Tổ chức dàn ý khổ 5 bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu tập hợp 6 mẫu dàn ý chi tiết và đầy đủ nhất. Giúp học sinh hiểu rõ cách viết văn sáng tạo và cách phân tích đoạn thơ sâu sắc, ấn tượng.

Bài thơ khổ 5 Việt Bắc rõ ràng thể hiện sự nhớ nhung của những người đã từng đến Việt Bắc, thể hiện tấm lòng chân thành của những chiến sĩ kháng chiến tại đây. Đọc bài thơ, chúng ta cảm nhận được sự ấm áp, sâu lắng của tình cảm vô bờ bến. Dưới đây là 6 mẫu dàn ý khổ 5 Việt Bắc, mời bạn tham khảo. Đồng thời, để phát triển kỹ năng viết văn, bạn cũng có thể xem thêm: phân tích Việt Bắc, cảm nhận Việt Bắc, phân tích bức tranh tứ bình Việt Bắc.
Dàn ý cảm nhận về khổ 5 bài thơ Việt Bắc
1. Giới thiệu: Giới thiệu về tác giả:
Tố Hữu được xem như một biểu tượng hàng đầu trong văn nghệ cách mạng Việt Nam. Các tác phẩm thơ của ông luôn phản ánh chân thật những giai đoạn quan trọng của cuộc cách mạng, từ những đợt vận động đến sự phát triển tư tưởng và tài năng nghệ thuật của nhà thơ.
2. Phần chính
a) Giới thiệu bài thơ và đoạn thơ :
Chiến dịch Điện Biên Phủ chiến thắng. Hiệp định Genève được ký kết. Tháng 10/1954, Trung ương Đảng, Chính phủ và Chủ tịch Hồ Chí Minh rời Việt Bắc trở về Hà Nội. Một trang lịch sử mới của dân tộc mở ra. Tố Hữu, một trong những chiến sĩ cách mạng đã sống và làm việc từng năm tại Việt Bắc, bây giờ phải rời xa vùng đất chiến đấu. Sự kiện lịch sử này đã làm cho Tố Hữu có cảm hứng để sáng tác bài thơ Việt Bắc.
Đoạn thơ trong bài thuộc phần lời thơ của một cán bộ cách mạng trở về từ Việt Bắc. Toàn bộ đoạn thơ thể hiện tình cảm nhớ nhung của người cách mạng đối với cảnh vật, con người và kỷ niệm tại Việt Bắc trong những năm kháng chiến đã qua.
b) Phân tích:
- Đầu tiên, là tình cảm nhớ thương về những kỷ niệm đau buồn những ngày gian khổ (4 câu đầu).
- Từ ngữ “mình, ta” : thể hiện mối quan hệ chặt chẽ giữa người cán bộ cách mạng và Việt Bắc.
- Ta đi ta nhớ, mình đây ta đó : cấu trúc đối xứng thể hiện giọng thơ mạnh mẽ, thể hiện tình cảm gắn bó sâu sắc, yêu quý của người cán bộ với Việt Bắc.
- Đắng cay, ngọt bùi : từ ngữ đối lập thể hiện kỷ niệm phong phú, sâu sắc của cán bộ trong những ngày khó khăn tại Việt Bắc và với người dân Việt Bắc.
- Chia sẻ, đắp đồng lòng : những động từ thể hiện tình cảm đồng lòng đồng cam cộng khổ của Việt Bắc và cách mạng.
- 2 câu tiếp theo : Trong tâm trạng nhớ nhung của người cán bộ, hình ảnh người dân Việt Bắc hiện lên sống động và xúc động với hình ảnh “người mẹ nắng cháy lưng / địu con lên rẫy, bẻ từng bắp ngô”. Đó là hình ảnh của những người lao động nghèo khổ, bịt kín trong nắng nóng, nhưng tràn đầy tình thương với cách mạng, không ngại khó khăn, lao động vất vả để góp phần vào việc sản xuất lương thực để nuôi quân. Hình ảnh thơ phong phú, sâu sắc, phản ánh tình cảm sâu sắc của nhân dân đối với cách mạng.
