TOP 8 bài Phân tích Trong lòng mẹ ngắn gọn, đặc sắc nhất, sẽ giúp các bạn học sinh lớp 8 hiểu sâu hơn về đoạn Trong lòng mẹ của mình để nhanh chóng hoàn thiện bài văn phân tích.
Đoạn Trong lòng mẹ của Nguyên Hồng mang lại những cảm xúc chân thực, tươi đẹp nhất về tình mẫu tử thiêng liêng, cao quý. Mời các bạn tham gia 8 bài phân tích Trong lòng mẹ ngắn gọn dưới đây để nâng cao kiến thức môn Văn 8.
Dàn ý phân tích đoạn Trong lòng mẹ
1. Giới thiệu bài
Giới thiệu về tác giả Nguyên Hồng, tập truyện Những kỷ niệm thơ ấu và đoạn trích từ Trong lòng mẹ.
2. Phần chính
a. Tuổi thơ khó khăn của Hồng
Là đứa trẻ sinh ra trong một gia đình không có tình thương: bố mất sớm vì nghiện ma túy; mẹ phải rời xa để kiếm sống; em sống cùng với người cô nghiệt ngã.
b. Cuộc trò chuyện giữa Hồng và bà cô
Nhân vật bà cô
- Tìm mọi cách để vu khống mẹ Hồng, đổ oan cho em, gieo rắc vào đầu em những suy nghĩ tiêu cực, để em cảm thấy lạc quan và hận mẹ.
- Phóng đại tình huống sống của mẹ Hồng ở xa và tưởng tượng ra chuyện mẹ em có thai để làm em đau lòng.
- Khi thấy Hồng buồn bã và chuẩn bị khóc, bà tiếp tục đổ thêm dầu vào lửa bằng cách nói thêm những lời độc ác.
→ Một con người tàn ác, không lòng trắc ẩn thậm chí còn với chính đứa cháu của mình.
Nhân vật bé Hồng
- Trải qua những khó khăn, xa cách với mẹ và em, chịu đựng sự tàn nhẫn của người cô.
- Khi người cô đẩy sâu vào nỗi đau, thiếu vắng tình mẫu tử: em im lặng không nói lên điều gì.
- Khi người cô đổ oan cho em, đưa ra những ý nghĩ xấu xa rằng mẹ đã bỏ rơi em và có thai ở Thanh Hóa: trong lòng em tự hào với mẹ, luôn giữ vững niềm tin yêu vào mẹ của mình.
- Sự tức giận lên đến cực điểm, em phẫn uất hơn những lời lẽ bỉ ổi và cảm giác khổ đau đã gieo rắc lên cuộc sống của mẹ, em ước mình có thể làm tổn thương tất cả những điều xấu xa đó → Tình yêu thương vô hạn với mẹ, mong muốn bảo vệ mẹ trước mọi điều ác độc.
Cuộc gặp gỡ của Hồng và mẹ
- Trong lòng em luôn khát khao gặp mẹ, khi nhận ra người ngồi trong chiếc xe giống như mẹ, em liền chạy theo → hình bóng mẹ luôn hiện hữu trong tâm trí em.
- Cảm giác bất an nếu không phải mẹ mình, nhưng trên hết là sự nhớ mong về mẹ.
- Khi nhận ra đó là mẹ mình: em lao tới, òa khóc nức nở, biểu hiện sự phấn khích, hạnh phúc lên đỉnh điểm.
- Ân cần ôm mẹ trong lòng để cảm nhận tình thương, sự ấm áp. Em nhận ra mẹ không bao giờ tồi tệ như lời người cô nói mà vẫn giữ được vẻ đẹp tự nhiên như thuở trước.
- Những lời bất lương vang vọng trong tai nhưng sớm tan biến chỉ còn lại tình yêu và hạnh phúc.
→ Tình cảm mẫu tử thiêng liêng là sức mạnh giúp Hồng vượt qua mọi khó khăn.
3. Tổng kết
Tôn vinh giá trị của tác phẩm.
Phân tích đoạn Trong lòng mẹ - Mẫu 1
Được biết đến là một nhà văn tôn vinh phụ nữ và trẻ em, tác giả Nguyên Hồng đã tạo ra những tác phẩm đầy ý nghĩa, đặc biệt là với hình ảnh mẹ, người phụ nữ hiền hậu, và những đứa trẻ vô tội vạ, nhưng phải trải qua tuổi thơ đầy đau khổ. Một trong những thành tựu nổi bật nhất chính là tập hồi ký 'Những ngày thơ ấu', nơi tác giả ghi lại một cách chân thực và cảm động nhất về những kỷ niệm buồn của tuổi thơ, trong đó có đoạn 'Trong lòng mẹ' thể hiện sâu sắc tình yêu của cậu bé Hồng dành cho mẹ.
Đoạn 'Trong lòng mẹ' nằm trong chương IV của cuốn hồi ký 'Những ngày thơ ấu', tập trung vào việc mô tả cảnh đời thương của cậu bé Hồng: Bố mất sớm, mẹ phải xa nhà vì áp lực từ gia đình chồng. Bé sống cùng họ hàng bên nhà, nhưng cuộc sống ấy cũng không dễ dàng khi bà cô - người thân thiết nhưng lại tàn nhẫn, phát ngôn những lời đắng cay để thỏa mãn lòng ích kỉ, đố kỵ của mình, phá vỡ tình cảm giữa cậu bé và mẹ. Đây cũng là một trong những đoạn cảm động nhất trong tập hồi ký, khi làm nổi bật tình mẫu tử cao cả, tình yêu vô bờ bến của cậu bé Hồng.
