TOP 8 mẫu Phân tích Người trong bao của Sê-khốp mà Mytour giới thiệu dưới đây sẽ là tư liệu cực kì hữu ích với các bạn học sinh lớp 11. Với 8 bài văn mẫu dưới đây giúp các bạn nắm được các luận điểm, luận cứ rõ ràng, rành mạch. Từ đó biết cách trình bày, sắp xếp các lí lẽ để làm nổi bật vấn đề có hệ thống.
Truyện ngắn Người trong bao thể hiện được cuộc đấu tranh giữa con người với “cái bao” chuyên chế và khát vọng cuộc sống là mình, loại bỏ cuộc sống “trong bao”, thức tỉnh “con người không thể sống mãi như thế được”. Vậy sau đây là 2 dàn ý và 8 bài phân tích Người trong bao hay nhất, mời các bạn cùng tải tại đây.
Dàn ý phân tích Người trong bao
Dàn ý số một
I. Bắt đầu:
- Giới thiệu một đoạn từ trích sách Người trong bao của Sê-khốp.
Ví dụ: Sê-khốp là một nhà văn tài ba được sinh ra tại một thị trấn nhỏ. Ông được coi là một trong những tác giả vĩ đại cuối cùng trong văn học hiện thực của Nga. Ông để lại hơn 500 truyện ngắn và những vở kịch đặc sắc. Trong số đó, tác phẩm nổi bật nhất chính là Người trong bao. Trong tác phẩm này, Sê-khốp mô tả hình ảnh một người luôn sống trong một cái vỏ bọc, sợ hãi cuộc sống. Chúng ta cùng khám phá tác phẩm để hiểu sâu hơn về phong cách nghệ thuật của ông.
II. Nội dung chính:
1. Sự miêu tả về nhân vật Bê-li-cốp:
- Diện mạo: luôn tự bảo vệ bằng cách thu mình trong lớp vỏ bọc.
- Phong cách sống cô đơn, tự tạo ra vòng vây bảo vệ cho bản thân.
- Một biểu tượng của sự nhút nhát và sợ hãi.
- Sống tự chủ, lặng lẽ tránh né khỏi sự giao tiếp xã hội.
- Ám chỉ cuộc sống thụ động, sợ hãi và nhút nhát.
2. Tác động của Bê-li-cốp:
- Lối sống ô nhiễm, gây hậu quả tiêu cực, khiến mọi người sống trong sợ hãi suốt mười lăm năm.
- Khiến mọi người kinh hãi và tránh xa.
3. Sự kết thúc của Bê-li-cốp:
- Chứng kiến đồng nghiệp không sợ cấp trên.
- Bị cười chế giễu khi gặp tai nạn.
- Sợ thầy hiệu trưởng.
III. Kết luận:
- Đưa ra cảm nhận về đoạn trích Người trong bao của Sê-khốp.
Ví dụ: Đoạn trích Người trong bao của Sê-khốp thể hiện lo ngại về một cuộc sống đầy rủi ro, khiến con người tự hạn chế, nhưng cũng làm cho họ trở nên nhút nhát.
Dàn ý thứ 2
1. Khởi đầu
- Tóm lược về tác giả Sê-khốp (những thông tin chính về cuộc đời, các tác phẩm nổi bật, đặc điểm văn học,...).
- Tổng quan về truyện ngắn 'Người trong bao' (nguyên cớ ra đời, tóm tắt giá trị ý nghĩa và nghệ thuật của tác phẩm,...).
- Đặt vấn đề nghị luận: Hình tượng chiếc bao trong truyện ngắn ' Người trong bao'.
2. Nội dung chính
*Hình tượng cái bao là một biểu tượng thực tế - một đồ vật được Bê-li-cốp sử dụng để đựng các vật dụng cá nhân.
* Cái bao cũng là biểu tượng của sự ý nghĩa:
- Chiếc bao đại diện cho lối sống khép kín, sợ hãi và hèn nhát của Bê-li-cốp:
- Chân dung của Bê-li-cốp luôn được che đậy sau nhiều lớp bao: Gương mặt ẩn sau tấm áo cổ, mắt đeo kính râm, tai bịt bông, chân mang giày cao su,...
- Nơi sinh sống: Căn phòng hẹp như hòm và cửa luôn đóng kín.
- Ý nghĩ của Bê-li-cốp cũng được giấu trong bao.
- Bê-li-cốp với cách sống, tư duy trong bao của mình là biểu tượng của một phần của tri thức Nga.
- Hình tượng cái bao trong tác phẩm cũng biểu hiện cho chế độ Nga cổ kính, bảo thủ, đã làm kiềm chế cuộc sống của con người.
3. Tổng kết
Tổng quan về hình ảnh của cái bao trong truyện ngắn ' Người trong bao' và đưa ra cảm nhận, bài học cho bản thân từ hình ảnh này.
Phân tích bài viết Người trong bao - Mẫu 1
Sê-khốp, một nhà văn vĩ đại, là cây bút đầy uy lực trong văn học Nga, ông đã để lại dấu ấn sâu đậm với loạt tác phẩm mang giá trị lịch sử. Dưới bàn tay tài hoa của ông, bức tranh xã hội Nga cuối thế kỷ XIX được tái hiện một cách chân thực, góc nhìn thấu đáo về một xã hội u ám, cấp bách, với chính trị Nga thời kỳ đế quốc. Phong cách viết văn của Sê-khốp rất cuốn hút, sử dụng ngôn ngữ sống động tự nhiên, phản ánh chân thực nhân văn và xã hội Nga lúc bấy giờ.
Tác phẩm ngắn Người trong bao được ông sáng tác vào năm 1898, thành công vẽ lên hình ảnh của nhân vật Bê-li-cốp, một thầy giáo ở vùng quê với tư duy hẹp hòi, thông qua đó, tác giả mỉa mai và chỉ trích những người tri thức Nga sống trong 'bọt biển' cổ hủ, kỳ cục, thích phê phán và hoang mang trước thứ vượt ra ngoài giới hạn mà họ cho là 'lỗi lầm' của người khác.
Nhân vật chính trong câu chuyện là Bê-li-cốp, một giáo viên dạy tiếng Hy Lạp có lối sống rất độc lập 'sống khép kín như ốc sên, con sên, con ốc thường thu mình vào vỏ bọc của mình'. Hắn nổi bật với cách sống và tư duy khác biệt. Dù trời có mưa hay nắng, thời tiết thế nào đi nữa, hắn luôn mặc một bộ quần áo lạ mắt. Hắn 'đi giày cao su', cầm ô, mặc áo 'bành tô ấm cốt bông', hắn luôn mang theo một chiếc túi làm bằng da để đựng đủ thứ như ô, chiếc đồng hồ, thậm chí là cả bộ mặt của mình dường như cũng muốn chui vào túi, vì Bê-li-cốp luôn 'giấu mặt sau chiếc cổ áo bành tô bẻ đứng lên'. Không chỉ thế, anh ta còn đeo kính râm, nhét bông vào tai, và khi đi xe ngựa, anh ta cũng luôn 'kéo mui lên'. Với cách miêu tả sống động, chân thực của tác giả, Bê-li-cốp trở thành một hình tượng đặc biệt và hài hước. Dòng văn của Sê-khốp vô cùng hóm hỉnh, hài hước, không cần phải hoa mỹ, lịch lãm nhưng vẫn làm cho người đọc hiểu được ngay hình ảnh của nhân vật 'người trong bao' thời kỳ đó.
Bê-li-cốp không sống như mọi người, có lẽ hắn chỉ tồn tại, chán ghét cuộc sống, sợ hãi mọi điều. Để bào vệ cho thái độ nhát gan của mình, hắn luôn nhớ về quá khứ, 'khen ngợi những thứ không có thật'. Bê-li-cốp chọn dạy tiếng Hy Lạp, một ngôn ngữ cổ, có lẽ là môn học an toàn, cho phép hắn trốn tránh cuộc sống thực. Cứ mỗi lần muốn thoát ra khỏi 'bao cát' của mình, hắn lại sợ hãi và không bao giờ thoát ra khỏi 'vỏ ốc sên'. Mỗi khi có chuyện trái với khuôn phép, làm hắn rầu rĩ mặc dù 'không liên quan gì đến hắn'. Đáng tiếc điều gì đã khiến Bê-li-cốp trở nên kỳ lạ như vậy?
