Văn mẫu lớp 8: Phân tích chi tiết bài thơ Ngắm trăng của Hồ Chí Minh (Sơ đồ tư duy) Dàn ý & 19 mẫu văn hay nhất

Bài văn mẫu lớp 8: Phân tích chi tiết bài thơ Ngắm trăng của Hồ Chí Minh, được Mytour giới thiệu đến quý vị.

Nội dung của tài liệu sẽ bao gồm dàn ý và 19 mẫu văn. Hãy cùng theo dõi chi tiết ngay sau đây.

Phân tích bài thơ Ngắm trăng của Hồ Chí Minh

• Sơ đồ tư duy phân tích bài thơ Ngắm trăng
• Dàn ý phân tích bài thơ Ngắm trăng
• Phân tích chi tiết bài thơ Ngắm trăng của Hồ Chí Minh (18 mẫu)
• Phân tích bài thơ Vọng Nguyệt (Ngắm Trăng)

Sơ đồ tư duy phân tích bài thơ Ngắm trăng

Dàn ý phân tích bài thơ Ngắm trăng

(1) Giới thiệu

Dẫn dắt và giới thiệu nội dung của bài thơ Ngắm trăng.

(2) Nội dung chính

a. Cảnh quan trầm lặng dưới ánh trăng

- Tường thuật về tâm trạng và hoàn cảnh của nhân vật trong lúc ngắm trăng.

• Thời gian: nửa đêm
• Không gian: trong tù, nơi chỉ có bốn bức tường tối tăm và xiềng xích.
• Điều kiện: “vô tửu diệc vô hoa” (không rượu cũng không hoa)

=> Bức tranh về hoàn cảnh khốn khó, khắc nghiệt, nơi mà sự thiếu thốn và đau khổ tồn tại, nhưng Bác đã quên đi mọi khổ đau để tận hưởng khoảnh khắc ngắm trăng và sáng tạo thơ ca.

- Tâm trạng của Bác trước cảnh trăng “khó hững hờ”:

• Câu thơ thứ hai là một câu hỏi nội tâm, thể hiện tâm trạng bối rối, xao xuyến trước vẻ đẹp của trăng.
• Mặc dù trước mắt là cảnh trăng tuyệt đẹp, nhưng Bác không có rượu để đáp lại tình cảm của trăng, điều này làm tăng thêm sự bối rối trong tâm trạng của nhà thơ.

b. Sự kết hợp giữa ánh trăng và Bác

- “Nhân hướng song tiền khán minh nguyệt”: Trong bức tranh, người và trăng đối diện qua cánh cửa nhà tù.

=> Trong tâm hồn, vẫn tồn tại sự kiên cường, bất khuất, không ngừng ngắm nhìn trăng qua hàng rào sắt.

- Nhân vật hoá “nguyệt tòng song khích khán thi gia”: Trăng, như con người, cũng vượt qua hàng rào sắt để đến với nhà thơ. Điều này là biểu hiện của sự kỳ diệu, là khoảnh khắc tinh thần bay bổng, chứng minh sự giao thoa giữa con người và trăng.

(3) Kết bài

Khẳng định giá trị nghệ thuật và tinh thần của bài thơ Ngắm trăng.

Phân tích bài thơ Ngắm trăng của Hồ Chí Minh

Phân tích bài thơ Ngắm trăng - Mẫu 1

Tác giả Hồ Chí Minh, một nhà văn, nhà thơ và cũng là một nhà lãnh đạo cách mạng của dân tộc Việt Nam, đã để lại nhiều tác phẩm gây ấn tượng sâu sắc trong văn học nước nhà.

Bài thơ “Ngắm trăng” của Hồ Chí Minh lấy cảm hứng từ ánh trăng đêm, một đề tài thường được sử dụng trong văn học, nhưng trong tác phẩm của ông, trăng không chỉ là biểu tượng của thiên nhiên tươi đẹp mà còn là người bạn thân thiết, tri kỷ.

Hồ Chí Minh viết bài thơ này trong tình trạng đặc biệt khi ông bị giam cầm trong nhà tù của Tưởng Giới Thạch. Mặc dù bị giam giữ nhưng tâm hồn của ông vẫn tự do, phóng khoáng, thể hiện tinh thần lạc quan và yêu đời.

“Trong tù không có rượu cũng không có hoa,
Cảnh đẹp đêm nay khó lòng bỏ qua”

Câu thơ này thể hiện thực tại khắc nghiệt khi người chiến sĩ bị giam cầm. Không có rượu, không có hoa để ngâm thơ, nhưng tác giả vẫn cảm nhận được vẻ đẹp của thiên nhiên.

Dù bị giam cầm, tác giả vẫn cảm nhận được vẻ đẹp của thiên nhiên. Cảnh ánh trăng soi sáng, chung thủy vẹn nguyên khiến tác giả không thể bỏ qua.

'Khó lòng bỏ qua' thể hiện tác giả không thể phớt lờ vẻ đẹp của ánh trăng.

“Người nhìn trăng từ bên ngoài cửa sổ,
Trăng ngó khe cửa để nhìn nhà thơ”

Hai câu thơ này thể hiện sự hòa hợp về tâm hồn của tác giả và ánh trăng. Họ như hai người bạn thân lâu ngày gặp lại, nhìn thấy nhau vui mừng khôn xiết, trong đôi mắt như đang rưng rưng xúc động.

Ánh trăng được tác giả nhân cách hóa, trở thành một người bạn thân, đang say đắm nhìn ngắm người thân thương của mình.

Tác giả nhìn ánh trăng ngây thơ, hồn nhiên, trong veo thánh thiện như thuở nào. Lòng tác giả trào dâng niềm xúc động mạnh mẽ, ước muốn tự do được trở về quê hương đất nước.

Xuyên suốt bài thơ là sự im lặng tuyệt đối của con người và thiên nhiên. Chỉ có con người và ánh trăng đang ngắm nhìn nhau trong cái mênh mông bao la ấy. Mặc dù không nói điều gì, nhưng trái tim đã nói hộ ngàn lời muốn nói.

Phân tích bài thơ Ngắm trăng - Mẫu 2

Bắt đầu tập nhật ký trong tù, Hồ Chí Minh viết như một lời tâm sự:

Ngâm thơ ta không có ý định
Nhưng bởi vì trong ngục biết làm gì đây
Ngày dài ngâm ngợi để xoa dịu
Càng ngâm càng chờ đến ngày tự do

Thơ đối với Người, là nỗi giải khuây nhưng với người đọc, mỗi khi gặp một bài thơ, họ luôn nhìn thấy tâm hồn của một thi sĩ, một chiến sĩ, người luôn hướng tới ánh sáng. “Ngắm trăng” là một bài thơ như vậy.

