Phân tích đoạn trích Vào phủ chúa Trịnh của Lê Hữu Trác là một chủ đề thú vị trong sách giáo khoa Ngữ văn 11. Để viết bài phân tích hay, chúng ta cần sắp xếp ý tưởng một cách hợp lý và mạch lạc.
Phân tích Vào phủ chúa Trịnh giúp học sinh có thêm nhiều gợi ý ôn tập, trau dồi kiến thức và biết cách làm bài cũng như giải quyết vấn đề. Dưới đây là tổng hợp 12 bài phân tích Vào phủ chúa Trịnh hay nhất, mời các bạn cùng đọc nhé.
Tóm tắt dàn ý phân tích đoạn trích Vào phủ chúa Trịnh
Dàn ý thứ nhất
I. Khai mạc:
- Giới thiệu về cuộc đời của tác giả Lê Hữu Trác: một danh y nổi tiếng và một nhà văn, nhà thơ có những đóng góp quan trọng cho văn học nước nhà.
- Đoạn trích Vào phủ chúa trịnh mô tả một sự kiện trong cuốn Thượng kinh kí sự của Lê Hữu Trác.
II. Nội dung chính:
1. Môi trường và phong cách sống ở phủ chúa
a. Khung cảnh tại phủ chúa
- Khi đến phủ:
- Đi qua nhiều cửa, với “những hành lang quanh co nối nhau liên tục”, mỗi cửa có vệ sĩ canh gác, “ai muốn ra vào phải có thẻ”
- Vườn hoa: cây cối um tùm, tiếng chim ríu rít, hoa đua nhau nở, gió thổi mang theo hương thơm
- Khu vực: có chỗ “Hậu mã quân túc trực” để chúa ra lệnh
- Bên trong phủ:
- Các ngôi nhà: “Đại đường”, “Quyền bổng”, “Gác tía” với nội thất trang trí xa hoa, đồ vàng, gỗ quý, và những vật dụng lạ lẫm
- Bàn ghế dùng cho tiếp khách làm từ vàng, bạc
- Phòng ở của thế tử:
- Đi qua năm sáu lần cửa gấm
- Trong phòng, đèn nến sáng lung linh, sập thếp làm từ vàng, ghế rồng được sơn son và thếp vàng, trên ghế có bày nệm gấm, màn che ngang sân, khắp nơi đều phát ra ánh sáng lấp lánh và hương hoa thơm ngát
→ Sang trọng, đẳng cấp, thể hiện sự quyền uy và uy tín của nhà chúa
b. Phong cách sống trong phủ
- Quyền lực: Khi tác giả đến phủ, “những người hầu cận chạy đến trước hét lên và chạy như một đám ngựa lồng”, “người đứng trực ở cửa truyền đạt tin tức ồn ào, những người có công việc di chuyển như một bóng tối”
- Kính trọng chúa và thế tử: “thánh thượng vẫn đang ngự ở đó, chưa thể gặp mặt”, “đưa mạch Đông vào cung thế tử”, “phục vụ trà”...
- Lễ phép, trang trọng: Tác giả không được phép thấy chúa mặt, chỉ tuân theo mệnh lệnh của quan chức, trước khi vào thăm thế tử phải kính lạy bốn lần, muốn nhìn thân hình của thế tử phải có quan nội thần đến xin phép
- Đầy người hầu phục: Chúa Trịnh luôn có đông đảo tần tật vây quanh, khi thế tử ốm có đến 7, 8 bác sĩ phục vụ và “một số người đứng phục vụ hai bên”
⇒ Sang trọng, quyền uy cùng với cuộc sống xa hoa và sự lấp lánh của nhà chúa
⇒ Tác giả không đồng ý với cuộc sống tiện nghi nhưng thiếu tự do và không khí trong lành
2. Kỹ năng và lòng nhân của Lê Hữu Trác
- Xuất hiện mâu thuẫn, tình trạng đối lập:
- Biết cách chữa trị bệnh nhưng lo sợ việc điều trị thành công sẽ làm tăng thêm gánh nặng của danh vọng và tước đoạt tự do.
- Mong muốn giữ một khoảng cách an toàn trong việc chữa bệnh nhưng cũng lo sợ việc này sẽ xâm phạm vào lương tâm và lòng hiếu kính.
- Cuối cùng, phẩm chất và lòng nhân của người thầy thuốc đã chiến thắng. Ông đặt sang một bên sự thoả mãn cá nhân để hoàn thành nhiệm vụ của mình ⇒ Là một bác sĩ với lòng nhân và đạo đức
- Không màng đến danh lợi, quyền lực, ưa thích sự tự do và cuộc sống giản dị, bình dị ở quê nhà
- Mô tả diễn biến sự kiện một cách tinh tế, thu hút sự chú ý của độc giả, không bỏ qua những chi tiết nhỏ tạo nên sức hấp dẫn của cảnh và sự việc
3. Đặc điểm nổi bật trong phong cách viết kí sự của tác giả
- Quan sát chi tiết (Mô tả phòng ở của chúa, nơi thế tử trú ngụ)
- Ghi lại một cách chân thực
- Mô tả cảnh vật sống động
- Tái hiện diễn biến sự kiện một cách khéo léo, thu hút sự chú ý của độc giả, kể tỉ mỉ, chi tiết
III. Tổng kết:
- Tóm tắt, nhấn mạnh về nội dung và nghệ thuật của đoạn trích
- Mở rộng phạm vi: Đoạn trích ghi chép một cách chân thực giúp chúng ta hiểu sâu hơn về lối sống, sinh hoạt của vua chúa trong quá khứ của dân tộc.
Dàn ý số 2
1. Khởi đầu:
- Giới thiệu tổng quan về Lê Hữu Trác: là một bác sĩ danh tiếng với lòng nhân ái.
- Tổng quan về Thượng kinh kí sự và đoạn trích Vào phủ chúa Trịnh.
2. Nội dung chính:
a. Mô tả về không gian và cuộc sống trong phủ chúa Trịnh
* Bức tranh về cảnh vật
- Con đường nhập phủ: Đường vào phủ dẫn qua nhiều cửa, mỗi cửa đều có lính canh gác, ai muốn vào phải có thẻ. Con đường như là những dãy hành lang quanh co nối liền nhau. Trong khu vườn của phủ, cây cối um tùm, tiếng chim líu lo, hoa lá rực rỡ, hương thơm thoang thoảng.
- Bên trong phủ: Có những kiến trúc lớn như Đại Đường, Quyền Bổng, Gác Tiá, với những đồ trang trí và đồ nghi trang sức sáng loá, những chiếc bàn mâm vàng, chén bạc, và thức ăn ngon lành vô cùng lạ.
- Nội thất: Có khoảng 5-6 lớp rèm cửa lụa, trong phòng có đèn dầu và đồ đạc sang trọng như ghế rồng, nệm gấm, và hương thơm dịu dàng.
=> Ấn tượng về phủ chúa là một không gian trang trọng, tinh tế, rất xa hoa. Màu sắc chủ đạo là đỏ và vàng, rất lộng lẫy và huyền bí. Cuộc sống trong phủ chúa là sự hưởng thụ hoàn mỹ của vua chúa với đầy đủ cung tần, mỹ nhân, cảnh đẹp và món ngon. Tuy nhiên, không khí trong phủ chúa lại nặng nề, khó chịu, chỉ đậm chất hương hoa và mùi người, một không khí xa lạ mà thiếu đi sự trong lành của bầu không khí tự nhiên.
* Phong cách sinh hoạt trong phủ chúa
- Để vào phủ chúa, phải có thánh chỉ và thẻ mới được phép vào. Người dẫn vào phủ là một tên đầy tớ chạy trước hét to, những người đón khách chạy như ngựa khiến người trong cáng dù được đón nhưng cảm thấy như đang chịu cực hình bị xóc.
- Phủ chúa vô cùng đông đúc và tấp nập. Những người giữ cửa ồn ào, người có việc qua lại như mắc cửi, vệ sĩ canh giữ cửa cung, quan truyền chỉ chuyên việc truyền mệnh… Các danh y từ sáu cung, hai viện được tiến cử từ mọi nơi đều ngồi chờ đợi, túc trực ở phòng trà, các phi tần chầu chực xung quanh thánh thượng, người hầu đứng xung quanh thế tử, trong màn là che ngang sân là các cung nhân đứng xúm xít.
- Phủ chúa là biểu tượng của quyền uy tối thượng, nên mọi lời nói, hành động đều phải rất lễ phép và kính cẩn. Trong phủ còn có nhiều quy định đặc biệt như kiêng nhắc đến từ “thuốc”,…
- Khám bệnh cho thế tử phải tuân theo một loạt các quy tắc nghiêm ngặt. Đầu tiên, phải “nín thở đứng chờ ở xa”. Sau đó, thầy thuốc phải quỳ 4 lạy theo lệnh của quan chánh đường. Làm theo lệnh của quan, thầy thuốc già yếu được phép ngồi bắt mạch,…
=> Phủ chúa không chỉ là nơi đẹp lộng lẫy và thâm nghiêm mà còn là biểu tượng của quyền uy tối thượng với phong cách sống lễ nghi, khuôn phép tạo ra không khí trang nghiêm, kiêng nhẹn đến ngột ngạt. Mọi thứ thường chỉ xuất hiện trong cung điện của vua giờ đây đều xuất hiện trong phủ chúa. Chúa được tôn là Thánh thượng, mệnh lệnh của chúa được gọi là Thánh chỉ,…=> Quyền uy lấn lướt vua của chúa Trịnh Sâm.