Lối sống của Bê-li-cốp cũng rất kỳ lạ và lộn xộn. Hắn cho rằng việc đến nhà đồng nghiệp để ngồi im cả tiếng đồng hồ không nói gì rồi ra về là để 'duy trì mối quan hệ tốt với bạn bè'. Bê-li-cốp sợ cô đơn nhưng hắn mất đi ý thức về lẽ sống đúng nghĩa. Người khác đều sợ hắn, 'cái thằng cha quanh năm đi giày cao su và mang ô ấy' khống chế cả trường học, ngay cả thầy hiệu trưởng cũng sợ hắn. Hắn sống trong sợ hãi, nhưng không bao giờ thoát ra khỏi 'vỏ ốc sên' của mình.
Một người dị biệt như Bê-li-cốp cũng suy tính đến việc kết hôn. Mọi người muốn ghép đôi hắn với nàng Va-ren-ca xinh đẹp, nhưng chuyện này khiến hắn suy nghĩ nhiều và sợ hãi. Có lẽ hắn là một kẻ cổ hủ với cái đầu chứa đầy thành kiến. Cuộc đời của Bê-li-cốp thực sự là bi thảm!
Khi Bê-li-cốp qua đời, cuộc sống trong thành phố không thay đổi nhiều. Cuộc sống 'nhẹ nhàng thoải mái' chẳng kéo dài được, thay vào đó là cuộc sống nhàm chán, vô vị. Những người 'sống trong bao' như Bê-li-cốp đầy rẫy trong xã hội, và có thêm nhiều người như vậy trong tương lai. Sê-khốp đã thành công trong việc tái hiện lối sống lạc hậu, lạc thường của xã hội Nga, đẩy họ vào cuộc sống đau khổ, tù túng.
Tác phẩm Người trong bao của Sê-khốp đem lại nhiều cảm xúc cho độc giả, vừa bi hài vừa đáng suy ngẫm, vừa tiếc thương cho một cuộc đời không ý nghĩa. Nhà văn không chỉ phản ánh hiện thực xã hội Nga một cách chính xác mà còn nhắc nhở mỗi người: Hãy nhìn cuộc sống với sự lạc quan, giữ tâm không phê phán. Nếu thấy cuộc sống không hạnh phúc, vấn đề không nằm ở người khác mà nằm ở chính ta. Hãy mở lòng với mọi người và với thế giới, chấp nhận sự đổi mới để có cuộc sống hạnh phúc, tràn đầy tươi mới, không sống như Bê-li-cốp, suốt đời sống trong bọt bèo của mình, rồi cuối cùng sống trong sự nhạt nhẽo, vô vị.
Phân tích văn bản Người trong bao - Mẫu 2
Sê-khốp (1860-1904) là một trong những tác giả nổi tiếng của văn học Nga, để lại hàng trăm truyện ngắn và kịch bản. Tác phẩm của ông phản ánh toàn bộ xã hội Nga cuối thế kỷ 19, nơi thời đại Sa hoàng bao trùm trong không khí bảo thủ.
Truyện ngắn ' Người trong bao' được Sê-khốp viết vào năm 1898. Qua nhân vật Bê-li-cốp, tác giả châm biếm và chỉ trích trí thức Nga sống tầm thường, hèn nhát và giáo điều, đồng thời chỉ ra lối sống này đã gây nên nhiều hậu quả độc hại trong xã hội Nga.
Cuộc đời của anh giáo chức Bê-li-cốp là một bức tranh biếm họa cười ra nước mắt. Cô giáo Va-ren-ca đã 'cười phá lên' khi Bê-li-cốp bị xô ngã trên cầu thang, và cô đã 'oà lên khóc' khi hắn được chôn trong bao.
Bê-li-cốp, giáo viên trung học dạy tiếng Hy Lạp cổ. Hắn thích sống trong tù túng, cảm giác như một kẻ nô lệ. Đối với hắn, nếu không có chỉ thị, thì không được phép làm gì cả. Hắn sống dựa vào quá khứ, nhưng như một người mang trong mình bệnh tâm thần, luôn sống trong tâm trạng lo sợ và nhút nhát. Niềm vui duy nhất của hắn là ngôn ngữ Hy Lạp cổ, mỗi khi nghe thấy âm thanh êm dịu của nó, hắn cảm thấy hạnh phúc nhất. Thế nhưng, rồi hắn lại chìm vào cảm giác như đang bị giam cầm, không thể thoát ra khỏi cái bao của mình.
Bê-li-cốp có một cách sống kỳ quặc và lạ thường. Từ cử chỉ, hành động cho đến ngôn từ, hắn luôn làm mọi thứ một cách lập dị. Hắn dường như bị giam cầm bởi một cái bao, không cho phép bản thân tiếp nhận bất kỳ ảnh hưởng ngoại lệ nào từ bên ngoài. Với hắn, cái bao là sự bảo vệ, ngăn chặn mọi sự can thiệp từ bên ngoài. Nhưng điều hài hước là, cả tư duy của hắn cũng như một cái bao cổ hủ, gói gọn trong đó là những quy định và chỉ thị mà hắn coi là rất rõ ràng. Hắn vừa là kẻ hèn nhát vừa đáng thương!
Sê-khốp đã châm biếm một loại 'linh hồn chết' tồn tại trong xã hội Nga cuối thế kỉ XIX, đó là tầng lớp trí thức sống mù quáng, cổ hủ, và bị giam cầm bởi những quy tắc cũ kỹ. Họ sống trong cuộc sống hẹp hòi, bị bao trùm bởi sự tù túng.
Cách sống của Bê-li-cốp cũng kỳ lạ không kém. Hành vi của hắn thường đầy bí ẩn. Dường như hắn sống trong một thế giới riêng biệt, không chia sẻ gì với ai. Mọi người trong xã hội đều sợ hắn, từ các giáo viên đến thậm chí là hiệu trưởng. Hắn trở thành một bóng ma đáng sợ, lan tỏa nỗi kinh hoàng khắp nơi.
Sê-khốp đã vạch ra hình ảnh của những người sống trong cái bao, một cách sống đầy đáng sợ. Cuộc sống của họ tạo ra một bóng tối, trùm lên mọi nơi, lan tỏa sự tù túng và sợ hãi.
Vì suốt ngày ngày tháng tháng sống trong cái bao, Bê-li-cốp trở nên như một người bệnh tâm thần, lúc nào cũng tự biến mình thành nạn nhân. Hắn sợ ánh sáng, sợ bóng tối, sợ kẻ trộm xâm nhập, sợ người phụ nữ nấu bếp giết hắn. Nhà hắn luôn đóng kín cửa, dù là mùa hè hay mùa đông, hắn luôn mặc áo khoác. Đêm đến, hắn mơ về những ác mộng, làm cho gương mặt hắn tái nhợt, bi thương. Cuộc sống của hắn là một cảnh tương tự như cái chết. Bê-li-cốp tự giam mình, tự hành hạ mình, gieo rắc đau khổ cho chính bản thân mình. Hắn thật đáng thương!
Câu chuyện về tình yêu không thành của Bê-li-cốp đem lại nhiều tiếng cười và cảm xúc cho người đọc. Bê-li-cốp, trong căn nhà nhỏ chật hẹp, lần đầu tiên cảm nhận tình yêu đối với cô giáo trẻ Va-ren-ca. Dù muốn cưới cô ấy, nhưng do sống trong bao nên hắn luôn do dự và suy nghĩ. Kết quả là bức tranh châm biếm về tình yêu của hắn được gửi đến mọi người, khiến hắn cảm thấy sốc và buồn bã.
Sê-khốp đã vẽ nên hình ảnh rất đặc trưng, từng chi tiết nhỏ để mô tả tính cách của Bê-li-cốp, người sống trong cái bao. Câu chuyện hài hước và đầy ý nghĩa này thực sự cuốn hút và lôi cuốn.
Bê-li-cốp không may mắn tí nào! Một ngày đẹp trời, khi cả trường trung học cùng đi dã ngoại, Bê-li-cốp lại bỏ về giữa chừng. Đúng lúc đó, hắn gặp cô giáo Va-ren-ca cùng em gái đang cưỡi xe đạp. Hình ảnh này làm hắn choáng váng và ám ảnh. Cuối cùng, Bê-li-cốp phàn nàn về cuộc sống trong bao và trách móc về việc người đàn ông và phụ nữ cưỡi xe đạp.
Liệu hắn có phải là một kẻ cổ hủ ngớ ngẩn? Hay là một nhà triết học bảo thủ bảo vệ những giá trị đạo đức cổ điển?