Nhan đề bài thơ là “Vọng nguyệt”, một đề tài phổ biến trong thi ca, là nguồn cảm hứng cho nhiều tác giả, trăng là người bạn tri ân để dốc lòng tâm sự. Gặp ánh trăng, thơ Bác tự nhiên như thiên nhiên vậy:

Ngục trung vô tửu diệc vô hoa
(Trong tù không có rượu cũng không có hoa)

Thường thì, những nhà thơ khi gặp trăng đẹp thường mang theo rượu và hoa để thưởng trăng. Vì có rượu, có hoa, trăng trở nên thêm hấp dẫn và con người cũng không cảm thấy cô đơn dưới ánh trăng. Tuy nhiên, ở câu mở đầu của bài thơ, Hồ Chí Minh kể chuyện một cách tự nhiên mà không than trách về hoàn cảnh.

Một con người bị giam cầm, mất tự do trong “ngục trung” nên “vô tửu, vô hoa” là điều dĩ nhiên. Từ “diệc” làm cho sự thiếu thốn trở nên rõ ràng hơn. Tuy nhiên, chúng ta vẫn thấy giọng thơ của Bác không phản ứng tức giận với sự thiếu thốn mà chấp nhận nó một cách bình thản. Đến câu thơ thứ hai, vẫn giữ nét tự nhiên, vần thơ trở thành một câu hỏi:

Cảnh đẹp đêm nay khó hững hờ?
(Cảnh đẹp đêm nay khó lòng phớt lờ)

Câu thơ nhịp nhàng nhờ vào sự kết hợp của các vần bằng nhau, một cách đều đặn, có sự sắp xếp cẩn thận của một nghệ sĩ. Trước cảnh đẹp của đêm trăng, tâm hồn của nghệ sĩ bị mê hoặc bởi thiên nhiên, chắc chắn muốn thưởng trăng, nhưng trong tù không thể. Do đó, người tiếc nuối nhưng không để cảnh đẹp đó trôi qua vô ích, vì vậy có sự bối rối: Làm thế nào có thể phớt lờ trước cảnh đẹp?

Tuy nhiên, đó cũng có thể là một khẳng định nhẹ nhàng: Không thể phớt lờ cảnh đẹp dù có thiếu thốn. Thực tế của việc thiếu thốn gặp một tâm hồn yêu thiên nhiên, mê mải trước thiên nhiên đã tạo ra một câu hỏi hóm hỉnh như một nụ cười tinh tế của Hồ Chí Minh. Tình yêu thiên nhiên đã giúp Bác vượt qua hoàn cảnh:

Người ngắm trăng soi qua cửa sổ
Trăng nhìn qua khe cửa ngắm nhà thơ

Rượu, hoa đã thiếu nhưng dường như chính tâm hồn nhà thơ đã đủ để có một bữa tiệc thưởng trăng. Người - Trăng, Trăng - Người có một mối quan hệ song hòa nhưng ngục tù có lẽ không thể cản trở mối giao hòa giữa người ngắm trăng và trăng tìm đến người. Song sắt hiện lên thô bạo, vô tình nhưng bất lực vì trăng và người vẫn gặp nhau một cách tự do, tinh tế.

Trước cuộc ngắm trăng, Bác là người tù, tìm được trăng nhưng cuối cùng, người tù ấy trở thành “nhà thơ”- thi gia. Có người nhận xét: đây là một cuộc vượt ngục tinh thần, quả không sai. Bị giam cầm trong tù ngục nhưng tâm hồn của Bác lại luôn hướng đến ánh sáng, hướng đến thiên nhiên.

Cuộc ngắm trăng của Bác diễn ra qua bốn dòng thơ ngắn gọn nhưng thể hiện được tâm hồn hòa nhập vào thiên nhiên, quyến luyến, gắn bó với thiên nhiên của một vị lãnh tụ. Với Bác, bất cứ ai ngắm trăng cũng được trăng ngắm lại, vẻ đẹp của con người cũng đủ sức làm say đắm vầng trăng. Điều đó không chỉ khẳng định cái mới mẻ, đặc sắc trong bút pháp mà còn thể hiện sự tinh tế hiện đại của Người khi tìm đến một đề tài đã quen thuộc trong thơ cổ điển.

Dù ở bất kỳ hoàn cảnh nào, Bác vẫn dành cho thiên nhiên một chỗ đứng vững trãi. Có khi thiên nhiên làm giảm bớt sự cô đơn, có khi làm báo hiệu niềm vui chiến thắng, có khi làm dâng lên tâm sự thầm kín, nhưng cũng có khi làm nặng trĩu niềm khao khát tự do, niềm mong muốn hướng ra ánh sáng. “Ngắm trăng' là bài thơ khẳng định tâm hồn, phẩm cách của một thi sĩ, sự cao quý của vị lãnh tụ trong hoàn cảnh tăm tối, ngục tù.

Phân tích bài thơ Ngắm trăng - Mẫu 3

Nguyễn Ái Quốc là một vị lãnh tụ vĩ đại, một người cha già của dân tộc. Người là một nhà cách mạng, sáng lập ra Đảng Cộng sản Việt Nam, một trong những người đặt nền móng và lãnh đạo cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ cho dân tộc Việt Nam, không chỉ trong việc hành văn của Bác.

Trong thời gian bị chính quyền Tưởng Giới Thạch giam giữ, Nguyễn Ái Quốc đã chịu đày đọa trong hơn một năm, ghi lại nhật ký trong tù gồm 113 bài. Bài thơ Ngắm trăng được trích từ tập thơ này, thể hiện mong muốn sâu sắc của tác giả được hòa mình vào thiên nhiên, ngưỡng trăng dưới bóng đêm tù khổ.

Trong câu thơ đầu, tác giả đề cập đến sự thiếu thốn trong tù: 'Trong tù không có rượu, không có hoa'. Trong tù, sự thiếu thốn trở nên trầm trọng, đặc biệt khi giam cầm một nhà chính trị, một nhà cách mạng như Nguyễn Ái Quốc.

Đối với Nguyễn Ái Quốc, sự thiếu thốn không phải là cảm giác cô đơn với thiên nhiên, mà là thiếu vị ngon của rượu và hương sắc của hoa. Trong hoàn cảnh thiếu thốn, tác giả vẫn chấp nhận mọi điều một cách vui vẻ, hài lòng.

