Văn mẫu lớp 11: Thuyết minh về tác phẩm Chí Phèo (Dàn ý + 2 Mẫu) Viết văn bản thuyết minh về một tác phẩm văn học

Văn mẫu lớp 11: Thuyết minh tác phẩm Chí Phèo của Nam Cao gồm 2 mẫu khác nhau cực hay kèm theo gợi ý cách viết rất chi tiết. Với 2 bài thuyết minh Chí Phèo được viết rất rõ ràng, sẽ giúp các bạn nhanh chóng nắm bắt kiến thức hơn và cũng tiết kiệm thời gian cho việc tìm kiếm.

Thuyết minh Chí Phèo được biên soạn kỹ lưỡng, chất lượng. Qua đó các em hiểu rõ được ý nghĩa nội dung và nghệ thuật của tác phẩm. Đồng thời khi gặp những dạng bài tương tự các em học sinh sẽ dễ dàng xác định dạng bài và cách làm bài văn thuyết minh về một tác phẩm văn học. Bên cạnh bài thuyết minh tác phẩm Chí Phèo các bạn xem thêm dàn ý thuyết minh về tác phẩm văn học.

Dàn ý thuyết minh tác phẩm Chí Phèo

I. Mở bài: Giới thiệu tác phẩm “ Chí Phèo” và nhà văn Nam Cao.

II. Phần chính:

- Tóm tắt nội dung của tác phẩm: Câu chuyện xoay quanh Chí Phèo - một đứa trẻ bị bỏ rơi trong một lò gạch cũ và được nhặt về nuôi. Sau này, khi trưởng thành, hắn đi ở khắp nơi từ nhà này sang nhà khác. Khi đến tuổi 20, hắn làm công canh điền cho nhà Bá Kiến, nhưng lại bị vu oan và phải nhận án tù. Sau bảy tám năm trong tù, hắn trở về với một hình ảnh hoàn toàn khác so với ngày xưa.

- Bối cảnh sáng tác: Tác phẩm Chí Phèo được nhà văn Nam Cao viết vào năm 1941 với tên gốc là “Cái lò gạch cũ”.

- Các nhân vật chính trong truyện: Chí Phèo, Thị Nở, và Bá Kiến. (Mô tả đặc điểm và hoàn cảnh sống của từng nhân vật)

- Giá trị về nội dung và nghệ thuật của tác phẩm.

Trải nghiệm thực tế và rút ra bài học cho chính mình.

III. Kết luận: Tóm tắt vấn đề và chia sẻ suy nghĩ cá nhân.

Giải thích về tác phẩm Chí Phèo

Tên tác phẩm Chí Phèo không còn xa lạ với người đọc yêu thích văn học trên toàn quốc. Đây là một tác phẩm phê phán các thế lực xấu trong xã hội đã đẩy một người nông dân hiền lành vào bước đường cùng.

Tác giả Nam Cao, tên thật Trần Hữu Tri ( 29/10/1915-30/11/1951) là một nhà văn, nhà thơ, nhà báo và là một chiến sĩ, liệt sỹ của Việt Nam. Ông góp phần quan trọng trong việc phát triển truyện ngắn và tiểu thuyết Việt Nam vào nửa đầu thế kỷ 20. Các tác phẩm của ông thường đề cập đến cuộc sống thực và giá trị nhân văn sâu sắc, khiến độc giả cảm thấy đồng cảm và hiểu biết hơn về các nhân vật trong truyện.

Truyện ngắn “Chí Phèo” ban đầu có tên là “Cái lò gạch cũ”, sau này khi được in thành sách năm 1941 đã bị đổi tên thành “Đôi lứa xứng đôi”. Đến khi in lại trong tập “Luống cày” (do Hội Văn hóa cứu quốc xuất bản, Hà Nội, 1946) thì lại được tác giả đổi lại tên thành “Chí Phèo'. Có thể nói, “Chí Phèo” là điểm nhấn sáng trong sự nghiệp viết văn của Nam Cao, khi ông đã bắt đầu sáng tác từ những năm 1936 nhưng mãi đến khi “Chí Phèo” ra đời, tên tuổi của ông mới được đông đả độc giả đón nhận và ghi nhớ. Khác biệt với các truyện ngắn cùng đề tài, Chí Phèo có phạm vi hiện thực được thể hiện rộng lớn không chỉ trong không gian (một làng quê) mà còn trong thời gian. Cũng có thể nói, làng Vũ Đại trong truyện chính là bức tranh thu nhỏ, tái hiện lại xã hội nông thôn Việt Nam thời bấy giờ.