- Nắng cháy lưng : hình ảnh thực tế gợi lên khí hậu khắc nghiệt, từ đó thể hiện sự vất vả, khổ cực.
- Địu con lên rẫy : một lời thơ giản dị, thể hiện hình ảnh thực tế, gợi lên hoàn cảnh khó khăn của người mẹ dân tộc.
- Từ đó, tình cảm sâu đậm của nhân dân đối với cách mạng càng hiện lên rõ nét.
- 4 câu tiếp theo : Mối liên kết mạnh mẽ giữa con người và cảnh vật. Ký ức về những người dân ở Việt Bắc đồng hành cùng những người cán bộ cách mạng trở lại với những kỷ niệm đáng nhớ tại nơi đây. Đó là những kỷ niệm về những buổi học đơn giản (lớp học bằng tờ giấy), những buổi văn nghệ hân hoan dưới bóng cây rừng, những ngày làm việc tại cơ quan, gian khó nhưng luôn tràn đầy lạc quan, đong đầy tình thương với âm nhạc, tiếng hò vang vọng khắp nơi.
- Đêm tối, lửa sáng : lời thơ hình dung lại không khí sôi động của các buổi văn nghệ, những khoảnh khắc vui vẻ giữa rừng núi.
- Âm nhạc đỉnh núi : lời thơ ẩn chứa ý nghĩa sâu xa, phản ánh tinh thần lạc quan, lòng đoàn kết gắn bó giữa cách mạng và nhân dân Việt Bắc.
- 2 câu cuối : Phong cảnh núi rừng Việt Bắc vào buổi chiều và đêm tối, hiện lên sống động, sâu sắc trong trí nhớ của người cán bộ khi về quê.
- Từ ngữ nghi vấn “sao” kết hợp với “nhớ” tạo nên giọng văn tha thiết, phản ánh tâm trạng của người cán bộ cách mạng về quê.
- Rừng chiều, suối xa : hình ảnh thơ mô tả khung cảnh thơ mộng, gợi cảm của núi rừng Việt Bắc.
- Chi tiết về âm thanh (tiếng cày, tiếng xới đất trong đêm) thể hiện khung cảnh đặc trưng của núi rừng. Tiếng vọng về âm thanh gợi lên những ký ức xa xôi nhưng sâu sắc và đầy ấn tượng trong tâm trí của những người lưu lạc.
- Trong toàn bộ phần thơ, từ “nhớ” được nhấn mạnh 5 lần, trong đó 3 lần kết hợp với từ “sao”, tạo nên một giọng văn đầy cảm xúc, đong đầy nhớ nhung ở người cán bộ trở về quê hương.
c) Nhận xét :
- Về nội dung : Toàn bộ phần thơ truyền đạt tình cảm sâu lắng của người cán bộ khi trở về quê hương, kỷ niệm về cảnh vật và con người ở Việt Bắc. Nó chứa đựng tình yêu với quê hương và dân tộc, niềm tự hào về sức mạnh của nhân dân, truyền thống đoàn kết, lòng hiếu khách của người Việt Nam. Phần thơ này là thông điệp của Tố Hữu: Hãy mãi ghi nhớ và phát huy truyền thống yêu nước, gan dạ, nhân nghĩa, và kiên cường của cách mạng và dân tộc Việt Nam.
- Về mặt nghệ thuật :
- Cấu trúc bài thơ tuân thủ theo cấu trúc của ca dao, với hai nhân vật trữ tình là ta và mình, người đi và người ở lại đối đáp. Tuy nhiên, ở đây, cách diễn đạt được làm mềm dẻo hơn thông qua việc sử dụng từ ngữ “mình, ta” trong lời của người cán bộ cách mạng.
- Tố Hữu đã khai thác tốt các đặc điểm của thể lục bát truyền thống. Nhà thơ tạo ra nhịp điệu uyển chuyển, cân đối, hài hoà bằng cách sử dụng kiểu tiểu đối của ca dao, giúp lời thơ trở nên dễ nhớ, dễ thuộc, và lưu trong lòng người đọc.