Theo truyền thống, khi bị giam cầm trong tù, con người thường trở nên uất ức và viết ra những bức tranh thơ đầy phiền muộn. Tuy nhiên, với tâm hồn yêu thiên nhiên của Hồ Chí Minh, mọi điều lại khác biệt hoàn toàn. Trong tâm trí của ông, thiên nhiên luôn hiện diện, ông yêu thiên nhiên và mong muốn được tương tác với nó, không giống như Tố Hữu, cảm thấy bất an khi đối mặt với thiên nhiên.

'Ngột làm sao chết uất thôi, Khi con tu hú ngoài trời cứ kêu'

Hồ Chí Minh đã quên đi tình trạng giam cầm trong nhà tù, quên đi mọi khó khăn, để thưởng thức vẻ đẹp của thiên nhiên, của ánh trăng, và tận hưởng một đêm trăng tuyệt vời, với tư cách là một nhà thơ và một nhà văn. Tâm trạng ấy được thể hiện rõ trong câu thơ tiếp theo.

'Đối thử lương tiêu nại nhược hà, Cảnh đẹp đêm nay khó hững hờ'

Trong bản dịch, câu thứ hai được chuyển từ dạng câu hỏi sang dạng trần thuật, khiến mất đi ý tưởng đẹp của câu thơ. Sự xúc động và bối rối của nhà thơ cũng không còn được thể hiện, thay vào đó là sự phủ định 'khó hững hờ', khiến mất đi sự tinh tế và sâu sắc của nguyên tác.

Trước vẻ đẹp của đêm trăng như thế, nhà thơ không biết phải làm sao. Cảnh đẹp huyền ảo kia không thể chối từ được. Khát khao được thưởng thức vẻ đẹp của Bác thể hiện qua câu hỏi tự nhiên ấy. Đối với người đọc, đó là một câu hỏi đầy băn khoăn, nhưng đối với Bác, đó lại là một câu hỏi nhẹ nhàng nhấn mạnh cách giải quyết tốt nhất của mình.

Ánh trăng thanh khiết kia như lời mời gọi, thúc đẩy thi nhân ra ngoài, ra chốn tự do để tương tác, chia sẻ. Dù thiếu thốn vật chất, 'không rượu cũng không hoa', dù bị giam cầm trong không gian chật hẹp của nhà tù, nhưng qua cửa sổ sắt, hai tâm hồn hòa nhập vào nhau, chia sẻ khát vọng tự do, tạo ra một không gian mở. Bác gửi gắm vào đó khát vọng tự do, và người tù ngắm trăng với tâm trạng (vượt ngục).

'Người ngắm trăng soi ngoài cửa sổ, Trăng nhòm khe cửa ngắm nhà thơ'

Trong bản dịch

'Người nhìn trăng qua cửa sổ, Trăng lấp ló qua khe cửa nhìn nhà thơ'

Hai câu thơ phiên âm phản ánh sâu sắc hơn so với bản dịch, đặc biệt là từ 'nhòm' và 'ngắm' trong bản dịch có thể làm mất đi sự cô độc và ý nghĩa của thể thơ. Bác sử dụng nghệ thuật đối xứng và nhân hóa một cách khéo léo, khiến trăng và người trở nên thân thiết, như anh em cùng vượt qua song sắt để gặp nhau.

Trong bài thơ này, trăng và người đều là biểu tượng của Bác, một tâm hồn đồng thời là nghệ sĩ và chiến sĩ yêu tự do, luôn tìm đến vẻ đẹp mặc cho bất kỳ trở ngại nào.

Mối quan hệ giữa người và trăng trong bài thơ này được mô tả là gần gũi và bình đẳng. Trăng không chỉ là vẻ đẹp bên ngoài mà còn là tâm hồn. Khi trăng vượt qua song sắt của nhà tù, không chỉ ngắm tù nhân mà còn ngắm thi nhân. Đây là khoảnh khắc tinh thần đặc biệt trong con người Bác, là lúc Bác tự xưng là thi gia.

Trong khoảnh khắc này, chỉ với tư cách là thi gia, Bác mới có thể giao lưu mật thiết với vầng trăng kia. Vầng trăng là biểu tượng của vẻ đẹp vĩnh cửu của vũ trụ, khao khát muôn đời của các nhà thơ. Điều này thể hiện vẻ đẹp tinh thần trong con người Hồ Chí Minh.

Tác phẩm này cho thấy rằng, dù ở trong hoàn cảnh khắc nghiệt bị giam giữ trong tù mà không có rượu cũng không có hoa, Bác vẫn không bao giờ chán nản hay tuyệt vọng. Ngược lại, ông duy trì phong thái ung dung tự tại và hòa mình vào thiên nhiên. Ông đã hoàn thành một cách ấn tượng cuộc vượt ngục bằng tinh thần, rồi đắm mình trong không gian mênh mông và thơ mộng cùng vầng trăng ngoài song sắt nhà tù.

Nghệ thuật trong việc ngắm trăng của Bác được thể hiện giống như các lần trước trong những bài thơ mà ông viết trong thời gian bị giam giữ. Tuy nhiên, mỗi bài thơ của ông về trăng lại mang một điểm độc đáo riêng: trăng trong Rằm tháng Giêng đầy sức sống và sức sống, trong khi trăng trong Báo Tiệp thì thi vị và tri kỉ. Tuy nhiên, trong tất cả những bài thơ này, Bác luôn cho thấy vẻ đẹp của một tâm hồn thi sĩ, luôn sẵn lòng hòa mình với thiên nhiên.

Cuộc trải nghiệm ngắm trăng của Bác được diễn ra qua bốn dòng thơ ngắn gọn, thể hiện sự hòa nhập của tâm hồn vào thiên nhiên, và một mối liên kết đặc biệt với thiên nhiên của một nhà lãnh đạo. Với Bác, bất kỳ ai ngắm trăng cũng làm cho trăng ngắm lại và vẻ đẹp của con người cũng đủ sức làm say đắm vầng trăng. Điều này không chỉ khẳng định sự sáng tạo trong văn phong mà còn thể hiện sự tinh tế và hiện đại của Bác khi thể hiện với một chủ đề quen thuộc trong văn học.

Đối với Bác Hồ, việc ngắm trăng không chỉ là thưởng thức vẻ đẹp, mà còn là biểu tượng của tình yêu đời và khát khao tự do, tự do cho con người và tự do để tận hưởng vẻ đẹp của thiên nhiên. Dù ở trong bất kỳ hoàn cảnh nào, Bác luôn hướng về thiên nhiên và hòa mình vào đó.