Thông qua cuộc trò chuyện giữa bà cô và cậu bé Hồng, Nguyên Hồng không chỉ thể hiện một cảnh đáng thương, tình yêu mãnh liệt của cậu bé dành cho mẹ mà còn vẽ nên một cách sống động nét gian xảo, tàn nhẫn, lạnh lùng của bà cô.
Bà cô bé Hồng, người thân ruột của bé Hồng, theo lẽ thường, nên là người chăm sóc, che chở cho bé. Nhưng sự tàn nhẫn của bà cùng gia đình đã khiến mẹ bé phải ra đi, và bà còn không ngừng miệt thị, gieo rắc những lời độc ác về mẹ của bé. Trong cuộc trò chuyện, bà hỏi Hồng: 'Con muốn vào Thanh Hóa chơi với mẹ con không?' Nghe qua, có vẻ như đây là lời quan tâm, thăm hỏi của người cô. Nhưng, từ ngữ châm chọc, giả tạo cùng vẻ mặt 'rất kịch' của bà, có thể thấy đây là một người độc ác, thâm hiểm.
Bà không hỏi vì quan tâm, mục đích chính không chỉ làm sâu thêm nỗi đau của bé Hồng mà còn xúc phạm mẹ bé. Bằng cách kể chuyện thấy mẹ bé ở Thanh Hóa, với đứa trẻ mới sinh, bà có vẻ như muốn khơi dậy cảm giác tủi thân, bị bỏ rơi và mong muốn bé Hồng oán hận mẹ. Trước sự im lặng và nỗi đau của bé, bà không chỉ không thểo lòng thương hại mà còn thỏa mãn, buông lời cay độc. Khi đã đạt được mục tiêu, bà còn cố ý tỏ ra thương cảm, nhưng thực ra đầy đủ ý độc ác, nhẫn tâm: 'Gần rằm tháng tám, là giỗ đầu của con, mẹ con về cũng đỡ tủi cho con, và con cũng cần có họ, có hàng, mọi người hỏi đến thì sao'. Thái độ, lời nói của bà là biểu tượng cho định kiến khắc nghiệt, tàn nhẫn của xã hội xưa đối với phụ nữ.
Lời nói cay độc, tàn nhẫn của bà không làm bé Hồng oán ghét mẹ mà ngược lại làm bé thêm yêu thương mẹ. Trước câu hỏi của bà, bé Hồng nhận ra sự độc ác trong từng từ, thấy được sự giả dối trong thái độ của bà. Dù không trả lời nhưng khóe mắt của bé đã cay đắng, bé hiểu rằng mẹ sẽ quay lại, mẹ không bỏ rơi bé mà chỉ tạm thời để bé lại. Khi nghe bà nói mẹ bé đã đi với người đàn ông khác, thậm chí sinh em bé, Hồng đã khóc, không vì giận mẹ mà vì thương mẹ. Bé căm phẫn những hủ tục đã làm mẹ bé đau khổ, bé ước chúng như hòn gỗ, thủy tinh để có thể nghiến, căn đến khi tan vỡ mới thôi. Bé là một cậu bé nhạy cảm, đầy tình thương, trước những từ ác ý, bé vẫn tin tưởng, yêu mẹ.
Chi tiết bé Hồng gặp lại mẹ ở phần cuối của đoạn trích khiến người đọc xúc động.
Đoạn 'Trong lòng mẹ' đã mang đến cho người đọc những cảm nhận chân thực nhất về tình mẫu tử. Chúng ta không chỉ cảm động trước tình yêu của bé Hồng dành cho mẹ mà còn phẫn nộ với những con người ác ý, những hủ tục đã gây ra nhiều đau khổ cho phụ nữ xưa.
Phân tích đoạn trích Trong lòng mẹ - Mẫu 2
Nguyên Hồng viết về những người gặp khó khăn với tình cảm chân thành. 'Những ngày thơ ấu' của ông là tập hồi kí chứa đựng nhiều cảm xúc về tuổi thơ đầy gian khổ. 'Trong lòng mẹ' là chương IV của tập hồi kí, miêu tả cảm xúc sâu sắc của một đứa trẻ đối với mẹ.
Bé Hồng ra đời trong một cuộc hôn nhân không tình yêu. Người cha qua đời, mẹ bé phải ra đi, để lại bé sống trong cảnh cô đơn. Nguyên Hồng kể về sự cay đắng trong tuổi thơ, nhấn mạnh vào mối quan hệ giữa bé và mẹ.
Bà cô bé Hồng tàn ác khi nói về mẹ bé, cố tình làm tổn thương bé. Bé Hồng nhạy cảm và nhận ra ý độc ác của bà. Bé quyết không để bị làm tổn thương, tự tin nói không muốn vào Thanh Hóa vì mẹ sẽ về cuối năm.
Bà cố xoay vào trái tim đứa bé đang đau khổ. Bé nhận ra sự giả dối và cố ý trong lời nói của bà. Bé quyết định tin tưởng và yêu mẹ, không để bị lừa dối bởi bà.
Tuy nhiên, bà vẫn không từ bỏ, tiếp tục nói cười: 'Vào đi, tao đưa tiền tàu. Vào làm việc cho bà và thăm em bé đi'. Những cử chỉ và lời nói đó chỉ là giả dối, độc ác. Điều này cho thấy bà cố ý đẩy đứa cháu vào trò chơi của người lớn. Bà không chỉ cay đắng mà còn châm chọc, nhục mạ cháu. Điều này khiến niềm tin và tình mẫu tử của cháu bị phản bội.