- Trong tác phẩm có những chi tiết dường như đơn thuần nhưng lại phản ánh sâu sắc quan sát của tác giả:
- Chi tiết về nội cung thế tử: con đường tối om, nhiều lần trướng gấm, quang cảnh trong phòng: phòng lớn, giữa là sập thếp vàng,…=> Những chi tiết này tiết lộ sự lạc thú, sự xa hoa của cuộc sống trong phủ chúa và cũng giúp làm sáng tỏ nguồn gốc, căn nguyên của căn bệnh.
- Chi tiết về thầy thuốc già yếu trước khi khám bệnh được truyền lạy thế tử và nhận được lời khen tặng từ một đứa trẻ năm, sáu tuổi: “Ông này lạy khéo.” Chi tiết này cùng lời chú thích về phòng trà của tác giả có vẻ hài hước. Một đứa trẻ được ban cho danh vị, uy quyền của chốn phủ chúa, nhưng lời khen tặng lại chỉ là lạy khéo – vì đó chỉ là một đứa trẻ và tất cả chỉ là trò đùa.
- Chi tiết về Thánh thượng đang ngự, xung quanh có phi tần chầu chực, có mấy người cung nhân đang đứng xúm xít… tự nó đã tiết lộ sự thực của cuộc sống hưởng lạc trong phủ chúa mà không cần phải bình luận thêm.
=> Viết kí như viết sử, chân thực và trung thực.
b. Thái độ và tâm trạng của tác giả khi vào phủ chúa Trịnh
* Quan điểm và thái độ của tác giả đối với cuộc sống trong phủ chúa:
- Tác giả gián tiếp thể hiện qua việc mô tả tỉ mỉ con đường vào phủ, từ khi nhận được lệnh cho đến khi chờ thánh chỉ. Sự xa hoa trong bức tranh thực tế được mô tả rõ ràng, phản ánh trực tiếp vào tâm trí của người đọc.
- Tác giả trực tiếp thể hiện qua việc quan sát, bày tỏ ý kiến và suy nghĩ của mình. Dù từng là quan lại, đã biết đến cuộc sống ở những nơi phồn hoa, nhưng tác giả vẫn không thể tưởng tượng được sự tráng lệ, xa hoa tại phủ chúa. Ông nhận xét: “Cuộc sống giàu có của vua chúa thực sự khác biệt hoàn toàn so với cuộc sống bình thường.” Tác giả cũng sáng tác một bài thơ mô tả sự rực rỡ và sang trọng, với lời kết cuối bài: “Cả trời Nam sang nhất là ở đây.” Một bữa cơm mời của quan chánh đường ở điếm Hậu mã là dịp để tác giả quan sát sự lộng lẫy trong ẩm thực tại phủ chúa – đầy ắp những món ngon lạ, bàn ăn vàng bát bạc lấp lánh: “Tôi bây giờ mới hiểu được đẳng cấp của nhà đại gia.”
=> Nhận xét:
- Ngạc nhiên trước vẻ đẹp cao quý và quyền uy.
- Thờ ơ, hời hợt với sự quyến rũ của vật chất, không đồng ý với cuộc sống chỉ biết no đủ mà thiếu đi sự tự do và không khí trong lành.
- Hiểu rõ tình hình bệnh tật của thế tử
- Dù đã tìm ra căn nguồn gốc của bệnh nhưng việc điều trị vẫn là một cuộc chiến đấu nội tâm trong tâm trí của Hải Thượng Lãn Ông:
- Người thầy thuốc hiểu rõ vấn đề và cố gắng chữa trị từ gốc rễ. Tuy nhiên, việc chữa khỏi có thể gây ra ràng buộc và mất tự do, không thể trở về tự nhiên.
- Ông cân nhắc việc sử dụng phương pháp chữa bệnh dự phòng, không rõ ràng về kết quả.
- Tuy nhiên, bằng tinh thần y đức, trách nhiệm chuyên môn, lương tâm, tôn trọng ông cha và tính trung thực của mình, người thầy thuốc đã quyết định nói thẳng và điều trị một cách triệt để căn bệnh của thế tử, bảo vệ quan điểm của mình dù không phải lúc nào cũng được đồng thuận.
- Các phẩm chất tốt đẹp của Lê Hữu Trác
- Một bậc thầy thuốc tài giỏi, giàu kinh nghiệm, mang trong mình lòng tốt và đạo đức.
- Một con người cao quý, coi thường vị lợi danh, trân trọng tự do cá nhân.
3. Tóm tắt và kết luận:
Nhận định tổng quan về ý nghĩa của đoạn trích.
Phân tích phần trích Vào phủ chúa Trịnh - Mẫu 1
Lê Hữu Trác (1720-1791), còn được biết đến với tên Hải Thượng Lãn Ông, là một danh y vĩ đại của nước Đại Việt. Ngoài việc viết nhiều tác phẩm về y học trong bộ 'Y tông tâm lĩnh' gồm 66 quyển, ông còn để lại nhiều sáng tác văn xuôi và thơ ca. Trong số đó, tác phẩm nổi bật là 'Thượng kinh kí sự', một tác phẩm độc đáo. Văn phong của Lãn Ông nhẹ nhàng, hóm hỉnh, phản ánh một cá nhân cao quý: coi trọng tinh thần hơn là vật chất, yêu thiên nhiên và con người, và ưa thích cuộc sống bình yên.
'Thượng kinh kí sự' ghi chép hành trình của ông tới kinh đô Thăng Long để chữa bệnh cho thế tử Trịnh Cán. Trích từ đoạn 'Vào phủ chúa Trịnh' trong tác phẩm đó, thấy được sự tài năng và sâu sắc của người viết.
Lần đầu tiên bước vào phủ chúa Trịnh, Lê Hữu Trác quan sát và suy ngẫm rất kỹ lưỡng. Đường vào phủ chúa từ cửa sau phải đi qua con đường bên trái, ông nhìn lên thấy một khung cảnh tuyệt vời: 'Mọi nơi đều là cây cối um tùm, tiếng chim ríu rít, hoa lá rực rỡ, gió thổi thoảng hương thơm.'
Ở những khu vực cấm, hành lang 'quanh co nối liền nhau', người giữ cửa và vệ sĩ canh giữ rất chặt chẽ. Ai muốn vào ra phải có thẻ, và mọi hoạt động đều được báo cáo kỹ lưỡng.
Quan sát môi trường cấm kỵ, Lê Hữu Trác suy tư: 'Bước chân đến đây, mới hiểu được sự giàu có của vua chúa thực sự khác biệt với người bình thường.' Sau đó, ông viết thơ để diễn đạt sự ngạc nhiên và xúc động của mình, giống như 'ngư phủ Đào nguyên thuở xưa':
'Cả trời Nam hùng vĩ ở đây!
Lầu từng gác như vẽ mây bay,
Rèm châu, hiên ngọc, ánh mai chiếu sáng.
Hoa khoe sắc thơm thoảng đến,
Vườn ngự nghe vẹt kêu la theo!'
Trên đường đến khám bệnh, ông thầy thuốc mang trong mình tâm hồn của một thi sĩ, miêu tả cảnh vật, sáng tác thơ, tạo ra cho chúng ta cảm giác như đang thưởng ngoạn vẻ đẹp của cảnh đẹp. Cách Lê Hữu Trác viết kí sự thu hút chúng tôi vì điều đó!
Trong phủ chúa Trịnh, cung điện lộng lẫy, tráng lệ. Mỗi lâu đài, cung điện đều có một cái tên riêng. 'Điếm Hậu mã quân túc trực' nằm gần một cái hồ, cột và hàng rào 'xoắn vòng một cách tinh xảo', bên ngoài có những cây 'kỳ lạ', những hòn đá 'độc đáo'. Nhà 'Đại đường' hay còn gọi là 'Quyển bồng', là một lầu cao và rộng, với các cột sơn vàng óng ánh, được biết đến với tên là 'Gác tía', nơi Thế tử thưởng thức 'chè thuốc', và do đó được gọi là 'Phòng trà'.
Lê Hữu Trác cảm thấy một chút choáng ngợp và sợ hãi, 'chỉ dám nhìn qua một cách thoáng qua rồi lại cúi đầu đi'. Vẻ đẹp của phủ chúa Trịnh, từ vườn hoa đến hồ, từ lầu son đến gác tía, là kết quả của sự cống hiến của nhân dân, và điều đó đã khiến Lê Hữu Trác cảm động khi nhìn. Cảnh đẹp của phủ chúa Trịnh cũng mang ý nghĩa hiện thực phản ánh cuộc sống xa hoa của các vị vua chúa thời Lê - Trịnh, với cảnh giàu sang 'khác biệt hoàn toàn so với người bình thường'.
Phương tiện di chuyển của vua chúa là hai cái kiệu; các vật dụng đều được sơn vàng. Chỗ ngồi và nằm là một cái sập cũng được sơn vàng, trên sập có một chiếc võng màu đỏ. Xung quanh cái sập là bàn ghế rất quý giá, sang trọng khiến cho ông thầy thuốc phải ngạc nhiên và cảm thấy 'chưa từng thấy những đồ vật như vậy'.
Thế tử - đứa trẻ bị bệnh - được xem như là con của trời, mới 5, 6 tuổi mà đã mặc áo lụa đỏ, ngồi trên một chiếc sập cũng được sơn vàng. Bên cạnh sập là một chiếc ghế rồng cũng được sơn vàng, trên ghế có một chiếc nệm gấm. Lê Hữu Trác phải đi qua nhiều lần trước khi đến gặp thế tử để 'lạy bốn lạy' trước và sau khi khám bệnh. Trong phòng cung, đèn dầu chiếu sáng, sau tấm màn là các cung nữ đứng gần nhau, 'mặt trang điểm, áo đỏ rực rỡ'. Mọi thứ trong không gian đều 'lấp lánh, hương hoa ngát ngây'. Đúng là 'Cả trời Nam sang nhất là đây!'