Phân tích về bài thơ Ngắm Trăng - Mẫu 4

Trong suốt cuộc đời, Bác Hồ luôn tập trung vào công việc cách mạng cho đất nước. Ông không có ý định trở thành một nhà thơ, nhưng như ông đã từng viết:

“Ta không thích ngâm thơ, nhưng ngồi trong ngục, ta phải làm sao?”

Hoàn cảnh “rỗi rãi” đã khiến Bác chạm đến thơ như một sự kỳ duyên. Trong những năm tháng bị giam giữ trong nhà tù Tưởng Giới Thạch, Bác đã sáng tác một bài thơ tuyệt vời: “Vọng nguyệt.”

“Tù trung vắng rượu, vắng hoa
Cảnh đẹp đêm nay khó lòng hòa mình
Người nhìn trăng qua cửa sổ
Trăng soi khe cửa ngắm nhà thơ”

Bài thơ được dịch là “Ngắm Trăng”

'Trong tù không có rượu, không có hoa
Khó lòng hòa mình với cảnh đẹp đêm nay
Người đứng nhìn trăng qua cửa sổ
Trăng nhìn vào khe cửa để ngắm nhà thơ”

Thi đề của bài thơ là “Vọng nguyệt” - “Ngắm trăng”. Người xưa thường ngắm trăng trên những lầu vọng nguyệt, trong những vườn hoa cùng bạn bè, túi sách thơ, và chén rượu. Nhưng nay, Bác ngắm trăng trong hoàn cảnh đặc biệt:

“Trong tù không có rượu, không có hoa”

Câu thơ hé mở nhiều điều bất ngờ. Người ngắm trăng là một người tù không có tự do “trong tù”. Trong tình huống đó, con người thường chỉ gặp gỡ với đói, đau đớn và sự hận thù. Nhưng Hồ Chí Minh, với trái tim yêu thiên nhiên, lại hướng về ánh trăng dịu dàng, sáng trong. Hơn nữa, chốn ngục tù ấy “không rượu cũng không hoa”. Từ “diệc” trong nguyên văn chữ Hán (nghĩa là “cũng”) nhấn mạnh những thiếu thốn, khó khăn trong điều kiện “ngắm trăng” của Bác.

Không tự do, không rượu, không hoa nhưng “Đối diện với ánh trăng sáng, ta biết làm sao đây?” - Đối mặt với vẻ đẹp tinh khôi của ánh trăng, ta phải làm thế nào? Nguyên văn chữ Hán là một câu hỏi đầy bối rối, đầy băn khoăn của tâm hồn thi nhân trước vẻ đẹp trong sáng, tròn đầy của ánh trăng. Không có những điều kiện vật chất tối thiểu, không có cả tự do, nhưng Hồ Chí Minh đã có một cuộc “vượt ngục tinh thần” vô cùng độc đáo như Bác đã từng tâm sự:

“Thân thể ở trong lao
Tinh thần ở ngoài lao”

Thân xác bị giam giữ, nhưng tâm hồn của Bác vẫn tự do bay bổng cùng thiên nhiên. Điều đó được giải thích bởi tình yêu sâu đậm của Bác dành cho thiên nhiên, cũng như bởi tinh thần kiên cường không chịu khuất phục trước sự xấu xa, ác ôn. Trăng sáng lung linh, lòng người cũng trong trắng, nên giữa trăng và người đã có sự giao hòa tuyệt vời:

“Con người hướng mắt nhìn về trước thấy trăng sáng
Trăng nhìn vào khe cửa ngắm nhìn nhà thơ”

Phiên bản dịch thơ:

'Người ngồi trong nhà tù nhìn ra bên ngoài cửa sổ thấy ánh trăng chiếu sáng
Trăng ngó qua khe cửa để ngắm nhìn nhà thơ”

Trong bản gốc tiếng Hán, nhà thơ sử dụng phép đối chiếu giữa hai câu thơ “nhân” - “nguyệt”, “hướng” - “tòng”, “song tiền” - “song khích”, “minh nguyệt” - “thi gia”. Điều này thể hiện sự đồng điệu, sự giao hòa giữa người và trăng, khiến trăng và người trở nên như đôi bạn tri âm tri kỉ. “Người” không màng đến tình trạng giam cầm mà “hướng mắt nhìn về trước thấy trăng sáng”. Trong tiếng Hán, “nhìn” mang ý nghĩa thưởng thức. Đáp lại tấm lòng của người tù - thi nhân, vầng trăng cũng “ngó qua khe cửa để ngắm nhìn nhà thơ”. Trong tiếng Hán, “ngó” có nghĩa là nhìn; trăng nhìn qua khe cửa để nhìn vào nhà lao “ngắm nhìn nhà thơ”. Đó là một cảm nhận vô cùng đặc biệt. Vầng trăng là biểu tượng của vẻ đẹp vĩnh hằng của vũ trụ, là niềm khao khát muôn đời của các thi nhân. Nhưng giờ đây, trăng ló dạng qua kẽ hở cửa chật hẹp, bước vào chốn lao tù ẩm ướt hôi thối để chiêm ngưỡng nhà thơ, hay chính là tâm hồn của nhà thơ vậy. Điều này đã làm rõ vẻ đẹp trong con người của Hồ Chí Minh.

“Vọng nguyệt” ra đời trong khoảng thời gian từ năm 1942 đến 1943 khi Bác Hồ bị giam trong nhà tù Tưởng Giới Thạch. Bài thơ thể hiện sự ung dung, coi thường gian khổ của Bác. Dù ở hoàn cảnh nào, Người vẫn dành tình cảm sâu lắng, lòng nhân từ với thiên nhiên. Điều này là một trong những biểu hiện quan trọng của tinh thần mạnh mẽ của Hồ Chí Minh.

“Vọng nguyệt” không chỉ là một bài thơ miêu tả cảnh vật đơn thuần. Đó còn là một bức tranh tinh thần tự họa về Bác Hồ. Vì vậy, bài thơ thực sự đáng được trân trọng trong bộ sưu tập văn học Việt Nam.

Phân tích về bài thơ Ngắm trăng - Mẫu 5

Năm 1942, trong thời gian bị giam ở Trung Quốc, Bác Hồ đã viết Nhật ký trong tù. Ngắm trăng là một trong những bài thơ xuất sắc của Người trong tập nhật ký và cũng là một tác phẩm xuất sắc khác của Người về vẻ đẹp của trăng.

