Văn mẫu lớp 11: Phân tích Sống, có nên sống - vấn đề trăn trở

Văn mẫu lớp 11: Phân tích Sống, có nên sống - vấn đề trăn trở là tài liệu hữu ích mang lại bài văn mẫu đặc sắc. Giúp học sinh có thêm nhiều tư liệu học tập, rèn kỹ năng viết văn ngày càng tiến bộ hơn.

Đoạn trích Sống, có nên sống - vấn đề thuộc Hồi thứ III trong vở kịch Hamlet. Nội dung chính của đoạn trích cũng là câu chuyện về việc quyết định sống hay chết, về sự đau đớn và sức mạnh của con người. Mời các bạn thưởng thức bài văn mẫu độc đáo này.

Phân tích Sống hay không sống - vấn đề đầy sâu sắc

“Không thể sống bên trong một đằng, bên ngoài một nẻo được. Tôi muốn được là chính mình toàn vẹn”. Đó là tuyên ngôn về lẽ sống mà Lưu Quang Vũ đã nêu trong “Hồn Trương Ba, da hàng thịt”. Sống hài hòa với bản thân, tự do là quyền cơ bản nhất của con người. Nhà văn vĩ đại Shakespeare đã thể hiện điều này trong đoạn trích “Sống hay không sống - Đó là vấn đề” từ vở kịch “Hamlet”, làm sáng tỏ những bế tắc của cá nhân và xã hội.

Shakespeare, một danh hào văn học, là biểu tượng của nền văn hóa Anh. Những tác phẩm kịch của ông là biểu tượng của sự tiến bộ và tinh hoa của văn hóa kịch phương Tây. Vở kịch bi kịch “Hamlet” tập trung vào nhân vật chính là Hoàng tử Hamlet của Đan Mạch. Khi Hamlet đang học ở Đức, anh nghe tin vua cha qua đời đột ngột. Trở về, Hamlet kinh ngạc khi biết mẹ - hoàng hậu Gertrude chuẩn bị tái hôn với Claudius - chú ruột của anh và cũng là vua mới. Một đêm, linh hồn của vua cha xuất hiện và tiết lộ rằng Claudius là kẻ giết vua để chiếm ngôi. Vua cha hi vọng Hamlet sẽ trả thù. Từ đó, Hamlet phải giả điên để lừa kẻ thù và thực hiện nhiệm vụ trả thù cho cha. Đoạn trích “Sống hay không sống - Đó là vấn đề” nằm trong Hồi III của tác phẩm. Đây là lúc Hamlet giả điên nhưng vẫn thể hiện suy tư sâu xa về sự giả dối và sự hủy hoại trong xã hội.