Từ nỗi đau vì mẹ, bé Hồng căm ghét những cổ tục làm tổn thương mẹ chú. Sự thương yêu trỗi dậy trong lòng, giữa sự phẫn uất: 'Giá những cổ tục là hòn đá, mẩu gỗ, tôi sẽ phá vụn. Tác giả sử dụng các động từ mạnh mẽ để diễn đạt sự phẫn nộ của bé Hồng.
Trong xã hội cổ đại, nhiều phụ nữ phải chịu nhiều đau đớn vì những quy định cứng nhắc. Tác giả bênh vực phụ nữ và chỉ trích những hành động tàn nhẫn. Hành động và lời nói của bà cô là minh chứng cho bản chất độc ác của mình.
Cảnh hai mẹ con gặp nhau được mô tả cảm động. Bé Hồng rơi nước mắt trong niềm vui khi gặp mẹ. Tình thương yêu dâng trào, làm tan biến những khổ đau đã trải qua. Bé nhận ra sự ấm áp trong vòng tay mẹ.
Nhà văn đã mô tả một cảnh đẹp đẽ của tình thương gia đình. Bé Hồng hạnh phúc khi gặp mẹ, nhận ra vẻ đẹp của mẹ. Đó là khoảnh khắc đáng nhớ trong cuộc đời bé.
Tất cả những cảm xúc ấy chỉ có khi đứa con yêu thương mẹ hết lòng. Được gặp mẹ là hạnh phúc lớn lao, là niềm vui mãnh liệt. Được ôm vào lòng mẹ, bé Hồng quên hết mọi thứ. Lời thăm hỏi giữa hai mẹ con chỉ là những âm thanh hạnh phúc, bé Hồng không nhớ rõ. Tình thương yêu mẹ là điều quan trọng nhất trong tâm hồn bé Hồng. Tình thương mẹ đã giúp bé nhìn nhận cuộc sống một cách đúng đắn. Dù cảnh ngộ có khó khăn thế nào, tình mẫu tử vẫn luôn rực cháy. Chúng ta càng yêu quý bé Hồng, càng trân trọng tình mẫu tử.
Bằng cách viết nhẹ nhàng và sâu lắng, Nguyên Hồng đã khiến người đọc “ôm tim mình” mà khóc. “Trong lòng mẹ” luôn để lại trong lòng người những cảm xúc ngọt ngào nhất.
Phân tích đoạn trích Trong lòng mẹ - Mẫu 3
Một trong những nhà văn gây ấn tượng mạnh với tôi chính là Nguyên Hồng. Trang văn của ông luôn chứa đựng một tình cảm bình yên đặc biệt, đưa ta trở về với tuổi thơ hồn nhiên, được nghỉ ngơi sau những lo toan cuộc sống, được ngập tràn trong tình yêu mẹ. Tác phẩm tiêu biểu là “Những ngày thơ ấu”.
Trong mỗi trang văn, đều hiện hữu bóng dáng của Nguyên Hồng, vì tuổi thơ đầy bi thương của ông là nguồn cảm hứng cho việc sáng tác.
“Trong lòng mẹ” thuộc chương VI của “Những ngày thơ ấu”, kể về cuộc sống cơ cực, thiếu thốn tình yêu của bé Hồng. Hàng ngày, cậu phải chịu sự ghẻ lạnh, đày nghiến và mỉa mai từ người cô và họ hàng bên nhà nội. Bên cạnh đó là hình ảnh một người mẹ nghèo khổ với tình yêu thương con vô bờ bến. Bé Hồng sinh ra trong một cuộc hôn nhân không hạnh phúc. Bố cậu là kẻ nghiện ngập, rời bỏ cậu và mẹ để lại cuộc sống khó khăn và đầy đau thương. Cuối cùng, mẹ Hồng phải xa con để cầu sống.
Nguyên Hồng mở đầu đoạn văn nhẹ nhàng, đầy cảm xúc: “Tôi đã cất chiếc khăn tang bằng vải màn đi. Không phải vì tang thầy tôi mà là vì tôi mới mua được chiếc mũ trắng và quấn băng đen. Gần ngày giỗ thầy, mẹ tôi vẫn chưa về”. Hình ảnh “khăn tang” trắng làm đau lòng người đọc. Bé Hồng luôn mong ngóng mẹ trở về trong ngày giỗ của cha. Tác giả miêu tả cảnh mẹ “bán bóng đèn và vàng hương ở chợ”, tất cả để kiếm sống và quay trở lại.
Bé Hồng sống với bà cô đầy đau khổ, ghẻ lạnh, luôn nghe những lời độc địa về mẹ. Bà cô hiện thân cho một xã hội độc ác, nhiều hủ tục, và bé Hồng là nạn nhân của sự bất công. Một lần, bà cô hỏi Hồng có muốn thăm mẹ không, câu hỏi ẩn chứa nhiều ý. Bé Hồng run rẩy nhưng nhận ra bà cô không tốt và chỉ biết cúi đầu. Nỗi đau của mẹ bị xã hội đè bẹp khiến cậu thương mẹ hơn. Dù bà cô có nói xấu về “em bé” nhưng cậu vẫn mong mẹ trở về.
Trong đoạn này, khoảnh khắc mẹ và con gặp nhau là điểm cao trào của tình cảm. Tiếng gọi “Mợ! Mợ! Mợ ơi” khi thấy một người giống mẹ làm lòng bé xúc động. Khoảnh khắc ôm mẹ làm đau lòng độc giả. Tác giả diễn tả cảnh bé ôm mẹ, cảm nhận được tình thương từ bàn tay mẹ và nước mắt không thể cầm nổi.