Ngày hôm sau, người trong bao đầy căng thẳng, bực tức, cả người run lên, thậm chí hắn bỏ buổi học, bỏ cả bữa trưa. Tối đó, dù đang là mùa hè, nhưng hắn vẫn mặc áo ấm đi đến nhà của hai chị em Va-ren-ca. Cô chị không có nhà, hắn chỉ gặp được em gái. Hắn thật thà giải thích về bức tranh châm biếm. Hắn nhấn mạnh về tính cách 'tử tế, đứng đắn' của mình. Tự xưng là 'bạn đồng nghiệp đi trước', hắn nhắc nhở người 'mới ra nghề' một số điều. Hắn phê phán việc hai chị em Va-ren-ca đi xe đạp là 'không phù hợp với tư cách của một giáo viên trẻ'. Hắn cảnh báo rằng việc đó là trái với pháp luật, trái với quy định vì 'nếu không có chỉ thị nào cho phép thì không được làm'. Hắn biểu hiện sự 'kinh ngạc', 'chán ghét' khi nhìn thấy phụ nữ, con gái đi xe đạp! Hắn khuyên bảo Cô-va-len-cô phải cẩn thận hơn, không được phóng túng như việc mặc áo thêu ra đường, cầm sách kia kia, lại còn đi xe đạp. Hắn cảnh báo rằng nếu việc này được biết đến bởi hiệu trưởng hoặc thanh tra, 'sẽ có hậu quả nghiêm trọng'.
Khi bị Cô-va-len-cô từ chối, hắn nhấn mạnh: 'Anh phải tôn trọng chính quyền'. Hắn đe dọa 'sẽ báo cáo với hiệu trưởng về những gì đã xảy ra' với Cô-va-len-cô.
Cuộc đối đầu diễn ra, Cô-va-len-cô 'quát mắng' trực tiếp vào mặt Bê-li-cốp và gọi hắn là 'tên mẹ lẻo', sau đó nắm lấy cổ áo hắn, đẩy hắn ra khỏi nhà. Người trong bao 'trượt chân ngã xuống cầu thang'. Sự việc xảy ra đầy kịch tính. Khi Bê-li-cốp 'sờ vào mũi kiểm tra xem kính có bị vỡ không', thì hai phụ nữ và Va-ren-ca đột nhiên xuất hiện, nhìn thấy. Bê-li-cốp đau lòng cảm thấy muốn 'chôn mình' hơn là trở thành trò cười cho mọi người. Hắn rất lo lắng rằng câu chuyện này sẽ được kể lại cho hiệu trưởng, thanh tra. Họ sẽ chế nhạo hắn, khiến hắn phải nghỉ hưu...
Có nhiều chi tiết hài hước. Đặc biệt là khi Va-ren-ca 'cười to lớn trong nhà'. Tiếng cười 'ha-ha-ha!' vang vọng, 'kết thúc mọi thứ': 'kết thúc câu chuyện tình yêu, kết thúc cuộc đời của Bê-li-cốp'. Sự ngã của Bê-li-cốp từ cầu thang, nụ cười 'kết thúc' của Va-ren-ca mang ý nghĩa phê phán sâu sắc lối sống giáo điều, phong tục của người trong bao. Kẻ giả dối với đạo đức, dạy dỗ bằng những bài học cổ xưa đã bị Sê-khốp châm biếm qua một tình huống hài hước.
Chỉ một tháng sau vụ ngã, Bê-li-cốp qua đời. Trước khi vào lễ chầu Diêm Vương, hắn không quên để tấm ảnh của Va-ren-ca lên bàn. Hắn nằm trong quan tài với vẻ mặt 'bình thường, tỉnh táo, dễ nhìn'. Có lẽ hắn 'vui mừng' vì sẽ 'lẻn vào cái bao' mãi mãi. Tang lễ được tổ chức trong một buổi 'trời mưa xám u ám'. Khi hạ quan, Va-ren-ca 'bất ngờ khóc' - Nàng khóc vì tiếc nuối một mối tình, hay là vì tiếc thương một con người cố chấp, cổ hủ đã từng là trò cười của xã hội?
Sau khi Bê-li-cốp qua đời, ban đầu mọi người đều cảm thấy nhẹ nhàng, thư giãn. Nhưng chỉ sau chưa đầy một tuần, mọi người đều cảm thấy 'đau đầu, mệt mỏi, không hứng thú' vì cuộc sống tiếp tục diễn ra như cũ, 'không khác gì trước đây'. Một Bê-li-cốp ra đi, một người trong bao đã khuất phục chốn âm phủ nhưng còn lại bao nhiêu người trong bao, và 'trong tương lai cũng sẽ còn bao nhiêu người như vậy nữa!'. Sê-khốp đã chỉ rõ: lối sống bình thường, pháp luật, giáo điều, phong tục đã làm hại con người, làm hại cuộc sống, sẽ gây ra nhiều hậu quả nặng nề, sẽ tồn tại lâu dài trong xã hội Nga những năm cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX.
Phân tích - Mẫu 3
Sê-khốp được gọi là linh điểu của văn học Nga, là nhà văn sáng tạo nổi tiếng trên cánh đồng văn chương Nga, là nhà văn sáng tạo nổi tiếng với tác phẩm tuyệt vời thể hiện chân thực, sâu sắc và xúc động về số phận của nhân dân và đất nước Nga đã chinh phục trái tim của độc giả trên toàn thế giới, trong đó, 'Người trong bao' là một trong những tác phẩm xuất sắc làm nên tên tuổi của ông.
Người trong bao được viết vào năm 1898, thời điểm xã hội Nga đang chịu sự kiểm soát nghiêm ngặt của triều đại cuối thế kỷ 19. Môi trường xã hội này đã tạo ra nhiều hình mẫu con người kỳ quặc mà Bê-li-cốp, nhân vật chính trong truyện, là một trong những biểu tượng điển hình của số phận bi kịch của người dân Nga vào thời kỳ đó.
Tiêu đề của truyện tập trung vào nhân vật Bê-li-cốp, tạo ra sự tò mò và thu hút người đọc bởi nhân vật kỳ quặc, đáng thương. Đồng thời, nó thể hiện sự đồng cảm với số phận của người dân Nga trong thời kỳ đó.
Nhân vật chính trong truyện là Bê-li-cốp, một giáo viên dạy tiếng Hy Lạp, sống rất lạ thường, luôn sợ hãi mọi thứ xung quanh. Hắn sợ thử thách cuộc sống, sợ nắng mưa gió tuyết, sợ mất cắp và bị thất lạc, vì thế luôn giấu đồ đạc trong chiếc bao. Hắn mặc áo che hết khuôn mặt, tai nhét bông điều chứng tỏ hắn sợ âm thanh và bị nhìn thấy. Không chỉ thế, hắn còn sợ giao tiếp, chỉ ngồi im lặng khi đến nhà ai và rời đi sau 15 phút. Trong tình yêu, hắn muốn giữ tình yêu của mình và sợ thay đổi. Điều đó chứng tỏ hắn sợ mọi thứ, kể cả những điều không đáng sợ, và sống trong sự cô đơn và sợ hãi.
Ngôn ngữ của truyện chân thực, chính xác, và giàu tính thời sự, điểm trúng được tâm lý phức tạp của nhân vật. Kết cấu truyện lồng trong truyện làm câu chuyện trở nên hấp dẫn và lôi cuốn, khẳng định tài năng của tác giả.
Qua việc sáng tạo và xây dựng tình huống, chi tiết và hình tượng trong tác phẩm, Sê-khốp đã gửi gắm hình ảnh người dân Nga sống trong môi trường nặng nề của chế độ Nga Hoàng. Tác giả bày tỏ niềm xót thương và kêu gọi đổi mới. Những giá trị này đã giữ tác phẩm sống mãi trong lòng độc giả.
Phân tích - Mẫu 4
Văn học làm đẹp trái tim, tâm hồn con người, khơi dậy những cảm xúc và khát khao tìm kiếm tự do, dân chủ, và tình thương. Tác giả thể hiện điều đó qua hình tượng và kích thích sự tò mò của độc giả, để họ suy ngẫm về tính cách và tình đời.
Xuất hiện vào cuối thế kỷ XIX (1898), “Người trong bao” của An-tôn Sê-khốp với hình tượng thầy giáo Bê-li-cốp đã để lại nhiều ấn tượng sâu sắc không chỉ trong lòng độc giả Nga mà còn trên toàn thế giới. Hơn một thế kỷ trôi qua, tác phẩm vẫn vững vàng trong tâm trí người đọc, được chọn để dạy trong chương trình Ngữ văn 11 ở Việt Nam. Việc xây dựng thành công hình ảnh nhân vật Bê-li-cốp đã củng cố vị thế của “Người trong bao”, từ đó, những ý nghĩa sâu xa trong văn bản dần hiện lên trong tâm trí người đọc.