Trong phủ chúa, vua chúa và quan lại ăn uống như thế nào? Lần đầu tiên và cũng là lần duy nhất trong đời, ông danh y được thưởng thức một bữa cơm ngon không quên được. Dù chỉ được phục vụ bởi quan Chánh đường nhưng 'bữa cơm đầy đặn, dùng đồ ăn ngon lạ'. Ông thầy thuốc danh tiếng 'như sấm động' đã suy ngẫm và nói: 'Tôi mới hiểu được vị ngọt của cuộc sống sang trọng'.
Chốn cung cấm là nơi 'lính nghìn cửa đảo đống một cách nghiêm ngặt'. Lê Hữu Trác chỉ mới được đặt chân tới một số cung điện, chỉ tiếp xúc với một số ít cảnh vật và người, nhưng ông đã vẽ lên cuộc sống xa hoa, thịnh vượng của vua chúa thời Lê - Trịnh. Cuộc sống sang trọng của vua được xây dựng trên công lao của nhân dân, mọi thứ đều được cung cấp cho một số ít người hưởng lợi. 'Cơm ngự thiện bữa nghìn quan' đã trở thành truyền thống! Tác giả của 'Thượng kinh kí sự' có một cách viết rất hiện thực và ấn tượng, mọi chi tiết đều được mô tả rất sinh động.
Lê Hữu Trác là người dòng dõi thế tộc thời Lê, sinh sống trong một môi trường phồn hoa, đã biết đến mọi chỗ trong thành phố cấm, nhưng Trịnh phủ thì 'ông mới nghe đến', lần đầu tiên vào đó, ông choáng ngợp như bước vào cảnh tiên cảnh:
'Quê mùa cung cấm chưa quen,
Khác gì ngư phủ Đào nguyên thuở nào!'.
Coi thường danh lợi, ông đã rời bỏ Hương Sơn, Hà Tĩnh, tập trung vào nghề y, lấy chữa bệnh làm nghề nghiệp. Với tài năng và danh tiếng như sấm động, ông được triệu vào cung chữa bệnh cho thế tử. Ông viết một cách hóm hỉnh về việc được triệu vào cung: 'Chạy như ngựa lồng, tôi bị xóc một mạch, khổ không nói hết'. Nửa thế kỷ sau, Cao Bá Quát cay đắng viết: 'ơn vua kèm theo sấm sét!'.
Tiếp xúc với cảnh và người tại Trịnh phủ, Lê Hữu Trác đôi khi cảm thấy mất tự nhiên, đôi khi hoảng sợ, hoặc 'cúi đầu' hoặc 'liếc mắt nhìn'. Khi thăm mạch của một đứa bé khoảng 5, 6 tuổi, ông phải vái lạy hai lần, mỗi lần bốn lạy!
Khi viết đơn là một cuộc chiến tranh tư duy quyết liệt xoay quanh vấn đề danh lợi, đạo đức và sự thoải mái. Ông suy ngẫm: 'Nếu tôi làm việc nhanh chóng, tôi sẽ bị ràng buộc bởi danh lợi, không thể trở về núi', để được sống tự do, thoải mái, hòa mình với thiên nhiên. 'Lưng không cong, lá phải từ'.
Lương tâm của một bậc danh y nhắc nhở ông rằng 'phải dốc hết trái tim thành, để tiếp nối trái tim trung thành của ông cha mình'. Trái tim trung thành mà ông nhắc đến là đạo đức của một y sĩ, là lòng y đức coi việc chữa bệnh cứu người là lẽ sống cao quý. Do đó, dù quan Chánh đường đề xuất sử dụng những loại thuốc 'phát tán gần đây', dù có nhiều bác sĩ lương y của sáu cung, hai viện luôn chăm sóc xung quanh con bệnh, nhưng Lê Hữu Trác vẫn giữ quan điểm riêng, lập luận của mình:
'Tôi thấy thánh thể yếu, mạch yếu, và rất êm. Do đó, cả yin và yang đều bị tổn thương, vì vậy cần sử dụng thuốc thảo dược để bồi dưỡng nội tạng và thận, duy trì cơ sở tự nhiên và làm nguồn gốc cho sức khỏe...'.
Từ đó, chúng ta thấy tài năng và đạo đức của Lê Hữu Trác, một bậc danh y coi thường danh lợi, sống thanh bạch, ưa thích thoải mái, lấy việc chữa bệnh cứu người là trên hết, là trên hết. Biệt danh 'Lãn Ông' thực sự có ý nghĩa: ông lười, lười làm quan và không quan tâm đến danh lợi.
Đoạn 'Vào phủ chúa Trịnh' thật sâu sắc và hấp dẫn, như một cuộc tham quan cung điện Thăng Long thời Lê - Trịnh. Không chỉ đoạn này, mà toàn bộ tác phẩm 'Thượng kinh kí sự' đều có giá trị văn học và lịch sử. Nó thể hiện một cách rõ ràng cảnh vàng son trong phủ chúa Trịnh và cuộc sống xa hoa của vua chúa và quan lại thời Lê - Trịnh. Cách viết của Lãn Ông rất độc đáo và hấp dẫn, kết hợp giữa tả, kể và lồng ghép ý nghĩa và cảm xúc, rất chân thực và hóm hỉnh. Ngôn ngữ văn chương, ngôn ngữ cung đình và ngôn ngữ y học được sử dụng một cách sáng tạo và phong phú.
'Vào phủ chúa Trịnh', một đoạn kí sự sâu sắc, đã phản ánh một tâm hồn và một nhân cách cao quý.
Phân tích văn bản 'Vào phủ chúa Trịnh' - Mẫu 2
Lê Hữu Trác, một nhà y học, văn học và thơ ca lớn cuối thế kỉ XVIII. Trong sự nghiệp văn học của mình, tác phẩm 'Thượng kinh kí sự' là tác phẩm nổi bật nhất. Nó đã phản ánh rõ ràng hiện thực xã hội cuối thế kỉ XVIII, đặc biệt là cuộc sống xa hoa trong phủ chúa. Đoạn trích 'Vào phủ chúa Trịnh' là minh chứng rõ ràng nhất cho điều này.
Đoạn mở đầu của tác phẩm minh họa rõ ràng nguyên nhân phải vào phủ chúa, với việc ghi lại thời gian một cách tỉ mỉ: “Mồng 1 tháng 2. Sáng tinh mơ, tôi nghe tiếng gõ cửa rất gấp. Tôi chạy ra mở…. Có thánh chỉ triệu cụ vào….”. Sau đó là sự mô tả chi tiết, tỉ mỉ về cảnh trong phủ chúa dưới bàn tay khéo léo của tác giả.
Đường vào phủ chúa đầy những cánh cửa, những lối đi quanh co, mỗi cửa đều có người canh gác, bảo mật cực kỳ nghiêm ngặt. Dưới ánh mắt tinh mắt của Lê Hữu Trác, mọi góc phủ chúa đều rực rỡ với cây cỏ, tiếng chim hót ríu rít, hoa lá thơm phức. Tác giả nhận xét rằng: “Chỉ khi đặt chân đến đây, ta mới thấu hiểu được sự giàu có của vua chúa thực sự khác biệt với dân thường”. Nhận xét này bất kỳ nhưng đã hé lộ sự phê phán trước cuộc sống xa hoa, sung sướng ở đây.
Cảnh tượng trở nên ấn tượng khi bước vào bên trong phủ chúa, với những cây cối kỳ lạ và những tảng đá lạ mắt liên tục xuất hiện. Đồ đạc trong phủ chúa cũng lộng lẫy, xa hoa: đồ nghi trượng son son thiếp vàng, gấm hoa, quyển bồng,... Tất cả là những thứ chưa từng thấy, khiến Lê Hữu Trác “chỉ biết ngước mắt nhìn rồi lại cúi đầu đi”. Phủ chúa tráng lệ và lộng lẫy, không đâu sánh kịp, thể hiện sự giàu có, xa hoa khác biệt với cuộc sống hàng ngày.
Cách hoạt động trong phủ chúa rất khác thường. Khi vào phủ chúa phải có thánh chỉ, mỗi lần đi qua cửa đều cần thẻ, bảo vệ phủ chúa rất chặt chẽ. Khi tác giả lên cáng vào phủ chúa, có “tên đầy tớ chạy đằng trước hét đường” và “cáng chạy như ngựa lồng”, trong khi ở phủ chúa “người giữ cửa truyền bá rộn ràng, người có việc quan qua lại như mắc cửi”. Cách xưng hô vô cùng kính trọng, lễ phép “thánh thượng”, “đông cung thế tử” với một cậu bé chỉ hơn sáu tuổi, tôn trọng trật tự được thiết lập rõ ràng, chặt chẽ.
Trước cuộc sống xa hoa, tác giả đã phân tích chính xác nguyên nhân bệnh của Thế tử: “ở trong trốn màn che trướng phủ, ăn quá no, mặc quá ấm nên tạng phủ yếu đi”. Lời phân tích chính xác, do cuộc sống thừa thãi vật chất mà thiếu vận động, sống trong không gian tối tăm, ngột ngạt, khiến phủ tạng yếu đi, cơ thể suy nhược. Dù tin vào khả năng chữa bệnh của mình, nhưng lo sợ bị ràng buộc bởi danh lợi, không thể tiếp tục cuộc sống tự do mà ông yêu thích; nếu không chữa bệnh sẽ không đúng với lương tâm của người thầy thuốc.
Đoạn trích thể hiện tài năng nghệ thuật xuất sắc trong việc ghi chép kí sự của Lê Hữu Trác. Miêu tả sinh động, trung thực, tạo niềm tin cho độc giả. Lựa chọn chi tiết phản ánh sắc nét, ấn tượng qua hình ảnh phủ chúa, thế tử,... tất cả đều phản ánh, phê phán cuộc sống xa hoa trong phủ chúa. Kết hợp giữa miêu tả, biểu hiện và cảm xúc tạo nên sự hấp dẫn và tăng giá trị thực tế cho tác phẩm. Giọng điệu hài hước, châm biếm kín đáo cũng là một yếu tố quan trọng giúp tạo nên thành công của tác phẩm.
