Văn mẫu lớp 8: Cảm xúc về hai cây phong trong tác phẩm Người thầy đầu tiên của Ai-ma-tốp bao gồm dàn ý và 4 bài văn mẫu. Hỗ trợ các em học sinh lớp 8 tham khảo, tích lũy từ vựng để hoàn thiện bài văn của mình.
Thậm chí, các em cũng sẽ hiểu sâu sắc hơn về tác phẩm và có thêm nhiều ý tưởng mới khi viết văn. Kính mời các em cùng theo dõi chi tiết trong bài viết dưới đây:
Dàn ý suy nghĩ về hình ảnh hai cây phong
1. Khởi đầu
- Tổng quan về Ai-ma-top: Ông là một nhà văn người Cư- rơ-gư-xtan, chủ yếu sáng tác về những vùng đồi núi ở quê hương của mình.
- Trích đoạn Hai cây phong là phần đầu của truyện Người thầy đầu tiên, là một lời ca ca ngợi tình yêu sâu đậm đến quê hương, cũng như là một bài hát tôn vinh người thầy đích thực.
- Giới thiệu về hình ảnh hai cây phong.
2. Thân bài: Phân tích về hình ảnh hai cây phong
- Hai cây phong hiên ngang trên đỉnh đồi như những đèn pha trên núi.
- Mỗi người đến làng đều phát hiện hai cây phong đầu tiên ⇒ Đây là dấu chỉ đặc trưng để nhận biết làng.
⇒ So sánh được sự tôn trọng của hai cây phong. Khẳng định giá trị không thể thiếu đối với những người đi xa, thể hiện tự hào về hai cây phong.
- Hai cây phong ấy cũng có âm thanh riêng, có linh hồn riêng: tiếng rì rào của chúng phong phú với nhiều giai điệu khác nhau.
- Hai cây phong gắn bó với cuộc sống, với con người: chúng là nơi mà trẻ thơ nhìn thấy một “thế giới vô tận của bầu trời bao la và ánh sáng”, khơi dậy niềm đam mê khám phá vùng đất mới.
- Hai cây phong là nhân chứng cho hành động và tình cảm của thầy Đuy-sen.
- Khi leo lên hai cây phong, chúng ta thấy đây là nơi tập trung niềm vui, mở rộng không gian tri thức, nơi lưu giữ những biến cố của làng.
⇒ Hình ảnh hai cây phong trở thành biểu tượng của làng, đã đi sâu vào tâm trí và trái tim, trở thành một phần không thể thiếu của những người xa quê.
3. Phần kết
- Tóm tắt giá trị nghệ thuật của đoạn trích: Sự kết hợp tinh tế giữa việc chọn góc kể chuyện, tạo ra hai luồng câu chuyện song song độc đáo, sự kết hợp giữa mô tả và cảm xúc với lối viết sắc nét, truyền đạt cảm xúc sâu sắc tới người đọc, những suy nghĩ táo bạo đầy tinh tế.
- Hai cây phong là biểu tượng của tình yêu quê hương sâu sắc, gắn bó với những kỷ niệm đẹp của họa sĩ làng Ku- ku-rêu.
Suy tưởng về hình tượng hai cây phong - Mẫu 1
Ai-ma-tốp là một trong những nhà văn nổi tiếng của Nga, tác phẩm của ông đã vẽ lên bức tranh về một Nga lãng mạn, tinh túy, với những con người giàu lòng nhân ái. Các tác phẩm của ông đã nhận được nhiều đánh giá cao, trong đó có truyện Gia-mi-li-ơ được nhà văn Pháp A-ra-công coi là “bản tình ca tốt nhất của thế kỷ XX”. Trong số các tác phẩm của ông, truyện ngắn Người thầy đầu tiên trong tập Giamilia - những câu chuyện về núi và đồng cỏ, được xem là một trong những tác phẩm gây ấn tượng sâu sắc nhất. Ngoài hình tượng của cô học trò nghèo An-tư-nai, nhân vật nghị lực và thành công, và thầy Đuy-sen - người thầy giáo đầu tiên mang lại sự sáng tạo văn hóa cho lũ trẻ làng Ku-ku-rêu, chúng ta không thể bỏ qua hình tượng hai cây phong - một hình tượng sống động, đầy ý nghĩa biểu tượng trong truyện ngắn nổi tiếng này.
