Dàn ý khám phá sức sống tiềm ẩn của Mị trong đêm tình mùa xuân gồm 6 mẫu dàn ý chi tiết nhất. Điều này giúp học sinh hiểu sâu hơn về cách viết văn sáng tạo và linh hoạt, cung cấp đầy đủ ý tưởng để phân chia thời gian hiệu quả.
Sức sống tiềm ẩn của nhân vật Mị trong đêm tình mùa xuân một lần nữa thể hiện sự ca ngợi của Tô Hoài đối với những phẩm chất tốt đẹp của phụ nữ miền núi và của người phụ nữ Việt Nam nói chung. Tô Hoài cảm thấy đồng cảm và thương xót với số phận khó khăn và không có lối thoát của Mị. Đồng thời, cũng có thể xem thêm bài văn mẫu phân tích nhân vật Tràng hoặc phân tích nhân vật vợ nhặt.
Sơ đồ tư duy về sức sống tiềm ẩn của nhân vật Mị
Dàn ý khám phá sức sống tiềm ẩn của nhân vật Mị
1. Bước đầu
- Giới thiệu tổng quan về nhà văn Tô Hoài (Thông tin về quê hương, nhân vật, cuộc đời, tác phẩm đại diện, phong cách sáng tạo,...)
- Tổng quan về tác phẩm 'Vợ chồng A Phủ' (Lịch sử ra đời, nguồn cảm hứng, nét đặc biệt về nội dung và nghệ thuật,...)
- Giới thiệu về vấn đề cần phân tích: Sức sống tiềm ẩn của nhân vật Mị trong 'Vợ chồng A Phủ'.
2. Nội dung chính
a. Trời ơi, con thấy bản thân mình vừa xinh đẹp vừa có nhiều phẩm chất tốt đẹp, nhưng số phận lại chẳng dễ dàng với con chút nào.
- Con vốn là một cô gái trẻ đẹp, luôn biết quan tâm và chăm sóc cha mẹ mình.
- Vì ác mộng về món nợ thù hằn từ kiếp trước, con trở thành con dâu phải trả nợ cho gia đình Thống Lí Pá Tra: số phận con giống như con trâu, con ngựa, phải bò trước xe cày của gia đình Thống Lí.
- Cuộc sống đầy khổ đau, vật lộn với sự hành hạ từ cả ngoài và trong, dần biến con thành một linh hồn cô đơn, tê liệt và vô cảm.
b. Mặc cho cuộc sống đầy gian khổ, nhưng trong con vẫn còn lửa hồng của sự sống, mãnh liệt và kiên cường.
Các biểu hiện bên trong của nhân vật.
- Trong nhiều tình huống trong truyện, Mị từng nghĩ đến việc tự tử bằng cách ăn lá ngón.
- Hành động ấy của nhân vật đến từ nhận thức sâu sắc về thực tại của cuộc sống và mong muốn thoát khỏi nó.
Tâm trạng và hành động của nhân vật trong đêm xuân yêu thương.
- Với bút pháp tình cảm và hiểu biết sâu rộng về miền Tây Bắc, Tô Hoài đã tạo ra một bức tranh mùa xuân đặc biệt với những nét độc đáo, trong đó tiếng sáo chiều ngân vang vọng, gợi lại nhiều cảm xúc sâu thẳm trong tâm trí Mị.
- Phân tích sâu hơn về tâm lí và hành động của nhân vật Mị:
- Mị không còn cảm thấy hứng thú, mà chìm vào sự lạnh lùng trước những gì xảy ra trong cuộc sống: Mị lắng nghe tiếng sáo và hát theo trong lòng.
- Trong tâm hồn Mị, bắt đầu nảy sinh sự nổi loạn: Mị uống rượu.
- Mị nhận ra giá trị của tuổi trẻ và khao khát quay lại quãng thời gian ngày xưa.
- Mị vẫn muốn đi chơi và đã sẵn sàng cho cuộc vui.
- Mị đã bật đèn lên, biểu thị ý niệm về không gian đã trở lại trong tâm trí Mị.
- A Sử buộc Mị lại, nhưng trong tâm trí Mị, âm thanh của tiếng sáo vẫn hướng dẫn, khiến Mị vượt qua cả nỗi đau về thể xác.
