Lor-ca là một nghệ sĩ thiên tài người Tây Ban Nha. Ông đã ảnh hưởng sâu sắc đến đời sống chính trị và nghệ thuật của Tây Ban Nha. Sau đây là dàn ý và bài văn mẫu hay nhất để bạn tham khảo.
Dàn ý cảm nhận về hình tượng của Lor-ca
a) Mở bài
- Thanh Thảo, nhà thơ luôn đam mê cách tân nghệ thuật thơ Việt, tác phẩm của ông thể hiện suy tư triết lí về những vấn đề đương thời.
- Giới thiệu bài thơ và hình tượng Lor-ca: bài thơ mang phong cách cách tân, sử dụng tượng trưng siêu thực. Lor-ca là nguồn cảm hứng cho tác giả viết và là tâm điểm của bài thơ.
b) Nội dung bài thơ
- Lor-ca, một nghệ sĩ - chiến sĩ, dành cuộc đời mình cho sự cách mạng: là người đẩy mạnh cách tân nghệ thuật trên nền tảng nghệ thuật lão luyện của Tây Ban Nha và chống lại phát xít độc tài.
* Lor-ca - nghệ sĩ tự do nhưng cô đơn
- “những âm thanh của những dây đàn bọt nước”: gợi nhắc đến nghệ thuật lấp lánh của Lor-ca, đồng thời là sự dự cảm không may mắn về tính ngắn ngủi, mong manh của số phận của những nghệ sĩ bạc mệnh.
- “Tây Ban Nha với chiếc áo choàng đỏ rực rỡ”: gợi lên hình ảnh của cuộc chiến đấu giữa sự dân chủ tự do và sự phát xít độc tài.
- Ở đó, Lor-ca hiện lên như một anh hùng tự do, đơn độc trên con đường đấu tranh cho sự cách tân nghệ thuật và cho nền dân chủ.
* Sự ra đi của Lor-ca với nhiều ân oán
- Lor-ca đầy oai phong, yêu đời, đắm mình trong sự ca tụng tự do trên đất nước Tây Ban Nha của mình.
- Sự ra đi oan khuất, bi thảm đột ngột tới với người nghệ sĩ, người anh hùng đó. Cả đất nước Tây Ban Nha đều kinh hoàng và nuối tiếc trước sự ra đi của anh, của nghệ thuật chân chính.
- Dù đối mặt với cái chết, Lor-ca vẫn kiên cường, say sưa trong lĩnh vực nghệ thuật cách tân, 'chàng đi như trong một giấc mộng du.
* Lor-ca, người nghệ sĩ vĩnh cửu cùng nghệ thuật chân chính
- “tiếng đàn ghi-ta nâu/ bầu trời cô gái ấy”: màu nâu gợi nhắc đến màu của vỏ đàn, của đất nước, màu của đôi mắt, mái tóc, làn da người thương. Đó là những cảm hứng trong nghệ thuật của Lor-ca (vì quê hương, vì tình yêu và vì nghệ thuật chân chính).
- “tiếng đàn ghi-ta lá xanh”: nghệ thuật của Lor-ca gắn liền với tuổi trẻ.
- “tiếng đàn ghi-ta tròn những bọt nước vỡ tan”, “tiếng đàn ghi-ta ròng ròng/ máu chảy” là biểu tượng của sự mong manh của nghệ thuật và của cái chết của người nghệ sĩ.
- Tương lai của nghệ thuật Lor-ca sau khi anh mất:
- “Không ai tiếp tục... mọc hoang”: sứ mệnh cách tân nghệ thuật của Lor-ca không được tiếp tục, khiến nghệ thuật trở nên hoang vu.
- Dù Lor-ca đã ra đi nhưng nghệ thuật vẫn sống mãi, tồn tại với thời gian như cỏ hoang.
- “giọt nước mắt” biểu thị sự tiếc thương, “vầng trăng” là niềm tin vào nghệ thuật, dù ở nơi tối tăm sâu thẳm, tâm hồn trong sáng của người nghệ sĩ vẫn chiếu sáng cho thế hệ sau.
- Lor-ca đã rời bỏ cuộc đời hữu hạn để vào thế giới vô tận thông qua “chiếc đàn ghi-ta” – nghệ thuật.
- “ném lá phép”, “ném trái tim”: đó là sự giải thoát của Lor-ca sau khi qua đời. Người nghệ sĩ chân chính nhận thức rằng “cái chết” của mình là để nghệ thuật được tái sinh mạnh mẽ, để thế hệ sau tiếp tục cách tân.