Trong bối cảnh những năm 1940-1945, có vô số tác phẩm về nông thôn Việt Nam. Tuy nhiên, hầu hết các câu chuyện chỉ xoay quanh gia đình hoặc các phong tục, tập quán của từng vùng miền. Thế nhưng, “Chí Phèo” lại nổi lên như một hiện tượng đáng ngạc nhiên. Giống như các tác phẩm “Tắt đèn”( Ngô Tất Tố) hay “Vợ nhặt”( Kim Lân),… thì “Chí Phèo” cũng là 'bức tranh xã hội rộng lớn với những xung đột giai cấp mạnh mẽ'.

Câu chuyện tập trung vào cuộc sống của nhân vật chính - Chí. Là một đứa trẻ mồ côi được nhận nuôi, ban đầu Chí cũng như bao chàng trai khác: chân chất, thật thà, hiền lành. Tuy nhiên, số phận lại đùa giỡn với Chí khi anh bị Bá Kiến gán tội và bị nhốt vào tù vì vợ ba của Bá Kiến thích Chí. Sống trong tù, Chí từ chàng trai hiền lành ngày nào đã trở thành một “quỷ sống” khiến cả làng Vũ Đại kinh sợ. Sau nhiều năm xa lìa quê nhà, Chí đã trở thành một tay sai đắc lực cho Bá Kiến để kiếm tiền mua rượu. Mỗi ngày, hắn say xỉn và chỉ biết chửi. Hắn chửi trời, chửi đất, chửi ai đã sinh ra hắn để hắn phải chịu đựng cuộc đời đầy khó khăn, khốn khổ như thế này. Tiếng chửi của hắn là cách hắn thể hiện tất cả sự đau khổ của mình. Hắn bị cả làng tránh né, bị loại trừ khỏi xã hội. Kết quả, Chí Phèo đã bị phá hủy hoàn toàn - cả về thể xác và tinh thần, khiến hắn đạt đến cái kết tồi tệ nhất. Sau một đêm ở bên Thị Nở, Chí tỉnh dậy sau những ngày sống trong cơn say. Bát cháo hành của Thị đã thức tỉnh phần tốt nhất trong hắn. Giờ đây, hắn muốn có một gia đình nhỏ cho riêng mình, được công nhận bởi xã hội và hơn hết: Hắn muốn trở thành một người tốt. Hắn đến gặp Bá Kiến - kẻ đã làm hỏng cuộc đời hắn, để đòi lại những gì đã mất. Chí Phèo đã giết Bá Kiến và tự kết liễu cuộc đời mình, đưa ra cái kết thúc đầy đau khổ. Tuy nhiên, ở cuối câu chuyện khi hình ảnh cái lò gạch cũ lại hiện lên, chúng ta có cảm giác như đang nhìn thấy một vòng lặp không tận đang bắt đầu.

Khác với những tác giả khác, Nam Cao không đi sâu vào vấn đề thuế nặng, tham nhũng, hay nạn đói,… mà ông tiếp cận câu chuyện ở một khía cạnh khác: người nông dân bị xã hội đánh mất tinh thần, phá hủy nhân tính, do đó, mất giá trị và tư cách làm người. Giá trị con người bị đánh giá thấp, không có giá trị trong mắt những người tham nhũng. Với nghệ thuật mô tả tâm lý nhân vật tinh tế, sắc sảo, kết hợp với ngôn ngữ bình dị, đời thường, có thể nói Nam Cao đã thành công trong việc phân tách từng lớp tư duy của nhân vật, khiến người đọc cảm nhận rõ hơn những khó khăn, những đau đớn tột cùng của người nông dân thời bấy giờ.

Tác phẩm không chỉ có giá trị hiện thực mà còn chứa đựng giá trị nhân văn, nhân đạo sâu sắc, thể hiện lòng yêu thương, tôn trọng của Nam Cao dành cho những người khốn khổ. Đây cũng là lời kêu gọi cứu rỗi của những người bất hạnh, mong muốn được sống, được tự do, được làm người lương thiện. Sống đúng nghĩa là sống, không phải là sống như một cái bóng không ai biết đến. Truyện 'Chí Phèo' là một trong những truyện ngắn xuất sắc nhất về đề tài nông dân trong văn học Việt Nam hiện đại, cũng là đỉnh cao của truyện ngắn của Nam Cao.

Đánh giá về tác phẩm Chí Phèo

Dù là một truyện ngắn, nhưng Chí Phèo đánh dấu sự ra đời sớm của Nam Cao với đề tài nông dân, và được coi là tinh hoa của tác phẩm của ông về đề tài này. Nếu Nam Cao được xem như 'nhà văn của nông dân', bên cạnh Ngô Tất Tố, thì Chí Phèo là điều đầu tiên đáng chú ý.