Trích đoạn về hai cây phong mở đầu truyện Người thầy đầu tiên như một đoạn khúc dạo đầu cho một bài ca dài về tình yêu quê hương và con người, là niềm nhớ mãi không phai về quê hương của những người con xa cách. Trong đoạn trích này, hình ảnh hai cây phong trở thành trung tâm, được xây dựng bằng tình cảm của nhân vật tôi cùng với những kỷ niệm về chúng suốt một thời thơ ấu.
Đầu đoạn trích, hai cây phong xuất hiện sau những dòng giới thiệu về làng Ku-ku-rêu yêu quý của tác giả. Dù chỉ với một vài câu văn ngắn gọn, hình ảnh của ngôi làng nhỏ xinh nằm bên chân núi, trên một vùng cao nguyên rộng,… được mô tả khá rõ ràng. Sau đó, tâm trí của nhân vật tôi dường như bị chi phối hoàn toàn bởi một hình ảnh quen thuộc của ngôi làng - hai cây phong. Tác giả giới thiệu vị trí của chúng : “Phía trên làng tôi, giữa một ngọn đồi, có hai cây phong lớn”. Hai cây phong đã liên kết với nhân vật tôi từ khi nhận ra mình trên thế giới. Nhưng điều đặc biệt là chúng không chỉ là kỷ niệm, là niềm vui của riêng tác giả mà còn là bạn, là của cải của tất cả mọi người. Hai cây phong đã gắn bó với làng Ku-ku-rêu như một phần của cơ thể : “Dù ai đi từ phía nào đến làng Ku-ku-rêu chúng tôi cũng đều trông thấy hai cây phong đó trước tiên, chúng luôn hiện ra trước mắt hệt như những ngọn hải đăng đặt trên núi”. Hình ảnh của hai cây phong bây giờ như một dấu hiệu cho thấy bạn đã đến Ku-ku-rêu, như một lời chào đón thân thiết từ ngôi làng nhỏ bé đối với những người đi ngang qua làng. Sự hiện diện đó làm cho con người rơi vào thói quen “luôn xem việc quan trọng nhất là từ xa tìm kiếm hai cây phong quen thuộc ấy”. Sự hiện diện của hai cây phong trong trái tim của nhân vật tôi là không thể tách rời. Đến mức, nhân vật tôi nhìn thấy hai cây phong thông qua sự cảm nhận và trí tưởng tượng. Mỗi khi trở về quê hương, nhân vật không thể không đến với hai cây phong, để ngắm nhìn và say mê cho đến mức không thể cưỡng lại. Trong cảm nhận của nhân vật, hai cây phong của làng Ku-ku-rêu có những điều đặc biệt so với những loại cây khác : “chúng có tiếng nói riêng và nhất định phải có một tâm hồn riêng, chứa đựng những lời ca êm dịu”. Bằng tình cảm chân thành với hai cây phong, nhân vật tôi nhận ra được tiếng nói riêng đó và cảm nhận được những cung bậc tình cảm của chúng : “Dù ta tới đây vào bất cứ lúc nào, ban ngày hay ban đêm, chúng vẫn nghiêng ngả thân cây, lay động lá cành, không ngớt tiếng rì rào theo nhiều cung bậc khác nhau”. Một loạt các hình ảnh mô tả sắc nét làm cho hai cây phong trở nên ấn tượng sâu sắc hơn. Sau đó, nhân vật tôi sử dụng nhiều so sánh đặc sắc : “như một đợt sóng lớn”, “như tiếng thì thầm ấm áp”, “như một đám lửa không thể nhìn thấy”, “như tiếng thở dài nặng nề”, “reò rĩ như một ngọn lửa cháy rừng”. Những so sánh đó giúp hai cây phong hiện lên trước mắt độc giả một cách rõ ràng. Trong tất cả những so sánh này, chúng ta cảm nhận được rằng hai cây phong không phải chỉ là những cây phong bình thường mà còn là hai cây phong mang trong mình những cảm xúc của con người. Các cảm xúc của chúng như là các biểu hiện khác nhau của tâm trạng con người. Những so sánh đó khiến hai cây phong hiện lên với các tính chất khác nhau như sự nhẹ nhàng, trầm lắng, mạnh mẽ, và đầy đủ cung bậc tình cảm con người. Trong tưởng tượng của nhân vật tôi, hai cây phong như là hai anh em sinh đôi, hai con người với sức mạnh vững chãi, dũng mãnh, và có cuộc sống riêng của họ. Điều đó đã tạo ra ấn tượng sâu sắc trong tâm trí của nhân vật cũng như của người đọc.