- Về ngôn ngữ, Tố Hữu sử dụng lời nói giản dị, mộc mạc của nhân dân để tái hiện một cách sống động thời kỳ cách mạng và kháng chiến đầy gian khổ và tình nghĩa.
3. Kết luận: Trình bày cảm nhận, suy ngẫm của mình về bài thơ Việt Bắc nói chung và đoạn thơ thứ 5 nói riêng
Đoạn thơ này chỉ gồm 12 câu trong tổng số 150 câu của bài thơ, nhưng thành công của nó về cả nội dung và nghệ thuật có thể coi là điển hình cho giá trị của toàn bộ bài thơ. Mỗi câu thơ trong đoạn này, một khi đã in sâu vào tâm trí người đọc, sẽ gợi lên những cảm xúc sâu sắc và tạo ra những suy nghĩ sâu xa về tình yêu thương và lòng trung thành, sự đoàn kết chặt chẽ giữa cách mạng và nhân dân, như là ý nghĩa sâu xa của thông điệp mà Tố Hữu muốn truyền đạt trong bài thơ này.
Viết dàn ý khổ 5 Việt Bắc
I. Khởi đầu:
- Giới thiệu tác giả và bài thơ Việt Bắc:
- Tóm tắt nội dung khổ 5 Việt Bắc
II. Phần nội dung
a. Hồi ức về những khoảnh khắc đầy cảm xúc trong cuộc sống đơn điệu nhưng ấm áp của gia đình.
Nhớ như hồi nhớ người tình
……
Đêm thức trắng lòng chăm chỉ suối xa xăm
- Ký ức được liên kết với cảm giác nhớ như nhớ người yêu: mạnh mẽ và sâu sắc.
- Từ việc nhớ như nhớ người yêu, hình ảnh Việt Bắc hiện lên với vẻ đẹp đặc biệt: Ánh trăng trên đỉnh núi, ánh nắng trên ruộng nương cùng những cái tên, địa danh cụ thể.
- Khi nhớ từng chi tiết, nỗi nhớ trở nên càng sâu sắc hơn. Trong trí nhớ của người ra đi, mỗi khoảnh khắc đã được ghi sâu (ánh trăng trên đỉnh núi, ánh nắng chiều trên cánh đồng), từng địa điểm như cây cỏ, dòng sông, suối (Nhớ từng khu rừng... tràn đầy). Vẻ đẹp của tự nhiên thơ mộng sẽ mãi còn đọng trong lòng người ra đi.
- Tuy vậy, nỗi nhớ về con người, về tình cảm của Việt Bắc vẫn là điều đậm đà và sâu sắc nhất:
- Nhớ về Việt Bắc là nhớ đến tấm lòng biết chia sẻ: bát cơm sẻ phần, chăn mền chung che.
- Nhớ về tình thương: người mẹ ôm con, bẻ từng sợi ngô.
- Nhớ cả những đồng chí, đồng đội với bao gian khó: Nhớ sao... núi rừng
- Dù gian khổ, cực nhọc nhưng trong kí ức, Việt Bắc vẫn hiện lên thanh bình, đẹp đẽ: Nhớ sao tiếng chuông... dòng suối xa
=>Đoạn thơ giúp phác họa rõ nét và sâu sắc hình ảnh của làng quê, tình thương nhân ái, tình đoàn kết của dân quân trong những năm kháng Pháp, với tất cả âm hưởng, cảm xúc, và tâm trạng. Câu thơ vẫn âm vang, nói về mẹ, về tuổi thơ, về người thân yêu.
b. Tính Nghệ thuật Đặc Sắc
Việt Bắc được xem là một trong những điểm sáng của thơ ca cách mạng Việt Nam. Tiếng thơ chất chứa tình cảm dân tộc - chính trị của nhà thơ Tố Hữu.
- Các bức tranh về thiên nhiên và con người Việt Bắc được minh họa một cách chân thực, tinh tế, thể hiện sâu sắc tình cảm gắn bó của tác giả.
- Tình nghĩa của những người cán bộ và nhân dân Việt Bắc với cách mạng, cuộc kháng chiến, với Chủ tịch Hồ Chí Minh là biểu tượng của tình yêu cách mạng sâu sắc trong thời kỳ mới. Những tình cảm này kết nối và thừa kế tinh thần yêu nước, tinh thần trung hiếu mà dân tộc ta luôn tự hào.