Trong nhà tù không có rượu, không có hoa,
Cảnh đẹp của đêm nay, khó lòng mà bỏ qua!
Người ngồi trong nhà tù nhìn ra ngoài cửa sổ,
Trăng lại từ khe cửa ngó xem nhà thơ.

(Dịch bởi Nam Trân)

Bài thơ miêu tả cảnh ngắm trăng trong tù, thể hiện tâm hồn cao quý, sự ung dung tự tại của nhà thơ - chiến sĩ.

Hai dòng đầu mô tả tình trạng và cảm xúc: lòng bối rối trước cảnh đêm thiếu rượu và hoa. Trong tình cảnh khó khăn của nhà tù, thi nhân phải đối mặt với sự thiếu thốn và cay đắng. Việc tìm kiếm rượu và hoa để ngắm trăng trở thành một thách thức. Rượu, trăng, hoa là biểu tượng của sự tinh tế trong văn chương. Câu đầu tiên như một lời tự an ủi: Trong nhà tù không có rượu cũng không có hoa. Trước vẻ đẹp của đêm trăng, với sự thiếu thốn về rượu và hoa, thi nhân cảm thấy bối rối. Đó là trạng thái tinh thần của một thi nhân có tâm hồn cao quý và yêu thiên nhiên:

Cảnh đẹp của đêm nay, khó lòng mà bỏ qua.

Dù chưa nhắc đến trăng, nhưng đọc giữa dòng văn đã cảm nhận được hình ảnh một vầng trăng xuất hiện. Hai dòng tiếp theo mô tả cảnh ngắm trăng đặc biệt:

Mắt nhìn trăng lấp lánh ngoài cửa sổ
Trăng nhìn qua khe cửa, ngắm nhà thơ.
Trong bản gốc tiếng Hán, câu thơ là:
Mắt hướng về trước, ngắm vầng trăng
Trăng hướng mắt xuống, ngắm nhà thơ

Mỗi câu thơ tiếng Hán đều đồng thời thể hiện hai hình ảnh tương phản: con người - trăng, trăng - nhà thơ và từ 'khán' (xem, nhìn, nhòm). Từ 'nhân' đã được thay thế bằng 'thi gia' – một cách diễn đạt văn học đặc biệt. Từ bóng tối của nhà tù, người chiến sĩ nhìn về vầng trăng qua song sắt. Cảnh ngắm trăng đó thật tuyệt vời, như một cuộc vượt ngục tinh thần. Vầng trăng đã được nhân hóa, có gương mặt và ánh mắt: Trăng nhìn qua khe cửa, ngắm nhà thơ. Nhà thơ và vầng trăng im lặng, đồng cảm, chia sẻ với nhau tình bạn tri âm tri kỉ. Hai câu thơ thứ 3 và 4 đối chiếu nhau, về ngôn ngữ và hình ảnh, tạo nên sự cân bằng và hài hòa. Vầng trăng và nhà thơ, hai gương mặt trong sáng, hai tâm hồn cao quý dù bị song sắt của nhà tù ngăn cách vẫn gần gũi, sâu sắc tình cảm. Có thể nói đây là hai câu thơ tả vầng trăng đẹp nhất, độc đáo nhất. Ai đã từng được ngắm trăng qua song sắt của nhà tù? Tư thế ngắm trăng của Hồ Chí Minh thể hiện tình yêu với trăng, biểu lộ một tâm hồn thanh cao, một phong thái ung dung tự tại. Đồng thời, nó cũng thể hiện khát vọng tự do; từ bóng tối của nhà tù, nhà thơ hướng về vầng trăng sáng, khẳng định một tâm trạng: Thân thể ở trong lao – tinh thần ở ngoài lao.

Hoài Thanh từng nhận xét: Thơ của Bác chứa đựng nhiều hình ảnh về trăng. Trong Nhật ký trong tù, có 7 bài thơ viết về trăng. Một thế giới trăng đầy tình cảm và sâu sắc:

Không được tự do nhưng vẫn được ngắm trăng,
Tâm hồn theo vơi vả mảnh trăng thu.

(Đêm Trung thu)

Dưới ánh trăng, hàng chuối tỏa sáng, càng khiến cho cảm giác lạnh buốt thêm
Nhìn qua cửa sổ, ngôi nhà đã trải dài.

(Đêm se lạnh)

Trên bầu trời, ánh trăng nhẹ nhàng trôi giữa những đám mây.

(Đêm thu)

Ngắm trăng và thế giới dưới ánh trăng đó phản chiếu một tâm hồn thơ sâu lắng, đầy tình cảm của Bác. Ngắm trăng không chỉ vì yêu thích trăng mà còn là biểu hiện của tình yêu tự do.

Phân tích về bài thơ Ngắm trăng - Mẫu 6

Hồ Chủ tịch, người cha già được mọi người dân tộc yêu mến, một tượng đài vĩ đại của quê hương và dân tộc Việt Nam. Ông đã dành cả cuộc đời để làm những việc vĩ đại, kỳ diệu cho dân tộc, cho quê hương.

Cuộc đời của Hồ Chủ tịch vì nguyện vọng cao cả mà nhiều lần phải chịu đựng những cảnh đau khổ, khốn khổ trong nhà tù. Từ năm 1942 đến năm 1943, ông bị chính phủ Tưởng Giới Thạch bắt giữ, trải qua thời gian đau khổ trong nhà tù. Trong thời kỳ đó, ông đã viết ra những bài thơ ghi lại cuộc sống trong tù của mình. Những bài thơ đó không chỉ đơn thuần là một miêu tả. Thực sự, chúng là một cách tố cáo sâu sắc và ghê gớm về chế độ tàn bạo của chính phủ Tưởng Giới Thạch. Ngắm trăng là một trong những bài thơ tiêu biểu của bộ sưu tập thơ này:

“Trong nhà tù không có rượu cũng không có hoa,
Ngắm cảnh đẹp của đêm nay khó mà không bị ấn tượng!
Người nhìn trăng chiếu qua cửa sổ,
Trăng nhìn qua khe cửa nhìn nhà thơ.

