Bức tranh phố huyện lúc chiều tàn được thể hiện qua sự hòa phối giữa con người và cảnh vật. Đó là khung cảnh ngày tàn, cảnh chợ tàn cùng những số phận nhỏ bé và đặc biệt nữa là tâm trạng của Liên trước thời khắc của ngày tàn. Để hiểu rõ hơn về bức tranh phố huyện lúc chiều tàn mời các bạn cùng theo dõi 3 mẫu dàn ý dưới đây. Ngoài ra các bạn xem thêm bài văn phân tích Hai đứa trẻ, phân tích nhân vật Liên.
Phân tích cảnh phố huyện lúc đêm khuya
I. Mở bài: giới thiệu truyện ngắn và cảnh phố huyện trong Hai đứa trẻ
Ví dụ: Thạch Lam là một nhà văn viết truyện ngắn xuất sắc, các tác phẩm của ông chạm đến những hình ảnh giản dị của cuộc sống hàng ngày, những bức tranh về cuộc sống chân thực. Chính vì những yếu tố này mà các tác phẩm của ông luôn được nhiều người yêu mến và ưa chuộng. Một trong những tác phẩm nổi bật của ông là truyện ngắn Hai đứa trẻ, một tác phẩm thể hiện cuộc sống tại một huyện nghèo và những ước mơ nhỏ nhoi của con người ở đó.
II. Nội dung: Phân tích cảnh phố huyện trong truyện ngắn Hai đứa trẻ
1. Phố huyện lúc chiều tàn:
- Một hình ảnh quê hương thân thương của Việt Nam
- Những tiếng ếch rì rào
- Âm thanh của muỗi vo ve
- Tiếng trống vang vọng trong không gian chiều tàn
- Cảnh chiều tàn đậm chất quê hương
2. Phố huyện vào đêm khuya
- Bóng tối phủ lấp khu phố, khiến nơi đây trở nên âm u
- Bóng tối hiện hữu như một nỗi ám ảnh với mọi người
- Cuộc sống diễn ra dưới ánh đèn lờ mờ, rung lên và tắt đi
- Sự sống trong phố huyện như đang chìm trong tĩnh lặng
- Hi vọng nhỏ bé hướng về ánh sáng của đoàn tàu xa xăm
III. Kết bài: Nhận định về cảm xúc của mình về bức tranh phố huyện trong truyện ngắn Hai đứa trẻ
Ví dụ: Truyện ngắn Hai đứa trẻ đã tái hiện cuộc sống khó khăn và gian khổ của những người dân ở nơi phố huyện nghèo. Đây là một tác phẩm ghi chép về những năm tháng đầy khó khăn và gian truân. Đồng thời, tác phẩm cũng thể hiện niềm tin và tình yêu quê hương sâu sắc của tác giả.
Dàn ý cảnh phố huyện vào đêm khuya
I. Mở đầu
Dẫn dắt giới thiệu vấn đề:
'Hai đứa trẻ' của nhà văn Thạch Lam là một truyện ngắn được rất nhiều người biết đến và yêu thích. Trong truyện ngắn này, bức tranh cảnh phố huyện là một trong những yếu tố gây ấn tượng sâu sắc với bạn đọc, khiến họ mỗi lần nhắc đến tác phẩm lại nhớ về bức tranh đó.
II. Phần chính:
1. Cảnh phố huyện vào buổi chiều tàn:
- Buổi chiều ở phố huyện: u ám, tĩnh lặng, với những hình ảnh và âm thanh quen thuộc nhưng gợi lên sự sâu sắc. Một bức tranh về quê hương gần gũi và lôi cuốn được vẽ ra một cách sống động và chân thực.
- Thời gian: buổi chiều tàn, thời điểm kết thúc một ngày và mở ra đêm tối, đầy chất buồn.
- Không gian: yên bình, êm đềm của buổi chiều dần dần chuyển sang bóng đêm. 'Màu sắc' như phai nhạt, 'bóng tối' như một thứ gì đó u ám bắt đầu trỗi dậy, thâm nhập vào mọi thứ: 'dãy tre bóng tối', 'cửa hàng tối om', 'muỗi kêu vo ve'...
- Ánh sáng: có mặt nhưng hiếm hoi, chỉ là những 'tia sáng' nhỏ không đủ sức chống lại bóng tối, khiến không gian trở nên sâu sắc, rối ren, mơ hồ, vừa hiện hữu vừa không.