Hình ảnh Bê-li-cốp được thể hiện qua hai góc nhìn kể chuyện, góc nhìn của tác giả và của nhân vật trong câu chuyện. Diễn đạt qua ngôi thứ nhất và ngôi thứ ba, sự phối hợp này tạo ra sự đa chiều trong việc nhìn nhận nhân vật. Sự di động điểm nhìn này giúp hình ảnh nhân vật trở nên tự nhiên và sâu sắc hơn.
Lựa chọn ngôi kể đã ảnh hưởng đến cách diễn đạt của người kể chuyện và tạo ra sự di động điểm nhìn. Điều này làm cho nhân vật được nhìn nhận từ nhiều góc độ khác nhau, từ đó hình ảnh nhân vật trở nên chi tiết và chân thực hơn.
Giọng điệu của câu chuyện phản ánh sâu sắc lối sống hèn nhát, bảo thủ của một phần xã hội Nga cuối thế kỷ XIX. Tác giả khẩn thiết thức tỉnh mọi người thay đổi cách sống nếu muốn có cuộc sống ý nghĩa.
Cả nhan đề của tác phẩm cũng là một dấu hiệu thẩm mỹ. “Người trong bao” không chỉ đề cập đến vật dụng bọc đồ mà còn làm nổi bật tính cách sống của nhân vật chính, đóng trong một xã hội lỗi lạc. Như vậy, một vấn đề nảy sinh: liệu nhân vật Bê-li-cốp là người tự “bỏ” mình vào “bao” hay là do hoàn cảnh đã đẩy anh ta vào trong đó?
Bê-li-cốp được miêu tả với nét biếm họa, mang vẻ ngoài độc đáo: khuôn mặt nhợt nhạt, bé nhỏ, giống như mặt chồn; suốt năm anh ta đi giày cao su, mặc áo bành tô, đeo kính râm, đội mũ, đôi lỗ tai nhét bông, cầm dù,… Tất cả đều được bỏ trong chiếc bao.
Không chỉ ngoại hình, mọi thứ liên quan đến Bê-li-cốp cũng đều được bọc kín trong chiếc bao. Trong tác phẩm, anh ta lặp đi lặp lại câu “Nhỡ lại xảy ra chuyện gì thì sao”; khi ngủ, anh ta cuộn trùm chăn kín mít; khi thăm đồng nghiệp, anh ta chỉ ngồi yên im; ý nghĩ của Bê-li-cốp cũng được giấu trong bao. Cuộc sống của anh ta là một cuộc sống nhút nhát, sợ hãi, thích sống theo quy tắc, chỉ thích nhìn về quá khứ và hài lòng với cuộc sống hiện tại...
Bê-li-cốp là một hình tượng điển hình, là sáng tạo đặc biệt của An-tôn Sê-khốp. Nhân vật này không chỉ là một cá nhân riêng biệt mà còn đại diện cho một kiểu người sống “trong bao”. Dù là nhân vật đặc trưng nhưng Bê-li-cốp vẫn hiện lên rõ nét, với tính cách, suy nghĩ, hành động kiểu “trong bao”, phản ánh đời sống xã hội của Nga thời bấy giờ và ngày nay.
Bê-li-cốp không chỉ là sản phẩm của bản thân mình mà còn là kết quả của xã hội. Ngoài những đặc điểm cá nhân, Bê-li-cốp cũng là hậu quả của môi trường xã hội Nga cuối thế kỷ XIX. Môi trường đó đã sinh ra nhiều cá nhân kỳ lạ.
Sự chết của Bê-li-cốp, trực tiếp là do cách sống kiểu “trong bao”. Khi còn sống, anh ta gây sợ hãi cho mọi người vì tính cách của mình, là biểu tượng của sự xấu xa. Vì vậy, khi anh ta qua đời, mọi người đều cảm thấy nhẹ nhàng, thoải mái. Cuộc sống của anh ta ảnh hưởng không nhỏ đến cộng đồng, lan truyền tới mọi người.
Chiếc bao mang đậm ý nghĩa về một cuộc đời, một cách sống, một xã hội u ám, đầy cảm giác bế tắc, nặng trĩu và không thể thoát ra được. “Người trong bao”, một biểu tượng mang tính ẩn dụ rất độc đáo để phản ánh bộ phận trí thức bạc nhược, tồi tàn và thông qua đó chỉ trích, lên án chính cái đã sinh ra bộ phận trí thức bạc nhược, tồi tàn ấy: xã hội Nga vào cuối thế kỷ XIX.
Sau cái chết của thầy giáo Bê-li-cốp, môi trường, cách sống của xã hội có thay đổi gì không, có cải thiện gì không, người kể vẫn thổ lộ rằng “Chưa đầy một tuần sau, cuộc sống trở lại như cũ, u ám, mệt mỏi, tẻ nhạt, một cuộc sống không bị hạn chế nhưng cũng không tự do hoàn toàn, không khác gì trước. Thực ra, Bê-li-cốp đã mất đi nhưng vẫn còn bao nhiêu người trong bao, trong tương lai cũng sẽ còn bao nhiêu người như vậy nữa!” Vấn đề là gì ở đây? Làm thế nào để thay đổi và thay đổi điều gì mới là quan trọng. Rõ ràng vấn đề không phải là loại bỏ, tiêu diệt những “người trong bao” mà là phải thay đổi, loại bỏ môi trường đã sinh ra những “người trong bao” đó. Chừng nào cái hệ thống tàn bạo, thối nát, bất công đó còn tồn tại thì những sản phẩm và cũng là nạn nhân của nó vẫn không thể biến mất. Văn học thế giới cũng đã từng có nhiều biểu tượng nhân vật sống theo kiểu trốn tránh hiện thực, từ chối hiện tại như hình tượng nhân vật Oskar trong tác phẩm “Cái trống thiếc” của Gunter Grass. Liệu cách sống trong bao của Bê-li-cốp cũng là một sự lựa chọn?
M.Gorki đã nhận xét, khi đọc Sê-khốp, chúng ta cảm nhận được “phảng phất ở đâu đó nụ cười buồn của một tâm hồn biết yêu thương”, “Tiếng thở dài sâu từ một trái tim trong sáng”. Nguyễn Tuân khi đọc Người trong bao cũng cho rằng: “Truyện Bê-li-cốp là một tác phẩm chứa đựng sự chỉ trích đỉnh điểm: hình thù nhân vật đã trở thành một biểu tượng, một tưởng tượng vẫn còn ảnh hưởng lớn đến ngày nay”. Phê phán những tật xấu của Bê-li-cốp, cảm thông cho số phận của những con người sống trong môi trường đầy áp lực, bất công của xã hội Nga đương thời và tìm cách để cải thiện cuộc sống.
Phân tích Người trong bao - Mẫu 5
Sê Khốp là một tác giả với sự nghiệp sáng tác rất ấn tượng, với nhiều thể loại khác nhau. Ông là một nhà văn Nga xuất sắc, đại diện cuối cùng của trào lưu hiện thực Nga, một thiên tài cách tân về kịch và truyện ngắn. Sê Khốp có một truyện ngắn nổi tiếng mang tên “Người trong bao”.
Năm 1898, tác giả sáng tác truyện ngắn khi ông đang dưỡng bệnh tại thành phố I-an-ta trên bán đảo Crưm, bên bờ biển Đen. Hoàn cảnh xã hội Nga lúc này ngột ngạt dưới bầu không khí u ám, nặng nề của cuối thế kỷ XIX. Môi trường này đã sinh ra những nhân vật như Bê-li-cốp, nhân vật chính trong câu chuyện.
Hình tượng nhân vật Bê-li-cốp được tác giả mô tả rất chi tiết. Về ngoại hình, Bê-li-cốp có gương mặt buồn bã, tái nhợt. Anh ta đi với đôi giày cao su, cầm ô, mặc áo bành tô ấm áp bên trong, và thường đeo kính râm. Mọi vật dụng của anh ta đều được để trong túi như ô, bút chì, đồng hồ. Luôn che mặt sau chiếc áo bành tô nâu đậm, tai luôn nhét bông, thậm chí cả khi ngủ, anh ta cũng luôn kéo chăn lên đầu, che kín mít. Từ cách tác giả giới thiệu về Bê-li-cốp, chúng ta có thể nhận thấy anh là một nhân vật kỳ lạ, khác biệt.
