Buzz
Phân tích bi kịch chối bỏ quyền sống của nhân vật Chí Phèo tổng hợp 2 mẫu phân tích chi tiết nhất cùng với biểu đồ tư duy. Nhằm hỗ trợ học sinh lớp 11 có thêm tài liệu học tập đa dạng, hiểu rõ hơn các quan điểm, luận cứ quan trọng để viết văn phân tích bi kịch chối bỏ quyền sống của Chí Phèo hay đủ các ý.
Bi kịch chối bỏ quyền sống của nhân vật Chí Phèo thể hiện sâu sắc, gợi lại nhiều suy tư. Cái chết của Chí và tiếng gọi đòi sống một cuộc sống công bằng sẽ mãi là nỗi ám ảnh trong tâm trí của độc giả vì Chí Phèo là biểu tượng của giai cấp nông dân.
Biểu đồ tư duy về việc Chí Phèo bị chối bỏ quyền sống
Phân tích chi tiết về tấn bi kịch chối bỏ quyền sống của nhân vật Chí Phèo
1. Phân tích đề bài:
Yêu cầu của đề bài: phân tích tâm trạng của Chí Phèo trong cảnh bị từ chối quyền làm người.
- Phạm vi tư liệu, dẫn chứng : những từ ngữ, chi tiết, hình ảnh đặc trưng trong tác phẩm Chí Phèo của Nam Cao.
- Phương pháp lập luận chính : phân tích.
2. Hệ thống luận điểm
- Luận điểm 1: Bi kịch thể hiện qua lời ngữ tục của Chí Phèo.
- Luận điểm 2: Bi kịch bị từ chối quyền làm người từ khi mới sinh ra
- Luận điểm 3: Bi kịch trở thành cái nhìn xã hội dẫn đến việc bị từ chối quyền làm người
- Luận điểm 4: Bi kịch bị từ chối quyền làm người.
a) Mở đầu
- Giới thiệu về tác giả và tác phẩm:
- Nam Cao (1917 - 1951) là một nhà văn hiện thực nổi tiếng, cũng là một nhà báo tham gia vào cuộc kháng chiến, và là một trong những tác giả đáng chú ý nhất trong việc phát triển truyện ngắn và tiểu thuyết Việt Nam trong giai đoạn đầu của thế kỷ 20.
- Tác phẩm Chí Phèo là một trong những tác phẩm độc đáo giúp độc giả hiểu rõ hơn về tình hình xã hội ở vùng nông thôn Việt Nam trước năm 1945.
- Giới thiệu về bi kịch bị từ chối quyền làm người của Chí Phèo: Với phong cách viết hiện thực sắc bén, Nam Cao đã mô tả thành công bi kịch bị từ chối quyền làm người của Chí Phèo.
b) Nội dung
* Tổng quan về tác phẩm
- Bối cảnh sáng tác: Truyện được viết bởi Nam Cao vào năm 1941 dựa trên thực tế ở làng Đại Hoàng, nhưng ông đã sáng tạo để tạo ra một bức tranh thực tế và sống động về xã hội nông thôn Việt Nam trước Cách mạng tháng Tám, với tất cả những khổ đau, sự u ám và bi kịch đau lòng.
- Giá trị nội dung: Truyện đã tổng quát hóa một hiện tượng xã hội ở nông thôn Việt Nam trước Cách mạng tháng Tám: một phần của dân làng, người sống một cuộc sống chân thành, bị đẩy vào hoàn cảnh và trở nên bất hảo.
* Bi kịch bị từ chối quyền làm người là gì?
- Bi kịch là sự trái ngược, mâu thuẫn giữa thực tế cuộc sống và ước mơ, khát vọng của con người.
- Bi kịch bị từ chối quyền làm người: Sự mâu thuẫn giữa mong muốn trở lại làm một con người, muốn được đối xử như một con người nhưng không thể của Chí Phèo.
* Luận điểm 1: Bi kịch thể hiện qua tiếng mắng của Chí Phèo ở đầu truyện
- “Hắn đi mà vẫn lời lẽ tục tằn.” - > sự hiện diện tự nhiên.
- Qua tiếng mắng, nét vẽ nhân vật được phác họa:
+ Kẻ lưu manh chỉ cần say là bắt đầu chửi rủa
+ Sau đó, Chí Phèo trở thành nạn nhân của sự phê phán, mong muốn được công nhận là một con người bình thường
=> Chí Phèo mong muốn được chia sẻ cảm xúc với cuộc sống, nhưng không ai quan tâm, không ai xem hắn là một người.