→ Dù A Sử có thể trói chặt cơ thể Mị, nhưng tâm hồn Mị đã theo tiếng sáo, đã tự giải thoát khỏi cả nỗi đau về thể xác.
*Hành động Mị giải thoát cho A Phủ bị trói
- Ban đầu, khi thấy A Phủ bị trói, Mị không hề biểu hiện cảm xúc, hoàn toàn lạnh lùng và vô cảm.
- Khi nhìn thấy A Phủ khóc, tâm hồn Mị bừng tỉnh.
- Mị cảm thấy đồng cảm và lòng mình rung động.
- Mị căm phẫn tội ác của gia đình Thống Lí Pá Tra.
- Trong tâm trí Mị, nảy sinh ý niệm giải thoát cho A Phủ nhưng cũng đầy lo sợ.
- Mị vượt qua nỗi sợ hãi bằng tình thương người và tình yêu bản thân, và dùng can đảm cắt dây giải thoát cho A Phủ.
- Mị thúc đẩy A Phủ chạy trốn và cuối cùng tự quyết định theo A Phủ chạy trốn.
3. Tổng kết
Tóm tắt các đặc điểm cơ bản của nhân vật Mị, sử dụng nghệ thuật của tác giả Tô Hoài và chia sẻ cảm nhận cá nhân.
Dàn ý phân tích về sức sống tiềm tàng của Mị
I. Giới thiệu
- Tô Hoài có tầm nhìn sâu rộng về cuộc sống và văn hóa dân gian, tạo nên những tác phẩm đầy sức lôi cuốn với kiến thức sâu rộng.
- Một trong những tác phẩm tiêu biểu của ông là truyện ngắn 'Vợ Chồng A Phủ'. Đặc biệt, nhân vật Mị đã trở thành biểu tượng cho sức mạnh và lòng kiên cường của phụ nữ bị đàn áp.
II. Nội dung chính
- Sức sống tiềm tàng là một khía cạnh tự nhiên của con người, bị che khuất bởi hoàn cảnh nhưng luôn tồn tại và chờ đợi cơ hội để phát triển.
1. Sức sống bản năng của Mị trước khi trở thành dâu nhà thống lí Pá Tra
- Trước khi làm dâu nhà thống lí Pá Tra:
- Mị là cô gái trẻ Mông, tươi trẻ, có tài năng thổi sáo 'thổi lá cũng hay như thổi sáo có bao người mê ngày đêm thổi sáo đi theo Mị'.
- Mị đã từng trải qua tình yêu, và luôn khao khát theo đuổi tiếng gọi của tình yêu.
- Hiếu thảo, chăm chỉ, Mị nhận ra giá trị của cuộc sống tự do và sẵn lòng làm nương ngô trả nợ thay cho cha mẹ.
2. Sức sống tiềm tàng của Mị bị che khuất trong việc làm con dâu gạt nợ
- Khi trở về nhà thống lí Pá Tra: bị 'cúng trình ma', bị lợi dụng sức lao động, 'không khác con trâu con ngựa', 'đàn bà chỉ biết làm việc' , bị đày đọa, bị đánh, bị phạt, bị trói, ...
- Mị dần trở nên lạnh lùng với nỗi đau: một cô gái luôn bị bắt quả tang, thái cỏ, gặt lúa, ... đều buồn bã, không quan tâm đến thời gian 'lỗ vuông bằng bàn tay ...không biết là sương hay nắng'.
- Mị sống lẳng lặng 'như con rùa nuôi trong xó cửa', 'lâu ngày trong cái khổ Mị quen rồi'.
3. Sức sống tiềm tàng trong Mị bắt đầu hiện hình
- Khi bị đẩy vào tình cảnh làm con dâu gạt nợ, Mị nảy sinh ý định tự tử bằng lá ngón, không chấp nhận cuộc sống mất đi tự do.
- Trong đêm hội mùa xuân tại Hồng Ngài, sức sống của Mị đã bùng nổ:
- Âm thanh cuộc sống bên ngoài (tiếng trẻ con chơi đùa, tiếng sáo gọi bạn tình, ..) xâm nhập vào tâm trí, đánh thức những ký ức của Mị từ quá khứ.
- Mị lẩm nhẩm lời bài hát, trong khoảnh khắc tâm hồn trở về với tuổi trẻ, khát khao tình yêu hạnh phúc.
