Đàn ghi ta của Lor-ca là tác phẩm được nghiên cứu trong chương trình Ngữ văn lớp 12. Đây cũng là một trong những tác phẩm quan trọng trong kỳ thi THPT Quốc gia.
Mytour giới thiệu Bài văn mẫu lớp 12: Phân tích Đàn ghi ta của Lor-ca. Tài liệu dưới đây sẽ tổng hợp các mẫu phân tích của bài thơ Đàn ghi ta của Lor-ca. Mời các bạn học sinh tham khảo ngay sau đây.
Phân tích Đàn ghi ta của Lor-ca
I. Giới thiệu
- Giới thiệu về tác giả Thanh Thảo, bài thơ Đàn ghi ta của Lor-ca.
- Đánh giá tổng quan về bài thơ Đàn ghi ta của Lor-ca.
II. Phần thân bài
1. Lor-ca, nghệ sĩ tự do, đơn độc với khao khát cách mạng nghệ thuật
- “những tiếng đàn bọt nước”: hình ảnh tượng trưng, sử dụng tu từ biến hóa âm thanh thành hình ảnh mà cảm nhận được bằng thị giác. Điều này thể hiện sự sáng tạo mong manh, ngắn ngủi, tan vỡ đột ngột nhưng vẫn sinh sôi mãi mãi.
- “Áo choàng đỏ gắt”: hình ảnh thực, tượng trưng cho cuộc đấu tranh gay gắt, nơi nghệ sĩ đối đầu với những thế lực tàn bạo, khắc nghiệt
- Trên hành trình tìm tự do và sự mới mẻ, người nghệ sĩ luôn phải đi một mình, cô đơn: lang thang, bước đi trong cô độc, lòng ngựa mỏi mòn, vầng trăng lạc lõng…
- “Li-la li-la li-la”: nghệ thuật tạo ấn tượng ấm áp, gợi nhớ âm nhạc của tiếng đàn
=> Vẻ đẹp của Lor-ca, một người nghệ sĩ luôn thèm khát sự đổi mới trong nghệ thuật.
2. Cái chết đầy oan trái của Lor-ca
- Hình ảnh đối ngược: “hát nghêu ngao - áo choàng đỏ ửng”, biểu tượng cho sự đối lập giữa khao khát tự do của người nghệ sĩ và sức mạnh áp đặt của chế độ phát xít.
- Nghệ thuật ám chỉ:
- Tiếng đàn ghi ta nâu: màu của đất, có thể là màu của cây đàn ghi ta; nhưng cũng có thể là màu của đôi mắt của cô gái di-gan sống trên thảo nguyên.
- tiếng ghi ta lá xanh biết mấy: tượng trưng cho sức sống mạnh mẽ, bền bỉ
- tiếng ghi ta tròn bọt nước vỡ tan: biểu tượng cho sự mong manh, dễ vỡ
- áo choàng bê bết đỏ: gợi nhớ đến cái chết của Lor-ca
- “tiếng ghi ta ròng ròng máu chảy”: tiếng đàn như một sinh vật sống có linh hồn, bị tàn phá để rồi tan vỡ, biến thành từng dòng máu.
=> Hệ thống hình ảnh không chỉ thể hiện hiện thực mà còn mang tính biểu tượng, ẩn dụ, từ đó, tác giả miêu tả cái chết đầy bi thảm của Lor-ca
3. Sự thương xót với Lor-ca và suy tư về sự giải thoát, rời bỏ của Lor-ca
a. Sự thương xót với Lor-ca
- “âm nhạc”: biểu tượng cho nghệ thuật của Lor-ca, tình yêu con người, tình yêu tự do mà ông theo đuổi suốt đời
- “không ai chôn chặt âm nhạc”: đau lòng với cái chết của một thiên tài, với con đường cách mạng nghệ thuật còn dang dở không có ai tiếp tục.
- So sánh “âm nhạc như cỏ mọc hoang”: sức sống mạnh mẽ, cái đẹp không thể bị tiêu diệt.
- Hình ảnh so sánh, biểu tượng:
- Nước mắt: cảm thông, uất hận trước cái chết của người nghệ sĩ thiên tài.
- Trăng: biểu tượng cho cái đẹp, cho nghệ thuật của Lor-ca.
=> Sự sắp xếp có cấu trúc phân đoạn, thể hiện sự thương tiếc, trọng trách, và lòng tin của tác giả vào sự bất diệt của Lor-ca.
b. Suy ngẫm về cuộc sống và sự thoát ly của Lor-ca
- Sự đối lập nghệ thuật chỉ sự ngắn ngủi, số phận nhỏ bé của con người trước cuộc sống vô tận: con đường chỉ tay đã bị gãy – dòng sông rộng lớn vô tận
- Hành động:
- Ném lá phù vào xoáy nước
- Ném trái tim vào vùng lặng thinh
=> Đó là sự từ bỏ và thoát ly, cũng là một lựa chọn.