Hồi III bắt đầu bằng cảnh xa hoa trong một phòng ở lâu đài. Vua mới Claudius và hoàng hậu đang nói chuyện với Polonius, Ophélia, Rosencrantz và Guildenstern. Mọi người đang thảo luận về tình trạng tinh thần của Hamlet. Những mưu đồ và âm mưu của các nhân vật được thể hiện qua các đoạn hội thoại. Vua Claudius đã gửi Rosencrantz và Guildenstern để theo dõi Hamlet. Hamlet, một người mang vẻ ngoài hoàn hảo, là “kiểu mẫu của muôn loài”, làm cho mọi người bất ngờ và nghi ngờ về căn bệnh đột ngột của anh. Rosencrantz và Guildenstern phát hiện ra sự hữu ích của họ trước mặt vua, phát hiện rằng “thái tử không dễ bắt nạt”, “Anh ta đã giỏi giang lắm trong việc giả vờ”. Điều này là một phần của kế hoạch của Hamlet để trả thù cho cha mình, bảo vệ bản thân và tương lai của vương quốc. Hamlet nhận ra rằng cung điện đầy rẫy bí mật xấu xa, không tin vào bất kỳ ai ngoài bản thân. Hai người bạn cũng trở thành đồng minh của Claudius. Polonius, người tin cậy của vua, cũng là cha của Ophélia mà Hamlet yêu. Khi biết Hamlet quan tâm đến Ophélia, vua đã rất hài lòng, hy vọng rằng việc “thái tử thích tìm hiểu những điều mới mẻ như vậy sẽ giúp”. Ông cho rằng việc thả thính Hamlet sẽ khiến anh ta xa rời trách nhiệm của một người quý tộc, và tình trạng tinh thần của anh sẽ trở nên nặng nề hơn. Các lời nói của Claudius tiết lộ lòng tham dã tâm, được che đậy bởi sự quan tâm. Sau đó, vua và Polonius sử dụng Ophélia để kiểm tra tinh thần của Hamlet. Hai người đó đã đuổi theo Hamlet như hai thám tử để tìm hiểu xem nỗi buồn tương tư có phải là nguyên nhân của sự rối trí của anh ta. Ngôn từ và hành động của các nhân vật được Shakespeare xây dựng một cách tinh tế. Claudius là vua nhưng hành động như một kẻ hèn nhát và thâm độc. Hoàng hậu yếu đuối, lo lắng cho Hamlet nhưng cũng là kẻ đã mất đi danh dự và phẩm giá khi hợp tác với Claudius để giết vua. Lời nói của Polonius: “Con người thường trêu chọc rằng ta dùng bộ mặt đạo đức và sự lịch lãm để che đậy lòng xấu xa, thậm chí cả ma quỷ. Điều này đã được chứng minh rất nhiều lần rồi” hay lời của Claudius: “Dù gương mặt của một phụ nữ có tươi đẹp đến đâu, vẻ đẹp đó cũng không thể che đậy những hành động ác ôn của chúng ta!” đã làm lộ ra tình hình xã hội rối ren cùng với suy đồi đạo đức của con người.

Khi các nhân vật phụ rút lui, nhân vật chính Hamlet xuất hiện trên sân khấu. Shakespeare đã cho Hamlet nhiều lời thoại để thể hiện quan điểm của chàng về cuộc sống hiện thực. Trái với quan điểm của những người khác, đối với Hamlet, giả điên không phải là lúc chàng bất lực mà là lúc chàng thể hiện suy tư sâu xa mà không sợ sự châm biếm của người khác. Những lời thoại đó đã trở thành kinh điển: “Sống hay không sống – đó là câu hỏi. Chịu đựng những đau khổ của số phận hoặc đứng lên chống lại sóng gió của đời, chống lại để diệt trừ chúng, điều nào cao quý hơn? Chết, chỉ là giấc ngủ. Không hơn. Và ngủ có thể chỉ là kết thúc mọi nỗi đau của trái tim và tất cả những tổn thương mà thân xác phải chịu, làm kết thúc cuộc sống như thế, không đáng mong chờ sao? Chết, ngủ. Ngủ, có thể chỉ là mơ”. Hamlet suy ngẫm về ý nghĩa của cuộc sống, bị đau đớn bởi câu hỏi “Sống hay tồn tại?”. Liệu chúng ta nên chịu đựng như một tảng đá không cảm xúc để bảo vệ cuộc sống, hay nên đấu tranh đơn độc, vượt qua mọi gian khổ? Hamlet mang trong mình những lý tưởng cao cả, ước mơ thay đổi thế giới nhưng lại phải chọn cách giả vờ điên để sống một cách chân thực với bản thân. Đây là bi kịch của sự bất lực và tuyệt vọng tột cùng. Xung quanh chàng chỉ có sự giả dối và sự tham lam. Chỉ có Hamlet nhận ra sự thật và đau khổ về nó. Thậm chí, cái chết cũng không làm chấm dứt sự đau đớn đó. Hamlet thét lên trong sự tuyệt vọng và hận thù: “Vì ai có thể chịu đựng những roi ngạch và sự khinh bỉ của thời đại, sự bạo ngược của người mạnh, sự kiêu căng, sự tuyệt vọng trong tình yêu, sự chậm chạp của công lý, sự lạc quan, sự phỉ báng của kẻ vô năng trước tài năng, khi chỉ cần một cái châm có thể kết thúc mọi nỗi đau khổ, một cái gậy có thể dẫn đến nơi yên nghỉ. Ai có thể chấp nhận, than van, đổ mồ hôi dưới gánh nặng của cuộc sống mệt mỏi, nếu không phải vì sợ hãi của cái bí ẩn sau cái chết, thế giới bí ẩn mà không ai từ đó trở lại, nỗi sợ làm rối bời tâm trí và buộc chúng ta phải chịu đựng mọi đau khổ trên cõi đời này hơn là bay vào những đau khổ mà chúng ta chưa biết?” Hamlet không chỉ hiểu về thực tại mà còn hiểu về bản thân mình. Những lời này không chỉ phản ánh sự bất mãn trong xã hội mà còn là sự đau khổ của con người.