* Luận điểm 2: Bi kịch bị từ chối quyền làm người ngay từ khi mới sinh ra
- Ngay từ khi sinh ra, Chí Phèo đã không được coi trọng như một con người:
- Bị bỏ rơi tại lò gạch cũ giữa cánh đồng vào mùa đông lạnh giá
- Không có cha, không có mẹ, không có nhà, không có cửa, không có mảnh đất nào để gắn bó
- Trải qua tuổi thơ trong cảnh đau khổ
- Đã từng mơ ước sống một cuộc sống tốt đẹp nhưng xã hội đã đàn áp mọi hoài bão đó
=> Chí Phèo, một đứa trẻ đáng thương, không được đối xử như bất kỳ đứa trẻ nào khác, từ khi mới sinh ra đã bị bỏ rơi.
* Luận điểm 3: Bi kịch tha hóa là nguyên nhân dẫn đến bi kịch bị từ chối quyền làm người
- Sự kiện Chí Phèo bị giam vào tù:
- Vì sự ghen tị của Bá Kiến với vợ của Chí Phèo.
- Hệ thống tù nhân của thực dân đã biến Chí trở thành “một linh hồn quỷ ác trong làng Vũ Đại”
- Hậu quả của những ngày tháng ở tù:
- Hình dáng: “Cái đầu trọc lốc, hàm răng trắng cạo hớn, khuôn mặt cứng cựa đầy những vết sẹo, đôi mắt gườm gườm” - > Chí Phèo mất đi hình tượng con người.
- Tính cách: lúng túng, thất thường, lạc lối trong cơn say, đâm đầu vào những hành vi thô tục, chửi rủa, phá phách và trở thành công cụ cho Bá Kiến - > Chí Phèo đã mất đi bản tính con người.
- Quá trình biến đổi của Chí Phèo: Đến nhà Bá Kiến thực hiện kế hoạch trả thù - > Chí trở thành tay sai cho Bá Kiến.
=> Chí đã bị mất cả nhan sắc lẫn nhân cách, là minh chứng cho hình ảnh của người nông dân bị áp bức đến cùng cực.
* Luận điểm 4: Bi kịch bị từ chối quyền làm người
- Nguyên nhân: do bà cô Thị Nở từ chối cho Thị lấy Chí Phèo - > sự cấm định của xã hội.
- Biến đổi tâm trạng của Chí Phèo:
- Ban đầu: Chí ngạc nhiên trước thái độ của Thị Nở
- Sau đó: Chí nhận ra mọi sự thật: Tuyệt vọng, Chí uống rượu rồi cầm dao đến nhà Bá Kiến đâm chết Bá Kiến và tự tử.
- Ý nghĩa của việc đâm chết Bá Kiến và tự tử của Chí:
- Việc đâm chết Bá Kiến là hành động của người nông dân tỉnh táo về quyền sống và trả thù.
- Việc Chí Phèo tự tử là cái chết của con người trong bi kịch đau đớn, trên bước cửa trở về cuộc sống làm người.
=> Chí Phèo là biểu tượng cho số phận của người nông dân trong xã hội cũ bị áp đặt, đẩy vào bước đường cùng.
* Tính Đặc biệt về Nghệ thuật
- Tạo hình nhân vật sống động và độc đáo
- Miêu tả tâm lý nhân vật tinh tế
- Cấu trúc truyện sáng tạo, tự do nhưng rất chặt chẽ
- Cốt truyện và các diễn biến hấp dẫn, phong phú và kịch tính
- Sử dụng ngôn từ sống động, tinh tế và gần gũi, tự nhiên
- Sự kết hợp linh hoạt của các dạng giọng điệu, thể hiện sự biến đổi và sự linh hoạt của truyện.
c) Kết luận
- Tóm tắt lại bi kịch bị từ chối quyền làm người của Chí Phèo.
- Phê bình và đánh giá cá nhân về bi kịch.
Kế hoạch tổ chức văn bản về bi kịch bị từ chối quyền làm người của Chí Phèo
I. Mở đầu:
- Giới thiệu về tác giả Nam Cao và tác phẩm Chí Phèo: Đại diện cho trào lưu hiện thực. Chí Phèo là biểu tượng tiêu biểu của trào lưu này
- Bằng bút vẽ hiện thực, Nam Cao đã thành công trong việc mô tả bi kịch bị từ chối quyền làm người của Chí Phèo
II. Phần chính
1. Ý nghĩa của bi kịch bị từ chối quyền làm người là gì?