Một tiếng gọi đầy tình yêu khi thấy người giống mẹ khiến bé Hồng xúc động. Tình thương kìm nén bấy lâu nay bùng phát thành tiếng. Bé được ôm vào lòng mẹ làm người đọc rơi nước mắt. Tác giả diễn tả cảnh bé ôm mẹ, cảm nhận được sự êm đềm và thương yêu vô bờ bến từ người mẹ.
Cuộc gặp định mệnh khiến tình cảm sâu đậm hơn. Có thể nói đến đây, người đọc thở phào nhẹ nhõm vì cậu bé cuối cùng được nhận lấy tình yêu thương. Không có sức mạnh nào có thể cản trở tình cảm thiêng liêng ấy.
Bằng cách viết nhẹ nhàng, sâu lắng, và diễn tả tâm lí sắc nét, tác giả đã làm người đọc “ôm tim mình” và khóc. “Trong lòng mẹ” luôn gợi lên trong người đọc một tình cảm thiêng liêng, chân thành nhất.
Phân tích đoạn trích Trong lòng mẹ - Mẫu 4
“Những ngày thơ ấu” của Nguyên Hồng là tập hồi kí kể về những tháng ngày tuổi thơ cay đắng và khắc nghiệt của tác giả - một tuổi thơ mồ côi, chịu nhiều khó khăn. Trong tác phẩm, đoạn trích “Trong lòng mẹ” làm cho người đọc cảm động nhất. Nó cho thấy sự đau lòng và khao khát tình mẫu tử của bé Hồng.
Đoạn đầu của đoạn trích mô tả về chiếc khăn tang và tin tức về mẹ của nhân vật khiến người đọc hiểu rõ hoàn cảnh của bé Hồng. Cha mất, mẹ đi tha hương, bé sống với họ hàng trong sự lạnh lùng. Bà cô bé Hồng, không phải là người hiền lành, gọi bé đến và hỏi liệu bé có muốn thăm mẹ không.
Là một đứa trẻ nhạy cảm, Hồng có khả năng nhận biết ác ý trong lời nói và nụ cười giả dối của bà cô. Gia đình họ nội của Hồng không ưa mẹ bé, luôn tìm cách nói xấu để khiến bé ghét mẹ. Dù người khác có nói xấu về mẹ bao nhiêu, trong tâm trí Hồng, hình ảnh của mẹ luôn hiện với vẻ mặt buồn và hiền từ. Là một đứa trẻ thông minh và yêu mẹ, Hồng luôn tin rằng tình thương và lòng kính mến mẹ không thể bị xâm phạm.
Khi bà cô hỏi xem bé muốn vào hay không, Hồng từ chối và tin tưởng rằng mẹ sẽ trở về. Một câu trả lời cho thấy Hồng không chỉ thông minh và dũng cảm mà còn rất yêu mẹ, luôn bảo vệ mẹ trước mọi khó khăn.
Khi bà cô nói về 'em bé' của mẹ Hồng, đau đớn của Hồng trỗi dậy. Cảm xúc đến nỗi nước mắt rơi xuống và cảm giác nặng trĩu lan tỏa. Hồng muốn bóp nát những nỗi đau mà mẹ phải chịu, để chúng biến mất mãi mãi. Sự so sánh độc đáo làm nổi bật sự căm phẫn của Hồng với những nghi lễ làm đau đớn mẹ.
Người đọc cảm động khi thấy tình yêu của hai mẹ con Hồng. Khi nhận ra người giống mẹ, Hồng không kìm nén mà chạy đến, dù có thể bị châm chọc. Tình yêu của Hồng dành cho mẹ đã đưa bé đi mà không thể ngăn lại.
Cuối cùng, hai mẹ con Hồng gặp nhau trong niềm vui. Mặc dù bà cô nói xấu, mẹ Hồng vẫn tươi sáng và tràn đầy hạnh phúc khi ôm con vào lòng. Được gặp con, ôm con, mẹ quên hết mọi khó khăn và cả mệt mỏi, trở nên tươi đẹp hơn bao giờ hết.
Nằm trong vòng tay mẹ, Hồng cảm nhận “Hơi thở của mẹ và mùi quần áo đang ôm mình lan tỏa, cùng với hương vị ngọt ngào của lá trầu” và cảm thấy ấm áp và yên bình. Trong khoảnh khắc đó, Hồng nhớ đến hình ảnh bé nhỏ, nằm sát vào lòng mẹ, nghe tiếng trái tim nhẹ nhàng đập, và tận hưởng cảm giác được mẹ vuốt ve, xoa xoa từ trán xuống cằm, và gãi nhẹ lưng, tất cả tạo nên một cảm giác êm đềm, an lành.” Đó chính là tình mẫu tử, vĩnh cửu và tinh tế!
Đọc đoạn “Trong lòng mẹ”, ta không chỉ đau lòng vì hoàn cảnh khó khăn của Hồng mà còn cảm thấy rõ ràng vẻ cao quý của tình mẹ.
Phân tích đoạn “Trong lòng mẹ” - Mẫu số 5
Mỗi khi mở sách “Những ký ức tuổi thơ” của Nguyên Hồng, tôi không đơn giản chỉ đọc, mà tôi để trái tim mình thấu hiểu, cảm nhận và tan chảy theo những dòng văn. Văn của ông làm động lòng người vì sâu sắc và chân thành. Đoạn “Trong lòng mẹ” trong cuốn “Những ký ức tuổi thơ” có lẽ là đoạn văn ấn tượng và gây ám ảnh nhất về tình mẹ, vĩnh cửu và không thể phai nhạt. Bằng cách tinh tế và sâu sắc, Nguyên Hồng đã dẫn dắt độc giả khám phá thế giới văn chương của mình bằng cảm xúc.