Ấn tượng về hai cây phong không thể phai mờ trong tâm trí nhân vật xưng “tôi”. Sau này, khi nhiều năm đã trôi qua “tôi mới hiểu được điều bí ẩn của hai cây phong. Chẳng qua chúng đứng trên đồi cao lộng gió nên đáp lại bất kì chuyển động khe khẽ nào của không khí, mỗi chiếc lá nhỏ đều nhạy bén đón lấy mọi làn gió nhẹ thoảng qua”. Nhưng tất cả những sự thật ấy, “cái chân lí giản đơn ấy” không làm tình cảm, những cảm nhận của nhân vật xưng “tôi” về hai cây phong thay đổi. Nhân vật “tôi” là một hoạ sĩ, một nghệ sĩ, người có tâm hồn phong phú và giàu cảm xúc. Khi đã hiểu ra tất cả nhưng trong anh vẫn không tan đi giấc mộng kì diệu của tuổi thơ. Ngược lại, những kỉ niệm và kí ức huyền ảo về hai cây phong vẫn luôn ám ảnh tâm trí anh mỗi khi nhớ về, theo anh suốt những năm tháng của cuộc đời. Với anh, sự kì diệu của hai cây phong là bất diệt và chúng gắn bó máu thịt với anh “Tuổi trẻ của tôi đã để lại nơi ấy, bên cạnh chúng như một mảnh vỡ của chiếc gương thần xanh…
Hai cây phong quan trọng với lũ trẻ, với nhân vật xưng “tôi” không chỉ bởi chúng là người bạn cùng tham gia vào những trò chơi thú vị với bọn trẻ, mà dường như điều quan trọng hơn là chính hai cây phong đã mang lại cho chúng một thế giới khác, mở rộng tầm mắt chúng với những chân trời bao la. Từ trên cao ngất, phép thần thông mở ra trước mắt lũ trẻ những điều kì thú, “cả một thế giới đẹp đẽ vô ngần của không gian bao la và ánh sáng”. Đó là một thế giới vừa quen vừa lạ mà nếu đứng dưới gốc cây phong hay trên cánh thảo nguyên, chúng cũng không thể nào thấy được. Cảm giác choáng ngợp làm chúng sửng sốt, nín thở, quên đi cả việc làm chúng thích thú bậc nhất là bắt tổ chim. Tiếp theo là chuồng ngựa nông trang bây giờ bỗng nhỏ lại, thảo nguyên hoang vu mất hút trong sương mờ, dòng sông lấp lánh như một sợi chỉ bạc chạy tới chân trời… ở trên không, chúng mới cảm nhận được sự mênh mông, không cùng, quyến rũ và đầy bí ẩn của đất đai, bầu trời cảnh vật của quê hương đất nước. Hai cây phong đã thức dậy trong chúng những suy nghĩ mà có lẽ trước đó lũ trẻ tinh nghịch này chưa bao giờ nghĩ tới : “Đã phải đấy là nơi tận cùng thế giới chưa, hay phía sau vẫn còn có bầu trời như thế này, những đám mây, những đồng cỏ và sông ngòi như thế này ?”. Đó là những suy nghĩ sẽ là bệ đỡ, bệ phóng cho những ước mơ và khát vọng lần đầu thức tỉnh trong tâm hồn những đứa trẻ làng Ku-ku-rêu. Khát vọng đã vượt qua khỏi ngôi làng nhỏ bé, đến với những miền đất xa xôi của Tổ quốc. Chính hai cây phong đã đem chúng đến với thế giới mở đầy thú vị ấy.
Hai cây phong sở dĩ trở nên đặc biệt, ngoài những lí do trên chủ yếu nó còn gắn với một người – nhân vật chính của câu chuyện – thầy giáo trường làng Đuy-sen – người thầy giáo đầu tiên có công xây dựng ngôi trường đầu tiên, xoá mù chữ cho lũ trẻ trong làng. Chính thầy đã đem hai cây phong về,’cùng với cô học trò nghèo khổ An-tư-nai trồng chúng. Hai cây phong chính là nhân chứng của câu chuyện xúc động về tình cảm của thầy trò An-tư-nai. Thầy Đuy-sen trồng hai cây phong để gửi gắm ước mơ, hi vọng những đứa trẻ nghèo khổ, thông minh, ham học như An-tư-nai sau này sẽ lớn lên, trưởng thành và bay xa, trở thành những người có ích. Hai cây phong được gửi gắm biết bao ước mơ và hi vọng về một thế hệ trẻ, thế hệ mới sẽ làm đổi thay cho làng Ku-ku-rêu.