- Giai điệu “Li-la li-la li-la”: tiếng đàn không thể diệt, nhưng người nghệ sĩ đã khuất, có thể là vòng hoa tử đình hương viếng linh hồn Lor-ca.
III. Kết thúc
Tóm tắt lại giá trị nội dung và nghệ thuật chính của bài thơ Đàn ghi ta của Lor-ca.
Dàn ý phân tích nhân vật Lor-ca trong Đàn ghi ta của Lor-ca
I. Mở màn
- Tổng quan về nhà thơ Thanh Thảo và bài thơ Đàn ghi ta của Lor-ca.
- Giới thiệu về nhân vật Lor-ca, trung tâm của bài thơ.
II. Phần chính
1. Lor-ca: Nghệ sĩ tự do, cô đơn
- “âm nhạc như tiếng đàn bọt nước”: những cảm xúc dễ vỡ, mong manh về số phận của nghệ sĩ bị hoen ố bởi sự ngắn ngủi của cuộc đời.
- “Bên Tây Ban Nha, áo choàng màu đỏ sắc”: trận chiến giữa tài năng nghệ sĩ và bọn phát xít tàn bạo.
- “Lặng lẽ bước đi trong cô đơn/với vầng trăng lung linh/trên lưng ngựa mỏi mệt”: Lor-ca như một anh hùng tự do, đơn độc trên con đường đấu tranh cho sự đổi mới nghệ thuật, cho dân chủ.
2. Lor-ca và cái chết oan khuất
- Lor-ca kiêu hãnh, yêu cuộc sống, “nghêu ngao” trong những lời ca tự do về vùng đất Tây Ban Nha của mình.
- Cái chết không công bằng, bi thảm đột ngột đến với người nghệ sĩ, người anh hùng ấy. Cả nước Tây Ban Nha đều “sững sờ”, tiếc thương trước cái ra đi của anh, của nghệ thuật chân chính.
- Trước nguy cơ tử vong, Lor-ca vẫn kiên định, đắm chìm trong thế giới cách mạng nghệ thuật “như giấc mơ du hành”.
3. Lor-ca, nghệ sĩ bất tử cùng nghệ thuật chân chính
- “tiếng đàn nâu/màu trời của cô gái ấy”: màu nâu gợi nhớ đến vỏ đàn, đất mẹ, cũng như màu mắt, tóc, da của người thương. Đó là nguồn cảm hứng trong nghệ thuật của Lor-ca (vì quê hương, vì tình yêu và vì chính nghệ thuật).
- “tiếng đàn lá xanh”: nghệ thuật của Lor-ca liên kết với tuổi trẻ, sức sống mãnh liệt.
- “tiếng đàn tròn bọt nước vỡ tan” “tiếng đàn ròng ròng/máu chảy”: biểu tượng cho sự mong manh của nghệ thuật, sự chết của nghệ sĩ.
- Về cái kết của nghệ thuật Lor-ca sau khi ông ra đi:
- “Không ai chôn ... mọc hoang”: hành trình cải tổ nghệ thuật của Lor-ca không còn ai tiếp tục, nên nghệ thuật như bị bỏ hoang.
- Ngược lại, dù Lor-ca đã qua đời nhưng nghệ thuật vẫn tồn tại mãi với thời gian, sống mãnh liệt như cỏ hoang.
- “giọt nước mắt” biểu thị sự tiếc thương, “vầng trăng” là niềm tin vào nghệ thuật, ngay cả trong tối tăm sâu thẳm, tâm hồn sáng sủa của người nghệ sĩ vẫn soi sáng cho thế hệ sau.
- Lor-ca đã “đứt dây chỉ tay” khi qua đời, chấp nhận cuộc sống hữu hạn để vào thế giới bất tận qua “chiếc đàn ghi ta” là biểu tượng của nghệ thuật.
- “ném lá bùa”, “ném trái tim”: hành động giải phóng của Lor-ca sau khi qua đời. Người nghệ sĩ chân chính nhận ra rằng cái chết của mình để lại là để nghệ thuật được tái sinh mạnh mẽ, để thế hệ sau tiếp tục cải tổ. (Mở rộng: thông điệp của Lor-ca cũng thể hiện qua lời đề từ của bài thơ “khi tôi chết hãy chôn tôi với cây đàn”: đó là sự gắn bó của Lor-ca với nghệ thuật, cũng là thông điệp muốn thế hệ sau vượt qua tuyên ngôn nghệ thuật của mình).