(Trong tù không có rượu cũng không có hoa,
Cảnh đẹp của đêm nay không thể không chú ý!
Người ngắm trăng soi qua cửa sổ,
Trăng nhìn qua khe cửa để ngắm nhà thơ)

Trăng trong tâm tư của những nhà thơ ngày xưa luôn được coi là bạn tri kỉ của họ. Họ thường chia sẻ những nỗi lòng khó nói cùng với trăng. Ngắm trăng là một thú vui tinh thần của họ. Uống rượu, ngắm trăng, viết thơ, không gì tuyệt vời bằng. Trong cảnh trăng, đêm trăng trong trẻo là thời điểm hòa mình vào thiên nhiên, cảm nhận cuộc sống, cuộc đời. Nhưng đêm nay, ngắm trăng không giống như mọi khi, Bác ngắm trăng trong nhà tù, trong tình cảnh đặc biệt, bị hành hạ, áp bức, lại xa quê hương. Trong tình cảnh đó, lòng người sẽ có nhiều mối lo âu quá mức.

“Trong tù không có rượu cũng không có hoa
Cảnh đẹp đêm nay khó mà không chú ý”

Bác Hồ, một người có tâm hồn nghệ sĩ, dễ bị rung cảm với biến động của thiên nhiên, cuộc sống. Hôm nay, trong một ngày lao động vất vả ở nhà tù, không rõ đã xảy ra gì, nhưng có thể thấy rõ ràng rằng Bác rất cảm động và muốn giải tỏa. Bác mong muốn được tự do hoặc ít nhất là nhìn thấy sự tự do ngoài kia. Nhưng mặc dù mong muốn có rượu để xua tan nỗi buồn, nhưng xung quanh chỉ là bóng tối. Nhưng hôm nay, trong bóng tối, thiên nhiên nhìn qua cửa sổ nhà tù này, trong mắt những người tù này lại hiện lên một vẻ đẹp và tình cảm vô cùng:

'Người nhìn thấy trăng qua cửa sổ
Trăng nhìn thấy nhà thơ qua khe cửa”

Trong hoàn cảnh thiếu thốn của nhà tù, việc Bác ngắm trăng cũng trở thành một bữa tiệc thiếu thốn nhiều yếu tố của việc ngắm trăng. Đó là không có rượu, không có bạn tri kỉ và không thể tự do ngồi ngoài trời. Nhưng dù thiếu thốn, tâm hồn Bác vẫn cảm thấy thanh thản vì Bác biết rằng trăng – người bạn tri kỉ trên cao kia cũng hiểu tâm trạng của Bác. Bác nhìn ra cửa sổ và thấy vầng trăng trong trẻo, hiền lành cũng đang phản chiếu lại tâm hồn của mình. Ánh trăng rọi sáng vào tâm hồn Bác, giúp Bác xua tan mệt mỏi và buồn phiền. Phong thái ung dung của Bác trong hoàn cảnh khó khăn này không dễ có được, nhưng chỉ có người luôn lạc quan mới giữ được tấm lòng trong sạch ngay cả trong những thử thách khó khăn nhất.

Bài thơ Ngắm trăng không chỉ là sự miêu tả về thiên nhiên mà còn là biểu hiện của tinh thần, tấm lòng của Bác. Một con người với phẩm cách cao, trong những thời điểm khó khăn vẫn tỏ ra bình tĩnh, lạc quan và hướng về tương lai.

Phân tích bài thơ Ngắm trăng - Mẫu 7

Đề cập đến Hồ Chí Minh, mọi người đều dành cho Người sự biết ơn và tôn trọng. Mặc dù Bác đã ra đi, nhưng hình ảnh của Người mãi sống trong lòng người Việt với những phẩm chất tốt đẹp nhất, lấp lánh và cao quý nhất. Bác không chỉ là một lãnh tụ tài ba mà còn là một nhà thơ tài năng với những bài thơ tuyệt vời nói về tình yêu Tổ quốc và tình yêu thiên nhiên dạt dào. Bài thơ “Ngắm trăng” là một trong những ví dụ điển hình, mặc dù ngắn gọn nhưng chứa đựng một tinh thần không gì sánh kịp.

Bài thơ được Bác viết khi Người bị giam cầm tại nhà tù Tưởng Giới Thạch, với những câu thơ đẹp nhất.

Trong nhà tù không có rượu cũng không có hoa
Khó lòng không chú ý đến cảnh đẹp đêm nay
Người hướng mắt ra cửa sổ nhìn trăng
Trăng cũng ngó qua kẽ cửa, nhìn nhà thơ

Dịch thơ:

Trong nhà tù không có rượu cũng không có hoa
Cảnh đẹp đêm nay khó lòng không gây ấn tượng
Người hướng mắt ra cửa sổ ngắm trăng
Trăng nhìn ngó qua kẽ cửa, ngắm nhà thơ

Những câu thơ dịu dàng, lắng đọng dễ dàng lan tỏa vào lòng người với sự ngưỡng mộ và cảm kích. Bài thơ “Ngắm trăng” không chỉ miêu tả vẻ đẹp của thiên nhiên mà còn là biểu hiện của tinh thần cao quý trong hoàn cảnh đặc biệt:

Trong nhà tù không có rượu cũng không có hoa

Người xưa, mỗi khi ngắm trăng thường có bạn bè thân thiết, vừa nâng ly rượu, vừa thưởng thức vẻ đẹp của ánh trăng dịu dàng chiếu sáng xuống đời sống. Họ ngắm trăng dưới bóng hoa rực rỡ và hương thơm quyến rũ. Trong khoảnh khắc ấy, thiên nhiên và con người hòa quyện vào nhau, mê đắm trong sự hòa quyện để trải nghiệm vẻ đẹp tinh tế của sáng tạo. Nhưng ở đây, Bác ngắm trăng trong một không gian lạ thường. Không có hoa, không có bạn bè, lại bị giam cầm trong không gian u ám, đầy mùi hôi của nhà tù. Mặc dù cuộc sống có khó khăn và chật chội, nhưng tâm hồn bay bổng của người tù vẫn không thể bị kìm hãm. Bác, bằng tình yêu của mình đối với thiên nhiên, vượt qua mọi khó khăn và mọi nghịch cảnh. Trong hoàn cảnh đó, tình yêu của Bác đối với thiên nhiên đã thể hiện rõ đến đâu. Bất kể bị đói, bị lạnh, Bác vẫn hướng tâm hồn về thiên nhiên, quên đi mọi khó khăn của số phận. Tình yêu đó đủ mạnh mẽ để vượt qua tất cả, và đó cũng chính là lý do tại sao cảnh đẹp của thiên nhiên không thể bị phủ nhận.