Với một tâm hồn giàu xúc cảm, với con mắt tinh tế của một hoạ sĩ, hai cây phong được khắc họa đậm nét và giàu chất tạo hình. Với cách kể chuyện đan xen, lồng ghép hai thời điểm, hiện tại – quá khứ, trưởng thành – niên thiếu câu chuyện trở nên sống động, thân mật, gần gũi, ấm áp và chân thật hơn đối với người đọc. Hai cây phong là góc trời của tuổi thơ, nuôi dưỡng tâm hồn nhân vật xưng “tôi” dù sau này anh không còn ở làng Ku-ku-rêu nữa. Chúng cũng chính là tiếng mời gọi thân thiết những đứa con xa quê trở về với ngôi làng nhỏ bé. Hai cây phong nhắc chúng ta đừng quên quá khứ tuổi thơ, đừng bao giờ quên công ơn và tình cảm của người thầy giáo đầu tiên của cuộc đời mình.
Ước mơ về hai cây phong - Mẫu 2
Một nơi gọi là quê hương, nơi chứa đựng niềm vui và nỗi buồn, làm con người ta đầy xúc động. Khi nhớ về quê hương, trong lòng mỗi người con xa xứ luôn hiện lên những hình ảnh đẹp, gắn bó với ký ức tuổi thơ. Một giếng nước, một bờ đê hay một góc ao làng. Đối với nhân vật trong tác phẩm Người thầy đầu tiên, nhớ về làng Ku-ku-rêu là nhớ về hình ảnh đặc biệt: Hai cây phong - biểu tượng của sự sống, gợi nhớ về thời thơ ấu hạnh phúc.
Đoạn mở đầu về Hai cây phong trong truyện Người thầy đầu tiên như một lời giới thiệu cho một câu chuyện dài về tình yêu quê hương và những con người. Hình ảnh của hai cây phong trở nên quan trọng, được tạo dựng bằng tình cảm của nhân vật 'tôi' và những kỷ niệm tuổi thơ với chúng.
Với giọng kể nhẹ nhàng, sâu lắng, ta cảm nhận được sự kính trọng của nhân vật 'tôi' dành cho hai cây phong và quê hương của mình: “Tôi không thể nào không ngắm nhìn hai cây phong thân thuộc kia mỗi khi trở về làng”. Hai cây phong không chỉ là kỷ niệm, là niềm vui riêng của tác giả mà còn là của cả làng Ku-ku-rêu: “Ai đến làng Ku-ku-rêu cũng sẽ thấy hai cây phong đó ngay từ xa, giống như hai ngọn hải đăng trên núi”. Sự hiện diện của hai cây phong trong lòng nhân vật 'tôi' là vô cùng sâu sắc. Hai cây phong như có cảm xúc và tâm hồn của riêng mình, gợi lên nhiều cảm xúc khác nhau trong lòng người đọc.
Hình ảnh của hai cây phong ở trong tâm trí nhân vật xưng “tôi” không thể phai mờ đi. Sau nhiều năm trôi qua, “tôi mới hiểu được bí ẩn của hai cây phong ấy. Chắc chúng đứng trên đồi cao, nên luôn đón nhận mọi sự thay đổi của không khí, mỗi chiếc lá nhỏ nhạy bén với mọi làn gió nhẹ'. Những sự thật ấy không làm tình cảm của nhân vật 'tôi' đối với hai cây phong phai nhạt. Dù đã hiểu ra mọi điều, nhưng trong tâm trí 'tôi' vẫn mãi giữ lại những ký ức và ảo ảnh về hai cây phong. Với 'tôi', sự kì diệu của hai cây phong là bất diệt và chúng gắn bó với 'tôi' từ thuở ấu thơ: “Tuổi trẻ đã qua, nhưng hai cây phong vẫn là một phần không thể tách rời trong cuộc đời của tôi…”
Trên đường trở về làng Ku-ku-rêu, tâm trí của tôi như dần chìm vào ký ức về hai cây phong. Những kí ức tuổi thơ với chúng như được đánh thức. Tác giả vừa nhớ lại vừa kể, tả rất cụ thể và đầy cảm xúc về những khoảnh khắc ngọt ngào. “Mỗi khi chúng tôi vui đùa dưới đồi, hai cây phong lớn lại nghiêng ngả như chào mời chúng tôi đến bên dưới tận hưởng bóng mát và tiếng lá xào xạc dịu dàng”. Có vẻ như có một mối giao cảm kỳ lạ và thiêng liêng giữa hai cây phong và lũ trẻ. Chúng như những người bạn thân thiết, dịu dàng, chăm sóc cho lũ trẻ trong làng.
