Văn mẫu lớp 12: Phân tích nguyên lý tảng băng trôi trong truyện Ông già và biển cả (Dàn ý + 4 mẫu) - Các bài văn mẫu lớp 12

Mytour trân trọng giới thiệu đến quý vị các bạn một số bài văn mẫu lớp 12: Phân tích nguyên lý tảng băng trôi trong truyện Ông già và biển cả.

Dưới đây là dàn ý chi tiết và 4 bài văn mẫu, hy vọng rằng đây sẽ là tài liệu hữu ích giúp các bạn học sinh củng cố kiến thức Ngữ văn lớp 12 và chuẩn bị tốt cho kỳ thi THPT Quốc gia sắp tới. Chúng tôi xin mời quý vị cùng tham khảo tài liệu.

Dàn ý phân tích nguyên lý tảng băng trôi

Mở đầu:

- Giới thiệu về tác phẩm: “Ông già và biển cả” là một trong những tác phẩm nổi tiếng của tác giả, đạt giải Nobel vào năm 1954, được viết theo phong cách tảng băng trôi.

Phần chính:

– Trích đoạn từ “Ông già và biển cả” kể về hành trình của ông lão Xan-tia-gô đuổi bắt con cá kiếm khổng lồ trên biển cả rộng lớn.

– Mặc dù không có cao trào nổi bật, câu chuyện mở ra nhiều ý nghĩa sâu sắc cho người đọc.

+ Đơn giản nhất, câu chuyện nói về cuộc hành trình gian nan của ông lão Xan-tia-gô trên biển cả để đánh bại con cá kiếm.

+ Ở tầng sâu, đoạn trích “Ông già và biển cả” thể hiện mối quan hệ giữa con người và tự nhiên.

+ Trong cuộc chiến với tự nhiên, con người phải đối mặt với vô số thử thách, và cuộc đấu giữa con người và tự nhiên không bao giờ là cuộc đấu công bằng.

+ Hình ảnh ông lão Xan-tia-gô đánh bại con cá kiếm khổng lồ là biểu tượng của anh hùng trên biển, con cá kiếm là biểu tượng của sức mạnh vĩ đại của tự nhiên.

+ Câu chuyện về ông già và con cá kiếm còn kể về thành công và thất bại của người nghệ sĩ trong hành trình theo đuổi ước mơ nghệ thuật.

Kết luận:

- Dưới tảng băng trôi của câu chuyện là những thông điệp sâu xa, những quan niệm mà Hê-minh-uê muốn truyền đạt. Đó cũng là lí do khiến cho “Ông già và biển cả” vẫn được độc giả yêu thích dù đã trải qua bao năm.

Phân tích nguyên lý tảng băng trôi - Mẫu 1

Hê-minh-uê được biết đến là một trong những nhà văn hiện thực hàng đầu của văn học Mỹ thời hiện đại. Năm 1954, ông đã được vinh danh với giải thưởng văn học Nobel nhờ những đóng góp quan trọng vào việc đổi mới văn xuôi hiện đại cũng như niềm tin không ngừng vào ý chí, nghị lực và trí tuệ con người. Một trong những tác phẩm nổi tiếng của ông, “Ông già và biển cả”, ra đời năm 1952, được sáng tác theo nguyên tắc của “tảng băng trôi”.

Nguyên lý tảng băng trôi là một phương pháp viết văn dựa trên hình ảnh của tảng băng (một phần trôi và bảy phần dưới nước) để miêu tả những tình huống, ý nghĩa trong tác phẩm chỉ một phần được bật mí, còn phần còn lại để cho độc giả tự tìm hiểu, suy ngẫm và sáng tạo theo cá nhân, cá tính thông qua nội dung của nhân vật và câu chuyện mà tác giả đã xây dựng.

Dưới vẻ bề ngoài giản dị, thô kệch và rõ ràng, tác phẩm của Hê-minh-uê tiềm ẩn những tầng ý nghĩa sâu sắc, đa chiều và đậm chất thơ. Ngôn từ ở đây dường như ngắn gọn và đơn giản, điều này đặc biệt thể hiện qua một loại ngôn từ mà ông được biết đến là giỏi nhất, đó là ngôn ngữ trong các đoạn đối thoại. Các đoạn đối thoại rời rạc, khó hiểu không chỉ là sở thích của nhà văn mà thường xuyên xuất hiện ở các nhân vật của ông, họ không thể hiện cảm xúc, tâm trạng mà thường ẩn giấu nó. Để hiểu rõ hơn về các đoạn đối thoại của nhân vật Hê-minh-uê, đôi khi đọc giữa những dòng im lặng và hiểu sâu hơn về tình huống của họ. Với nhà văn thường lặn mất, không giải thích nhiều về nhân vật, nên có những đoạn đối thoại gần như hoàn toàn thuộc về phần chìm của “tảng băng trôi”.