III. Kết Luận: Suy ngẫm về bài thơ Việt Bắc nói chung và đoạn thơ 5 nói riêng
Kế Hoạch 5 của Việt Bắc
I. Khởi Đầu:
- Giới thiệu về tác giả và bài thơ Việt Bắc: Tố Hữu là một trong những biểu tượng hàng đầu của văn học cách mạng Việt Nam. Bài thơ Việt Bắc (10/1954; được xuất bản trong tập thơ cùng tên), được đánh giá là một tác phẩm đặc sắc đại diện cho văn học trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp.
II. Nội Dung
Nhớ như hồi nhớ người tình
……
Đêm thức trắng lòng chăm chỉ suối xa xăm
- Sự nhớ được so sánh với nhớ người yêu: Sự nhớ mãnh liệt và sâu sắc.
- Từ sự nhớ như nhớ người yêu, Việt Bắc hiện lên với những đặc điểm độc đáo: Ánh trăng trên đỉnh núi, ánh nắng trên ruộng nương cùng những tên gọi, địa danh cụ thể.
- Câu “nhớ từng” lặp đi lặp lại làm cho sự nhớ trở nên sâu sắc hơn. Trong kí ức của người ra đi vẫn in sâu các khoảnh khắc thời gian (ánh trăng trên đỉnh núi, ánh nắng chiều trên ruộng nương), từng đoạn địa lý như cây, sông, suối (Nhớ từng khu rừng nứa… đầy). Vẻ đẹp của tự nhiên thơ mộng sẽ luôn được ghi nhớ trong những kỷ niệm đầy cảm xúc của người ra đi.
- Tuy nỗi nhớ về con người, về tình cảm của Việt Bắc là một cảm xúc sâu sắc và mãnh liệt hơn cả:
+ Khi nhớ về Việt Bắc, người ta nhớ đến tấm lòng biết sẻ chia: bát cơm sẻ phần, chăn ấm che chở chung.
+ Khi nhớ về tình thương của mẹ: bà mẹ ôm con, bẻ từng sợi ngô.
+ Nhưng cũng là nhớ về đồng chí, đồng đội với bao gian khổ, vất vả: Nhớ những khoảnh khắc... trên núi đèo
- Mặc dù gian khổ, vất vả nhưng trong kí ức vẫn hiện lên thanh bình, đẹp đẽ: Nhớ những tiếng chuông... dòng suối xa
=>Đoạn thơ giúp tạo ra một bức tranh sống động và sâu sắc về cuộc sống trong làng, tình cảm của con người và quân dân trong khu vực chiến đấu trong những năm đấu tranh chống Pháp, với tất cả những yếu tố về hình ảnh, âm thanh, không khí và tâm trạng. Câu thơ đượm tình yêu thương, nói về mẹ, về tuổi thơ, về những người thân yêu.
3. Tổng Kết:
- Các bạn hãy xác nhận lại ý nghĩa của nội dung và nghệ thuật:
Ý nghĩa về nội dung: Sự nhớ về thiên nhiên và con người của Việt Bắc.
Ý nghĩa về nghệ thuật: Sử dụng các phép tu từ, ngôn từ biểu cảm tâm trạng, ngọt ngào.
Lập kế hoạch cho khổ thứ 5 của bài thơ Việt Bắc
.1. Bước Đầu:
- Tóm tắt cơ bản về tác giả và tác phẩm.
- Tổng quan về nội dung khổ thứ 5: Hồi ức về những kỷ niệm ấm áp.
2. Phần Nội Dung:
a. Tổng Quan Chung:
- Bối cảnh sáng tác: Kết thúc chiến dịch Điện Biên Phủ với chiến thắng lịch sử. Trong tháng 10 - 1954, cơ quan trung ương của Đảng và Chính phủ đã di chuyển từ Việt Bắc về thủ đô Hà Nội.