Ý thức của Lor-ca cũng được thể hiện qua lời đề từ của bài thơ “khi tôi chết hãy chôn tôi với cây đàn”: đây là sự gắn bó của Lor-ca với nghệ thuật, cũng là thông điệp mong muốn thế hệ sau vượt qua ngôn ngữ nghệ thuật của mình.
- “li la li la ...”: âm thanh của đàn ghi-ta vẫn sống mãi dù người nghệ sĩ đã qua đời, có thể là vòng hoa tử đình viếng linh hồn của Lor-ca.
c) Kết luận
- Trình bày suy nghĩ về hình ảnh của Lor-ca.
- Tổng kết giá trị nghệ thuật: thể thơ tự do, hình thức sáng tạo, thành công trong việc xây dựng hình tượng Lor-ca và âm thanh của đàn ghi-ta, kết hợp hài hòa giữa thơ và âm nhạc, ...
- Bài thơ thể hiện sự trân trọng, xót xa của tác giả đối với Lor-ca, thể hiện khát khao cách tân nghệ thuật của mình.
Cảm nhận về hình tượng Lor-ca
Nếu chúng ta đã từng tìm hiểu về phong cách thơ chính trị của Tố Hữu qua tác phẩm Việt Bắc, hoặc phong cách thơ chính luận của Chế Lan Viên qua các tác phẩm Tiếng hát con tàu hay Đất nước của Nguyễn Khoa Điềm, thì Thanh Thảo lại mang một phong cách thơ khác biệt hơn là thơ trữ tình tượng trưng, siêu thực, có sự ảnh hưởng từ phương Tây, điều này được thể hiện rõ trong bài thơ Đàn ghi-ta của Lor-ca với hình tượng người nghệ sĩ anh hùng Federico García Lorca, tài hoa nhưng đầy bạc mệnh.
Thanh Thảo sinh năm 1946, tên khai sinh là Hồ Thành Công, quê ở huyện Mộ Đức tỉnh Quảng Ngãi, từng tốt nghiệp khoa Ngữ văn của trường Đại học Tổng hợp Hà Nội, vì vậy ông có một nền tảng kiến thức vững chắc và là một nhà thơ đã tham gia vào cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Trước năm 1975, Thanh Thảo là một trong những nhà thơ trẻ nổi bật trong cuộc kháng chiến, xuất hiện vào những năm cuối của cuộc kháng chiến chống Mỹ khi đất nước gần như độc lập, thể hiện một tiếng thơ trẻ trung sôi nổi của một thế hệ tự giác cầm súng chiến đấu vì độc lập dân tộc. Thanh Thảo để lại một khối lượng tác phẩm rất đồ sộ: Những người đi tới biển (trường ca), Dấu chân trên trảng cỏ (thơ), Khối vuông ru bích (thơ),... Nội dung thơ của ông là tiếng nói của một người trí thức suy tư nhiều về các vấn đề của xã hội thời đại, về nghệ thuật ông luôn tiên phong trong việc cách tân thơ Việt, bởi ông cho rằng những thể thức thơ truyền thống không thể nào chứa đựng hết nội dung trong thơ của ông.
Đàn ghi-ta của Lor-ca được xuất hiện trong tập thơ Khối vuông ru bích năm 1985, đây là tập thơ đánh dấu sự trưởng thành của Thanh Thảo trong hành trình cách tân thơ Việt Nam. Bài thơ là kết quả của sự ấn tượng và nhận thức sâu sắc về cuộc đời và số phận của người nghệ sĩ Lor-ca, tất cả đều được thể hiện đẹp và cao cả, thể hiện sự ngưỡng mộ, niềm cảm thông và thương xót trước bi kịch của người nghệ sĩ này.