Khác biệt với những truyện ngắn khác cùng đề tài của tác giả, Chí Phèo mở rộng phạm vi hiện thực không chỉ trong không gian (một làng quê) mà còn trong thời gian. Làng Vũ Đại trong truyện là một bức tranh thu nhỏ của xã hội nông thôn Việt Nam thời kỳ đó.

Trong những năm 1940 - 1945, nông thôn vẫn là một đề tài quan trọng trong văn học. Các nhà văn đã tiếp cận đề tài này từ các góc độ khác nhau. Ban đầu, họ chú trọng vào phong tục, tập quán dân quê, các mối quan hệ phức tạp trong gia đình và xã hội nông thôn.

Trên nền văn học hiện thực thời kỳ 1940 - 1945, Chí Phèo đặc biệt nổi bật. Tương tự như Tắt đèn, Bước đường cùng, Giông tố... thời Mặt trận dân chủ, Chí Phèo cũng là 'bức tranh xã hội to lớn với những xung đột giai cấp quyết liệt'. Tác phẩm này để lại ấn tượng mạnh về đa dạng, phong phú của cuộc sống xã hội nông thôn.

Nam Cao tập trung vào việc thể hiện mâu thuẫn giai cấp trong xã hội nông thôn, giống như tác giả Tắt đèn và Bước cùng, nhằm phản ánh thực tế nông thôn qua mối xung đột này.

Trong Chí Phèo, Nam Cao đã sáng tạo hình tượng Bá Kiến để đại diện cho giai cấp phong kiến thống trị ở nông thôn.

Bá Kiến, nhân vật chính trong Chí Phèo, được Nam Cao mô tả sinh động qua các đặc điểm như tính cách lôi cuốn, lối nói đặc trưng và cách hành xử khôn ngoan của ông.

Nam Cao tập trung vào việc phân tích bản chất xã hội của nhân vật, đặc biệt là mối quan hệ với người nông dân bị bóc lột. Ông thể hiện sâu sắc sự hiểu biết về các mối quan hệ xã hội trong nông thôn.

Truyện Chí Phèo không chỉ vạch khổ của người nông dân bị áp bức, mà còn sâu sắc thể hiện tình cảm đau đớn và tuyệt vọng của nhân vật trong cuộc sống tối tăm và bị xã hội phủ nhận giá trị.

Thiên truyện mở đầu đã đặc biệt giới thiệu tính cách độc đáo của nhân vật và tình trạng bi đát của một số phận trong xã hội nông thôn.

Giá trị lớn của hình tượng Chí Phèo là ở việc nêu bật hiện tượng bất công và tội ác trong xã hội nông thôn.

Cái lò gạch cũ là biểu tượng quan trọng gắn liền với tuyến chủ đề chính của tác phẩm, với một nội dung sâu sắc về tình yêu và nhân đạo.

Sự gặp gỡ giữa Chí Phèo và Thị Nở đã thức tỉnh bản chất lương thiện của Chí Phèo, thể hiện tư tưởng nhân đạo sâu sắc trong truyện.

Sáng hôm đó, Chí Phèo tỉnh dậy muộn và cảm thấy bâng khuâng, mơ hồ buồn.

Tình yêu và lòng nhân đạo đã làm tái sinh bản chất lương thiện của Chí Phèo, giữa xã hội đầy bạo lực.

Tình cảm với Thị Nở đã thức tỉnh sự hiện diện của linh hồn trong Chí Phèo, hướng anh trở lại cuộc sống.

Nam Cao đã viết về tình yêu và lòng nhân đạo trong những mối quan hệ bị xã hội phê phán, khẳng định giá trị của tình yêu và sự nhân đạo.

Tư tưởng nhân đạo và sức hút phi thường đó thể hiện rõ trong cách tác giả miêu tả tinh thần bi kịch của Chí Phèo.

Chí Phèo được xem như một bi kịch số phận, khi chỉ có từ nhân vật này mà linh hồn anh tỉnh giấc, khát khao trở lại làm người nhưng bị từ chối tàn nhẫn.

Khi Chí Phèo nhận ra xã hội không chấp nhận mình, anh đau khổ vật vã và càng uống rượu, nhưng lạ là càng uống càng tỉnh táo trong tâm trí.

Chí Phèo đã chết quằn quại với nỗi đau và khao khát lớn lao trở thành người lương thiện, một câu hỏi mà xã hội không thể trả lời được.