Trước Ophélia tinh khôi và xinh đẹp, Hamlet không dám thể hiện những gì mình biết. Cuộc trò chuyện giữa họ cho thấy suy tư sâu sắc của Hamlet về sự nghịch lý và bất công trong xã hội. Hamlet - “Nhãn của người thông thái, gươm của hiệp sĩ, lưỡi của người lịch lãm; niềm hy vọng, đóa hồng của xã hội” giờ đây trở thành người xa lạ, không còn sự ổn định trong chính mình. Ý thức về cuộc sống và lý tưởng bị nhạo báng, Hamlet nặng trách và tức giận mà không tìm ra lối thoát. Một mặt, Hamlet hiểu rõ về những điều tốt đẹp và mong muốn hòa bình, công bằng nhưng mặt khác, chàng không tin vào sự tồn tại của chúng. Ophélia, dù dịu dàng, nhưng Hamlet, để qua mặt vua và cánh tòa, đã phải làm tổn thương người mà chàng yêu, từ chối tình cảm của mình với Ophélia. Tuy nhiên, những lời này cũng phản ánh sự sụp đổ của niềm tin khi đối mặt với xã hội thiên vị. Nhan sắc có thể biến đức hạnh thành đồ vô ích nhưng đức hạnh không thể hạn chế nhan sắc. Điều này thực sự là một nghịch lý. Và Ophelia - biểu tượng của sự trong sáng và thuần khiết cũng không thoát khỏi lưỡi đời.

Như vậy, vở bi kịch “Hamlet” nói chung và đoạn trích “Sống hay không sống - Đó là câu hỏi” đã miêu tả những xung đột và mâu thuẫn sâu sắc trong tâm trí của nhân vật, Hamlet, khi mang trong mình lý tưởng cao cả nhưng đối diện với thực tế khắc nghiệt, bế tắc. Đó chính là cuộc đối đầu giữa lý tưởng nhân văn và thời đại đen tối. Bên cạnh đó, mâu thuẫn tồn tại giữa các nhân vật trong vở kịch. Hamlet, thông minh, tài năng, đại diện cho điều thiện, đối đầu với vua Claudius - một kẻ vô lại, tham nhũng, sẵn sàng giết anh trai để lên ngôi. Từ đó, Shakespeare đã vẽ nên bức tranh về thời kỳ tối tăm khiến cuộc sống của người dân chìm trong đau khổ.

'Sống hay không sống, đó là câu hỏi” là một câu hỏi mà Shakespeare đặt ra hàng thế kỷ trước nhưng vẫn còn nguyên giá trị trong xã hội hiện đại. Bất kể thời đại nào, con người luôn mong muốn hiểu và thích ứng lý tưởng của mình với xã hội xung quanh. Những xung đột, sự suy sụp trong tâm trí con người ngày càng nhiều và đó là lý do tại sao tác phẩm của thiên tài người Anh vẫn sống mãi.