Nói về Federico García Lorca, ông là một người nghệ sĩ cũng là một người chiến sĩ, trước hết là một người nghệ sĩ, một thiên tài về nghệ thuật, ông là một nhà thơ, nhạc sĩ, ca sĩ, nhà sân khấu và họa sĩ xuất sắc. Lor-ca được coi là một biểu tượng sáng chói của nền thi ca Tây Ban Nha, thậm chí là của toàn nhân loại, được ví như chú chim họa mi trên bầu trời của thi ca Tây Ban Nha. Lor-ca cũng là một người chiến sĩ, dành cả cuộc đời cho sự nghiệp đấu tranh, trước hết là đấu tranh với nền nghệ thuật cũ kỹ của Tây Ban Nha, để tạo ra một nền nghệ thuật mới mẻ, Lor-ca còn đấu tranh chống lại chế độ phát xít Frăng-cô, một chế độ độc tài, để giành lại quyền sống chính đáng, quyền tự do dân chủ cho người dân Tây Ban Nha. Tuy nhiên, ông đã bị chế độ độc tài bắt giữ và sát hại một cách tàn bạo, nhưng cũng chính sự kiện này đã gây ra sự phẫn nộ trên toàn thế giới, khởi đầu cho sự đấu tranh chống phát xít của toàn nhân loại.
Lor-ca vẫn luôn mang trong mình sự ám ảnh về cái chết ngay cả khi ông còn sống, vẫn luôn ôm cây đàn ghi-ta để đấu tranh cho nghệ thuật và dân tộc. Chính vì vậy trong lời đề từ của bài thơ, Thanh Thảo đã đưa vào đó di nguyện của Lor-ca: 'Khi tôi chết hãy chôn tôi với cây đàn', điều đó đã thể hiện sự trân trọng và gắn bó với cây đàn ghi-ta - biểu tượng nghệ thuật của đất nước Tây Ban Nha của Lor-ca, đồng thời cũng là hình ảnh tượng trưng cho tư tưởng nghệ thuật của người nghệ sĩ thiên tài.
'những tiếng đàn bọt nước', 'Tây Ban Nha áo choàng đỏ gắt', 'li-la li-la li-la', 'đi lang thang về miền đơn độc', 'với vầng trăng chếnh choáng', 'trên yên ngựa mỏi mòn'
Thanh Thảo so sánh 'tiếng đàn' với 'bọt nước', một hình ảnh lạ và độc đáo vừa thể hiện được cái sôi nổi, phập phù cũng thể hiện được sự mong manh, trong trẻo của tiếng đàn, đây là hình ảnh ẩn dụ cho thân phận và cuộc đời của người nghệ sĩ, Lor-ca cũng như tiếng đàn ấy, trong trẻo cao đẹp nhưng lại chóng tan biến, đây là dự báo về bi kịch số phận của người nghệ sĩ thiên tài. Bóng dáng anh hùng của Lor-ca hiện lên thông qua hình ảnh 'chiếc áo choàng đỏ gắt' vốn là một trong những biểu tượng của Tây Ban Nha, với những trận đấu bò gay cấn hấp dẫn và ông là người kỵ sĩ dũng cảm, thân khoác vào màu áo đỏ rực rỡ sẵn sàng đương đầu với lũ bò tót mọi rợ, hung hãn (hiện thân của bè lũ phản động). Nhưng đáng buồn thay, người anh hùng thường phải chịu sự đơn độc, bởi ông quá tài giỏi, quá thiên tài, thế nên nhân dân thường nhìn ông bằng một ánh mắt ngưỡng mộ, còn lũ độc tài thì nhìn ông bằng ánh mắt căm ghét. Ông bước 'đi lang thang về miền đơn độc', làm bạn với ông chỉ có 'vầng trăng chếnh choáng' và 'yên ngựa mỏi mòn', dường như người nghệ sĩ ấy sau những nỗ lực đấu tranh hết mình đã bắt đầu mỏi mệt cả về thể xác lẫn tâm hồn, ông cô độc trong chính nơi mà ông dành cả tuổi trẻ để đấu tranh, ông thở dài và định ngừng lại nghỉ ngơi một lát, đây là một phần trong bi kịch cuộc đời của Lor-ca.