Nguyên Hồng không viết ra một câu chuyện hư cấu ảo diệu nào, mà ông dùng chính trải nghiệm, tuổi thơ đầy những khó khăn, đắng cay và nước mắt để khắc sâu trên giấy.
Chương IV của cuốn sách “Những ngày thơ ấu” là nơi tái hiện cuộc sống khó khăn, đầy thiếu thốn tình thương của bé Hồng. Hàng ngày, Hồng phải chịu đựng sự khinh thường, cay nghiệt và sự trêu ghẹo từ người phụ nữ bên cạnh gọi là “thầy”. Ngoài ra, còn có hình ảnh của người mẹ nghèo khổ, nhưng lại yêu thương con cái vô điều kiện.
Sinh ra trong một gia đình không hạnh phúc, bé Hồng phải đối mặt với cuộc sống cơ cực vì bố mẹ ly hôn. Cha của Hồng là một người nghiện ma túy, qua đời vì overdose, để lại cho mẹ con một cuộc sống đầy khó khăn và bất hạnh. Cuối cùng, mẹ Hồng phải rời xa để tìm kiếm cơ hội sống tốt hơn, để lại Hồng phải đối mặt với sự cô đơn và khó khăn với người dì.
Nguyên Hồng bắt đầu câu chuyện bằng cách nhấn mạnh vào những khắc khoải nhẹ nhàng, đầy tiếc nuối: “Tôi đã bỏ chiếc khăn tang từ vải màn đi rồi. Không phải vì tang lễ của thầy, mà chỉ vì tôi mới có thể mua được chiếc mũ trắng và quấn băng đen. Gần ngày giỗ của thầy, mẹ tôi ở Thanh Hóa vẫn chưa trở về”. Một chuỗi kí ức đau lòng bắt đầu từ “chiếc khăn tang” trắng, làm cho độc giả cảm thấy rất tiếc nuối. Bé Hồng luôn mong chờ mẹ quay về trong ngày giỗ của thầy. Đọc giả được biết mẹ đang “bán bóng đèn và vàng hương ở chợ”, tất cả chỉ để kiếm tiền sống và trở về.
Bé Hồng phải sống với người dì độc địa, lạnh lùng, luôn dùng những lời độc ác nhất để nói về mẹ của bé, làm cho đứa trẻ cảm thấy thiếu thốn tình thương mẹ. Người dì là biểu tượng của xã hội phong kiến tàn bạo, đầy bất công và đau đớn, trong khi bé Hồng là biểu tượng của những người ở đáy xã hội, phải chịu đựng sự đàn áp và không công bằng nhất.
Một lần, người dì gọi bé Hồng lại và hỏi: “Con có muốn đi Thanh Hóa thăm mẹ không?”, một câu hỏi đầy ý nghĩa, khiến con tim của đứa trẻ đang run rẩy và cảm thấy lo lắng, nhưng vẫn gật đầu đồng ý. Đọc giả cảm nhận được sự đấu tranh nội tâm đầy mâu thuẫn và kiềm chế “Tưởng về khuôn mặt buồn bã và lòng nhân từ của mẹ, và nghĩ về sự thiếu thốn một tình yêu thương ấm áp khiến tôi rơi nước mắt, tôi muốn trả lời là có. Nhưng, khi nhận ra sự độc ác trong giọng điệu và ánh mắt cười của người dì, tôi chỉ cúi đầu im lặng.
Biết rõ rằng khi nhắc đến mẹ, cô tôi chỉ muốn trói buộc tâm trí tôi bằng những nghi ngờ, để tôi ghê tởm và khinh miệt mẹ, một người phụ nữ đã phải đối diện với sự góa chồng, nợ nần và túng thiếu. Những lời này của bé Hồng như một lưỡi dao sâu đâm vào trái tim độc giả, khi suy nghĩ của một đứa trẻ trong hoàn cảnh khó khăn lại có thể sâu sắc như vậy. Bé Hồng phải trưởng thành với cuộc sống đầy cay đắng và thử thách.
Tâm trạng của bé Hồng trong đoạn này chứa đựng tình cảm yêu thương sâu sắc đối với người mẹ nghèo khổ đáng thương. Nỗi khổ của mẹ, những truyền thống cũ đã làm tan nát một người phụ nữ góa chồng, đẩy bà đến bước đường cùng. Bé yêu mẹ hơn cả, chỉ mong gặp lại mẹ là đủ. Với cách xây dựng tâm lý tinh tế, Nguyên Hồng đã khiến cho người đọc không thể kìm nén được cảm xúc. Vì vậy, khi nghĩ về mẹ, “Tôi im lặng, cúi đầu, giữ kín nỗi đau trong lòng, không để nó trỗi dậy trước mặt bà độc ác này, vì biết rằng nếu khóc, bà sẽ trêu chọc và châm chọc tôi hơn nữa.”
Khi bà cô nhắc đến “đứa bé”, cô nói về việc mẹ phải sinh em bé một cách lén lút, trước khi chưa kịp đưa chồng vào tang lễ, cô nói rằng mẹ là người phụ nữ xấu xa. Nhưng bé Hồng đã lờ đi những lời ác ý đó, vẫn yêu và thương mẹ không điều kiện.