Cảnh đẹp của đêm nay không thể phớt lờ

Vầng trăng ấy tròn trịa, tỏa sáng rực rỡ giữa bầu không khí êm đềm với làn gió nhẹ và sự yên bình của bầu không gian. Cảnh đẹp đáng ngưỡng mộ như thế, đặc biệt là với một tâm hồn như của Bác, làm sao có thể bỏ qua được. Dường như, dù thân xác bị giam cầm, nhưng tinh thần của Bác vẫn bay bổng như gió trăng, như Người đã viết:

Thân thể giam cầm trong tù
Tâm hồn tự do bay bổng ngoài kia

Họ có thể buộc trói Bác, nhưng làm sao có thể kìm hãm được tình yêu của Người đối với thiên nhiên, luôn tự do bay bổng trong tâm hồn Bác. Và Người, đã vượt qua mọi khó khăn để hòa mình với ánh trăng dịu dàng.

Người nhìn trăng sáng qua cửa sổ
Trăng nhìn vào kẽ cửa, ngắm nhà thơ

Bác mở rộng tầm nhìn của mình, vượt xa hơn, cao hơn, chạm tới đỉnh cao của vầng trăng. Vầng trăng, như một người tri kỉ, đáp lại tinh thần ấy bằng cách nhìn xuống, đắm chìm trong vẻ đẹp của đất trời. Tình yêu giữa con người và thiên nhiên hòa quyện vào nhau như hòa âm trong một bản nhạc tuyệt vời, chính như tâm hồn của những người tri kỉ, luôn hướng tâm trí và ánh mắt về phía đối phương. Tình yêu thiên nhiên vượt lên trên gian khó, khiến cho vầng trăng, một vật vô tri vô giác, cũng có thể thấu hiểu và đáp lại. Điều đó giúp ta nhìn thấy vẻ đẹp rực rỡ và sáng ngời trong tâm hồn Bác, một vẻ đẹp tỏa sáng như ánh trăng dịu dàng và đẹp đẽ. Bác yêu thiên nhiên, và thiên nhiên hiểu tâm hồn ấy. Cả hai ngắm nhìn nhau, mê đắm trong nhau như những trái tim đồng điệu, tràn đầy tình nghĩa và lòng mến yêu.

Như vậy, qua bốn câu thơ của bài “Ngắm trăng”, ta đã cảm nhận được tinh thần yêu thiên nhiên cao đẹp của Bác Hồ. Qua đó, ta càng ngưỡng mộ tinh thần lạc quan của vị lãnh tụ vĩ đại, dù gian nan khó khăn đến đâu, Bác vẫn giữ vững niềm tin và hy vọng vào những điều tốt đẹp, tươi sáng nhất cho tương lai phía trước.

Phân tích bài thơ 'Ngắm trăng' - Mẫu 8

Trăng – bạn tri kỉ của tâm hồn, trăng – nguồn cảm hứng không ngừng cho thi sĩ muôn đời. Trong thơ văn đông tây, đã có biết bao bài thơ hay viết về trăng, để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc. Một trong những tác giả viết nhiều về trăng là nhà thơ – lãnh tụ Hồ Chí Minh. Suốt cuộc đời cách mạng và vẻ vang của Bác, Bác luôn coi trăng là tri âm, tri kỉ.

Bài thơ 'Ngắm trăng' ra đời trong hoàn cảnh đặc biệt: giữa chốn lao tù tăm tối của chế độ Tưởng Giới Thạch, thi sĩ – người tù tay bị xích, chân bị cùm, thân thể bị đọa đày trong ngục lạnh, nhưng lòng vẫn thanh thản thưởng thức vẻ đẹp của một đêm trăng sáng:

“Trong tù không có rượu cũng không có hoa
Đối thủ lương tiêu nại nhược hà?

(Không rượu, không hoa trong tù
Cảnh đẹp đêm nay không dễ bỏ qua)

Câu thơ mở đầu mô tả sự khắc nghiệt của cuộc sống trong tù “không có rượu cũng không có hoa”. Trong tù, không có rượu, không có hoa, những thứ thường làm say lòng người thơ. Trong thực tế khắc nghiệt của cuộc sống tù đày, việc thiếu vắng cả hai là điều không thể tránh khỏi… Tuy nhiên, trong tâm hồn của Bác, trong lòng đầy yêu thương cuộc sống, cảm hứng vẫn bùng cháy, khiến Người không thể không nhận ra: “Cảnh đẹp đêm nay không thể không được chú ý”. Ánh trăng thanh khiết kia thúc giục, mời gọi thi nhân ra ngoài để hòa mình vào vẻ đẹp, chia sẻ cảm xúc. Nhưng, đời sống bị ràng buộc, không tự do. Con người bị giam giữ, việc thưởng thức chỉ là một hành động im lặng, trong tâm hồn.

“Con người hướng về phía trước để chiêm ngưỡng ánh trăng
Ánh trăng cũng hướng về phía trước để chiêm ngưỡng con người.

“Con người hướng về phía trước để chiêm ngưỡng ánh trăng
Ánh trăng cũng hướng về phía trước để chiêm ngưỡng con người.

(Người ngắm trăng qua cửa sổ
Trăng ngó qua khe cửa nhìn nhà thơ)

Bác yên bình, hòa mình vào việc ngắm ánh trăng sáng qua cửa sổ. Dù bị giam trong không gian chật hẹp của bốn bức tường, nhưng không có gì ngăn cản được cảm xúc mãnh liệt đang trỗi dậy trong Người. Bác để hồn mình lảo đảo theo ánh trăng và truyền tải vào đó khao khát tự do vô biên. Đôi lúc, trong im lặng, lời thì thầm tâm tình: “Trăng ơi, trăng có hiểu được lòng yêu trăng của ta không?”. Sự thật lòng chân thành và sâu sắc đã được trăng hiểu và đồng cảm. Ánh trăng bỗng chốc trở nên sống động và linh hoạt hơn: “Trăng ngó qua khe cửa nhìn nhà thơ”. Trước vẻ đẹp của ánh trăng, sự hiện thực u ám và tối tăm của nhà tù dường như tan biến, nhường chỗ cho một sự hòa quyện thiêng liêng giữa nhà thơ tự do và thiên nhiên bất diệt. Bác nhìn chăm chú vào ánh trăng trong đêm lao tù, như thể đã trải qua rất nhiều lần, trong những hoàn cảnh khó khăn, Người vẫn dành tâm trí cho cái đẹp của cuộc sống.