- Giai điệu “Li-la li-la li-la”: tiếng của cây đàn vẫn vang mãi, như một biểu tượng bất tử của người nghệ sĩ đã khuất, có thể là vòng hoa tử đinh hương viếng linh hồn Lor-ca.
III. Kết bài
- Tóm tắt lại hình ảnh của nhân vật Lor-ca trong bài thơ.
- Phản ánh chung về nhân vật Lor-ca.
Dàn ý phản ánh tiếng đàn trong bài thơ Đàn ghi ta của Lor-ca
I. Mở bài
- Giới thiệu một số điểm nổi bật về nhà thơ Thanh Thảo và bài thơ Đàn ghi ta của Lor-ca.
- Mô tả về hình ảnh chính trong bài thơ: tiếng đàn của Lor-ca.
II. Nội dung chính
- Đàn ghi ta là một nhạc cụ truyền thống của Tây Ban Nha (còn được gọi là Tây Ban cầm). Do đó, tiếng đàn trở thành biểu tượng cho quê hương Tây Ban Nha.
- Trong lời đề từ: “Khi tôi qua đời, hãy chôn tôi cùng với cây đàn”: Tiếng đàn ghi ta là biểu tượng của sứ mệnh và tâm hồn, là sự sáng tạo nghệ thuật của người nghệ sĩ.
- Ở khổ thơ đầu tiên, dãy âm nhạc của tiếng đàn vang vọng “Li-la li-la li-la” tạo ra hình ảnh sâu lắng về sự sùng bái của người nghệ sĩ trong nghệ thuật, làm cho không gian rộng lớn của Tây Ban Nha trở nên sống động hơn bao giờ hết.
- Hình ảnh của “âm thanh từ tiếng đàn bọt nước” là biểu tượng sáng tạo của Lor-ca, rực rỡ nhưng cũng dễ bị phá hủy bất cứ lúc nào, điềm báo cho sự ngắn ngủi của Lor-ca.
- Tiếng đàn là thế giới mênh mông của những cải tiến nghệ thuật mà Lor-ca đắm chìm trong đó:
- “âm thanh từ ghi ta nâu/bầu trời cô gái ấy”: màu nâu có thể là màu của vỏ đàn, của đất đai quê hương, của đôi mắt, màu da, mái tóc cô gái, Lor-ca sáng tạo vì quê hương, tình yêu, vì nghệ thuật chân chính.
- “âm thanh từ ghi ta lá xanh”: nghệ thuật của Lor-ca luôn tràn đầy sức sống của tuổi trẻ.
- “âm thanh từ ghi ta tròn bọt”: gợi lên vẻ đẹp trong sáng, hoàn mỹ của nghệ thuật.
- Tuy nhiên, nghệ thuật của Lor-ca lại phải chịu đựng số phận đau thương:
- “âm thanh từ ghi ta tròn bọt nước vỡ tan”: mặc dù rực rỡ, nhưng nghệ thuật đó lại “vỡ tan” dưới bàn tay tàn bạo của bọn phát xít.
- “âm thanh từ ghi ta ròng ròng/máu chảy”: tiếng ghi ta như đồng hành cùng người nghệ sĩ, chịu đựng cùng nỗi đau, cái chết của người nghệ sĩ. Đó là một sự kết nối mạnh mẽ giữa người nghệ sĩ và nghệ thuật. Câu thơ cũng thể hiện sự phẫn nộ của tác giả trước cái chết mà bọn phát xít gây ra cho Lor-ca.
- Sau khi Lor-ca qua đời, tiếng đàn, biểu tượng của nghệ thuật Lor-ca vẫn tồn tại mãi, thậm chí có sức sống mãnh liệt: “không ai chôn cất tiếng đàn/tiếng đàn như cỏ mọc hoang”. Sau khi Lor-ca ra đi, không ai tiếp tục con đường cách tân nghệ thuật, khiến nghệ thuật như bị bỏ hoang.
- Hình ảnh “Lor-ca bơi sang ngang/trên chiếc ghi ta màu bạc”: chiếc đàn ghi ta, biểu tượng của nghệ thuật, là phương tiện cho Lor-ca rời bỏ thế giới hữu hạn đến với thế giới vô tận. Chiếc ghi ta như biến thành vũ khí mạnh mẽ của người nghệ sĩ.
- Âm thanh cuối cùng của tiếng đàn trong bài thơ: kết cấu đầu cuối tương ứng, là sự vang vọng mãi tiếng đàn của Lor-ca trong lòng của tác giả và những người yêu nghệ thuật chân chính. Là sự bất diệt của nghệ thuật.
III. Kết bài
Tóm tắt giá trị của tiếng đàn trong bài thơ Đàn ghi ta của Lor-ca.