- Mị nhận ra sự tồn tại của bản thân 'cảm thấy trẻ lại', 'Mị còn trẻ. Mị vẫn còn trẻ. Mị muốn đi chơi', với mong muốn tự do, chấm dứt sự giam giữ.
- Khi bị A Sử trói, lòng Mị vẫn mơ mộng theo tiếng sáo, tiếng hát của tình yêu, của những cuộc vui. Khi tỉnh dậy, cô chợt trở về với hiện thực.
- Nhận xét: Sức sống mãnh liệt luôn tiềm ẩn trong Mị, sức sống ấy luôn rộng lớn trong trái tim của người phụ nữ miền núi Tây Bắc và chỉ chờ đợi cơ hội để phát triển mạnh mẽ.
- Trong đêm mùa đông, khi A Phủ bị trói:
- Ban đầu, Mị trầm lặng vì sau đêm mùa xuân, cô trở lại chỉ là thân xác không hồn.
- Khi nhìn thấy giọt nước mắt của A Phủ, Mị cảm thông, bất chợt nhớ về quá khứ đau thương của mình, Mị tự biết thương mình và thương cho số phận của người bị đày đọa 'có thể ngày mai người kia sẽ chết, chết đau, ... phải chết'.
- Mị sợ cái chết, sợ nỗi đau sẽ phải chịu trong nhà thống lí, cô chạy theo A Phủ tìm lối thoát ra khỏi địa ngục trần gian.
- Nhận xét: Mị là người con gái im lặng nhưng mạnh mẽ, sức sống tiềm ẩn, hành động của Mị đã phá vỡ quyền lực, sức mạnh của bọn thống trị vùng núi.
III. Kết luận
- Tóm tắt ý kiến về nhân vật Mị.
- Về nghệ thuật: Sử dụng ngôn ngữ mảnh khảnh miền núi, lối kể trần thuật linh hoạt với sự chuyển đổi điểm nhìn trần thuật, miêu tả tinh tế tâm trạng nhân vật và cảnh thiên nhiên.
- Tác phẩm chứa đựng giá trị nhân văn sâu sắc: Sự đồng cảm với số phận đau khổ của những người bị áp bức, lên án bọn thống trị miền núi, bọn thực dân, tôn vinh vẻ đẹp và sức sống tiềm ẩn trong từng con người Tây Bắc.
Dàn ý về sức sống tiềm tàng của Mị
1. Giới thiệu:
- Giới thiệu về tác giả, tác phẩm, và vấn đề: sức sống tiềm tàng của Mị trong đêm tình mùa xuân.
2. Nội dung chính:
a. Tổng quan về tác giả, tác phẩm:
*Về tác giả:
- Tô Hoài là một nhà văn có số lượng tác phẩm kỷ lục trong văn học hiện đại Việt Nam
- Ông am hiểu phong tục, tập quán của nhiều vùng trên đất nước.
- Các tác phẩm của ông thường được trình bày hóm hỉnh, sinh động, với ngôn từ phong phú, gần gũi với dân thường, thể hiện rõ nét đặc trưng văn hóa, thu hút và lôi cuốn người đọc.
Về tác phẩm Vợ chồng A Phủ:
- Vợ chồng A Phủ được viết vào năm 1952 sau khi nhà văn cùng đồng đội tham gia giải phóng vùng Tây Bắc, được thu vào tập Truyện Tây Bắc.
- Nội dung: Phản ánh cuộc sống u ám, đau khổ của những người dân tộc miền núi và hành trình tự do của họ.
b. Phân tích:
Tình hình của Mị:
- Mị là cô gái xinh đẹp, tài năng và hiếu thảo.
- Cha mẹ Mị mượn tiền của nhà thống lý Pá Tra, không trả được nên Mị bị bắt trở thành 'con dâu gạt nợ' của nhà thống lý, trở thành vợ A Sử.
- Dù được xem là con dâu nhưng thực tế, Mị phải sống như một người nô lệ trong nhà chồng:
- Mị phải làm việc vất vả suốt cả năm.
- Mị còn phải chịu đựng sự hành hạ về tinh thần khi bị tước đi tự do, hạnh phúc, tình yêu, bị tra tấn cả về thể xác và tinh thần.