Qua đoạn trích Vào phủ chúa Trịnh, Lê Hữu Trác không chỉ mô tả cuộc sống xa hoa tại phủ chúa mà còn thể hiện những tâm trạng, cảm xúc của mình trước sự giàu có, phú quý và tính nhân cách cao cả của một bác sĩ tài năng.
Phân tích văn bản Vào phủ chúa Trịnh - Mẫu 3
Hải Thượng Lãn Ông - Lê Hữu Trác không chỉ là một danh y nổi tiếng mà còn là một tác giả có nhiều tác phẩm văn học có giá trị. Ông để lại một di sản y học to lớn và bộ Hải Thượng y tông tâm lĩnh được xem là kho tàng toàn diện về y học thời kỳ 18. Tác phẩm của ông không chỉ có giá trị về y học mà còn về mặt văn học, phản ánh cảm xúc chân thực và tâm huyết của một người thầy thuốc. Thượng kinh kí sự là một tác phẩm nổi tiếng trong sự nghiệp của Lê Hữu Trác, miêu tả cuộc sống xa hoa ở phủ chúa Trịnh và quyền lực của nhà chúa cũng như những điều ông trải qua khi được triệu vào phủ chúa để chữa bệnh. Đoạn trích này không chỉ mô tả cuộc sống xa hoa tại phủ chúa mà còn thể hiện tâm hồn và nhân cách của một bác sĩ tài năng.
Vào Trịnh phủ là đoạn trích kể về việc tác giả được triệu vào chữa bệnh cho Đông Cung Thế tử Trịnh Cán. Tác giả đã phác họa một cách chân thực về cuộc sống xa hoa, quý phái và hiện thực nơi phủ chúa. Vào Trịnh phủ là một phần của tập Thượng kinh kí sự, là một tác phẩm mang tính thời kỳ. Đoạn trích này mô tả một cách chân thực và đầy cảm xúc về cảnh vật ở phủ chúa, từ khung cảnh ngoại cảnh đến sự thay đổi trong tâm trạng của tác giả khi đối mặt với sự giàu có. Tất cả đã tạo nên một bức tranh sống động và chân thực về cuộc sống trong phủ chúa.
Lính nghìn cửa vác đòng nghiêm ngặt
Cả trời Nam sang nhất là đây...
... Khác gì ngư phủ đào nguyên thủa nào.
Bản thân là một con người không màng danh lợi, nhưng đối diện với cảnh đẹp ấy, Lê Hữu Trác không tỏ ra miệt thị hay phản đối. Thay vào đó, ông vẫn trân trọng và cảm thấy xúc động trước vẻ đẹp tuyệt vời của nơi này. Điều này là do tâm hồn giàu cảm xúc của ông đối với thiên nhiên và thế giới xung quanh. Tuy nhiên, sau những dòng thơ này, vẫn cảm nhận được một chút u hoài của tác giả:
Quê mùa cung cẩm chưa quen
Ông cảm thấy như một người quê mùa lạc vào thế giới xa hoa của cung đình, tương tự như ngư phủ đào nguyên. Mặc dù cảnh đẹp, nhưng lòng người chưa hẳn vui vẻ.
Đoạn trích này mô tả cảm xúc sâu sắc về cuộc sống xa hoa ở phủ chúa và bệnh tình của thế tử. Trong những dòng viết này, ta thấy tâm hồn và nhân cách cao quý của danh y Hải Thượng Lãn Ông. Mặc dù không quan tâm đến danh vọng, ông sống ẩn dật, tận hưởng cuộc sống bình dị với thiên nhiên. Ông cảm thấy lạ lẫm trước cuộc sống ở cung đình. Mặc dù xa lạ, nhưng ông vẫn giữ được sự uy nghiêm của một nhà sư. Ông không bày tỏ sự kính trọng trước quan lại. Ngôn ngữ khiêm tốn của ông thể hiện tâm hồn nhân quả. Ông cũng dũng cảm chỉ trích sự ngu dốt của các quan thái y trong triều đình, với việc không tuân theo lời chỉ dẫn của quan chánh đường mà tuân thủ lương tâm của mình. Ông cũng chỉ ra nguyên nhân gây bệnh cho thế tử là do cuộc sống xa hoa và sự ngu dốt của quan lại.
Phân tích bài Vào phủ chúa Trịnh - Mẫu 4
Chúng ta biết Lê Hữu Trác không chỉ là một nhà nghiên cứu y học nổi tiếng mà còn là một quan triều đình lỗi lạc trong binh thư võ lược và là một nhà văn tài ba. Ông được biết đến với biệt danh Hải thượng lãn ông. Các tác phẩm của ông không chỉ là y học mà còn là văn học. Thượng kinh kí sự là tác phẩm nổi tiếng của Lê Hữu Trác. Nó kể về cuộc sống xa hoa ở phủ chúa Trịnh và quyền uy của nhà chúa, cũng như những điều mắt thấy tai nghe khi ông được chúa Trịnh Sâm triệu về kinh đô chữa bệnh cho chúa và thế tử Trịnh Cán. Đoạn trích này không chỉ miêu tả cuộc sống xa hoa ở phủ chúa, mà còn thể hiện tâm hồn và nhân cách của danh y này.
Tác phẩm này viết theo thể kí sự, một thể loại văn xuôi từ thời trung đại. Kí thường kể về cuộc sống hàng ngày và có sự kết hợp giữa sự thật lịch sử và cảm xúc cá nhân. Đoạn trích này viết bằng chữ Hán miêu tả quang cảnh ở kinh đô, cuộc sống xa hoa trong phủ chúa và quyền uy của nhà chúa khi Lê Hữu Trác được chúa Trịnh sâm triệu về kinh đô chữa bệnh cho chúa và thế tử Trịnh Cán. Tác phẩm cũng phản ánh thái độ thường trúc lợi của tác giả.
Bắt đầu, tác giả miêu tả bức tranh quang cảnh bên ngoài phủ chúa Trịnh. Quang cảnh được mô tả từ bao quát đến chi tiết. Phong cách viết của Lê Hữu Trác thể hiện ở sự minh xác, tỉ mỉ và thời gian. Phủ chúa Trịnh hiện lên rực rỡ, tráng lệ qua con mắt của tác giả. Tác giả mô tả cảnh vật như một khu vườn tiên cảnh trong truyện cổ tích. Những dãy hành lang, người qua lại tạo ra cảm giác của một thế giới thần thoại. Những câu thơ về phủ chúa Trịnh làm nổi bật hơn vẻ đẹp của nơi này.
'Lính nghìn cửa vác đòng nghiêm ngặt
Cả trời Nam sang nhất là đây...
... Khác gì ngư phủ đào nguyên thuở nào.'
Chính vì giàu có như vậy, dân phải gánh chịu biết bao nhiêu gian khổ. Chúa Trịnh Sâm không quan tâm đến cuộc sống của dân, chỉ biết bóc lột họ để xây dựng những công trình lộng lẫy như vậy. Cây cối, cột vàng... tất cả đều làm từ mồ hôi nước mắt của dân. Các cung điện trong phủ chúa thể hiện sự tôn kính, với mỗi người lính có nhiệm vụ riêng, lời lẽ đều lịch thiệp. Thế tử là một đứa bé sáu tuổi, nhưng ngự y phải lạy bốn cái mới được phép khám bệnh cho thế tử. Mỗi bữa cơm của tác giả đều là các món ngon lạ.
Phủ chúa Trịnh rất lộng lẫy, nhưng tác giả lại chỉ trích cuộc sống quá giàu có, thiếu sự tự do. Đó là lý do gây ra bệnh cho thế tử.
Thế tử yếu đi vì sống trong sự xa hoa của phủ chúa. Những người ngu dốt như quan chánh đường và các quan thái y chỉ lo dùng thuốc mà không suy nghĩ. Tác giả hiểu rõ căn bệnh của thế tử, nhưng sợ bị trói buộc bởi chúa. Tuy nhiên, ông quyết định chữa bệnh cho thái tử theo lương tâm của mình.
Đoạn trích mô tả sinh động cuộc sống xa hoa và uy quyền của chúa Trịnh, đồng thời phản ánh thái độ của tác giả. Lối sống xa hoa của các vị vua ngày xưa và sự kính trọng đối với Hải Thượng Lãn Ông được làm nổi bật.
Phân tích bài Vào phủ chúa Trịnh - Mẫu 5
Thời xưa, những người tài giỏi thường không ham vọng danh lợi, họ chỉ giúp vua một thời gian rồi về ở ẩn, chia sẻ cuộc sống hàng ngày cùng nhân dân. Nguyễn Bỉnh Khiêm đã nói:
'Ta dại ta tìm nơi vắng vẻ, Người khôn người đến chốn lao xao'
Sự lánh đục, sống ẩn dật là phong cách của nhiều nhà tài trí. Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác cũng như vậy, không ham danh lợi, ông ẩn dật giúp dân và là một nhà văn nổi tiếng. Tác phẩm tiêu biểu của ông là vào phủ chúa Trịnh, phê phán những thói ăn chơi của các vua chúa.
Đoạn trích này được rút từ tập thượng kinh kí sự, đánh dấu sự phát triển của văn học tiếng Việt. Tác phẩm ghi lại trải nghiệm của tác giả khi chữa bệnh cho Thế tử Cán tại phủ chúa Trịnh.
Ghi chú thời điểm: Khi vào kinh và lưu lại tại nhà Quận Huy Hoàng Đình Bảo, tác giả được mời vào phủ chúa Trịnh chữa bệnh cho Thế tử Cán. Đây là lần đầu tiên ông chạm đến chốn thâm nghiêm này.