- Âm thanh: trầm lặng, chậm rãi, buồn bã, 'tiếng trống rền từ xa dần dần tắt đi' - một cách từ từ, chậm rãi, buồn bã, 'tiếng ếch kêu, tiếng côn trùng reo' - âm thanh có vẻ ồn ào nhưng rồi tan biến từ xa, gợi lên cảm giác hãi hùng, trống vắng, 'tiếng muỗi vo ve' - âm thanh gần gũi tạo ra cảm giác u ám, tối tăm. Những tiếng đó không sống động mà càng làm sâu thêm sự trống vắng, cô đơn, tăm tối của cuộc sống ở đây, gieo vào lòng người một nỗi buồn thấp thoáng, đầy xót xa.
- Do đó, buổi chiều ở phố huyện mang theo không khí u ám, buồn buồn cho phần mở đầu của tác phẩm. Không khí ấy ẩn chứa trong từng câu văn, từng lời thoại.
- Nhưng đoạn văn ngắn đó, tác giả đã sử dụng tới 5 từ 'chiều', 2 từ 'tối', 2 từ 'tàn', 2 từ 'buồn'. Mỗi câu như mở ra một bức tranh, mỗi bức tranh trong câu trước như gợi lên bức tranh trong câu sau: tiếng trống gọi buổi chiều => phía Tây sắc đỏ...=> dãy tre làng đen lại...
- Như một bản nhạc chậm rãi mang dìu hò, cuốn hút tâm hồn vào một chiều cũ đã từng đi qua với bao trang thơ cổ: 'Bầu trời chiều rực ánh hoàng hôn/ Tiếng ốc xa vang trống đêm tối' (Bà Huyện Thanh Quan)
- Những câu văn như lời thơ lan tỏa mơ hồ, xa vời, chứa đựng một phần tâm hồn quê hương Việt Nam xưa, lắng đọng, buồn bã đặc trưng của một thời đại.
2. Cảnh phố huyện vào buổi tối khuya:
- Dưới góc nhìn của Liên, cảnh phố huyện về đêm trở nên ảm đạm hơn bao giờ hết.
- Không gian: bóng tối bao trùm mọi thứ, ánh sáng yếu ớt từ ngọn đèn của chị Tí không đủ sức xua tan bức màn đêm. Điều này làm nỗi sợ hãi tăng lên. Đó là thế giới của những người nghèo nàn ở phố huyện, là biểu tượng cho những cuộc đời bé nhỏ, lủi thủi giữa bóng tối đêm tối.
- Trái ngược với bóng tối là ánh sáng, nhưng chỉ rất ít: những chấm sáng, ánh sáng lẻ loi, vườn sáng... Những ánh sáng thuộc về thế giới khác: của những người giàu có. Vậy là, ngay trong thế giới tăm tối ấy, cũng có hai thế giới không bao giờ gần gũi: thế giới của người nghèo và thế giới của người giàu. Sự đối lập giữa ánh sáng và bóng tối cũng gợi lên 'cuộc sống âm u tại phố huyện, nơi chôn vùi cuộc đời nhỏ bé'. Phố huyện như một vùng đất bị lãng quên, ánh sáng nhỏ nhoi không đủ sáng tỏ nhưng cũng làm chói lên hy vọng mong manh.
- Nhịp sống của những người dân vẫn như mọi khi: vẫn những hành động quen thuộc: chị Tí sắp xếp hàng hóa, bác phở Siêu đốt lửa, gia đình bác xẩm ngồi trước cửa, vẫn những suy tư, kỳ vọng như mọi ngày... Họ ấp ủ ước mơ về điều gì đó tươi sáng hơn, nhưng mơ hồ.
III. Tóm tắt:
Khẳng định lại vấn đề:
Cảm giác ám ảnh, đó là điều mà người đọc cảm nhận khi đọc và hình dung về cảnh phố huyện trong truyện của Thạch Lam. Sự chân thực, gần gũi và tinh tế trong cách nhìn, cách mô tả của tác giả có lẽ sẽ mãi làm cho nhiều độc giả, đặc biệt là những người yêu thích và say mê văn học Việt Nam hiện đại, nhớ mãi trong lòng.
Dàn ý về cảnh phố huyện khi bình minh
I. Giới thiệu
- Giới thiệu về tác giả Thạch Lam và tác phẩm Hai đứa trẻ: Thạch Lam là một nhà văn xuất sắc, nổi tiếng với truyện ngắn. Hai đứa trẻ là một trong những tác phẩm nổi bật của ông.