Hai cây phong như những người bạn lớn, đồng hành và gắn bó với lũ trẻ trong làng. Còn lũ trẻ như những chú chim non, nghịch ngợm, vui vẻ chơi đùa dưới gốc và trên cây phong.
Hai cây phong không chỉ là bạn đồng hành trong những trò chơi vui vẻ của lũ trẻ mà còn mở ra cho chúng một thế giới mới, mở rộng tầm nhìn với những cảnh đẹp vô tận. Từ trên cao, lũ trẻ được chiêm ngưỡng cảnh vật hùng vĩ, thú vị mà không thể nhìn thấy dưới gốc cây.
Hai cây phong trở nên đặc biệt không chỉ với lý do chính là chúng là biểu tượng của tình cảm thầy trò An-tư-nai mà còn với những ước mơ và hi vọng về tương lai của lũ trẻ trong làng. Chúng là người bạn đồng hành của mọi trẻ thơ, là nơi gửi gắm những kỷ niệm và ước mơ của bao thế hệ.
Hai cây phong là minh chứng cho câu chuyện đầy cảm động về tình cảm thầy trò An-tư-nai và là nơi lưu giữ những kỷ niệm của nhiều thế hệ học trò trong làng. Chúng là biểu tượng của tình yêu với quê hương và đất nước, gợi lên những cảm xúc sâu lắng trong lòng mỗi người.
Cảm xúc về hai cây phong - Mẫu 3
Mỗi người đều có những kỷ niệm về quê hương, khi nhớ lại, lòng lại bồi hồi với những hình ảnh quen thuộc gắn bó trong ký ức, như một hàng cây, một giếng nước, hay một góc ao. Với nhân vật An-tư-nai trong tác phẩm “Người thầy đầu tiên”, nhớ về làng Ku-ku-rêu là nhớ về hai cây phong đẹp đẽ, biểu tượng.
Chỉ cần nghe giọng kể của An-tư-nai, ta đã hiểu được tình cảm trân trọng và yêu quý của cô dành cho hai cây phong và làng Ku-ku-rêu của mình. Hai cây phong trở thành biểu tượng của quê hương, là nơi cô lưu giữ bao kỷ niệm tuổi thơ. Điều đó được thể hiện qua lời của cô: “Mỗi khi về quê, tôi luôn tìm kiếm hai cây phong thân thuộc ấy”.
Mặc dù chưa biết rõ nguồn gốc của mối liên kết giữa nhân vật và hai cây phong, nhưng qua lời giới thiệu của An-tư-nai, chúng ta cảm nhận được sự đồng cảm sâu sắc của nhân vật với hai cây phong. Dường như mỗi cử động của hai cây phong này đều được người kể hiểu rõ bằng một trái tim đồng điệu: “Hai cây phong này khác biệt - chúng có tiếng nói riêng và chắc chắn có một tâm hồn riêng, chứa đựng những lời ca êm đềm”. Người phụ nữ ấy nghe lá cây xào xạc mà như nghe “một lời thì thầm thiết tha nồng thắm chuyển qua lá cành như một tia lửa tinh tế”, và đôi khi lại cảm nhận chúng “khắp lá cành lại kêu gọi một cách thổn thức như thương tiếc một điều gì đó”. Cảm xúc sâu lắng đầy thi vị ấy thuộc về một tâm hồn giàu chất thơ, một trái tim đầy tình yêu và trí tưởng tượng phong phú.
Hai cây phong đã trở thành một phần của ký ức của nhân vật vì chúng gắn bó với những kỷ niệm đắng cay và tình thương ấm áp của người thầy dành cho cô, một tình yêu nhân ái không biên giới. Vì vậy, nhân vật đã tự mình thổ lộ và cho đến ngày nay, tôi vẫn thấy hai cây phong trên đồi có một sự sống động đặc biệt. Tuổi trẻ của tôi đã trôi qua, nhưng bên cạnh hai cây phong đó, như một phần của một chiếc gương thần xanh đã vỡ.