- Bi kịch: Sự xung đột, đối lập giữa thực tế cuộc sống và khát vọng của con người
- Bi kịch bị từ chối quyền làm người: Sự xung đột giữa mong muốn trở lại làm một con người, khát khao được đối xử như một con người nhưng lại không được thực hiện đối với Chí Phèo
2. Bi kịch được thể hiện ngay trong tiếng chửi của Chí ở đầu truyện
- “Hắn vừa đi vừa chửi..”: một sự xuất hiện tự nhiên
- Qua lời chửi rủa, hình ảnh nhân vật được vạch ra:
- Người lưu manh chỉ cần say là đã bắt đầu chửi
- Sau đó, Chí Phèo tỏ ra là nạn nhân, cố gắng cựa quậy, mong muốn được coi là người bình thường
⇒Chí Phèo mong muốn được cảm thông với cuộc sống, nhưng không ai đáp lại, không ai coi hắn là một con người
3. Bi kịch bị từ chối quyền làm người ngay từ khi mới sinh ra
- Ngay từ khi sinh ra, Chí Phèo đã không được đối xử như một con người:
- Không có cha, không có mẹ, không có nhà, không có cửa, không có mảnh đất nào để cắm chân, không gì cả
- Bị bỏ rơi tại lò gạch cũ giữa cánh đồng trong mùa đông lạnh giá
- Trải qua tuổi thơ sống trong cảnh bất hạnh
- Đã từng mơ ước về điều tốt lành nhưng xã hội đã làm tan nát ước mơ đó
⇒Chí Phèo đáng thương không được đối xử như một đứa trẻ bình thường ngay từ khi mới sinh ra và bị bỏ rơi
4. Bi kịch tha hóa là nguyên nhân dẫn đến bi kịch bị từ chối quyền làm người
- Chí Phèo bị bắt vào tù do một sự kiện:
- Bị Bá Kiến ganh ghét với vợ của hắn.
- Chế độ tù cải tạo của thực dân đã biến Chí trở thành “kẻ quỷ dữ của làng Vũ Đại”
- Hậu quả của những ngày ở trong tù:
- Về hình dáng: “Cái đầu trọc lốc, hàm răng trắng bóng, khuôn mặt tỏa sáng đầy những vết sẹo, hai con mắt long lanh” ⇒ Chí Phèo đã mất đi hình dáng con người.
- Về nhân tính: vô tư, mặn nồng, lạc lối trong cơn say, đâm đầu, chửi rủa, phá phách và làm công cụ cho Bá Kiến ⇒ Chí Phèo đã mất đi nhân tính.
- Quá trình biến đổi của Chí Phèo: Đến nhà Bá Kiến trả thù ⇒ Chí trở thành tay sai của Bá Kiến
⇒ Chí Phèo đã bị mất cả hình dáng và nhân tính, là hình ảnh đặc trưng cho người nông dân bị đè nén đến cực điểm
5. Bi kịch bị từ chối quyền làm người
- Lý do: vì bà cô Thị Nở từ chối cho Thị lấy Chí Phèo → định kiến xã hội .
- Biến động tâm trạng của Chí Phèo:
- Ban đầu: Chí ngạc nhiên trước thái độ của Thị Nở
- Sau đó, Chí hiểu ra mọi việc: Tuyệt vọng, Chí uống rượu rồi cầm dao đến nhà Bá Kiến đâm chết Bá Kiến và tự tử.
- Ý nghĩa hành động đâm chết Bá Kiến và tự tử của Chí:
- Đâm chết Bá Kiến là hành động lấy máu rửa thù của người nông dân tỉnh táo về quyền sống.
- Cái chết của Chí Phèo là cái chết của con người trong bi kịch đau đớn trên ngưỡng cửa trở về cuộc sống làm người
⇒Chí Phèo là biểu tượng cho số phận của người nông dân trong xã hội cũ, họ bị đè ép, đẩy vào bước đường cùng
- Tóm tắt những đặc điểm nghệ thuật độc đáo giúp thành công thể hiện bi kịch bị cự tuyệt quyền làm người của Chí Phèo
- Xác nhận rằng đây là bi kịch phản ánh cho số phận chung của người nông dân trong xã hội cũ
III. Kết luận
- Tóm tắt lại bi kịch bị cự tuyệt quyền làm người của Chí Phèo.
- Đưa ra nhận xét và đánh giá cá nhân về bi kịch.