* Sức sống tiềm tàng của Mị trong đêm tình mùa xuân:
- Kể từ khi kết hôn, Mị sống trong im lặng, chịu đựng, nhưng Tết năm nay, khi nghe tiếng sáo gọi bạn yêu và cùng uống men rượu, tâm hồn Mị đã được đánh thức.
- Âm thanh của tiếng sáo và hương vị của men rượu đã đưa Mị trở lại những ngày thời trẻ, thời tự do và hạnh phúc:
- Tiếng sáo gọi bạn yêu đã đánh thức tâm hồn Mị, làm cho nó hồi sinh, bừng sáng.
- Mị bắt đầu nhận thức về quyền sống của mình, nhận ra tuổi trẻ của mình: 'Mị trẻ lắm, Mị vẫn còn trẻ'.
- Đó là lúc khát khao được đi chơi xuân của Mị trỗi dậy: 'Mị muốn đi chơi. Bao nhiêu người đã có chồng vẫn đi chơi ngày Tết'.
- Những điều này chứng tỏ tâm hồn Mị vẫn chứa đựng những khát vọng tự do, tình yêu và hạnh phúc.
- Sự khao khát và ý thức về cuộc sống trỗi dậy khi Mị bắt đầu phản kháng:
- Mị chịu đau khổ vì phải sống trong một cuộc hôn nhân không hạnh phúc: 'Không có lòng với nhau mà phải ở với nhau'.
- Mị mong muốn tìm đến cái chết như một sự giải thoát khỏi nỗi đau khổ: 'Nếu có lá ngón trong tay, Mị sẽ ăn để chết ngay'.
- Sự suy tư về cái chết, sự giải thoát, mong muốn được sống trong tình yêu, hạnh phúc của Mị, là biểu hiện của sức sống và ý thức về quyền sống của một con người trẻ tuổi.
- Vượt qua suy nghĩ về cái chết, Mị 'bước vào phòng', 'lấy váy' và sẵn sàng đi chơi.
- Khi bị A Sử phát hiện và 'bị trói đứng' ở góc nhà, sức sống trong tâm hồn Mị vẫn không mất đi:
- Dù thân thể Mị 'đau đớn', chân tay 'đau đớn không chịu nổi' nhưng tâm hồn Mị vẫn đang 'lơ lửng' theo tiếng sáo.
- Âm thanh của tiếng sáo dẫn dắt Mị 'tham gia vào những trò chơi, những cuộc vui'.
c. Đánh giá về nội dung, nghệ thuật:
- Về nội dung:
- Sức sống tiềm tàng của Mị - một người lao động miền núi dù gặp gỡ nhiều gian khó, vẫn nổi lên mạnh mẽ
- Tôn vinh và trân trọng vẻ đẹp tinh thần của người lao động.
- Khen ngợi vẻ đẹp của con người lao động, bút pháp của Tô Hoài chứa đựng tinh thần nhân đạo sâu sắc
- Nghệ thuật:
- Nghệ thuật xây dựng nhân vật và miêu tả tâm lý xuất sắc:
- Tô Hoài đã mô tả mỗi diễn biến tâm lý phức tạp của Mị một cách tinh tế, sâu sắc, hợp lý.
- Nhân vật được khắc họa trong bầu không khí lãng mạn.
3. Kết bài:
- Khẳng định vẻ đẹp của người lao động, giá trị của tác phẩm.
Dàn ý sức sống tiềm tàng của Mị trong đêm tình mùa xuân
I. Mở bài
– Giới thiệu về nhà văn Tô Hoài và tác phẩm Vợ chồng A Phủ.
– Giới thiệu về nhân vật Mị và tâm trạng của Mị trong đêm tình mùa xuân.
II. Thân bài
* Trước đêm tình mùa xuân
– Mị bị đày đoạ và áp chế nên sống như một người vô hồn, hoàn toàn mất đi ý thức.
– Mị sống lầm lũi qua ngày nhưng không có nghĩa là mất hẳn đi sức sống. Sức sống vẫn tiềm tàng trong con người Mị và chỉ cần có cơ hội là nó sẽ bùng cháy lên mạnh mẽ.
