh 'hạnh phúc' của gia đình tang thương, mỗi thành viên trong đó lại có cảm nhận về hạnh phúc khác nhau và mỗi nhân vật lại gặp phải những mâu thuẫn riêng biệt.