- Chủ đề: Bài thơ không chỉ là một tác phẩm ca ngợi một giai đoạn lịch sử vĩ đại của dân tộc mà còn là một tình khúc rực rỡ về tình yêu cách mạng.
b. Phân Tích Khổ Thứ 5:
- 'Nhớ như hồi nhớ người yêu': Đặt nặng vấn đề về sự nhớ và tình cảm sâu sắc giữa người xa và người ở.
- Nhớ những không gian thơ mộng, lãng mạn: 'Trăng lên trên đỉnh núi, nắng chiều rọi lưng nương'.
- Nhớ những không gian ấm áp, đong đầy tình thương: 'Nhớ từng bản làng mây khói dày/ Sáng sớm, chiều tối bên bếp lửa, người thương về'
- Là những làng quê bình dị với khói sương trùm kín.
- Là ngọn lửa ấm áp trong nhà sàn, phản chiếu hình bóng của người thương về vào buổi sáng sớm và chiều tối.
- Hồi nhớ về những không gian quen thuộc, giản dị: 'Nhớ từng rừng nứa, bờ tre/ Ngòi Thia, sông Đáy, suối Lê đầy ắp'.
- Hồi nhớ về những ngày tháng kháng chiến gian khổ nhưng tràn đầy nghĩa tình: 'Chúng ta đi và nhớ những ngày/ Mỗi người ở một nơi, cùng chia sẻ niềm vui và nỗi buồn/ Yêu thương nhau, cùng chia sẻ từng cọng sắn, từng bát cơm, từng chiếc chăn ấm'
- Hồi nhớ về người mẹ Việt Bắc trong cuộc sống lao động hàng ngày: 'Nhớ người mẹ dưới ánh nắng chói chang/ Mang con đi rẫy, bẻ từng nhụy ngô'
- 'Dưới ánh nắng chói chang': Tượng trưng cho sự cống hiến và sự hy sinh không ngừng của người mẹ Việt Bắc.
- 'Mang con đi rẫy': Thể hiện tình mẫu tử cao quý, lòng hy sinh và sức mạnh kiên cường của người mẹ, vượt qua mọi gian khó để chăm sóc con, chăm sóc người lính
- Hồi nhớ về cuộc sống vui vẻ trong những ngày kháng chiến: 'Nhớ như in bài học/ Buổi tối dưới ánh đuốc sáng, cùng nhau học hành và liên hoan/ Nhớ những ngày ở cơ quan/ Cuộc sống gian nan vẫn đọng lại vẻ đẹp của núi non':'
- Nhớ không khí ấm áp của lớp học dân dụ, nhớ những buổi văn nghệ liên hoan sôi động, nhớ những ngày đi công tác cùng bạn bè.
- Nhớ những âm thanh của rừng núi Việt Bắc: 'Nhớ những tiếng mõ rừng chiều/ Chày đêm nện cối đều đều, suối xa'.
3. Tổng kết:
- Xác nhận lại giá trị về nội dung và nghệ thuật:
- Giá trị nội dung: Nỗi nhớ về thiên nhiên và con người Việt Bắc.
- Giá trị nghệ thuật: Sử dụng các phép tu từ tinh tế, giọng điệu đầy cảm xúc, ngọt ngào.
Dàn ý phân tích khổ thơ 5 của bài thơ Việt Bắc
I. Khởi đầu:
- Giới thiệu về tác giả và bài thơ Việt Bắc: Tố Hữu là một trong những biểu tượng hàng đầu của văn học cách mạng Việt Nam. Việt Bắc (10/1954; xuất bản trong tập thơ cùng tên), được đánh giá là một tác phẩm điển hình trong văn học thời kỳ kháng chiến chống Pháp.
II. Nội dung chính:
1. Về bản chất:
- Tâm trạng nhớ mong của người cách mạng đối với đồng bào và thiên nhiên Việt Bắc được diễn tả bằng cách so sánh với nỗi nhớ người yêu: mãnh liệt, da diết, đậm đà…
- Hồi ức về vẻ đẹp thanh bình, yên bình và đơn sơ nhưng đầy thơ mộng của thiên nhiên.