Hai cây phong ấy chứa đựng bao ký ức về tuổi thơ của nhân vật, với những trò chơi vui vẻ thuở nhỏ “Khi nghỉ hè bắt đầu, bọn con trai chạy lên đồi để phá tổ chim”. Nhưng ấn tượng sâu sắc nhất về hai cây phong trong ký ức của nhân vật là “thế giới kỳ diệu được mở ra trong tâm hồn trẻ thơ” từ góc nhìn và tầm mắt mà hai cây phong ấy mang lại.
Ban đầu, hai cây phong là điểm tựa cho bọn trẻ thể hiện ý chí: “Chúng tôi sẽ leo lên cao hơn - để xem ai dũng cảm và khéo léo hơn!”. Nhưng thế giới xung quanh mới thực sự kỳ diệu và quyến rũ bọn trẻ. Chúng tôi cố gắng nhìn xa xôi hơn, vào những vùng đất mà trước đây chúng tôi chưa từng biết, nhìn thấy những dòng sông mà trước đó chúng tôi chưa từng nghe nói. Những dòng sông lấp lánh tận chân trời như những sợi chỉ bạc mỏng manh. Chúng tôi ngồi trên các cành cây, nghe tiếng gió huyền ảo và tiếng lá cây đáp lại, thì thầm về những miền đất bí ẩn, quyến rũ nằm xa xôi và biêng biếc ấy.
Mỗi khi đọc, chúng ta cảm nhận được tâm hồn của người kể chuyện, cảm nhận được thế giới “bí ẩn và quyến rũ” của những vùng đất lạ đã thu hút tâm hồn trẻ thơ, để lại một dấu ấn sâu trong tâm hồn cô bé An-tư-nai, để khi trưởng thành, ký ức tuổi thơ và hình ảnh hai cây phong sẽ rực rỡ như ngày nào, khiến trái tim cô lại xao động. Và ở đáy lòng ta hiểu rằng, nỗi nhớ và cảm xúc về thế giới tuổi thơ vẫn sống mãi trong hai cây phong ấy, chính là tình yêu sâu đậm dành cho quê hương.
Tuy nhiên, nguyên nhân sâu xa nằm ở việc hai cây phong trở thành nhân chứng của một câu chuyện cảm động về Đuy-sen, người thầy đầu tiên và cô bé An-tư-nai hơn bốn mươi năm trước. Chính thầy Đuy-sen đã mang hai cây phong về trồng trên ngọn đồi này cùng với cô bé An-tư-nai, và thầy ấy đã trao gửi ước mơ, hy vọng vào hai cây phong non ấy, mong rằng những đứa trẻ nghèo khó, thất học như An-tư-nai sau này sẽ lớn lên, nhận thức được kiến thức và trở thành những con người có ích.
Hai cây phong, châm chích vào mảnh đất cằn cỗi trên ngọn đồi, lớn lên và ghi lại kỷ niệm của bao thế hệ học trò ở làng Ku-ku-rêu nhỏ bé. Từ câu chuyện về hai cây phong, Ai-ma-tốp thức tỉnh trong lòng người đọc tình yêu đối với quê hương, nơi gốc rễ của mỗi cuộc sống, đơn giản nhưng sâu sắc và đầy cảm động bởi hình ảnh quê hương được truyền đạt qua hai cây phong, vẫn rõ nét trong tâm trí người kể chuyện, không mờ nhạt đi.
Suy nghĩ của em về hình ảnh hai cây phong - Mẫu 4
Trong truyện 'Người thầy đầu tiên' của nhà văn Ai-ma-tốp, chúng ta được dẫn về làng nhỏ Ku-ku-rêu thuộc nước cộng hòa Kư-rơ-gư-xtan, trước kia thuộc Liên-Xô. Câu chuyện về người chiến sĩ Hồng quân, đoàn viên thanh niên cộng sản Đuy-sen – người thầy đầu tiên đã trồng hai cây phong nhỏ cùng cô bé An-tư-nai thuở xưa. Gần bốn mươi năm sau, cô bé đã trở thành một nhà văn nổi tiếng, và hai cây phong đã trở thành một phần không thể thiếu trong ký ức làng quê của bao thế hệ dân làng Ku-ku-rêu. Hai cây phong là biểu tượng gắn bó với quê hương, mang lại những kỷ niệm trong sáng của tuổi thơ.
Ký ức về hai cây phong được kể lại theo hai góc nhìn lồng vào nhau: câu chuyện trực tiếp từ góc nhìn của nhân vật 'tôi' – một họa sĩ đã lớn lên từ mảnh đất này, và ký ức của cả một thế hệ 'chúng tôi'. Tuổi thơ đã để lại dấu ấn sâu đậm, khiến cho nhân vật 'tôi' – một họa sĩ, tái hiện lại một cách tuyệt vời và cảm động hình ảnh hai cây phong – biểu tượng của quê hương, là một phần linh hồn sống động của làng quê.