* Trong đêm tình mùa xuân
– Bối cảnh bên ngoài tác động lên tâm trạng của Mị. Mùa xuân nhiều màu sắc và rộn rã âm thanh khiến Mị muốn ra ngoài.
– Mị uống say đến chìm trong rượu. Trong cơn say, Mị nhớ lại những ngày tự do đã qua.
– Trái tim Mị dậy sóng với một thế giới đối lập so với cuộc sống hiện tại.
– Mị có ý định giải thoát bản thân, thoát khỏi cuộc sống như trong tù.
– Mặc dù ý định không thành vì bị A Sử bắt lại.
– Dù bị trói, tâm trí Mị vẫn bay bổng ra ngoài xa xăm.
=> Mặc dù thân xác không được tự do, nhưng tâm hồn của Mị đã tự giải thoát.
III. Kết luận
– Đưa ra cảm nhận về tâm trạng của Mị trong đêm tình mùa xuân.
Lập kế hoạch phân tích sức sống tiềm tàng của Mị.
I. Mở đầu
- Tô Hoài là một trong những biểu tượng của văn học viết về đời sống hiện đại ở Việt Nam. 'Vợ Chồng A Phủ' là một trong những tác phẩm đặc sắc nhất của ông, được viết sau chuyến đi thực tế Tây Bắc năm 1953. Truyện này đã đoạt giải nhất của Hội Văn Nghệ Việt Nam 1954 - 1955.
- Tác phẩm là một bức tranh bi thảm về cuộc sống của người dân nghèo miền núi dưới sức ép, bóc lột của phong kiến, thực dân và cũng là một bài ca về phẩm chất, vẻ đẹp, và sức sống mạnh mẽ của người lao động. Nhân vật chính được kết tinh với phẩm chất cao đẹp và thể hiện rõ giá trị hiện thực và tư tưởng nhân đạo của tác phẩm và nhân vật Mị.
II. Thân bài
* Trước khi trở thành con dâu gánh nợ, Mị là một cô gái hầu như tập trung được những vẻ đẹp tiêu biểu của phụ nữ miền núi: Mị vừa đẹp ngoại hình, vừa đẹp tính cách, can đảm, hiểu biết, giàu lòng hy sinh vì tha, ham sống, yêu đời và rất có tài năng.
* Khi trở về làm con dâu cho nhà thống lĩnh, Mị đã phản kháng bằng nước mắt: ' Suốt hàng mấy tháng, đêm nào Mị cũng khóc'. Cao hơn một mức nữa, Mị đã suy nghĩ về việc tự hủy diệt cuộc đời mình bằng cách nắm lá ngón. Nhưng lòng hiếu thảo - vì thương bố khổ còn hơn bao nhiêu lần, đã niều kéo Mị trở về cuộc sống ngự trâu. Dưới hàng tầng áp bức của cường quyền, thần quyền, những nét văn hóa phong kiến ở miền núi, Mị gần như tê liệt hết về sức sống, Mị thờ ơ với sự trôi chảy của thời gian, sắc màu cuộc sống của Mị trở nên mờ nhạt. Nó được biểu tượng bằng 'Một chiếc cửa sổ hình vuông bằng bàn tay', 'mọi lúc chỉ thấy trăng trắng, không biết là sương hay là nắng'.
Mị trở thành một con người cam phận sống cuộc sống 'thân phận con rùa', 'Mỗi ngày Mị càng im lặng, lùi lụi như con rùa nuôi trong xó cửa'.
* Phần 3 của đời: Sức sống của Mị biến đổi mạnh mẽ trong đêm tình mùa xuân và hành động cởi trói cho A Phủ. Họ cùng nhau trốn khỏi Hồng Ngài, tìm đến khu vực du kích Phiềng Sa.
a. Mùa xuân về trên rẻo cao, đặc biệt là đêm tình mùa xuân với tiếng sáo, tiếng khèn của trai làng gọi bạn tình có ý nghĩa như 'một hoàn cảnh điển hình' làm cho sức sống tiềm tàng trong con người Mị biến đổi mạnh mẽ.