Nhân vật Bê-li-cốp có tính cách đặc biệt. Anh ta có một ham muốn mãnh liệt là tự thu mình vào một cái vỏ, tạo cho mình một cái bao để cô lập. Ngay cả ý nghĩ của mình, anh ta cũng muốn giấu trong bao, không bao giờ phát biểu về bất kỳ vấn đề nhỏ nào. Bê-li-cốp tôn sùng quá khứ, tránh né hiện tại: anh là một giáo viên dạy tiếng Hy Lạp, một ngôn ngữ không còn thời sự, anh luôn tìm kiếm một cách sống an toàn. Bê-li-cốp thích rõ ràng: chỉ thị, quy định, những bài báo cấm. Anh ta sống như một máy móc, lặp đi lặp lại và tuân theo như một cái máy vô tri. Tác giả đã nổi bật chân dung của một con người cô đơn, nhút nhát, sợ hãi mọi thứ, luôn sợ 'nếu xảy ra chuyện gì đó'.
Bê-li-cốp duy trì mối quan hệ với đồng nghiệp bằng cách ghé nhà, ngồi im như một tảng đá trong một giờ rồi nói chuyện phiếm. Các giáo viên, hiệu trưởng đều sợ anh ta: các cô không dám tổ chức vở kịch vào thứ Bảy, nhà thờ không dám ăn thịt và chơi bài, mọi người sợ nói to, sợ viết thư, sợ kết bạn, sợ đọc sách,...
Bê-li-cốp tự tin và tự hào về cách sống của mình, nhưng không biết rằng mọi người xung quanh đều sợ anh ta, khinh miệt và trêu chọc anh ta. Vì vậy, khi bị châm biếm, thấy hình ảnh của chị em Va-ren-ca đi xe đạp, anh ta bị đối xử thô bạo, thật sự anh ta không thể hiểu và cũng không chấp nhận được. Nhân vật Bê-li-cốp được mô tả như một dị nhân trong cuộc sống hàng ngày.
Và rồi, người dị nhân đó qua đời. Khi Bê-li-cốp va chạm vào cô Va-len-cô, Va-len-ca cười khi thấy anh ta té ngã. Chính tiếng cười ấy, kết thúc cuộc hôn nhân và cuộc sống của Bê-li-cốp. Nhưng cái chết của Bê-li-cốp không chỉ vậy, mà còn là do tạo hình của anh ta và cách anh ta sống, sớm muộn gì cũng sẽ tự diệt hoặc bị diệt. Đối với Bê-li-cốp, cái chết là điều anh ta mong mỏi nhất, sẽ giúp anh ta thoát khỏi gánh nặng và cảm thấy nhẹ nhàng hơn.
Mọi người trong thành phố nghĩ rằng khi Bê-li-cốp qua đời, cuộc sống sẽ dễ chịu hơn, nhưng sau cái chết của anh ta, cuộc sống vẫn tiếp tục như cũ, mệt mỏi, bế tắc và vô vị. Đó là vì người dân trong thành phố này đã chịu ảnh hưởng, tác động sâu sắc của lối sống, kiểu người như Bê-li-cốp. Chính những người như Bê-li-cốp đã làm suy yếu cuộc sống trong sạch, lành mạnh của đạo đức, văn hóa Nga thời điểm đó. Trong xã hội của thời đại ấy, kiểu người như Bê-li-cốp là phổ biến, điển hình. Nó tồn tại như một hiện tượng xã hội, một quy luật trong lịch sử phát triển của con người, không chỉ ở Nga mà còn ở mọi nơi.
Hình ảnh của “cái bao” trong tác phẩm mang ý nghĩa biểu tượng: nó là biểu tượng cho một loại người sống trong một thế giới bị hạn chế, tự do bị giam cầm. Tác phẩm muốn chỉ trích, phê phán loại người sống trong cái bao, nhấn mạnh tác động tiêu cực của chúng đối với xã hội. Đồng thời, tác phẩm cũng muốn cảnh báo, kêu gọi mọi người thay đổi cách sống, không thể tiếp tục sống bị hạn chế và sợ hãi như vậy được.
Trong truyện ngắn, cuộc chiến giữa con người và “cái bao” đại diện cho khao khát sống tự do, loại bỏ cuộc sống “trong bao”, thức tỉnh “con người không thể sống mãi trong cảnh hạn chế”.
Phân tích Người trong bao - Mẫu 6
A.P Sê-khốp (1860-1904) là một nhà văn hiện thực vĩ đại không chỉ của Nga, châu Âu mà còn của toàn thế giới với một loạt tác phẩm đáng kinh ngạc, đặc biệt là truyện ngắn. Trong 24 năm lao động cần mẫn, Sê-khốp để lại khoảng 500 tác phẩm truyện ngắn. Những tác phẩm này mô tả cuộc sống, tư tưởng và cảm xúc của mọi tầng lớp nhân dân Nga vào cuối những năm 70 của thế kỉ XIX, thời điểm chủ yếu là những cuộc sống ti tiện, buồn tẻ và nhỏ nhen, với những thói hư, tật xấu của con người Nga đang lạc lối.
Từ những câu chuyện tưởng chừng vô nghĩa, những chi tiết nhỏ nhặt đó, Sê-khốp đã tạo ra một thế giới thu nhỏ với đầy đủ những thực tế trong xã hội Nga thời bấy giờ. Trên hết, ý nghĩa nhân văn sâu sắc, lòng nhân đạo trong việc mong muốn giải phóng con người khỏi sự hạn chế, đưa ra nhận thức về ý nghĩa của cuộc sống hiện tại và hy vọng vào tương lai. “Người trong bao” là một ví dụ điển hình: chỉ trích lối sống tự kỷ, cảm thấy sợ hãi và thụ động, không dám chấp nhận thức tỉnh, và thách thức mọi người 'Không thể sống như thế mãi được'.
Nhân vật chính của truyện là Bê-li-cốp, một giáo viên dạy tiếng Hi Lạp. Sự mô tả về Bê-li-cốp, thông qua góc nhìn của nhà văn Bu-rơ-kin, rất đặc biệt. Hình ảnh của Bê-li-cốp luôn kỳ cục, luôn mang theo một chiếc ô, đội một chiếc áo bành tô ấm cúng, luôn giấu mặt sau chiếc cổ áo, đeo kính râm và bịt tai. Sự hình dung này gợi lên sự hài hước, thậm chí là vô lý của nhân vật.
Dường như cả bộ mặt của Bê-li-cốp cũng 'được giấu trong bao'. Ý nghĩ của Bê-li-cốp cũng bị che dấu trong bao. Hắn không bày tỏ suy nghĩ của mình, chỉ nói theo chỉ thị, thông tư, và lời rao giảng. Sự cứng nhắc và khô khan của Bê-li-cốp được tái hiện qua từng chi tiết trong câu chuyện, từng bức tranh nhỏ về cách hắn tránh né, rút lui vào bao trong mọi tình huống. Bê-li-cốp sống trong sự chết chóc, luôn ca ngợi quá khứ và không chịu đối mặt với hiện tại. Điều này làm cho mọi người cảm thấy sợ hãi và thậm chí là: 'sợ nói to, sợ gửi thư, sợ làm quen, sợ đọc sách...'.
Nỗi sợ là nguyên nhân chính dẫn đến trạng thái 'bế quan tỏa cảng' của Bê-li-cốp. Sự sợ hãi luôn tồn tại trong hắn một cách vô thức, không thể nhìn thấy nhưng luôn hiện hữu trong đôi mắt của hắn, khiến cho mọi thứ xung quanh đều gây ra một cảm giác không an toàn. Thực tế, bởi vì sự hoảng sợ thái quá của bản thân, Bê-li-cốp đã tự mình giam mình trong cái bao mà anh ta tự tạo ra, không phải là sự hạ lưu mà là chính anh ta đã khóa cánh cửa của cuộc sống để rồi lẩn trốn và hít thở không khí ô nhiễm trong bao. Liệu nỗi sợ đó, mối lo âu không lý do đó của Bê-li-cốp có phải cũng là nỗi sợ của một phần không nhỏ xã hội đương thời?