Hình ảnh của người mẹ qua lời bà cô kể khiến bé Hồng cảm thấy đau lòng và cay đắng “Mẹ tôi ăn mặc rách rưới, khuôn mặt xanh xao, người gầy gò, khi bà ta thấy như vậy, bà ta thấy thương tình và hỏi thăm, mẹ tôi vội vàng rời khỏi, che đầu bằng chiếc nón”. Đặc biệt ở suy nghĩ tiếp theo, tác giả đã mô tả thành công tâm trạng của nhân vật “dường như những nghi lễ đã làm cho mẹ tôi như một viên đá hoặc một tảng thủy tinh, tôi quyết định đập nát và nghiền nát nó cho đến khi không còn gì.”
Sự kìm nén cảm xúc suốt thời gian dài đã khiến cho đứa trẻ không thể chịu đựng nổi, đành phải thả lỏng bằng cách suy nghĩ cứng rắn như vậy. Ngôn từ gần gũi, đơn giản nhưng sắc sảo đã phản ánh toàn bộ tâm trạng của một đứa trẻ bị kìm kẹp.
Trong đoạn này, tác giả đã thành công trong việc tái hiện tâm trạng của nhân vật bé Hồng thông qua việc sử dụng các động từ mạnh mẽ, ngôn ngữ sắc bén và phép đối lập tinh tế nhất. Phần thứ hai, ngôn từ trở nên ôn hòa hơn khi tái hiện lại cảnh gặp gỡ đầy cảm động giữa mẹ và bé Hồng sau bao xa cách. Đây là điểm cao điểm của cảm xúc, nơi nút thắt của tình cảm được mở ra để yêu thương lan tỏa.
Chỉ một tiếng gọi “Mợ! Mợ! Mợ ơi” khi nhìn thấy một phụ nữ giống mẹ là đủ để tình yêu trong bé Hồng trào dâng. Tình yêu bị kìm nén từ lâu giờ đã có cơ hội được thể hiện thành tiếng. Tiếng gọi của bé Hồng lúc ấy khiến độc giả cảm thấy đau lòng, xé toạc từng mảnh trái tim, từng sợi dây cảm xúc.
Tưởng tượng của bé Hồng khi nghĩ về viễn cảnh nếu đó không phải là mẹ thật là rất thú vị và đầy tư duy “cái sai đó không chỉ khiến tôi xấu hổ mà còn đau đớn tột cùng, giống như ảo giác của một dòng nước trong suốt chảy dưới bóng râm xuất hiện trước mắt của những người bộ hành bị mệt mỏi và ngã gục giữa sa mạc. Xe chạy rất chậm.” Phải sâu sắc, phải tinh tế như thế, tác giả mới có thể tưởng tượng phong phú và chính xác như vậy. Có lẽ do chờ đợi tình yêu quá lâu, quá nhiều nên một sai lầm nhỏ có thể khiến người ta rơi vào tuyệt vọng.
Khoảnh khắc bé Hồng được ôm vào lòng mẹ làm cho người đọc rất xúc động. Tác giả đã sử dụng những từ ngữ đẹp nhất, ngọt ngào nhất để diễn tả lại khoảnh khắc hiếm hoi, cảm động đó “Phải bé lại và lăn vào lòng một người mẹ, áp mặt vào ngực ấm của người mẹ, để bàn tay của người mẹ vuốt ve từ trán xuống cằm, và xoa nhẹ lưng cho, mới cảm nhận được sự êm dịu vô cùng từ người mẹ.” Câu này đã khiến không ít người rơi nước mắt vì tình yêu thương vô bờ bến của mẹ.
Cuộc gặp gỡ định mệnh, và tình cảm cũng trở nên sâu sắc và nặng nề hơn. Có thể nói đến đây, độc giả đã nhẹ nhõm vì tình mẫu tử cuối cùng cũng được thỏa mãn. Không có sức mạnh nào mạnh mẽ hơn sức mạnh của tình mẫu tử, không ai có thể ngăn cản được mẹ và con đoàn tụ.
Bằng cách viết dịu dàng và sâu lắng, cùng việc diễn đạt tâm trạng sâu sắc và bằng tình yêu thương không mờ mịt, Nguyên Hồng đã khiến người đọc “ôm tim” mà rơi nước mắt. “Trong lòng mẹ” luôn để lại trong lòng người những rung động ngọt ngào và chân thành nhất.
Phân tích đoạn trích Trong lòng mẹ - Mẫu 6
Nguyên Hồng sinh năm 1918, qua đời năm 1982, quê quán tại thành phố Nam Định. Trước Cách mạng tháng Tám 1945, ông sống chủ yếu ở Hải Phòng, trong một khu phố lao động nhỏ, nơi ông chứng kiến những khó khăn của cuộc sống. Nguyên Hồng là một nhà văn của những người “ở dưới đáy” xã hội. Viết về thế giới của những nhân vật đó, ông thường thể hiện niềm yêu thương sâu sắc và tôn trọng những phẩm chất đáng quý của họ. Văn của Nguyên Hồng tràn đầy tình cảm. Đó là giọng nói chân thành của một trái tim nhạy cảm trước nỗi đau và niềm hạnh phúc bình dị của con người.