- Ngày Tết, Mị cũng uống rượu: 'Mị... cứ uống ừng ực từng bát. Rồi say'. Với những tác động của ngoại cảnh và men rượu, Mị đã thoát khỏi tâm trạng dửng dưng bấy lâu để trở thành con người thức tỉnh, vươn tới những ý nghĩ và khát vọng đẹp đẽ. Chú ý phân tích diễn biến tâm lí của Mị trong đêm tình mùa xuân: 'Tai Mị văng vẳng tiếng sáo gọi bạn đầu làng' -> lòng Mị đang phơi phới sống về những ngày trước. Mị thấy 'trong lòng đột nhiên vui sướng... Mị trẻ lắm... Mị muốn đi chơi' -> Ý thức về bản thân biến đổi mạnh mẽ, Mị phẫn uất mãnh liệt và thấm thía nỗi tủi nhục của mình, Mị muốn chết -> trong khi đó, tiếng sáo, biểu tượng của khát vọng tự do và tình yêu tuổi trẻ 'đang rập rờn' trong đầu Mị -> Mị khêu to ngọn đèn cho sáng như thể khêu ngọn lửa của lòng ham sống, của sự khát khao -> Hành động này thúc đẩy hành động khác, không thể kìm nén được nữa. Nó là sự thôi thúc của trái tim như muốn phá vỡ những xiềng xích tàn bạo trong nhà thống lí Pá Tra, thách thức mọi ràng buộc khắt khe của nhà Pá Tra, của người chồng tàn ác: 'Mị quấn lại tóc, với tay lấy chiếc váy hoa' chuẩn bị đi chơi ngày Tết. Nhưng giữa lúc lòng ham sống trong Mị biến đổi mạnh mẽ, dâng lên mạnh mẽ như sóng biển thì cũng là lúc Mị bị vùi dập một cách khắc nghiệt, lạnh lùng. A Sử, chồng Mị thoải mái 'trói đứng Mị vào cột nhà' -> 'Như không đang biết mình đang sợ bị trói... Mị vẫn nghe tiếng sáo đưa Mị đi theo những cuộc chơi', quên mọi đau đớn về thể xác, 'Mị đã vùng dậy bước đi'. Điều đó chứng tỏ sức sống tiềm ẩn trong con người Mị mạnh mẽ biến đổi.
b. Sức sống biến đổi trong Mị còn được thể hiện rõ trong hành động cởi trói cho A Phủ, cùng nhau trốn khỏi Hồng Ngài.
- Bên cạnh bếp lửa, nhìn thấy A Phủ bị trói đứng một cách thảm khốc, mấy đêm đầu Mị vẫn thoải mái vì chuyện đánh người, trói người ở nhà Pá Tra diễn ra như cơm bữa. Chỉ có lẽ, Mị cũng chỉ là một nạn nhân bất lực.
- Nhưng đêm nay, dưới ánh lửa 'bùng cháy' trông thấy hai hàng nước mắt 'lấp lánh' tuôn xuống hai má đã 'xám đen lại của A Phủ', Mị càng thương mình, càng thương người. Tình thương, niềm đồng cảm giữa những con người cùng cảnh ngộ ấy đã lấn át nỗi sợ và lớn hơn cả cái chết, nó đã dẫn đến hành động nảy sinh tự nhiên: cắt dây trói giải thoát cho A Phủ, cùng nhau trốn khỏi Hồng Ngài.
- Đây là hành động tuy tự phát nhưng là kết quả của một quá trình, nó minh chứng sức sống tiềm tàng, âm ỉ không ngừng trong con người Mị. Nó là một bước ngoặt trong tính cách và cuộc sống Mị. Ý thức được nỗi khổ của kiếp sống túi nhục của mình, Mị đã vượt qua nhà ngục thống lĩnh Pá Tra với biết bao thế lực hà khắc của cường quyền, hủ tuục, lễ giáo phong kiến (con gái Mèo lấy chồng, suốt đời là cái đuôi con ngựa của chồng, chồng chết lại phải lấy anh hoặc em chồng).
III. Kết luận:
- Qua cuộc đời và số phận của Mị, Tô Hoài thể hiện thái độ ủng hộ quyền sống cho người lao động, đặc biệt là người phụ nữ miền núi. Đồng thời, tác giả cũng ca tụng vẻ đẹp cao quý của họ. Điều này là ý nghĩa nhân đạo cơ bản của tác phẩm.
- Mị là một nhân vật rất thành công của văn xuôi hiện đại. Có được điều này là nhờ cái nhìn trân trọng, yêu thương đối với nhân vật của tác giả, đặc biệt là khả năng phân tích tâm lí sâu sắc, tinh tế của Tô Hoài.