Sợ phải thay đổi, sợ phải cải tiến bản thân, sợ phải đấu tranh với sự thay đổi, chấp nhận tồn tại trong một xã hội u ám, chìm đắm ở mọi mặt... Điều thú vị là hai nhà văn hiện thực vĩ đại của nhân loại là Lỗ Tấn và Sê-khốp lại có nhiều điểm tương đồng như vậy. Cả hai đều sống trong thời đại lịch sử mà xã hội đang suy thoái không phanh, mọi người sống mà không có ý niệm về tương lai, những mảnh đời nhỏ bé tiếp tục diễn ra... Cả hai đều từ bỏ nghề y để chữa bệnh cho nhân dân của mình bằng loại thuốc làm sạch tâm hồn, thức tỉnh họ khỏi sự lạc lối, mê muội suốt bao nhiêu thời gian.
Về phần Bê-li-cốp, ta không thể không cảm thấy đồng cảm với anh ta. Anh ta đã có thể kết hôn với Va-ren-ca, chị gái của đồng nghiệp. Nhưng Sê-khốp không kết thúc câu chuyện bằng cách lãng mạn. Mọi sự đến đều sẽ đến, làm thế nào một người như Bê-li-cốp, cứng rắn và lạnh lùng đến đáng sợ, có thể chấp nhận việc hai chị em Va-ren-ca và Cô-va-len-cô cười đùa trên đường như vậy, vì đi xe đạp là “hoàn toàn không phù hợp với tư cách của một người giáo viên thiếu niên.” Với Bê-li-cốp, hành động đó là quá đáng, là không thể chấp nhận được. Những người phụ nữ cười đùa như vậy làm loạn xã hội, làm hỏng hóc xã hội?!?
Bản chất của cuộc trò chuyện giữa Bê-li-cốp và Cô-va-len-cô làm nổi bật sự kì quái của Bê-li-cốp, sự bảo thủ của anh khiến người đọc cảm thấy hả hê khi anh bị Cô-va-len-cô đẩy té. Ta đồng cảm nhưng cũng trách anh nhiều hơn. Khi bị ngã mà không quan tâm liệu mình có tổn thương không, chỉ quan tâm đến việc sợ bị người khác chế nhạo, sợ trở thành trò cười cho thiên hạ. Tiếng cười của Va-ren-ca là một chi tiết rất ý nghĩa. Có người đã nói rằng tiếng cười vang vọng ấy của cô là nguyên nhân gây ra cái chết của Bê-li-cốp sau này. Dù cho lí do là gì thì có vẻ như, cái chết đối với Bê-li-cốp lại là sự giải thoát hoàn hảo nhất cho anh và mọi người. Anh được bao bọc trong giấc ngủ mãi mãi trong cái bao hoàn hảo, không còn phải lo lắng “nếu có chuyện gì thì sao” khi ngủ trong phòng họp như trước đây.
Tuy nhiên, việc kết thúc cuộc đời của một kẻ kỳ dị trong xã hội không thể xóa sạch tất cả những di sản của sự mờ nhạt như Bê-li-cốp. Một kẻ kỳ dị đã ra đi nhưng trong xã hội vẫn tồn tại bao nhiêu cái bao khác, vẫn còn bao nhiêu kẻ sống như chết? Câu hỏi mà người kể chuyện đặt ra chỉ khiến cho sự lo lắng về một tương lai u ám của cuộc sống bình thường, nhàm chán, và tầm thường càng trở nên rõ ràng hơn. Trong câu chuyện, Sê-khốp đã sử dụng từ “bao” mười hai lần để mô tả nhân vật chính. Chi tiết về cái bao là một phần nghệ thuật đặc biệt và sáng tạo, mang lại sự biểu đạt sâu sắc với nhiều giá trị xã hội.
Ý nghĩa của “Người trong bao” không chỉ đóng lại ở Nga, không chỉ giới hạn trong xã hội dưới triều đại của Nga, mà còn mở rộng ra ngoài. Nó là biểu tượng của thời đại lịch sử, phản ánh, chỉ trích, và thức tỉnh con người và xã hội sống có ý nghĩa hơn, hướng về tương lai. Ngoài những triết lý sâu sắc được thể hiện trong truyện, không thể bỏ qua cách viết châm biếm nhẹ nhàng kết hợp với chút hài hước, đặc biệt là hình ảnh nhân vật Bê-li-cốp cùng cái bao đã đóng góp vào sự bất tử của tác phẩm. Đó là bài học về cách sống, vẫn giữ nguyên giá trị cho đến ngày nay với một số người trẻ của chúng ta, hãy sống tích cực, hãy tự do, và không tự giới hạn bản thân như người trong bao để rồi cuộc sống bị co lại bởi chính bản thân mình.
Phân tích tác phẩm Người trong bao - Mẫu 7
An-tôn Páp-lô-vích Sê-khốp là một trong những nhà văn lớn của văn học Nga thế kỷ XIX. Ông là biểu tượng cuối cùng của phê phán hiện thực Nga. Dù là một bác sĩ, ông đã sử dụng văn chương để phản ánh những căn bệnh tinh thần của thời đại. Tác phẩm Người trong bao kể về một viên chức sống theo cách của một kẻ thích 'trong bao'. Thực ra, đó là một lối sống trốn tránh, nhát gan, thụ động, luôn sống trong sợ hãi. Và lối sống đó đã tạo ra một bức tranh u tối, sự ngột ngạt, khó thở cho chính những người xung quanh. Tâm lý bị chi phối, nhút nhát, yếu đuối, tự ti là hình ảnh của cuộc sống công chức Nga vào cuối thế kỷ XIX, một lối sống thảm hại, yếu đuối đối diện với sức mạnh. Đó là cách sống phản ánh bầu không khí u ám, gò ép trong thời kỳ chuyên chế bao phủ xã hội.
Người trong bao – một chân dung mang tính biếm hoạ Người trong bao được gọi là Bê-li-cốp – một giáo viên trung học. Bởi vì, ông ta có một cách sống đặc biệt: chỉ thích nằm trong những chiếc bao. Theo lời của Burkin, một đồng nghiệp: ông ta để mọi thứ vào trong bao; chiếc đồng hồ cũng để trong bao; con dao cũng được bỏ vào bao; bộ mặt dường như cũng nằm trong bao; xe ngựa cũng phải được che kín; phòng ngủ của ông ta cũng nhỏ như một cái hộp; dù trời nóng, ông ta cũng sẽ che chắn kín đầu; thậm chí cả ý nghĩ của mình, ông ta cũng cố gắng giấu vào bao. Tóm lại, người này có mong muốn mãnh liệt trốn vào một lớp vỏ bảo vệ bản thân, để tránh xa mọi tác động bên ngoài.
Hơn nữa, trong lối sống của mình, ông ta còn tự tạo ra những lớp vỏ vô hình khác, rất an toàn: luôn khen ngợi quá khứ; tôn vinh chữ Hi Lạp, một thứ ngôn từ; tôn vinh những điều không có thật bao giờ; giấu kín cả suy nghĩ. Với những chi tiết được miêu tả rõ ràng như vậy, bức tranh kỳ quặc của người trong bao đã hiện lên rất sinh động. Bên cạnh đó, ông ta cũng được mô tả: luôn mang theo giày cao su và ô. Chi tiết này được nhắc lại nhiều lần, hoàn thiện bức chân dung đầy tính biếm hoạ: người 'trong bao'! Tại sao lại như vậy? Tại sao ông ta luôn muốn trốn trong những lớp vỏ như vậy? Người đó sợ điều gì? Rốt cuộc, ông ta sợ tất cả.
Ông ta sợ cuộc sống hiện thực với tất cả những lo toan, vui sướng, buồn chán, vô nghĩa nhưng cũng có những giá trị tinh thần, tự do song cũng có những ý nghĩa cao cả: kết hôn, đọc sách, hiểu biết về tư tưởng dân chủ của Tư Bản, Sáng-lin với những buổi nhóm họp (tụ tập, tổ chức biểu diễn tại nhà), những việc có vẻ phạm luật (tu hành mà ăn thịt, chơi bài),… Ông ta sợ cả những điều tầm phào: kẻ trộm xâm nhập vào nhà, sợ bị nhạo báng, sợ gặp những ánh mắt đánh giá. Ông ta tránh né cuộc sống hiện thực, vì cuộc sống đó làm cho ông ta không thoải mái, kinh tởm, và luôn sống trong sợ hãi. Ông ta luôn sợ rằng mọi chuyện xấu sẽ xảy ra. Ý nghĩ này được nhắc lại năm lần trong câu chuyện, như một nỗi ám ảnh kinh hoàng, khiến ông ta không dám nghĩ, không dám làm bất cứ điều gì.