Đoạn trích từ “Ông già và biển cả” kể về hành trình của ông già chinh phục con cá kiếm trên biển cả mênh mông. Câu chuyện tuy đơn giản nhưng lại mở ra nhiều tầng ý nghĩa sâu sắc cho người đọc. Người đọc cần phải tự suy ngẫm để hiểu rõ hơn. Trước hết khi đọc tác phẩm, người đọc cảm nhận được rằng đây là cuộc tìm kiếm con cá lớn và đẹp nhất trong đời của ông già và cuộc hành trình khó khăn, dũng cảm của lao động trong một xã hội vô hình. Đó là phần nổi của nguyên lý.

Câu chuyện về ông già và con cá kiếm không chỉ đơn thuần là một câu chuyện về một lão đi câu với một con mồi. Giá trị cốt lõi của tác phẩm nằm ở phần chìm của tảng băng. Cuộc truy đuổi căng thẳng, mệt mỏi của ông già trong việc đánh bắt con cá cũng chính là cuộc đời của mỗi người khi họ cố gắng tìm kiếm và chinh phục những ước mơ nhưng đôi khi không thể đạt được mục tiêu hoàn hảo mà họ mong muốn. Ông già Xan-tia-gô đã dành nhiều ngày đêm để săn lùng và chinh phục con cá kiếm khổng lồ, điều đó là thành tựu đáng tự hào nhưng ông chỉ mang về bộ xương khổng lồ của con cá. Trong cuộc sống, mỗi người cũng vậy, chúng ta thường đặt ra nhiều mục tiêu, nhiều mục đích để cố gắng thực hiện, nhưng không phải lúc nào cũng có kết quả như mong đợi. Mặc dù không hoàn hảo, nhưng đó là kết quả của những hy vọng, cố gắng nên dù kết quả thế nào vẫn đáng quý.

Mỗi người có một lý tưởng, một khát vọng riêng, vì vậy những thứ có giá trị, ý nghĩa với một người chưa chắc đã có giá trị với người khác. Trong tác phẩm, con cá kiếm là thành tựu lớn lao mà Xan-tia-gô đạt được sau cuộc chiến không đồng đẳng với tự nhiên, nên dù chỉ còn lại bộ xương thì vẫn là điều quý báu nhất mà ông già đạt được trong cuộc đời mình, nhưng với những du khách khác thì chỉ là bộ xương của một con cá mà không có giá trị gì.

Cuộc chiến không đồng đẳng giữa ông già Xan-tia-gô và con cá kiếm khổng lồ cũng chính là cuộc hành trình chinh phục tự nhiên đầy thách thức của con người. Ông già và con cá không chỉ là hai cá thể độc lập trong câu chuyện mà còn là biểu tượng của sự vĩ đại. Nếu ông già là biểu tượng của sự mạnh mẽ, quyết tâm bên trong con người thì con cá kiếm là biểu tượng của sự kỳ vĩ trong tự nhiên.

Qua việc khám phá cả phần nổi lẫn phần chìm của tác phẩm, Hê-minh-uê đã giúp người đọc nhận ra rằng dù con người có nhỏ bé, nhưng sức mạnh và ý chí của họ lại vô cùng mạnh mẽ. Dù cuộc sống có khó khăn nhưng trong tận cùng của nó là khát vọng lớn lao, vượt qua mọi thử thách để đạt được ước mơ. Đó chính là nguyên lý sáng tạo mà nhà văn đã đề ra, nguyên lý “tảng băng trôi”.