Bắt đầu của những ký ức về làng quê là lời dẫn chuyện đưa người đọc trở về một nơi nằm ven chân núi, trên một cao nguyên rộng, có những khe nước ào ào từ nhiều ngách đá đổ xuống. Ku-ku-rêu đã hiện ra với tất cả vẻ hoang sơ của thiên nhiên với thung lùng, thảo nguyên, rừng núi, hai cây phong không phải là món quà của tự nhiên nhưng đã từ rất lâu, những đứa trẻ đã biết chúng từ thuở bắt đầu biết mình.
Rất tự nhiên, hình ảnh hai cây phong đã trở thành của riêng làng Ku-ku-rêu: “chúng luôn hiện ra trước mắt hệt như những ngọn hải đăng đặt trên núi”, trở thành mốc định hướng cho mọi người tìm đến. Riêng đối với nhân vật “tôi”, “mỗi lần về quê, khi xuống xe lửa đi qua thảo nguyên về làng, “tôi” đều coi bổn phận đầu tiên là từ xa đưa mắt tìm hai cây phong thân thuộc ấy. Anh đã dành tình cảm đặc biệt với hai cây phong như với những người bạn, nhìn bằng cặp mắt chan chứa tình cảm yêu thương, nên dù khó nhìn đến mấy, anh bảo dù ở đâu cũng nhận biết được chúng, lúc nào cũng nhìn rõ chúng. Hai cây phong đã trở thành một phần tâm hồn của anh, chi phối cả niềm vui, nỗi buồn của người họa sĩ.
Bằng tình yêu ấy, nhân vật “tôi” đã tạo nên một bức tranh thật sinh động, đẹp đẽ. Một bức tranh ngân nga cả những giai điệu “tiếng lá reo cho đến khi say sưa ngây ngất”. Đoạn văn miêu tả hình ảnh hai cây phong đẹp như một bài thơ về một loài cây “có tiếng nói riêng và phải có một tâm hồn riêng, chan chứa những lời ca êm dịu”.
Có lẽ chính tình yêu quê hương của người họa sĩ đã đem đến cảm giác choáng ngợp say sưa ấy: “Dù ta tới đây vào lúc nào, ban ngày hay ban đêm, chúng vẫn nghiêng ngủ thân cây, lay động lá cành, không ngớt tiếng rì rào theo nhiều cung bậc khác nhau. Có khi tưởng chừng như một làn sóng thủy triều dâng lên vỗ vào bãi cát, có khi lại nghe như một tiếng thì thầm thiết tha nồng thắm chuyển qua lá cành như một đốm lửa vô hình, có khi hai cây phong bỗng im bặt một thoáng.
Ngay cả khi thời tiết thay đổi khắc nghiệt, hai cây phong vẫn như một con người bền bỉ, kiên cường đối chọi với sức mạnh tàn phá của bão dông: “nghiêng ngả tấm thân dẻo dai vù reo vù vù như một ngọn lửa bốc cháy rừng rực. Cảm nhận của tuổi thơ đã được người họa sĩ trân trọng gìn giữ, ngay cả khi khám phá ra điều bí ẩn về hai cây phong bằng những giải thích chính xác khoa học thì “việc khám phá ra chân lí giản đơn ấy vẫn không làm tôi mất đi những ước mơ xưa, không làm mất đi cảm xúc của tuổi thơ mà tôi vẫn giữ đến ngày nay”. Bởi vì hai cây phong ấy đã gắn với cả một thời trẻ thơ: “Tuổi thơ của tôi đã ghi lại nơi đây, bên cạnh chúng như một mảnh vỡ của chiếc gương thần xanh”.
Hình ảnh thời thơ ấu đã tạo ra một không gian cổ tích độc đáo, liệu rằng từ tình yêu và sự kết nối với hai cây phong, đã khiến cậu bé lúc xưa trở thành một họa sĩ, mong muốn tái hiện lại linh hồn đậm đà của làng quê?