Nhà văn đến phủ chúa Trịnh chữa bệnh cho Thái tử Trịnh Cán và lưu lại trong lòng những hình ảnh và cung điện của phủ chúa.
Trước hết, là cảnh trong phủ chúa Trịnh, tác giả thấy những cảnh cây cối um tùm, tiếng chim kêu vang vọng, hoa đua sắc. Đó là một nơi lộng lẫy và sang trọng vô cùng. Vào phủ chúa, mỗi bước chân phải vượt qua hàng ngàn sự trang nghiêm, làm người ta sợ hãi như 'Hậu mã quân thúc trực'. Bên trong phủ, mọi thứ đều lấp lánh vàng óng. Tại đây, cuộc sống xa hoa của chúa Trịnh đặt ra câu hỏi về sức khỏe của Thái tử Cán.
Sự sang trọng đó được nhà văn miêu tả như 'những đồ đạc chưa từng thấy'. Trong căn phòng của Thái tử, mọi thứ đều rất xa hoa, làm người ta đau lòng. Sự xa hoa của chúa Trịnh đặt ra nghi vấn về sự công bằng và bền vững của triều đại.
Không chỉ quang cảnh, cung điện cũng được miêu tả chi tiết. Mọi người sống trong cung đều phải tuân theo nghi thức và kính trọng chúa Trịnh. Sự quyền uy của chúa Trịnh có vẻ quá mức và cung điện rất lãng mạn. Tác giả bày tỏ quan điểm tiêu cực về sự giàu có và quyền lực này.
Trước phong cảnh và cung cách trong phủ chúa, tác giả diễn đạt quan điểm của mình. Ông chê trách sự xa hoa, quyền uy của chúa Trịnh và sự thất bại của triều đại. Thái tử Trịnh Cán bị bệnh do sự xa hoa làm mất đi sinh khí tự nhiên. Tác giả bênh vực kiến thức và tài năng của nhà văn trước sự phản đối của các ngự y.
Phân tích bài Vào phủ chúa Trịnh - Mẫu 6
Thượng kinh kí sự là một tập bút ký quý giá về lịch sử văn hóa Việt Nam thế kỉ XVIII. Tác phẩm viết bằng chữ Hán nắm bắt cẩn thận một chuyến hành trình của Lê Hữu Trác từ Hà Tĩnh đến kinh đô để chữa bệnh cho chúa Trịnh Sâm và thế tử Trịnh Cán.
Đoạn trích kể về một chuyến đi, từ phủ chúa đến cung chúa theo trình tự không gian thông thường trong du kí. Từ nhà trọ đến cửa phủ chúa, tác giả đã gặp những tình huống như gõ cửa nhanh chóng của người đầy tớ để báo tin có lệnh triệu Lê Hữu Trác vào phục vụ chúa Trịnh, thể hiện quyền uy của chúa Trịnh.
Từ cửa phủ vào cung chúa, tác giả miêu tả một cách chi tiết và chính xác những cảnh đẹp, mà không phê phán trực tiếp. Lê Hữu Trác đi từ cửa phủ đến Hậu Mã, rồi từ Hậu Mã đến Phòng Chè, chờ được phép vào cung chúa. Trong quá trình đi lại, ông đã cảm nhận được sự thâm nghiệm và uy quyền của Phủ Chúa.
Nơi này đầy uy quyền với nhiều cửa và lính canh, mỗi bước đi đều có người hướng dẫn, qua mỗi cửa đều có người kiểm tra. Một bức tranh của sự giàu có, với những vườn hoa rực rỡ, chim hót, và những lâu đài lộng lẫy. Tác giả mô tả Hậu Mã, nhà Đại Đường và Phòng Chè để chỉ ra sự xa hoa, phú quý trong Phủ Chúa.
Nhà Đại Đường là một ngôi nhà cao rộng, trang trí hoành tráng bằng vàng son, có kiệu, sập và võng điểu để chúa sử dụng. Phòng Chè là một lầu son gác tía, dành cho thế tử ốm bệnh uống thuốc. Miêu tả khách quan, có những nhận xét kín đáo nhưng sâu sắc về cuộc sống xa hoa của vua chúa và sự cách biệt với nhân dân.
Lê Hữu Trác nhận thấy không chỉ sự kiêu sa của vua chúa và quyền uy đáng sợ mà còn cả sự luồn cúi của những người phục vụ. Trong Phòng Chè, nhiều lương y phục vụ cho thế tử Trịnh Cán, nhưng họ đều phải tuân thủ mệnh lệnh của quan Chánh Đường, thể hiện sự bé nhỏ dưới uy quyền của vua chúa.
Khi vào cung chúa, Lê Hữu Trác nhận ra những điều bí ẩn và kỳ quặc trong thâm cung. Tác giả không phê phán trực tiếp mà chỉ miêu tả chi tiết và những cảnh quan, để người đọc tự suy luận và cảm nhận.
Tác giả tập trung miêu tả Thế tử Trịnh Cán, người kế thừa vị trí của cha mình. Lê Hữu Trác nhấn mạnh sự kỳ quặc và khốc liệt trong cách ứng xử của thế tử và vua chúa, đồng thời chỉ ra sự suy đồi của triều chính.
Tóm lại, Lê Hữu Trác với sự quan sát tinh tế đã vẽ ra một bức tranh sâu sắc về cuộc sống xa hoa và quyền lực độc đoán trong triều đình.
– Người nắm quyền sống trong xa hoa, cách biệt, xa lìa nhân dân.
– Quyền lực không còn nằm trong tay người nắm giữ.
– Cuộc sống mất tự do, uốn nắn của những kẻ tham vọng đưa thân vào hầu hạ trong phủ chúa.
Đoạn văn ‘Vào Trịnh phủ’ không chỉ mô tả thực tế mà còn phê phán sâu sắc, nó cũng ghi lại một cuộc đấu tranh nội tâm của Lê Hữu Trác về tự do và danh vọng. Dù là một danh y, ông tìm ra cách chữa bệnh cho Trịnh Cán nhưng lo lắng về việc bị ràng buộc bởi danh vọng. Cuối cùng, ông quyết định tìm cách thoát ra để sống tự do.
Ban đầu, ông lên kế hoạch dùng một loại thuốc không hiệu quả để khiến chúa không còn tin tưởng và giải phóng ông. Nhưng sau đó, với lương tâm, ông thay đổi ý kiến và tìm cách thoát ra khỏi sự kiểm soát của quyền lực, để quay về cuộc sống tự do ở quê nhà.
Tóm lại, 'Thượng kinh kí sự’ của Lê Hữu Trác là một tác phẩm văn xuôi quý giá của văn học cổ Việt Nam, đồng thời cũng là một nguồn tài liệu quý giá về thời kỳ của vua Lê và chúa Trịnh. Tác phẩm được viết theo thể kí, minh chứng cho sự việc thật, có giá trị đặc biệt ở những miêu tả khách quan, để chính sự việc nói lên điều đó. Đoạn 'Vào Trịnh phủ’ phản ánh rõ chi tiết và phê phán mạnh mẽ về giàu sang xa hoa, uy quyền của chúa Trịnh, cũng như sự mất quyền lực của họ. Ngoài ra, tác phẩm cũng thể hiện lòng khao khát tự do ngoài vòng vây của danh lợi.
– Mang đến cho chúng ta một tài liệu quý giá về thời đại của vua Lê và chúa Trịnh.
– Phản ánh chi tiết và phê phán mạnh mẽ về giàu sang, uy quyền của chúa Trịnh, cũng như sự mất quyền lực của họ.
– Thể hiện lòng khao khát tự do ngoài vòng của danh lợi.
Phân tích bài Vào phủ chúa Trịnh - Mẫu 7
Hải Thượng Lãn Ông – Lê Hữu Trác không chỉ là một danh y nổi tiếng, mà còn là một tác giả có nhiều tác phẩm văn học có giá trị thời trung đại. Lê Hữu Trác để lại cho đời một sự nghiệp y học đồ sộ, nổi bật hơn cả là bộ Hải Thượng y tông tâm lĩnh được coi là bách khoa toàn thư về y học thế kỉ XVIII. Các tác phẩm của ông không chỉ có giá trị về y học mà còn mang nhiều giá trị văn học sâu sắc vì đã ghi lại cảm xúc chân thật cùng như bộc lộ tâm huyết, đức độ của người thầy thuốc. Thượng kinh kí sự là tập kí sự nổi tiếng trong cuộc đời Lê Hữu Trác. Tác phẩm kể về cuộc sống xa hoa trong phủ chúa Trịnh và quyền uy thế lực nhà chúa cũng như những điều mắt thấy tai nghe nhân dịp được chúa Trịnh Sâm triệu vào chữa bệnh.
“Vào phủ chúa Trịnh” là một đoạn trích được rút ra từ “Thượng thư kí sự” của tác giả Hải Thượng Lãn Ông - Lê Hữu Trác. Tác phẩm kể về cuộc sống xa hoa trong phủ chúa Trịnh cũng như quyền uy thế lực nhà chúa cũng như những điều mắt thấy tai nghe nhân dịp được chúa Trịnh Sâm triệu vào chữa bệnh. Đoạn trích Vào phủ chúa Trịnh không chỉ miêu tả cuộc sống xa hoa ở phủ chúa, mà còn thể hiện rõ nét tâm hồn và nhân cách của vị lương y tài hoa đức độ này.