Phân tích nguyên lý tảng băng trôi - Mẫu 2

Ơ-nít Hê-minh-uê là một nhà văn Mỹ để lại nhiều ấn tượng sâu sắc trong văn xuôi hiện đại phương Tây, đóng góp vào việc đổi mới lối viết truyện và tiểu thuyết của nhiều thế hệ nhà văn trên thế giới. Phong cách của ông đơn giản, trong sáng và chứa đựng nhiều triết lý sâu sắc về thế giới tự nhiên, con người, và cuộc sống. Kết hợp giữa chất liệu sống ấm áp và thủ pháp độc thoại nội tâm, tình huống biến đổi đa chiều, đa nghĩa, ông gọi đó là nguyên lý tảng băng trôi.
Đoạn trích từ “Ông già và biển cả” kể về hành trình của ông già chinh phục con cá kiếm trên biển cả mênh mông. Câu chuyện tuy đơn giản nhưng lại mở ra nhiều tầng ý nghĩa sâu sắc cho người đọc. Người đọc tự suy ngẫm để rút ra hàm ý sâu sắc sau câu chữ và cùng sáng tạo với nhà văn.

Lớp ý nghĩa đầu tiên là về cuộc tìm kiếm con cá lớn nhất, quý nhất trong đời câu cá của ông già và cuộc hành trình mạnh mẽ, dũng cảm của người lao động trong một xã hội lạ lẫm. Đó là một phần của nguyên lý.

Ở lớp ý nghĩa thứ hai, câu chuyện về ông già và con cá kiếm không chỉ đơn giản là một mối quan hệ giữa ông và con mồi mà qua lối đối thoại giữa ông già và con cá, người đọc có thể thấy mối quan hệ lớn hơn: Mối quan hệ giữa con người và thiên nhiên luôn là một cuộc chiến không công bằng. Nhưng dù thiên nhiên có mạnh mẽ đến đâu, sức mạnh ý chí vẫn có thể chiến thắng.

Hình tượng ông lão vượt qua con cá chỉ là biểu tượng của người anh hùng trên biển cả, trong khi con cá kiếm cũng đại diện cho vẻ đẹp và sức mạnh hoang dã của tự nhiên. Đánh bại nó, con người không chỉ có sức mạnh mà còn phải có trí tuệ và lòng dũng cảm để chiến thắng.

Ở một mức độ khác, câu chuyện cũng là trải nghiệm về thành công và thất bại của người nghệ sĩ đơn độc theo đuổi giấc mơ sáng tạo, đối diện với những khó khăn, như hình ảnh ông già đương đầu với biển cả, biển đời. Trên con đường của mỗi người, họ phải chịu trận giá của thành bại. Tuy nhiên, dù ở hoàn cảnh nào, con người vẫn không ngừng khao khát.

Lớp nghĩa thứ hai và thứ ba này là phần chìm của nguyên lý tảng băng trôi mà nhà văn gửi gắm vào tác phẩm. Người phương Đông gọi đó là tính hàm súc, hàm ẩn, ý tại ngôn ngoại trong văn chương.

Phân tích nguyên lý tảng băng trôi - Mẫu 3

Hê-minh-uê là một nhà văn nổi tiếng người Mỹ, các tác phẩm của ông thường nâng cao vấn đề đơn giản, trong sáng nhưng lại mang đầy triết lý sâu xa về thế giới tự nhiên và con người. “Ông già và biển cả” là một trong những tác phẩm đặc sắc của ông viết theo nguyên lý tảng băng trôi, cũng là tác phẩm đoạt giải Nobel năm 1954.

Đoạn trích “Ông già và biển cả” tập trung vào cuộc hành trình của ông lão Xan-tia-gô và nỗ lực chinh phục con cá kiếm khổng lồ trên biển cả bao la. Mặc dù không có cao trào rõ ràng, nhưng câu chuyện mở ra nhiều tầng ý nghĩa sâu sắc cho người đọc. Phần chìm của tác phẩm tạo ra những khoảng trống mơ hồ trong văn học, kích thích sự tò mò, khám phá và cảm nhận của độc giả.

Ở mức đơn giản nhất, câu chuyện là về hành trình gian khổ của ông lão Xan-tia-gô trên biển cả để chinh phục con cá kiếm. Hình ảnh của ông lão trong cuộc hành trình đầy thử thách cũng là biểu tượng của sự phiêu lưu dũng cảm, của người lao động trong một xã hội lạnh lùng để tạo ra những giá trị lớn.

Ở tầng sâu hơn, đoạn trích “Ông già và biển cả” nói về mối quan hệ giữa con người và thiên nhiên. Qua câu chuyện của ông lão và con cá kiếm, ta nhìn thấy mối quan hệ đơn thuần giữa người săn bắt và con mồi, cũng như một mối quan hệ sâu sắc hơn, là mối quan hệ giữa con người và thiên nhiên. Trong hành trình chinh phục thiên nhiên, con người đối mặt với muôn vàn thách thức, và cuộc chiến giữa con người và thiên nhiên là cuộc chiến không đều bằng. Mặc dù thiên nhiên có sức mạnh to lớn, nhưng con người với ý chí và quyết tâm vẫn có thể chiến thắng.