Dàn ý sức sống tiềm tàng của nhân vật Mị
I. Mở bài sức sống tiềm tàng của Mị
- Đôi nét về tác giả, tác phẩm:
- Tô Hoài là một trong những nhà văn lớn nhất của thế kỷ 20, thuộc thế hệ vàng của văn học hiện đại.
- Tác phẩm Vợ chồng A Phủ là bài ca về sức sống tiềm ẩn mãnh liệt của Mị trong việc tự giải phóng khỏi những áp bức thần quyền và cường quyền.
- Giới thiệu nhân vật Mị và sức sống tiềm ẩn trong cô :
- Mị là nhân vật đại diện cho những con người phải chịu muôn vàn đắng cay, tủi nhục
- Mị luôn ẩn chứa một sức sống mãnh mẽ để khi bị chà đạp đến tận cùng đã trỗi dậy mạnh mẽ.
II. Thân bài phân tích về sức sống tiềm ẩn của nhân vật Mị
* Luận điểm 1: Sức sống bẩm sinh của Mị trước khi trở thành dâu nhà thống lí Pá Tra
- Trước khi trở thành dâu nhà thống lí Pá Tra:
- Mị là một cô gái trẻ, xinh đẹp, yêu đời, giỏi thổi sáo, làm say lòng bao chàng trai làng.
- Mị được yêu và cũng đang yêu.
- Hiếu thảo, chăm chỉ làm việc, ý thức giá trị của cuộc sống tự do.
* Luận điểm 2: Sức sống tiềm tàng của Mị bị che lấp trong tình trạng làm dâu gánh nợ
- Khi mới làm dâu
- “Hàng mấy tháng, đêm nào Mị cũng khóc.”
- Có ý định tự tử.
- Sau khoảng thời gian làm dâu
- Mị không thể qua đời vì vẫn còn nợ phải trả.
- Mị đã mất đi tinh thần: không còn suy nghĩ về việc tự tử, chấp nhận sống một cuộc sống bóc lột,...
=> Như vậy, sự hành hạ về cả thể xác lẫn tinh thần đã làm nghẹt chết sức sống trong Mị. Trong cái nhìn của gia đình thống lí Pá Tra, những người như Mị không còn được coi là con người.
* Luận điểm 3: Sức sống tiềm tàng trong Mị bừng nở trong đêm tình xuân
- Sự bừng nở lần đầu tiên (đêm mùa xuân)
- Không gian rộn ràng sắc màu và âm nhạc của tiếng sáo đã đánh thức sức sống tiềm tàng trong Mị. Tiếng sáo đã đánh thức nỗi nhớ trong tâm hồn cô.
- Mị uống rượu, Mị say và lúc đó, Mị nhớ về quá khứ.
- Mị muốn đi chơi. Mặc dù có hành động cụ thể nhưng bị A Sử ngăn lại, A Sử trói Mị.
- Mị cố gắng bước đi. Nhưng cảm giác đau đớn tràn ngập, tay chân không còn hoạt động được. Trái tim Mị đau đớn, thổn thức, cảm thấy mình không xứng đáng...”
- Cuộc trỗi dậy thứ hai (đêm giải trói cho A Phủ và bỏ trốn)
- Trong những đêm đầu tiên, Mị nhìn thấy A Phủ bị trói đứng nhưng cô vẫn bình thản thổi lửa nơi bếp.
- Khi thấy A Sử khóc, Mị cảm thấy như thấy lại bản thân mình.
- Mị cảm thấy thương cho A Phủ như thương cho bản thân, nhưng cô không dám mở khóa vì sợ cha con nhà thống lý sẽ giết Mị.
- Thế nhưng, Mị vẫn mở khóa cho A Phủ và đứng im trong bóng tối.
- Chính vào lúc ấy, trong lòng Mị mọi thứ diễn ra rất nhanh chóng. Mị cũng nhanh chóng bỏ trốn. Trời tối quá. Nhưng Mị vẫn chạy đi. Vì ở lại đây thì chết chắc.
III. Kết luận về sức sống tiềm tàng của Mị
- Cảm nhận cá nhân về sức sống tiềm tàng của Mị.