Ban ngày, hắn lẩn vào mọi thứ bao; đêm, hắn chui vào trong chăn. Vì sợ hãi, hắn co ro trong cái bao, tin rằng đó là an toàn nhất. Hình ảnh đó là biểu tượng cho sự trốn tránh của con người, không dám đối diện với hiện thực. Khi gặp phải những tình huống phức tạp, khủng khiếp: bị trêu chọc về tình yêu, bị phản đối thô bạo vì quan điểm của mình, bị nhấn mạnh không đủ sự quyết đoán, bị gọi tên là kẻ lười biếng, bị cười nhạo vì ngã, sợ hiệu trưởng, sợ bị thanh tra phê phán, sợ bị ép nghỉ hưu..., tất cả làm con người lâm vào tình trạng không chịu được, và hắn đã qua đời.
Cái chết này cũng là một hình ảnh của sự châm biếm. Một người bình thường làm sao có thể chết vì những vấn đề nhỏ nhặt như vậy. Ngay cả người tinh thần yếu đuối cũng không dễ chết như thế. Ngay cả khi qua đời, hình dạng của hắn vẫn mang vẻ 'trong bao'. Hắn tỏ ra thanh thản, vì đã đạt được mục tiêu cuộc sống: không gì có thể xảy ra nữa, hắn đã được lúc vào cái bao vĩnh cửu!
Người trong bao – biểu tượng cho sự nô lệ tâm lí, cuộc sống hèn nhát, nặng nề và vô vị. Tại sao Bê-li-cốp lại sợ hãi tất cả như vậy? Tại sao hắn chọn một lối sống u ám, yếu đuối như thế? Nhà văn đã chỉ rõ: đó là do tâm lí hèn nhát, nô lệ của hắn. Tâm lí đó khiến hắn sợ mọi sự phiền toái của cuộc sống. Thứ nhất, hắn sợ mọi thứ lạ lẫm, sợ những thay đổi, sợ trở thành trò cười của mọi người. Hắn muốn kết bạn, nhưng lại khiến người khác sợ vì không biết suy nghĩ thực sự của mình. Hắn muốn kết hôn, nhưng một trở ngại nhỏ đã khiến hắn không thể vượt qua: bị chế giễu, bị đối mặt với phong cách mới của cô gái.
Bị chế giễu về tình yêu, hắn cảm thấy buồn bực vì không thấy mình có lỗi. Khi thấy cô gái Va-ren-ca đi xe đạp – thời đó, đi xe đạp là điều lạ, đặc biệt đối với phụ nữ – hắn rất ngạc nhiên và lo lắng. Đó là điểm chết người, hắn không chịu nổi điều đó. Sau cuộc tranh cãi với Kô-va-len-cô, suy nghĩ của hắn mới được phát triển rõ ràng. Theo hắn, cần phải cẩn thận trong mọi tình huống. Đi xe đạp, mặc áo thêu ra phố, cầm sách là việc vô ích, còn phụ nữ đi xe đạp là điều ghê gớm, không đáng giá. Điều đó có nghĩa là, hắn luôn giữ thái độ cẩn trọng, sống một cuộc sống mẫu mực, lúc nào cũng xử sự như một người lịch sự.
Thực tế, hắn có thể là một viên chức mẫu mực. Nhưng tâm lí sợ hãi mọi thứ vượt ra ngoài chuẩn mực đã làm cho con người hắn trở nên nhỏ bé, bình thường, vô vị và hèn nhát. Thứ hai, đó là tâm lí nhỏ nhen, luôn sợ cấp trên. Nô lệ với cấp trên đến mức không dám có ý kiến riêng. Với hắn, chỉ có những chỉ thị là rõ ràng. Khen ngợi quá khứ, học chữ cổ, tôn vinh những điều không có thực là an toàn. Và an toàn nhất là không làm gì cả, chỉ tuân theo những chỉ thị của cấp trên! Hắn giải thích rằng, nguyên nhân sâu xa khiến mọi người không có quyền làm gì cả: nếu không có chỉ thị nào cho phép.
Cấp trên trong trường hợp này là ông hiệu trưởng, ông thanh tra! Hắn nhận ra rằng việc kính trọng cấp trên luôn quan trọng, và mọi người được khuyên 'khi tôi ở đây, hãy luôn biểu hiện sự tôn trọng đối với quyền lực'! Vì vậy, sợ bị hiểu lầm bởi cấp trên và thấy sự không tôn trọng cấp trên của đồng nghiệp, hắn quyết định đưa cuộc tranh cãi với Kô-va-len-cô lên ông hiệu trưởng. Đặc tính của hắn là luôn phục vụ cấp trên, chỉ trích, đổ lỗi cho đồng nghiệp (nói những điều không đúng, kết luận không đúng về thái độ chính trị, đạo đức của ai đó). Cuối cùng, những hành động này là kết quả của cách sống hèn nhát: tự bảo vệ bằng cách phỉ báng người khác. Đối với mọi người, tại sao một giáo viên quèn, dạy tiếng Hi Lạp vớ vẩn, lại khiến mọi người không chỉ quay lưng với hắn, mà còn gây sợ hãi trong cả thành phố?
Nguồn gốc của mọi nỗi sợ hãi, khiến nó có lý do để lan rộng, chính là tâm lý nô lệ, hèn nhát phổ biến của tất cả mọi người, không chỉ Bê-li-cốp: sợ cấp trên, sợ quyền lực, sợ dư luận, sợ văn bản, quyền lực, chỉ thị,... Qua phản ứng mạnh mẽ của Kô-va-len-cô, mọi người đều sợ bị bắt nạt (tức là bị buộc tội không phải của mình) và rất sợ bị chỉ trích, bị đưa vấn đề với cấp trên. Điều này dường như là một loại sợ hãi bẩm sinh đối với mọi người. Vì nó, họ phải làm giảm các nhu cầu của họ, kể cả những nhu cầu hợp lý của họ, và kết quả là nghi ngờ, tìm hiểu lẫn nhau.
Tâm lý sợ hãi đó như một loại dịch bệnh, cũng dễ lan truyền. Bê-li-cốp đến chơi nhà mọi người, chỉ ngồi im một chỗ, không nói không rằng. Vì cũng không hiểu ý định của hắn, mong muốn của hắn, bởi vì thậm chí cả suy nghĩ của hắn cũng bị che giấu, cuối cùng mọi người cảm thấy sợ hãi với hắn. Có lẽ họ sợ hắn sẽ tố cáo họ với cấp trên, sợ hắn như một con chó săn ngồi ở cửa chờ lệnh của chính quyền. Và sau đó, họ cũng không dám làm gì nữa, kể cả những việc bình thường như biểu diễn kịch, những việc vi phạm nhỏ nhặt như chơi bài, ăn thịt, thậm chí cả những việc tốt có tính chất tiến bộ, dân chủ như viết thư, kết bạn, đọc sách, giúp đỡ người nghèo, dạy học chữ,... Tâm lý sợ hãi đó chính là cái bao vô hình bao trùm cuộc sống hàng ngày của mọi người. Cái bao đó không chỉ bao phủ Bê-li-cốp mà còn bao trùm một bức màn tối tăm lên cuộc sống của con người trong thị trấn suốt mười lăm năm.
Mười lăm năm, đó là một cuộc sống kinh khủng, không có cuộc sống con người. Nhưng mười lăm năm nghẹt thở, không dám làm gì, theo người kể chuyện, thì điều đó được cho là do sự hiện diện của 'kẻ trong bao'. Nhưng không ngờ, kẻ trong bao mặc dù đã qua đời, không khí nghẹt ngào, chán chường vẫn ánh lên cuộc sống của người dân thành phố. Hóa ra, không khí nghẹt ngào đó là do chính cách sống của mọi người tạo ra. Điều đó đã được bác sĩ I-van tổng kết: 'chúng ta viết những giấy tờ vô dụng, chơi bài, sống cả đời với những người lười biếng, người cầu nguyện' (người đã châm biếm tình cảm của Bê-li-cốp), 'những người bị nguyền rủa với sự đỏm dáng' (Bê-li-cốp định mách lẻo với cấp trên), 'những bà lão lười nhác và ngu đần' (tiếng cười không cần thiết của Va-ren-ca khi nhìn thấy người khác ngã là một ví dụ), 'chúng ta nói và nghe đủ loại tin vô nghĩa, không ý nghĩa'.