Hai cây phong trở thành kỷ niệm chung của chúng tôi - những đứa con trai tinh nghịch ở làng Ku-ku-rêu, những người bạn cùng trang lứa của người họa sĩ. Đó là những ngày tháng vui vẻ, chúng tôi chạy nhảy giữa núi đồi rộng lớn, trong bóng râm mát mẻ vì tiếng lá xào xạc dịu dàng của hai cây phong. Đẹp biết bao là khoảnh khắc chúng tôi được nâng lên từ những cành cao ngất, cao đến nơi mà chim bay, một thế giới khác đã được mở ra, vượt ra ngoài giới hạn của làng quê Ku-ku-rêu nhỏ bé, 'như thể có một lời thần kỳ nào mở ra trước mắt chúng tôi một thế giới tuyệt vời vô tận của không gian mênh mông và ánh sáng'
Hai cây phong trở thành nguồn động viên nâng cánh ước mơ cho những đứa trẻ, mở mang tầm nhìn về một thế giới đầy những điều mới mẻ cần khám phá, hướng về 'những vùng đất bí ẩn đầy quyến rũ được che giấu sau bức tường xa thăm biên biển xanh kia'. Cũng như bạn bè của mình, 'tôi' - cậu bé sau này trở thành họa sĩ cũng trải qua cảm giác 'tim rộn ràng vì thoảng thốt và hạnh phúc, sau đó trong tiếng xào xạc không ngừng ấy, tôi cố gắng hình dung ra những vùng đất xa lạ kia'. Hai cây phong đã trở thành người bạn đồng hành, người bạn tâm giao mang lại những niềm vui phôi pha hạnh phúc cho tuổi thơ.
Bên cạnh bức tranh bằng lời nói là một bản giao hưởng của âm thanh với đủ tầng mức buồn vui. Người viết đã thể hiện sự sáng tạo và tâm trạng say mê hồn nhiên của mình vào việc miêu tả vẻ đẹp kỳ diệu của hai cây phong. Có lúc chúng thì thầm nồng nàn, có khi chúng đột ngột yên bình một thoáng, sau đó khắp lá cành lại phát ra tiếng thở dài như thương tiếc người. Được nhân cách hóa đến mức cao nhất, hai cây phong có tiếng nói và tâm hồn đa dạng, phong phú, lôi cuốn lòng người.
Khi tận hưởng niềm vui trong những ngày tháng thuần khiết mộng mơ bên hai cây phong ấy, không cậu bé nào tự hỏi về người đã trồng cây, ấp ủ những hy vọng, mang lại hạnh phúc cho tuổi thơ. Điều đó cũng là điều bình thường với bất kỳ đứa trẻ nào. Hai cây phong của người chiến sĩ Hồng quân, đoàn viên thanh niên cộng sản Đuy-sen đã cùng trồng với cô bé khốn khổ An-tư-nai trong những ngày làng Ku-ku-rêu còn chìm đắm trong lạc hậu lôi thô và những phong tục còn đè nặng trong cuộc sống dân làng những năm đầu tiên sau cách mạng tháng Mười đã trở thành nhân chứng cho sự trưởng thành của bao thế hệ.
Thầy Đuy-sen, người đã ở lại làng trở thành một ông lão chăm chỉ đưa thư mẫn cán, nhưng khi các em bé gọi quả đồi có hai cây phong là “Trường Đuy-sen” như bao dân làng, có lẽ không ai còn nhớ rằng ông lão đó chính là thầy Đụy-sen, người đã mang đến ánh sáng cách mạng, góp phần xua tan bóng tối cho bao cuộc đời? Hai cây phong vẫn là biểu tượng cho sự hy sinh lặng thầm của những người cộng sản trẻ tuổi, họ đã không ngần ngại hi sinh thời thanh xuân tươi đẹp cho quê hương.'
Hai cây phong không chỉ được mô tả bằng ngòi bút tinh tế mà còn bằng một trái tim yêu thiên nhiên, yêu quê hương sâu sắc. Tình yêu tha thiết dành cho hai cây phong tuôn trào không ngừng dưới bút tinh tế của nhà văn, mang lại cho hai cây phong một cuộc sống tinh thần phong phú như con người. Đây là một bức tranh được vẽ bằng ngôn ngữ đầy tính tạo hình của hội họa và tính trữ tình của thơ, của nhạc. Tình cảm yêu mến hai cây phong của 'tôi', của 'chúng tôi', của những người dân làng Ku-ku-rêu khiến chúng ta trân trọng vì hai cây phong ấy gắn với câu chuyện về một con người cao đẹp, người thầy giáo không có bằng sư phạm nhưng đã gieo mầm ước mơ, hi vọng cho những đứa trẻ của mình.