Những ngày thơ ấu là tập hồi ký viết về tuổi thơ đau khổ của chính tác giả. Tác phẩm này gồm 9 chương, được đăng trên báo từ năm 1938 và xuất bản thành sách vào năm 1940. Trong lòng mẹ là chương 4. Bằng lời văn chân thực và đầy cảm xúc, tác giả kể lại nỗi đau buồn của tình yêu thương sâu sắc dành cho người mẹ của một đứa trẻ mồ côi sớm. Thông qua cảnh ngộ bi thảm và lòng tự ái đau khổ của chú bé Hồng, tác giả cũng cho chúng ta thấy bộ mặt vô cảm và tàn nhẫn của xã hội tư bản phong kiến. Những định kiến cổ hủ của tư sản nhỏ nhen đã cố tình phá vỡ tình mẫu tử thiêng liêng.
Đoạn trích này có thể chia thành hai phần. Phần 1 là cuộc trò chuyện giữa bà cô độc ác và chú bé Hồng. Ý nghĩa, cảm xúc của chú bé về người mẹ đáng thương. Phần 2 là cuộc gặp gỡ không ngờ với mẹ và cảm giác hạnh phúc không thể diễn tả của chú bé Hồng khi được ngồi trong lòng mẹ.
Chàng trai Hồng là kết quả của một cuộc hôn nhân ép buộc, thiếu đi tình yêu. Người cha già yếu bệnh của cậu luôn sống trong cô đơn và buồn phiền bên bàn đèn thuốc lá. Người mẹ trẻ đẹp luôn khát khao được yêu thương nhưng lại phải dày vò bên người chồng nghiện ngập. Gia đình chàng Hồng ban đầu giàu có về vật chất nhưng luôn cảm thấy lạnh lẽo, thiếu vắng âm thanh và tiếng cười.
Sau đó, người cha qua đời vì bệnh tật. Người mẹ không chịu được sự áp đặt khắc nghiệt từ nhà chồng nên buộc phải bỏ lại đứa con nhỏ, rời bỏ đi. Để Hồng phải sống với bà cô tàn nhẫn và độc ác. Như bao đứa trẻ khác, chàng trai yêu quý mẹ, mong muốn được ở bên cạnh mẹ nhưng lại phải giấu kín điều đó trong lòng, chỉ thỉnh thoảng mới để lộ ra. Vì vậy, tình yêu thương của Hồng dành cho mẹ càng trở nên sâu sắc hơn.
Bắt đầu từ đoạn trích, thông qua cách kể chuyện tự nhiên, chân thành, tác giả giúp độc giả hiểu rõ hơn về cảnh đời đầy bi thương của Hồng: Tôi đã tháo chiếc nơ tang bởi tôi đã có chiếc mũ trắng mới và băng đen để quấn. Sau đó, nhà văn mô tả về thời gian và hoàn cảnh sống của người mẹ khổ đau:
Gần đến ngày giỗ của thầy, mẹ tôi vẫn ở Thanh Hóa không trở về. Nghe nói mẹ tôi đi bán bóng đèn và tham gia các phiên chợ tỉnh, thậm chí còn bán vàng hương. Tôi nói 'nghe đâu' vì tôi nghe được tin đồn rằng mẹ và em trai tôi đang sống bằng cách đó.
Câu chuyện đã bắt đầu được kể. Nhân vật bà cô hiện ra và tính cách tàn ác, độc ác của bà ta càng lúc càng rõ nét. Bà ta cố ý kể cho Hồng biết về cảnh tương thương của mẹ cậu để sau đó cười nhạo, chế giễu, hưởng thụ trên nỗi đau của người khác:
Một ngày kia, người cô gọi tôi lại với vẻ mặt buồn cười và hỏi:
- Hồng ơi! Mày có muốn về Thanh Hóa chơi với mẹ mày không?
Nụ cười giả tạo của người cô đầy ác ý hiển nhiên. Nó giống như một lưỡi dao sắc bén cố ý chọc vào trái tim non dại của đứa trẻ mới mồ côi cha, phải xa lìa mẹ. Ban đầu, bé Hồng nên sẽ trả lời rằng muốn đi vì cảm thấy cô đơn, nhưng với sự nhạy cảm, bé ngay lập tức cảm nhận được sự độc ác trong lời nói và gương mặt cười giả của người cô. Do đó, bé chỉ có thể cúi đầu im lặng.
Phân tích đoạn Trong lòng mẹ - Mẫu 7
Nguyên Hồng được biết đến là một trong những tác giả hiện thực nổi bật trong văn học Việt Nam. Ông để lại một di sản văn học đồ sộ và đáng giá. Ông là người viết về những người cùng cảnh ngộ, có lòng đồng cảm và yêu thương sâu sắc, bảo vệ và ủng hộ những phẩm chất tốt đẹp trong họ. Những kỷ niệm từ tuổi thơ là tài liệu biểu hiện rõ nét phong cách của Nguyên Hồng: giản dị, chân thành, và đậm chất trữ tình. Trong đoạn Trong lòng mẹ, người ta thấy sự yêu thương sâu đậm của bé Hồng dành cho mẹ.
Hồng là hậu quả của một cuộc hôn nhân không hạnh phúc, cha mất sớm, mẹ buộc phải ra nước ngoài kiếm sống. Hồng trải qua cuộc sống cay đắng, lạnh leo, bên cạnh bà cô tàn nhẫn. Mặc dù xa mẹ, nhưng cậu luôn nhớ và yêu mẹ, mong ngày gặp lại. Tình yêu ấy được thể hiện qua cuộc trò chuyện với bà cô và khi bất ngờ gặp lại mẹ.
Trong tác phẩm, hai nhân vật chính là bà cô và Hồng. Qua ngôn ngữ, cử chỉ và tâm trạng, ta thấy được tính cách và cảm xúc của họ.