Trong toàn bài thơ, không có một tiếng ồn ào nào, một âm thanh nào dù là nhỏ nhất. Sự yên bình đó làm nổi bật sự sâu sắc của tâm hồn con người, tâm hồn của một nhà văn. Người ngắm trăng, trăng lại nhìn người, trong sự yên bình đó, nói lên vô vàn điều. Trong đó, bài “Ngắm trăng” của nhà thơ - người chiến sĩ Hồ Chí Minh, với vẻ đẹp đơn giản nhưng lạ lùng. Bốn câu, hai mươi tám chữ, ngắn gọn nhưng chứa đựng những ý nghĩa sâu sắc về đạo đức, phẩm giá và phong cách của một con người đích thực.

.....

Phân tích bài thơ 'Vọng Nguyệt' (Ngắm Trăng)

Hồ Chí Minh (1890-1969) là một lãnh đạo kiệt xuất và vĩ đại nhất trong lịch sử dân tộc Việt Nam. Không chỉ nổi bật với vai trò chính trị, quân sự, và cách mạng, Hồ Chủ tịch còn là một nhà văn hóa lớn, góp phần cho văn chương dân tộc. Sự nghiệp văn chương của Người luôn đồng hành và phục vụ cách mạng, là vũ khí trong chiến đấu, bộc lộ tư tưởng, tinh thần yêu nước, và tấm lòng với nhân dân. Đồng thời, bộc lộ những phẩm chất tâm hồn đáng quý. Một trong những tác phẩm đáng chú ý nhất của Bác là bài thơ Ngắm trăng (Vọng nguyệt) trích từ tập Nhật ký trong tù.

Nhật ký trong tù là tập thơ gồm 134 bài viết trong quãng thời gian bị bắt giam và chuyển lao qua nhiều nhà giam của tỉnh Quảng Tây, Trung Quốc vào năm 1942. Mặc dù viết với mục đích 'ngẫm nghĩ để giải tỏa', nhưng chúng ta vẫn nhìn thấy được tinh thần lạc quan, yêu đời, ý chí cách mạng, và vẻ đẹp tâm hồn cao quý của Bác. 'Vọng nguyệt' là một trong những bài thơ tiêu biểu nhất cho tinh thần lạc quan, phong thái ung dung và tấm lòng yêu thiên nhiên sâu sắc của Hồ Chủ tịch.

So sánh giữa bản dịch thơ của Nam Trân một dịch giả thơ cổ uy tín và bản gốc của Bác, có thể nhận thấy đây là một bản dịch hay nhưng vẫn chưa phản ánh được hết ý nghĩa của bài thơ. Mặc dù dịch thơ Hán không dễ dàng, đặc biệt là với thơ của Bác, nhưng trong trường hợp này, việc dịch càng trở nên khó khăn hơn. Trong câu thơ đầu tiên 'Trong tù không có rượu cũng không có hoa', bản dịch này hoàn toàn sát nghĩa, bộc lộ hoàn cảnh hiện tại của thi nhân. Nếu ngắm trăng có rượu và hoa, thì không còn thú nào trên đời cao quý bằng. Đối với Hồ Chí Minh, việc ngắm trăng trong tù, nơi tối tăm, chật hẹp, là thách thức lớn. Dù trong hoàn cảnh khó khăn, tâm hồn Bác vẫn không ngừng tràn đầy yêu thương và lạc quan, thả hồn vào thiên nhiên, tận hưởng vẻ đẹp của ánh trăng.

Trong hai câu thơ tiếp theo:

'Người nhìn về phía trước để ngắm trăng
Trăng hướng về phía trước để ngắm con người'

Ở đây, ta có thể thấy cấu trúc đối chiếu, làm cho bài thơ trở nên linh hoạt và sâu sắc hơn. Tuy nhiên, trong bản dịch thơ:

'Người nhìn trăng qua cửa sổ
Trăng chiếu sáng vào nhà thơ'

Mặc dù ý nghĩa không bị mất, nhưng sức lôi cuốn và nghệ thuật của bài thơ giảm đi, khiến cho nó mất đi phần hấp dẫn và sự ngắn gọn của thể thơ tứ tuyệt. Chưa kể, từ 'song' được dịch thành 'chiếu sáng', khiến cho câu thơ mất đi sự tinh tế và thêm vào sự hài hước, nếu như đó là một phần của tính cách của Hồ, thì không phải là ý định của Người trong bài thơ này, đặc biệt là trong bối cảnh tĩnh lặng của việc ngắm trăng.

Trong tình trạng tù đày như vậy, nhưng nhà cách mạng vẫn nhẹ nhàng nhìn ra cửa sổ, tạo ra một 'vượt ngục tinh thần', để kết nối với thiên nhiên, để tâm hồn hòa mình với ánh trăng bên ngoài. Và ngược lại, ánh trăng không quan tâm đến song sắt của nhà tù, tìm đường vào với nhà thơ, hội ngộ như những người bạn tri kỷ. Việc sử dụng cấu trúc đối chiếu của Hồ Chí Minh mang lại cảm giác khó diễn đạt, dường như có một sự hiểu biết sâu sắc giữa con người và trăng, một sự thấu hiểu từ cả hai phía, đó là một tình cảm tuyệt vời giữa những người bạn thân thiết. Không chỉ thế, trong hai câu thơ này còn thể hiện lòng tự do và ý chí cách mạng mạnh mẽ của nhà thơ, với nhà tù là biểu tượng của sự trói buộc và tối tăm, trong khi ánh trăng là biểu tượng của sự tự do và tươi sáng vĩnh cửu. Và tinh thần của người tù luôn lạc quan, mạnh mẽ, luôn hướng về tự do, cũng như tinh thần của Hồ Chí Minh luôn tự do, luôn trung thành với cách mạng và đất nước, luôn đắm chìm trong vẻ đẹp của thiên nhiên.

Bài thơ Ngắm Trăng (Vọng nguyệt) là một trong những tác phẩm nổi bật và đáng chú ý nhất trong sự nghiệp thơ của Hồ Chí Minh. Nó bộc lộ tinh thần kiên cường, ý chí cách mạng phi thường của Người trước cuộc sống lao tù, cũng như lòng khao khát tự do và tình yêu thiên nhiên sâu sắc, tinh thần lạc quan và yêu đời, không ngừng hòa mình vào thiên nhiên dù trong hoàn cảnh khó khăn của tù đày. Bài thơ cũng là một minh chứng cho tài năng sáng tác đặc biệt của Hồ Chí Minh - một chiến sĩ cách mạng và cũng là một nhà thơ xuất sắc.

...'