Tác phẩm viết trong bối cảnh khi những vị quan thanh liêm đều tìm cách lui về ở ẩn giữ được lối sống thanh cao của mình. Chính vì những người tài giỏi thì thường chúa ghét vòng danh lợi họ chỉ giúp vua một thời gian rồi về ở ẩn với nhân dân giúp đỡ nhân dân trong cuộc sống hàng ngày. Bao nhiêu bậc nho sĩ, người tài. Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác cũng vậy, chúng ta được biết đến ông là một người lười làm quan, biếm danh lợi. Về ở ẩn ông không những là một người thầy thuốc giỏi mà còn là một nhà văn. Trong tác phẩm “Vào phủ chúa Trịnh” này Lê Hữu Trác đã phê phán những thói ăn chơi xa đọa của bậc vua chúa. Nơi đây không khác gì cho những bậc thánh ở.
Đoạn trích “Vào phủ chúa Trịnh” ghi lại thời điểm sau khi Hải Thượng Lãn Ông vào kinh, đang tá túc tại nhà Quận Huy Hoàng Đình Bảo thì ông được mời vào phủ chúa Trịnh để xem bệnh cho Thế tử Cán. Đây là lần đầu tiên ông bước chân vào chốn thâm nghiêm này. Qua đây tác giả có cơ hội chiêm ngưỡng và chứng kiến sự giàu có xa hoa và cung cách làm việc nơi phủ chúa. Trước hết là quang cảnh trong phủ chúa Trịnh, đập ngay vào mắt tác giả là những quang cảnh của cây cối um tùm, chim kêu ríu rít, danh hoa đua thắm. Quả thật đây là một nơi sang trọng bậc nhất thiên hạ. Bên cạnh đó vào phủ chúa phải trải qua biết bao nhiêu là cửa, sự trang nghiêm nơi đây thật sự khiến cho người ta rụt rè chân bước “Hậu mã quân thúc trực” để cho chúa sai việc. Không chỉ dừng lại đó bên trong cửa phủ thì có những “đại đường”, “quyền bổng”, “gác tía” với kiệu son, võng nghi lộng lẫy, tất cả mọi thứ đều được mạ vàng. Từ những chiếc cột cho đến những mâm bát chén cũng đều như được dát vàng. Cuộc sống ở đây quả thực xa hoa bậc nhất.
Sự sang trọng mà hiện diện trong phủ chúa được tác giả miêu tả và nhận xét là “những đồ đạc nhân gian chưa từng thấy”. Khi tác giả bước chân đến nội cung của thế tử thì phải bước qua mấy lần trướng gấm. Trong căn phòng của thế tử cũng có nhiều thứ rất sang trọng mà người đời mấy ai được xem qua. Trướng gấm, những sập cũng sơn son thiếp vàng, ghế rồng hương hoa bay ngào ngạt. Sự giàu có của phủ chúa không thể nói hết trong một hai câu, có thể những gì viết ra chỉ lột tả hết một phần của sự nguy nga tráng lệ nơi đây. Cảnh tượng ấy thật sự là khiến cho người ta đau lòng vì khi nhân dân thì đang khổ sở với cuộc sống thì chúa cái người mà đứng ra cai quản lại có thể ăn chơi xa đọa trước những vất vả của nhân dân như vậy.
Không chỉ có quang cảnh ở đây lộ vẻ xa hoa mà ngay cả tới người hầu kẻ hạ cũng ra vào tấp nập “đầy tớ chạy trước hết đường”, rồi lại đến “người giữ cửa truyền báo rộn ràng, người có việc quan qua lại như mắc cửi”. Lời nói của mọi người khi nhắc đến thế chúa và thế tử đều rất cung kính, lễ độ. Riêng với chúa Trịnh lúc nào cũng có những cung tần mĩ nữ xung quanh để hầu hạ. Chúa giống như những bậc thánh khiến cho tác giả cũng khó mà gặp mặt chúa mà chỉ làm theo chỉ dẫn để vào cung thăm bệnh cho thế tử Trịnh Cán mà thôi. Khi xem bệnh xong thì không được trao đổi với chúa mà phải viết giấy khai đưa lên. Còn riêng phần thế tử thì khi bị bệnh lại có rất nhiều tầm bảy, tám ngự y thúc tục vây quanh. Cung cách khám bệnh ở phủ chúa, những ngự y ở đây, muốn khám bệnh cho con chúa thì đều phải quỳ lạy dưới chân của một đứa bé. Không chỉ vậy mà người gọi chúa Trịnh là thánh thượng, các chữ “thánh” ấy phải chăng chúa Trịnh đang quá lạm dụng quyền hành của mình.
Những quan điểm của tác giả cũng được bộc bạch qua cách miêu tả quang cảnh và cung cách ở trong phủ chúa Trịnh. Những câu văn của tác giả như dửng dưng trước sự quyến rũ của giàu có xa hoa nơi đây và giọng điệu trong đoạn trích thể hiện thái độ không đồng tình mà lớn hơn là trái ngược với những gì lẽ ra một người cận thần mong muốn nhận bổng lộc nên làm. Qua cách nói mỉa mai châm biếm của tác giả, ta thấy: Sự lộng quyền của nhà chúa với quyền uy tối thượng và nếp sống hưởng thụ cực kỳ xa hoa của chúa Trịnh cùng gia đình; sự thật bù nhìn của vua Lê khi ấy.
Qua đoạn trích “Vào phủ chúa Trịnh', tác giả đã phơi bày cuộc sống xa hoa ở đây cũng như cung cách của con người trong phủ chúa. Sự xa hoa ấy không phải là một lời khen ngợi, ca ngợi sự nguy nga ở đây mà chính là nói lên sự thực sự tráng lệ đó là chính nhân dân khổ cực bị chúa bóc lột đến tận xương hay không.
Kí là thể loại văn xuôi tự sự dùng để ghi chép những sự việc có thật và bộc lộ tình cảm, tư tưởng của người viết phản ánh hiện thực cuộc sống theo cách riêng của mình. Nhắc đến thể kí không thể không nhắc đến Lê Hữu Trác một danh y nổi tiếng với bộ Hải Thượng y tông lĩnh cuốn bách khoa toàn thư về y học, đồng thời cũng là một nhà văn với tác phẩm “Thượng kinh kí sự” được nhiều người biết đến. Tác phẩm đánh dấu sự trưởng thành của thể kí với nội dung kể về cuộc sống xa hoa cùng với quyền uy thế lực trong phủ chúa. Tiêu biểu là đoạn trích “Vào phủ chúa Trịnh” nằm ở phần đầu đã ghi chép trung thực về sự giàu sang, thâm nghiêm trong Trịnh phủ, qua đó cho thấy nhân cách và tâm hồn của một nhà y học, nhà văn học.
Phân tích bài Vào phủ chúa Trịnh - Mẫu 8
Mở đầu đoạn trích là sự kiện được ghi chép lại “Mùng 1 tháng 2” có thánh chỉ triều tác giả vào phủ chữa bệnh cho Đông Cung Thế tử Trịnh Cán. Mặc dù là con nhà quan vốn “sinh trưởng ở chỗ phồn hoa” chỗ nào trong cấm thành cũng đã từng biết nhưng đây là lần đầu tiên ông được vào phủ chúa.
Quang cảnh Trịnh phủ tráng lệ, nguy nga được tác giả quan sát và cảm nhận qua cái nhìn đầu tiên “Đâu đâu cũng là cây cối um tùm, chim kêu ríu rít, danh hoa đua thắm, gió đưa thoang thoảng mùi hương” cảnh vật nơi đây như chốn bồng lai tiên cảnh, thơ mộng, hữu tình làm đắm say lòng người. Tiếp đó là “Dãy hành lang quanh co nối nhau liên tiếp” những người giữ cửa truyền báo rộn ràng, người có việc quan thì qua lại như cửi. Một cái nhìn bao quát từ cận cảnh đến viễn cảnh đâu đâu cũng thể hiện sự giàu sang đến ngỡ ngàng. Tác giả như bất ngờ mà thốt lên những vần thơ ghi lại cảm xúc của mình trước cái đẹp lộng lẫy:
“Lính nghìn cửa vác đòng nghiêm ngặt
Cả trời Nam sang nhất là đây
Lầu từng gác vẽ tung mây
Rèm châu, hiên ngọc, bóng mai ánh vào
Hoa cung tháng ngạt đưa tới
Vườn ngự nghe vẹt nói đòi phen”
Vốn là một con người “lánh đục tìm trong” nhưng đứng trước cảnh đẹp nơi đây tác giả không hề miệt thị mà ngược lại còn ngợi ca, còn rung động trước non nước hữu tình tuy nhiên cái ngợi ca ấy không được trọn vẹn. Dường như còn ẩn chứa một tâm trạng u hoài
“Quê mùa cung cấm chưa quen
Khác gì ngư phủ đào nguyên thuở nào”
Điển cố Đào Uyên Minh đã được tác giả sử dụng thật tài tình. Ông tự coi mình là người quê mùa chẳng quen chốn cung cấm xa hoa, nhộn nhịp cũng giống như Đào Tiềm ngày ấy lạc vào chốn thần tiên. Cảnh đẹp thì đẹp nhưng lòng người lại không ham. Sự nguy nga, hoành tráng nơi Trịnh phủ được tác giả miêu tả chi tiết, tỉ mỉ qua từng bước đi, từng cái nhìn ấy là “Đi mấy trăm bước, qua mấy lần cửa đi đến cái điếm hậu mã quân túc trực” rồi những cái cây, những hòn đá lạ… mọi thứ cứ dần dần hiện ra trước mắt đến choáng ngợp nhưng Lê Hữu Trác không hề tỏ ra thảng thốt, bất ngờ đến tột cùng mà vẫn giữ cho mình sự điềm tĩnh, trầm ngâm của một ẩn sĩ.