Hình ảnh ông lão Xan-tia-gô chinh phục con cá kiếm khổng lồ là biểu tượng của người anh hùng trên biển cả, trong khi con cá kiếm đại diện cho vẻ đẹp và sức mạnh hoang dã của thiên nhiên. Đánh bại nó, con người không chỉ cần sức mạnh, mà còn phải có trí tuệ và lòng dũng cảm.

Câu chuyện về ông già và con cá kiếm còn đem lại hình ảnh về sự thành công và thất bại của người nghệ sĩ trong hành trình theo đuổi giấc mơ nghệ thuật sáng tạo. Hành trình tạo ra các tác phẩm tinh thần cũng đầy gian truân như khi ông già Xan-tia-gô đối mặt với biển cả. Để đạt được những thành công, con người có thể phải trả giá bằng những điều giá trị. Dù gặp khó khăn, thử thách đến đâu, khát vọng bên trong con người vẫn không ngừng phát triển.

Phần ý nghĩa ẩn chứa dưới tảng băng là những thông điệp sâu sắc mà Hê-minh-uê muốn truyền đạt cho độc giả. Đây cũng là lý do khiến “Ông già và biển cả” vẫn nhận được sự yêu thích của độc giả dù đã trôi qua nhiều năm.

Phân tích nguyên lý tảng băng trôi - Mẫu 4

Thể hiện qua hình ảnh ông lão Xan-tia-gô đánh cá trong tác phẩm “Ông già và biển cả”, Hê-minh-uê giới thiệu nguyên lý “Tảng băng trôi” để lên án chiến tranh, ca ngợi lao động và con người tại Mỹ thời kỳ đó.

Nguyên lý tảng băng trôi là một phương pháp viết văn dựa trên hình ảnh của tảng băng trôi (một phần nổi và bảy phần chìm), mô tả những tình huống và tư tưởng tác phẩm chỉ bắt lấy một phần nổi bật của hiện thực, còn bảy phần còn lại để cho độc giả tự tìm hiểu, suy ngẫm và sáng tạo theo ý thích, cá tính của mỗi người thông qua nội dung nhân vật và câu chuyện được tác giả xây dựng.

Trong đoạn trích trên, sau 3 ngày 2 đêm chiến đấu với lũ cá mập và sóng gió dữ dội, ông lão Xan-tia-gô mệt lử nhưng vẫn không từ bỏ con cá kiếm khổng lồ đó. Dù tuổi cao sức yếu và thời tiết khắc nghiệt, ông vẫn kiên định, không chịu buông xuôi, thậm chí trong thế khó khăn nhất.

Tuy nhiên, sau những câu chuyện đó, chúng ta lại nhìn thấy hình ảnh của một ông lão đã dành nhiều năm cuộc đời gắn bó với biển cả. Sử dụng những kinh nghiệm quý báu và sức mạnh, ông đã chiến đấu mạnh mẽ với những thách thức. Dù phải đối mặt với sóng lớn, gió to, hay lũ cá mập hung dữ, ông vẫn không bao giờ mất đi sự tinh anh, sự sắc bén của mình. Cách tác giả mô tả khung cảnh chiến đấu với những âm thanh của cuộc đối đầu khiến người đọc cảm thấy như đang trực tiếp chứng kiến.

Kết hợp với những đoạn độc thoại nội tâm, chúng ta có thể nhìn thấy vẻ đẹp và ý chí phi thường của ông lão Xan-tia-gô. Ông là biểu tượng của những người lao động bình thường, luôn kiên nhẫn và cố gắng cho đến phút cuối cùng. Điều này thể hiện cho những khát vọng lớn lao, dũng cảm bảo vệ thành quả lao động.

Nguyên lý tảng băng trôi cũng giúp chúng ta nhận thức được rằng: mặc dù con người có thể nhỏ bé, nhưng sức mạnh và ý chí của họ lại vô cùng kiên cường. Dù cuộc sống có nhiều gian khó, thử thách, và thành quả lao động có thể bị mất đi, nhưng bên dưới tảng băng ấy vẫn ẩn chứa khát vọng lớn, sẵn sàng vượt qua mọi trở ngại để đạt được ước mơ của mình.