- Nhận định tổng quan về bức tranh phố huyện lúc bình minh: Đây là một bức tranh ý nghĩa và sâu sắc.
II. Nội dung chính
Tranh phố huyện vào lúc hoàng hôn được thể hiện bằng cách kết hợp giữa nhân vật và cảnh vật, tạo nên bức tranh của một buổi chiều tàn, cảnh chợ trống vắng và cuộc sống nhỏ bé của người dân, đặc biệt là tâm trạng của Liên trước khi buổi tối buông xuống:
1. Buổi chiều tàn
- Âm thanh:
- Tiếng trống kết thúc một ngày dài yên bình ở nông thôn
- Tiếng ếch râm ran ngoài ruộng
- Tiếng muỗi kêu vang vọng
⇒ Âm thanh này nhấn mạnh sự yên bình của buổi chiều tàn
- Hình ảnh và sắc màu:
- “Bầu trời phương tây như đang bùng cháy đỏ rực”,
- “Những đám mây ửng hồng như lửa sắp tàn”.
⇒ Màu sắc tuyệt đẹp nhưng gợi lên không khí buồn tẻ của chiều tàn
- Đường nét: dòng tre làng rõ ràng hiện lên trên bầu trời.
⇒ Bức tranh đồng quê quen thuộc, giản dị, lãng mạn, tạo nên bản sắc Việt Nam.
- Nhịp điệu chậm, đầy hình ảnh và âm nhạc
⇒ Khung cảnh tự nhiên u ám, đồng thời phản ánh được cảm nhận sâu sắc
2. Cảnh chợ tàn và số phận con người ở phố huyện
- Cảnh chợ hoang phế kết hợp với cảnh tự nhiên buồn tênh
- Chợ đã xuống cấp từ lâu, mọi người đã rời đi và tiếng ồn ào đã tan biến
- Chỉ còn lại là đống rác, vỏ bưởi, vỏ dưa, lá nhãn và lá mía.
⇒ Khung cảnh ảm đạm, tàn phá, trống trải, hẻo lánh
- Nhân cách:
- Một số trẻ em nghèo khổ khám phá, lùng sục những gì còn sót lại ở chợ: có vẻ như số phận gánh nặng của cuộc sống cũng đè nặng lên đôi vai của họ
- Mẹ và con chị Tí: với cái gánh hàng nước giản dị, hoang sơ, không khách hàng.
- Bà cụ Thi: hơi lạc trí đến mua rượu khi đêm về rồi tiến vào bóng tối.
- Bác Siêu với gánh hàng phở - một loại thưởng thức xa xỉ.
- Gia đình bác xẩm mù sống bằng lời hát và nhịp điệu của trái tim và lòng nhân ái của những người đi qua đường.
⇒ Hình ảnh chợ hoang tàn và số phận khốn khó của con người: sự tàn lụi, nghèo đói, và cảm giác tuyệt vọng trong khu phố nghèo.
3. Tâm trạng của Liên trước thời khắc buổi tối
- Cảm nhận sâu sắc về “hương vị riêng của đất, của quê hương này” từ trái tim nhạy cảm
- Bức tranh về ngày tàn và số phận của những con người khốn khổ gợi cho Liên cảm giác buồn thấu đạt
- Sự động lòng thương xót với những đứa trẻ nghèo nhưng chính bản thân chị cũng không có khả năng giúp đỡ họ.
- Thương xót mẹ con chị Tí: cả ngày lo kiếm cơm, tối về chỉ được một ít tiền từ việc bán nước chè.
⇒ Liên là một cô bé có tâm hồn nhạy cảm, tinh tế, tràn đầy lòng nhân ái và yêu thương con người. Đây cũng là nhân vật mà Thạch Lam sử dụng để thể hiện tâm trạng của mình
⇒ Tranh phố huyện vào lúc chiều tàn trong tác phẩm của Thạch Lam mang nét buồn hiu của vùng quê nghèo, nơi con người sống với cuộc sống tẻ nhạt nhưng đầy ý nghĩa. Đồng thời, nó cũng là bức tranh thể hiện suy tư về quê hương của tác giả.
III. Kết bài
- Đánh giá tổng quan về sự thành công trong việc tái hiện bức tranh phố huyện vào lúc chiều tàn và toàn bộ truyện ngắn.
- Chia sẻ vài cảm nhận cá nhân.