Đồ dùng vật dụng mọi thứ rất sang trọng “Đồ nghi trượng đều được sơn son thếp vàng”, rồi cả những cái “sập thếp vàng” những đồ đạc nhân gian chưa từng thấy, cột cũng được sơn son thếp vàng. Cái màu vàng chủ đạo ấy cho thấy sự xa hoa, tráng lệ nơi Trịnh phủ nó đối lập hoàn toàn với cuộc sống cơ cực, bần hàn của những người dân nghèo, cũng chính công trình kiến trúc ấy được xây dựng bằng mồ hôi, công sức, tiền của của nhân dân.
Sự sang trọng nơi đây còn được thể hiện ở tên gọi nào nhà “Đại đường”, “Quyển bồng” rồi “Phòng trà”, mọi người ở trong đó đều là các quan Chánh đường người nhà vua nhà chúa. Ai muốn vào phải có thẻ lính canh nghiêm ngặt vô cùng. Bữa cơm trong ấy là “mâm vàng, chén bạc, đồ ăn toàn là của ngon vật lạ” lần đầu tiên tác giả được nhìn, được biết đến cái phong vị của nhà đại gia. Tuy nhiên chẳng phải cái giàu sang, cái của ngon vật lạ ấy làm cho con người ta khỏe mạnh, hưng cường mà ngược lại khiến cho Thế tử là con trời lại thành con bệnh.
Thế tử là “một người ngồi trên sập độ năm, sáu tuổi mặc cái áo lụa đỏ” muốn vào được đến đây ông đã phải đi qua độ năm, sáu lần. Trước khi vào bắt mạch, khám bệnh cho thế tử ông phải hành lễ lạy tạ. Gian phòng của thế tử được tác giả quan sát miêu tả thật kĩ lưỡng “một cây nến to cắm trên một cái giá bằng đồng. Bên sập đặt một cái chiếu rồng sơn son thếp vàng, trên ghế bày nệm gấm… xung quanh lấp lánh hương hoa ngào ngạt.” Chính không khí ngào ngạt mùi hương nhưng tù đọng, bí bách là nguyên nhân dẫn đến căn bệnh của thế tử chữa trị mãi mà không khỏi với biết bao thầy y và những vị thuốc. Ở phủ chúa tác giả không quen với những khuôn phép, luật lệ thâm nghiêm như có phần e ngại, mất tự nhiên khi thì chỉ dám “ngước mắt nhìn rồi lại cúi đầu”, khi thì nín thở rồi lại khúm núm.
Lê Hữu Trác là một vị danh y nổi tiếng, bằng tài năng y thuật và con mắt tinh tường ông đã sớm nhận ra khuyết tật nơi phủ chúa đồng thời cũng bắt trúng bệnh của thế tử. Khoảnh khắc kê đơn cắt thuốc là lúc mà ông do dự, đắn đo cuộc đấu tranh nội tâm diễn ra cam go, quyết liệt. “Nếu mình làm có kết quả ngay thì sẽ bị danh lợi nó ràng buộc, không làm sao về núi được nữa. Chi bằng ta dùng chữ phương thuốc hòa hoãn, nếu không trúng thì cũng không sai bao nhiêu”. Xưa nay ta chỉ thấy con người ta hám danh hám lợi, vì tiền bạc, danh vọng mà sẵn sàng chà đạp, chém giết lẫn nhau để mong được như ý muốn. Nhưng Lê Hữu Trác kế thừa tư tưởng của các vị tiền nhân như Nguyễn Trãi, Nguyễn Bỉnh Khiêm:
“Ta dại ta tìm nơi hẻo lánh
Người khôn người đến nơi huyên náo”
một lòng giữ trong sạch không mưu danh lợi. Tuy nhiên, ông không thể vì bản thân mà quên đi chữ “trung” “cha ông mình đời đời chịu ơn của nước, ta phải dốc hết cả lòng thành để nối tiếp cái trung của cha ông mình mới được”. Chính điều đó đã thúc đẩy ông làm tròn chữ “đức” của một vị y sư để xứng danh “y sư như từ mẫu”. Mặc dù sống trong thời loạn lạc, nơi mà nhiều người chỉ biết hưởng thụ cuộc sống xa hoa, ông không bỏ qua tất cả để hoàn thành trách nhiệm của một bác sĩ “Cứu mạng người hơn xây bảy tòa tháp”. Tác giả phải là một con người có tâm hồn, có tầm nhìn, và có đạo đức cao đẹp mới có thể thực hiện điều đó.
Nơi Trịnh phủ được quan sát rất tỉ mỉ, được miêu tả rất sinh động, trung thực bởi con mắt tinh tế, nhạy bén với những chi tiết đặc biệt của một cây bút tài năng, sắc sảo như Lê Hữu Trác đã cho người nghe, người đọc thấy được cảnh vật tráng lệ, nguy nga nơi phủ chúa đồng thời cho thấy hiện thực xã hội phong kiến thối nát lúc bấy giờ. Cách viết của ông thật hấp dẫn độc giả vừa miêu tả vừa xen kẽ cảm xúc, suy nghĩ tâm trạng của một cá nhân. Nếu như đặc trưng của văn học trung đại là con người cá nhân bị lu mờ, ít thấy tác giả xuất hiện trực tiếp do người trung đại không coi mình là trung tâm mà chỉ là một bộ phận trong toàn thể lớn. Nhưng ở đây, tác giả đã tự tin thể hiện cái tôi của mình bằng cách sử dụng ngôi kể thứ nhất, xưng tôi mang đậm dấu ấn cá nhân.
Qua đoạn trích “Vào phủ chúa Trịnh” là một cái nhìn rõ ràng về cuộc sống thực tại, một mặt phê phán lối sống xa hoa, quyền quý nơi phủ chúa, một mặt ngợi ca nguyên tắc đạo đức của tác giả. Lê Hữu Trác không chỉ để lại kiến thức về y học cổ truyền cho dân tộc mà còn là một tấm gương sáng về đạo đức của một y sĩ cho đến hậu thế.
Phân tích Vào phủ chúa Trịnh - Mẫu 9
Lê Hữu Trác, một nhà y học kiệt xuất, để lại di sản y học vĩ đại. Ông còn là một nhà văn, nhà thơ tài năng, góp phần làm phong phú văn hóa dân tộc với những tác phẩm quý giá, trong đó có đoạn trích về phủ chúa Trịnh trong tập kí Thượng kinh kí sự.
Thượng kinh kí sự, tác phẩm viết bằng chữ Hán của Hải Thượng Lãn Ông, ghi chép cuộc hành trình từ Hương Sơn đến Thăng Long, vào phủ Chúa chữa bệnh cho thế tử Trịnh Cán. Tác phẩm khắc họa quang cảnh kinh đô, quyền lực của nhà chúa và cuộc sống xa hoa trong phủ chúa Trịnh, đồng thời phản ánh tâm hồn cao quý của danh y.
Đoạn trích miêu tả chi tiết quá trình và khung cảnh khi tác giả được mời vào khám bệnh cho thế tử. Thời gian và nguyên nhân sự việc được ghi rõ, thể hiện tính chân thực của tập kí sự. Mô tả về cảnh giàu sang, xa hoa ở kinh đô được tác giả thể hiện khách quan và giàu cảm xúc. Đặc biệt, cảnh vàng son nơi phủ chúa hiện lên như một thiên đường.
Những dãy hành lang nối liền nhau, nhân viên truyền báo sôi động... Tác giả thể hiện tình yêu thiên nhiên và phản ánh sự xa hoa trong phủ chúa một cách sâu sắc. Dù yêu thiên nhiên, trước cảnh giàu sang, xa hoa ở phủ chúa, Hải Thượng vẫn giữ được giọng văn trào lộng. Tất cả được thể hiện rõ trong cách miêu tả và kể chuyện của tác giả.
'Lính nghìn cửa vác đòn nghiêm ngặt,
Cả trời Nam sang nhất là đây!
Lầu từng gác vẽ tung mây,
Rèm châu, hiên ngọc, bóng mai ánh vào.
Quê mùa, cung cấm chưa quen,
Khác gì ngư phủ đào nguyên thuở nào!'
Đọc những dòng thơ trên, có thể hiểu lầm rằng tác giả khen ngợi vẻ đẹp của cảnh vật, nhưng thực tế, đó là sự châm biếm đối với quan lại trong phủ chúa mà tác giả không thể diễn đạt trực tiếp.
Cảnh cung đình rực rỡ, nhưng liệu tác giả khen ngợi hay mỉa mai? Mô tả về các ngôi điếm cũng mang nét khen chê, phản ánh sâu sắc cuộc sống xa hoa trong phủ chúa.
Hải Thượng Lãn Ông thấu hiểu sự khác biệt giữa cuộc sống ở phủ chúa và cuộc sống của dân thường, và ông từ chối sự danh vọng và xa hoa để giữ vững lòng trong sạch và tâm trí lập trường.
Dù có cơ hội tiến cử chữa bệnh cho thế tử, Hải Thượng Lãn Ông từ chối, chứng tỏ sự giữ vững lập trường cao cả hơn sự danh lợi và cuộc sống xa hoa.
Hải Thượng Lãn Ông không mê trần gian và không muốn vướng vào vòng xoáy danh lợi. Ông đã dũng cảm từ chối chữa bệnh cho thế tử Trịnh Cán, một hành động thể hiện lòng trung kiên và tinh thần thanh cao.
Trong phủ chúa, tài năng của Lê Hữu Trác được thái y và quần thần tôn kính. Tuy nhiên, ông hiểu rằng tài năng của mình không phải để phục vụ cho cuộc sống xa hoa của vua chúa, cũng không phải để mưu cầu lợi ích cá nhân, mà là để giúp đỡ nhân dân nghèo khổ.
Với lòng yêu nước và tài năng đặc biệt, Lê Hữu Trác đã tái hiện cuộc sống trong phủ chúa và thể hiện tâm hồn và nhân cách cao quý của một danh y tài ba.