'Tây Ban Nha hát nghêu ngao, bỗng kinh hoàng, áo choàng bê bết đỏ. Lor-ca bị điệu về bãi bắn, chàng đi như người mộng du, tiếng ghi-ta nâu, bầu trời cô gái ấy, tiếng ghi-ta lá xanh biết mấy, tiếng ghi-ta tròn bọt nước vỡ tan, tiếng ghi-ta ròng ròng máu chảy'
Điều kinh hoàng nhất là cái chết bi thảm của người nghệ sĩ, ông bị bắt một cách bất ngờ, khi giấc mơ và mọi nỗ lực của ông vẫn còn chưa có kết quả, người kỵ sĩ đấu bò vẫn chưa chiến thắng được con bò tót hung hãn. Lor-ca cũng trở nên bàng hoàng, ông linh cảm trước về cái chết của mình, nhưng không nghĩ điều đó lại tới sớm như vậy, ông vẫn còn bao dự định ấp ủ, nhưng giờ đây chỉ một lúc nữa thôi sẽ tan biến hết, tiêu tan cùng với sự ra đi của ông như 'tiếng đàn bọt nước' vỡ tan. Lor-ca bước đi như người mất hồn, chìm đắm trong suy tư về cuộc đời, những đấu tranh còn dang dở, những tiếc nuối đầy day dứt. Đối với người anh hùng, cái chết chỉ là cát bụi, nhưng chết khi chưa hoàn thành sự nghiệp đấu tranh cho đất nước là một niềm đau đớn khôn nguôi. Tiếng ghi ta lặp đi lặp lại như nhắc nhở về tâm hồn nghệ sĩ, một tâm hồn nâu đầy suy tư chất chứa, một niềm ước mong sống trong bầu trời xinh đẹp, hạnh phúc, để tiếng ghi ta của tâm hồn được phiêu lưu rộng mở như lá xanh trên cành. Nhưng chao ôi, tàn ác làm sao, xót thương làm sao khi tiếng ghi ta ấy như bọt nước vỡ tan, 'tiếng ghi ta ròng ròng máu chảy', Lor-ca đã chết, một cái chết đầy máu và nỗi tiếc nuối vô cùng.
'Không ai chôn cất tiếng đàn, tiếng đàn như cỏ mọc hoang, giọt nước mắt vầng trăng, long lanh trong đáy giếng'
Tưởng rằng tiếng ghi ta đã dứt, không còn vang vọng nữa, lại bất ngờ như cỏ mọc hoang, nhanh chóng sinh sôi nảy nở, chứng tỏ Lor-ca đã chết nhưng tâm hồn nghệ thuật của ông vẫn còn, dấy lên trong dư luận một làn sóng mạnh mẽ, đấu tranh giành lại công bằng từ bè lũ phát xít tà ác. Đây cũng là lòng xót thương vô tận của nhân dân dành cho Lor-ca trong hình ảnh 'giọt nước mắt vầng trăng/long lanh trong đáy giếng'. Cái chết của Lor-ca là sự mất mát to lớn đối với người dân Tây Ban Nha và cả nhân loại, ngay cả vầng trăng cũng phải xót thương mà rớt nước mắt, phủ lên tấm thân lạnh lẽo của người nghệ sĩ đang cô độc nơi đáy giếng tối tăm, lạnh lẽo.
'đường chỉ tay đã đứt, dòng sông rộng vô cùng. Lor-ca bơi sang ngang, trên chiếc ghi-ta màu bạc, chàng ném lá bùa cô gái di-gan vào xoáy nước, chàng ném trái tim mình vào lặng yên bất chợt, li-la li-la li-la...'
Lor-ca đã rời bỏ thế giới này nhưng tâm hồn ông vẫn tồn tại vĩnh viễn, ông tiếp tục phiêu du ở một thế giới khác, ông vẫn ôm lấy linh hồn nghệ thuật của mình - chiếc ghi ta. Ông đã từ bỏ mọi thứ ở thế giới tăm tối này, thậm chí cả tình yêu với cô gái di-gan xinh đẹp, người luôn tồn tại trong trái tim vĩ đại ấy. Có lẽ ông đã chấp nhận số phận ở kiếp này, buông bỏ tất cả để tìm đến một thế giới khác, đẹp hơn, thanh thản hơn, nơi có thể chứa đựng người nghệ sĩ thiên tài, thấu hiểu niềm khao khát tự do và những ước mơ đẹp của ông.
Lor-ca là biểu tượng của những con người anh hùng dám đứng lên đấu tranh vì lý tưởng cao đẹp, vì tự do trong nghệ thuật, vì sự công bằng và quyền sống của nhân dân. Thanh Thảo viết bài thơ với sự thấu hiểu và đồng cảm với người nghệ sĩ tài hoa bạc mệnh Lor-ca, nhưng trên hết là sự ngưỡng mộ sâu sắc của nhà thơ dành cho tâm hồn cao đẹp và nhân cách vĩ đại của người nghệ sĩ. Tác giả tôn vinh khao khát tự do, ý chí đấu tranh mạnh mẽ, và sự cao quý của người nghệ sĩ.