Tất cả đều là những cái bao, làm cho không khí trở nên nặng nề, u ám, tối tăm. Do đó, lỗi không chỉ nằm ở lối sống của kẻ trong bao, mà còn là lỗi của cuộc sống tăm tối, vô nghĩa của người dân thành phố. Bầu không khí u ám của cuộc sống bị bóp nghẹt tự do, dân chủ, dưới sự độc tài, tàn bạo, luôn có nhà tù, xích xiềng bên cạnh, cuộc sống tăm tối đó của Nga dưới chế độ độc tài đã chiếu sáng vào cuộc sống của những kẻ thị dân này. Và một cuộc sống mới cần được tạo ra! Không thể sống mãi mãi như vậy! Đó là cảnh báo và đồng thời là lời phê phán mạnh mẽ về lối sống tiêu cực đó của nhà văn Sê-khốp.
Bức chân dung châm biếm về người trong bao đã thể hiện một hiện tượng phổ biến tại Nga vào thời điểm đó: tinh thần yếu đuối, sự mỏng manh về tinh thần với tâm lý nô lệ, nhút nhát là trạng thái thường thấy trong thời đại đó, là hậu quả của việc hạn chế dân chủ và tự do. Để vượt qua tâm trạng đó, cần có một cách sống khác và điều kiện xã hội dân chủ hơn.
Điều đó phụ thuộc vào những người dũng cảm dám thay đổi tình hình tinh thần của thế hệ mình và phải cùng nhau xây dựng một chế độ tốt hơn để tự giải phóng, giải phóng con người khỏi những gông xiềng tinh thần vô nghĩa.
Phân tích tác phẩm Người trong bao - Mẫu 8
A.P.Sê-khốp là một nhà văn xuất sắc, là biểu tượng cuối cùng của văn học hiện thực Nga trong nửa sau của thế kỷ XIX, là nhà cách mạng về truyện ngắn và kịch đã để lại hơn 500 câu chuyện ngắn và truyện vừa trong đó tác phẩm 'Người trong bao' là một câu chuyện cảm động và sâu sắc về cuộc sống của một người mắc chứng sợ hãi, không chỉ phản ánh thực trạng xã hội mà còn mang ý nghĩa nhân sinh.
Tiêu đề 'Người trong bao' đã mang lại một ý nghĩa nghệ thuật đặc biệt. Từ 'bao' theo nghĩa gốc là một vật dùng để bọc, gói và đựng đồ vật có thể là hình túi hoặc hình hộp. Theo nghĩa chuyển dùng, nó chỉ lối sống và tính cách của những người luôn kín đáo, luôn tự bảo vệ bản thân bằng một lớp vỏ như nhân vật Bê-li-cốp. Ngoài ra, theo nghĩa biểu tượng, nó mô tả loại người bị giam giữ, bị hạn chế. Xã hội là một cái bao to lớn, trói buộc, bao bọc con người mà không có tự do, không có lối thoát. Đó là thực tế xã hội của Nga vào cuối thế kỷ XIX được nhà văn tái hiện qua hình ảnh nhân vật Bê-li-cốp, người luôn khao khát tự do và mọi thứ của bản thân được bọc trong cái bao chật chội đến ngạt thở.
Tác phẩm được viết vào năm 1898 khi Sê-khốp đang điều trị bệnh, xã hội Nga lúc đó đang sống trong một môi trường nặng nề, cuộc sống của con người bị hạn chế. Câu chuyện được kể từ góc độ thứ ba của nhân vật Bu-rơ-kin, một đồng nghiệp của Bê-li-cốp, người sống và làm việc cùng trường. Người giáo viên chia sẻ về nhân vật Bê-li-cốp cho bác sĩ I-van I-va-nứt từ ngoại hình đến suy nghĩ, tính cách và hành động. Nhân vật chủ yếu được mô tả qua lời kể của người kể chuyện, người nghe và chỉ có một ít phần lời của tác giả, điều này khiến câu chuyện trở nên khách quan, chân thực và gần gũi.
Bê-li-cốp hiện ra thông qua cách kể và giọng điệu châm chọc của đồng nghiệp, một người rất khác biệt, giống như một bức tranh biếm họa trong cuộc sống. Hắn sống trong một lớp vỏ bên trong mà liệu rằng liệu hắn bị nhét vào vỏ hay tự bản thân hắn đã chui vào? Có lẽ là cả hai, với nguyên nhân sâu xa là do bên ngoài đã ảnh hưởng và đẩy đưa con người vào lối sống đó. Nguyên nhân chính là do con người không có ý thức đúng đắn, hoặc có thể là nhận thức sai lầm về vấn đề, làm cho cuộc sống bên ngoài có ảnh hưởng. Trong khi có vẻ không hợp lý khi Bê-li-cốp luôn che giấu bản thân bằng lớp vỏ kín đáo. Hắn nổi tiếng với việc luôn mặc áo bành tô ấm, giày cao su, và mang theo cái ô suốt cả năm. Tất cả đều được đựng trong cái túi từ đồng hồ, con dao, và thậm chí là gương mặt của hắn bị giấu dưới áo bành tô, đeo kính râm, và cả tai bị nhét bông. Hắn sống trong sự sợ hãi và lo lắng, luôn lo ngại về 'những điều không may xảy ra', ngủ với chăn kín mít nhưng vẫn cảm thấy lo lắng.
Chỉ với vài chi tiết về ngoại hình và tính cách của nhân vật, chúng ta có thể thấy được thực trạng của xã hội Nga lúc đó, một xã hội đầy rối ren và người dân sống trong nỗi sợ hãi. Sự sợ hãi của thầy giáo có thể là minh chứng cho sự yếu đuối thực sự của tầng lớp trí thức Nga, họ rất nhút nhát và yếu đuối, không dám đối mặt trực tiếp với thế giới bên ngoài. Họ thường tuân theo quy định và chỉ thích làm theo những điều bắt buộc, và điều này thể hiện sự bảo thủ và ích kỉ. Họ tôn thờ chính quyền mù quáng và sợ hãi quyền lực, điều này dẫn đến việc họ phải bảo vệ hành động nhút nhát của mình.
Cái chết của Bê-li-cốp, khi bị đẩy từ cầu thang và nghe tiếng cười của cô-va-ren-ca, là sự kết thúc cho tất cả. Điều đó kết thúc cả câu chuyện tình yêu và cuộc sống của hắn. Tiếng cười đó giống như một sự châm biếm, là sự châm chọc tột cùng hành động sờ vào mũi và kính của hắn, khiến cho hắn cảm thấy như mình bị mỉa mai. Kể từ sự kiện đó, hắn có thể tưởng tượng ra nhiều câu chuyện khác nhau, từ việc trở thành trò cười của thành phố đến việc bị bắt buộc nghỉ hưu. Một tháng sau đó, hắn qua đời. Sự kiện này thể hiện rằng khao khát của hắn, ước nguyện được bảo vệ bằng lớp vỏ kín, không còn tốt hơn cái chết. Cái chết của hắn khiến mọi người trong thành phố cảm thấy nhẹ nhõm và thoải mái, mừng vì không còn phải lo lắng về hắn nữa. Tuy nhiên, cuộc sống vẫn tiếp tục như cũ, vẫn nặng nề và u ám.
Tính độc đáo của nghệ thuật trong tác phẩm được thể hiện qua việc lồng ghép cách kể chuyện ở ngôi thứ nhất và ngôi thứ ba, tạo nên một cấu trúc kể chuyện phức tạp. Giọng kể mang tính mỉa mai, châm biếm nhưng cũng chứa đựng những cảm xúc buồn đau, bức xúc và trăn trở của tác giả trước hiện thực xã hội. Sự đối lập trong tính cách và lối sống giữa Bê-li-cốp và chị em Va-ren-ca, các giáo viên khác ở trường trung học, và những người dân trong thành phố. Đặc biệt là việc xây dựng hình ảnh về “cái bao”, cũng như các câu nói như “sợ nhỡ lại có chuyện gì xảy ra” và câu kết luận của I-va-nứt ở cuối truyện.
Dù Bê-li-cốp đã qua đời trong trang văn, nhưng vẫn tồn tại nhiều Bê-li-cốp trong xã hội hiện đại, những người sống vô cảm, thờ ơ và chỉ quan tâm đến lợi ích cá nhân. Cần phải loại bỏ lối sống đó để tránh cho những trái tim yêu thương không bị lạnh lẽo, cảm thấy như đá. Tác phẩm “Người trong bao” của Sê-khốp có ý nghĩa sâu sắc và phổ biến với xã hội hiện đại, và kiểu người sống trong bao cũng mang ý nghĩa kéo dài với mọi thời đại và quốc gia. Tác phẩm này đáng để ta suy ngẫm về bài học làm người trong cuộc sống ngắn ngủi này.