Phân tích Vào phủ chúa Trịnh - Mẫu 10
Lê Hữu Trác không chỉ là một danh y giỏi trong việc chữa bệnh mà còn là một nhà văn. Tác phẩm 'Thượng kinh kí sự' là một trong những tác phẩm nổi tiếng của ông, miêu tả cuộc sống trong phủ chúa Trịnh và thái độ của tác giả.
Mô tả quang cảnh và cuộc sống trong phủ chúa Trịnh. Mỗi cửa vào phải có thẻ, có lính canh gác. Vườn hoa trong phủ chúa thơm phức, và có cả điếm hậu mã quân túc trực.
Mô tả quang cảnh trong phủ chúa vô cùng tinh tế và chi tiết. Mọi đồ vật như kiệu son, võng điều, đồ nghi trượng đều được trang hoàng lộng lẫy. Quang cảnh trong phủ chúa thật sự rực rỡ và tráng lệ, không ai sánh kịp.
Tác giả mô tả cách sinh hoạt lễ nghi trong phủ chúa, cho thấy sự trọng thể và quyền uy của chúa Trịnh. Quan thần và lính vệ đều phục tùng theo quy tắc nghi lễ nghiêm chỉnh.
'Lính nghìn cửa vác đòng nghiêm ngặt
Khác gì ngư phủ đào nguyên thuở nào!'
Tác giả tôn trọng và tôn vinh chúa Trịnh và thái tử thông qua lời lẽ lễ phép. Sự hoành tráng và quyền uy của chúa Trịnh được phản ánh qua việc xung quanh chúa luôn có đám tài tử phục vụ.
Mô tả về nội cung thế tử với các chi tiết về sinh hoạt, ăn uống và cảnh vật làm nổi bật cuộc sống xa hoa trong phủ chúa mà không cần phải bình luận thêm.
Đối diện với sự xa hoa và quyền uy trong phủ chúa, tác giả đã thể hiện tâm trạng và suy nghĩ của mình. Ông không chấp nhận cuộc sống xa hoa và tiện nghi nhưng thiếu đi không khí tự do và không đồng tình với sự nô lệ của vật chất.
Trong khi chữa bệnh cho thế tử, tác giả đã nhận ra nguyên nhân và căn bệnh của thế tử, đồng thời phê phán việc ăn uống và sinh hoạt xa hoa trong phủ chúa.
Mặc cho cuộc đấu tranh tâm lý, ông đã chiến thắng bản thân để làm tròn trách nhiệm của một người thầy thuốc trung thực và tận tâm.
Sử dụng một lối viết sống động và hấp dẫn, kết hợp giữa văn xuôi và thơ, tác giả đã tạo ra một tác phẩm sâu sắc và trữ tình, bày tỏ thái độ của mình một cách tinh tế.
Đoạn trích vào phủ chúa Trịnh đã phản ánh sự cao sang của nhà chúa cùng với thái độ coi thường danh lợi của tác giả, đồng thời truyền đạt những bài học về đạo đức và trách nhiệm của người thầy thuốc.
Đoạn trích 'Vào phủ chúa Trịnh' được rút từ tác phẩm 'Thượng kinh ký sự' của Hải Thượng Lãn Ông. Nó tường thuật về cuộc sống xa hoa và quyền thế trong phủ chúa Trịnh khi tác giả được mời vào cung để chữa bệnh cho thái tử Trịnh Cán.
Lê Hữu Trác không chỉ là một danh y giỏi mà còn là người có nhân cách thanh cao và trong sạch. Tác phẩm của ông không chỉ ghi lại những kinh nghiệm y học quý báu mà còn thể hiện tấm lòng đức độ và nhân cách cao quý của một danh y kiệt xuất.
Phần 'Vào phủ chúa Trịnh' trong tác phẩm 'Thượng kinh ký sự' mô tả sinh động về cuộc sống xa hoa và quyền thế trong phủ chúa Trịnh, đồng thời phản ánh sự đối lập giữa cuộc sống xa hoa của chúa và cuộc sống nghèo khổ của nhân dân.
Lê Hữu Trác không chỉ là một người kể chuyện tài ba mà còn là một danh y đáng trọng. Ông đã không ngần ngại chỉ ra nguyên nhân của căn bệnh của thế tử, từ đó phản ánh sâu sắc hiện thực xã hội và tấm lòng vị danh y với dân, với nước.
“Vào phủ chúa Trịnh” từ tác phẩm “Thượng kinh ký sự” của Hải Thượng Lãn Ông là một ví dụ xuất sắc về cách tường thuật về cuộc sống xa hoa và quyền thế trong phủ chúa Trịnh. Đồng thời, nó cũng thể hiện tâm hồn cao quý và lòng trung thực của một danh y tài ba.
Trái với những người khác, Lê Hữu Trác không mê muội theo đuổi những thứ xa hoa, phù phiếm của danh lợi và tài sản. Thay vào đó, ông chọn lối sống thanh cao của những người ẩn sĩ thời xưa, đánh giá cao giá trị của tinh thần hơn là vật chất.
'Ta dại ta đi kiếm nơi yên bình,\ Người khôn người đến nơi huyên náo.'
Bài phân tích 'Vào phủ chúa Trịnh' là một phần của tác phẩm lớn 'Thượng kinh ký sự' của Hải Thượng Lãn Ông, trong đó tác giả miêu tả cuộc sống xa hoa trong phủ chúa Trịnh và nhấn mạnh vào sự lựa chọn thanh cao của Lê Hữu Trác trong bối cảnh xã hội phong kiến.
Khen ngợi văn học Việt Nam với những tác phẩm giá trị như Hịch Tướng sĩ của Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn, Bạch Đằng Giang Phúc của Trương Hán Siêu, và Thượng Kinh Ký Sự của Hải Thượng Lãn Ông - Lê Hữu Trác. Tác phẩm này không chỉ phản ánh cuộc sống xa hoa trong phủ chúa Trịnh mà còn thể hiện nhân cách đạo đức của danh y tài ba này.
Thượng Kinh Ký Sự là tác phẩm nổi tiếng nhất của Lê Hữu Trác, nơi ông miêu tả sinh động cuộc sống xa hoa trong phủ chúa Trịnh và cũng là nơi ông thể hiện tâm hồn cao đẹp và đạo đức của một danh y kiệt xuất.
Trích đoạn về việc vào phủ chúa Trịnh mô tả một cảnh vật phức tạp và không dễ dàng. Tác giả Hữu Trác mô tả việc đi qua các cửa vào phủ với sự phức tạp của hành lang và sự nhộn nhịp của nhân viên phục vụ. Khung cảnh tự nhiên xung quanh với cây cối, hoa lá và âm nhạc chim én tạo nên một bức tranh lộng lẫy và hoành tráng, toát lên sức mạnh và uy quyền.
Đặc biệt, trong phủ chúa Trịnh luôn có đội quân 'Hậu mã túc trực' sẵn sàng thi hành mọi mệnh lệnh của chúa. Bài phân tích về phủ chúa Trịnh giúp chúng ta hình dung không gian của phủ Chúa, nơi trang hoàng xa hoa với những vật dụng và mâm cỗ mà tác giả chưa từng thấy trước đó.
Khi Lê Hữu Trác đến phủ chúa, ông bị sốc với sự khác biệt lớn lao so với thế giới bên ngoài. Cách sinh hoạt ở phủ thể hiện sự quyền uy, lễ nghi và kỳ diệu, và mọi người đều tỏ ra rất kính trọng với chúa và thế tử.
Phân tích về phủ chúa Trịnh làm cho độc giả nhận thức rõ hơn về việc chúa luôn được bảo vệ bởi đội phi tần và quân lính. Điều này như trong các bộ phim cổ trang, vua chúa luôn được bảo vệ chặt chẽ.
Đây có thể là lần đầu tiên Lê Hữu Trác vào phủ chúa mà không gặp mặt bệnh nhân. Ông chỉ làm theo mệnh lệnh và quy trình được chỉ đạo bởi quan chức. Lối sống ở phủ chúa toát lên sự lễ nghi và nghiêm trang, nhưng cũng thể hiện sự xa hoa và hưởng thụ vô độ của nhà chúa, đối lập với cuộc sống khó khăn của dân đen.
Sau khi kiểm tra sức khỏe của thế tử, tác giả nhận ra rằng thế tử bị bệnh do ăn uống xa hoa và mặc quá ấm. Ông không đồng ý với cuộc sống xa hoa mà thiếu tự do và không khí trong lành của thế tử.
Lê Hữu Trác đắn đo về việc chữa bệnh cho thế tử vì sợ bị ràng buộc bởi danh lợi. Tuy nhiên, ông không thể làm lơ trách nhiệm của mình và đã quyết định kê đơn thuốc một cách tỉ mỉ.
Dù muốn tránh việc phải ở lại phủ chúa nhưng ông không thể làm trái với lương tâm và trách nhiệm của mình như một người thầy thuốc.
Khi phân tích về phủ chúa Trịnh, ta như đang tham gia vào một bộ phim cổ trang Việt Nam, với mỗi khung cảnh sinh động và hấp dẫn.
Cách viết câu chuyện và ngôn ngữ cổ điển tạo nên sức hấp dẫn đặc biệt, khiến độc giả không thể rời mắt khỏi từng dòng chữ.
Tại phủ chúa Trịnh, tác giả đã mô tả rõ ràng cuộc sống xa hoa và quyền lực trong cung điện. Thế nhưng, Lê Hữu Trác không ngưỡng mộ lối sống xa xỉ đó mà lại chỉ trích và cảm thấy xấu hổ. Ông lên án sự tham lam và bóc lột dân của phủ chúa, trong khi nhiều người vẫn phải chịu đói khổ. Phủ chúa thừa thãi sướng số và cảm thấy hổ thẹn.