- Nhớ về cuộc sống khó khăn, gian khổ của đồng bào và chiến sĩ, nhưng cũng đầy nghĩa tình: từng cảm xúc (đắng, cay, ngọt, bùi), những hành động (chia củ sắn lùi, sẻ nửa, đắp cùng) thể hiện sự thương nhớ sâu sắc của người ra đi đối với người ở lại.
2. Về nghệ thuật:
- Dạng thơ sử dụng là lục bát truyền thống, với cách sắp xếp vần đặc biệt tạo ra âm điệu ngọt ngào, êm dịu.
- Biện pháp tu từ: Sử dụng từ “nhớ” kết hợp với lối so sánh đặc biệt để thể hiện một cảm xúc thương nhớ mạnh mẽ. Việc mô tả các hình ảnh và địa danh của Việt Bắc cũng làm sâu sắc hóa nỗi nhớ thương của một người chiến sĩ - thi sĩ đối với quê hương thứ hai của mình...
- Sử dụng hình ảnh và ngôn ngữ giản dị tự nhiên, gần gũi...
III. Tóm tắt
- Đoạn thơ trên thể hiện một bản tình ca về lòng trung thành và sắt son, là tiếng lòng của nhà thơ và của những người Việt Nam trong cuộc kháng chiến.
- Tố Hữu đã thành công trong việc diễn đạt tình cảm của người cán bộ đối với thiên nhiên và nhân dân Việt Bắc, không chỉ là tình cảm công dân xã hội mà còn chứa đựng sâu sắc như tình yêu lứa đôi.
Dàn ý phân tích khổ thơ thứ 5 của bài thơ Việt Bắc
1. Khởi đầu:
- Giới thiệu về tác giả, tác phẩm và phần khổ thơ thứ 5 trong bài 'Việt Bắc'.
2. Nội dung chính:
a. Tổng quan về tác giả và tác phẩm:
- Tố Hữu được xem là một biểu tượng của thơ ca cách mạng. Thơ của ông luôn đồng hành chặt chẽ với mỗi giai đoạn của cách mạng.
- Bài thơ Việt Bắc được sáng tác vào tháng 7 năm 1954 và được đánh giá là một trong những tác phẩm nổi tiếng nhất của thơ ca thời kỳ kháng chiến chống Pháp.
- Khổ thơ thứ 5 của bài thơ 'Việt Bắc' là biểu hiện của lòng biết ơn và tình cảm sâu nặng về những đóng góp của cách mạng.
b. Phân tích khổ 5 bài thơ Việt Bắc:
- Nỗi nhớ về vùng núi rừng Việt Bắc trong lòng người được thể hiện qua 6 câu thơ đầu tiên của khổ thơ.
- Nỗi nhớ mãnh liệt, hồn nhiên nhưng cũng đau đớn, rực cháy như ngọn lửa, được so sánh như niềm nhớ thương yêu của người trong tình cảm.
- Nỗi hoài niệm về quãng thời gian ở Việt Bắc của người về xuôi:
- Nhớ về những ngày bên nhau, chia sẻ mọi khó khăn, từ củ sắn đến bát cơm, từ việc chăn nuôi đến việc làm đồng.
- Nỗi lòng xót xa trước sự gian khổ của người dân miền núi hiện lên qua hình ảnh mẹ đang địu con và bẻ ngô.
- Nhớ về thời gian ở cơ quan, âm nhạc vang lên cùng tiếng hát sôi động, hòa mình vào giai điệu cuộc sống miền núi với những bản nhạc truyền thống như 'chày đánh chày nện suối xa'.
c. Đánh giá:
- Khổ thơ thể hiện sự nhớ nhung của người công chức về quê hương với cảnh vật và con người, và những kỷ niệm với đồng đội từ thời gian ở Việt Bắc.
- Bài thơ mang dáng vẻ hài hòa, sôi động, ngôn từ giản dị, gần gũi nhưng lại ẩn chứa sâu sắc trong lòng người đọc, là biểu hiện của tài năng sáng tạo của Tố Hữu.
3. Tổng kết:
- Tóm tắt lại nội dung của khổ thơ 5 trong bài thơ 'Việt Bắc'.