Bà cô là người thâm hiểm, độc ác. Trước tình huống của Hồng, bà ta hỏi: 'Hồng! Mày muốn về Thanh Hóa chơi với mẹ mày không?'. Lời hỏi đó không phải là quan tâm, mà chứa đựng sự độc ác, thâm hiểm của bà ta. Mọi hành động, lời nói của bà ta đều mang tính xúc phạm đến mẹ của Hồng. Bà ta là người tận dụng cơ hội để làm tổn thương Hồng và gây oán hận trong lòng cậu. Hồng mang trái tim nhân hậu, yêu thương mẹ sâu sắc.
Hồng là nhân vật chính, thể hiện tình yêu thương mẹ mãnh liệt. Trong cuộc trò chuyện với bà cô, cậu nhận ra sự độc ác sau giọng nói và khuôn mặt của bà cô. Cậu không đáp lại lời hỏi và giữ vững niềm tin vào mẹ. Khi gặp lại mẹ, cậu òa khóc và cảm nhận hơi ấm từ mẹ.
Tình yêu đó được thể hiện rõ khi Hồng gặp lại mẹ. Cậu vội vàng chạy theo và òa khóc khi biết đó là mẹ. Đó là những giọt nước mắt hạnh phúc sau những ngày dài xa cách. Cậu nằm trong lòng mẹ và cảm nhận hơi ấm từ mẹ.
Hình ảnh của mẹ trong trái tim của Hồng vẫn thân thuộc nhưng cũng mang một sự mới lạ: “vạt áo nâu”, “gương mặt tươi sáng với đôi mắt trong” vẫn ấm áp, quen thuộc. Nhưng từ mùi của quần áo đến hơi thở của mẹ đều “thơm tho lạ thường”. Cảm giác của tình mẫu tử mà từ lâu đã mất đi bây giờ lại hiện hữu ở khắp mọi nơi: “khi bàn tay của mẹ vuốt ve từ trán xuống cằm, và gãi rôm ở sống lưng cho, tôi cảm nhận được sự êm dịu vô cùng của mẹ”. Lúc này, chỉ còn tình mẹ con, tình mẫu tử thiêng liêng còn tồn tại thì những lời nói độc ác của bà cô đều tan biến hết.
Nghệ thuật mô tả tâm lý nhân vật thông qua việc xây dựng tình huống, ngôn ngữ và cử chỉ của họ. Kỹ thuật tăng tiến độc đáo, khi sự độc ác của bà cô ngày càng gia tăng thì tình yêu thương, sự bảo vệ của Hồng đối với mẹ cũng ngày một nhiều hơn. Các hình ảnh so sánh đặc biệt thể hiện được cảm xúc và tình yêu thương mẹ mãnh liệt của Hồng. Câu chuyện đậm chất trữ tình được thể hiện rõ qua tình huống, nội dung và ngôn ngữ truyện kể giàu cảm xúc, đầy chất thơ.
Chỉ với một phần trích ngắn nhưng cũng đủ để người đọc cảm nhận được tình cảm mẫu tử thiêng liêng, sâu sắc mà Hồng dành cho mẹ. Không chỉ vậy, tác phẩm còn thể hiện sự đồng cảm và lên án những hủ tục phong kiến đã gây ra nỗi đau khổ cho phụ nữ, đẩy họ vào cảnh khốn khổ.
Phân tích đoạn trích Trong lòng mẹ - Mẫu 8
Nhẹ nhàng và sâu lắng, văn của Nguyên Hồng từ từ chảy vào trái tim của người đọc như dòng nước sống mát lành. Nguyên Hồng là một người như vậy, kể về cuộc đời của mình để cảm xúc có thể được truyền đạt một cách chân thực nhất. Điều này được thấy rõ trong đoạn trích “Trong lòng mẹ” từ tập hồi kí “Những ngày thơ ấu” viết năm 1938, xuất bản năm 1940. Câu chuyện về cậu bé Hồng, hay nói cách khác, về chính tác giả.
Hồng là đứa trẻ phải chịu nhiều khổ đau, đáng thương: là kết quả của một cuộc hôn nhân tan vỡ, cha mất, mẹ bỏ đi nước ngoài, Hồng lớn lên trong sự lạnh lùng của gia đình. Em bị tiếp xúc với những quan niệm cũ rích, định kiến về mẹ, làm cho em phải từ bỏ tình yêu của mình. Trong chương IV - “Trong lòng mẹ”, ta có thể cảm nhận được sự tàn nhẫn đó qua lời nói của người cô. Hoàn cảnh đó khiến em vừa đáng thương lại vừa đáng quý, bởi vì em vẫn giữ nguyên tình thương cho mẹ.
Trong đoạn trích “Trong lòng mẹ”, ta nhận ra nhiều điều: sự tàn nhẫn của những định kiến, sự bi kịch của trẻ em, của phụ nữ trong thời kỳ đó. Nhưng quan trọng nhất là tình yêu thương trong sáng của trái tim trẻ thơ. Một đoạn trích rất đáng quý! Trước hết, chúng ta nghiên cứu cuộc trò chuyện giữa Hồng và người cô ruột. Dễ dàng nhận ra rằng, người cô luôn nắm quyền kiểm soát, để tiếp tục truyền bá những niềm tin tiêu cực về mẹ của em.
Khi bắt đầu với câu: - Hồng! Mày muốn về Thanh Hóa thăm cô mày không? Dường như là một đề xuất tốt, nhưng trong câu nói ấy chứa đựng nhiều tinh khiết, và trên khuôn mặt là một nụ cười rất giả tạo. Người cô ấy như muốn làm sâu thêm vào nỗi đau vẫn còn của Hồng, để đứa trẻ phải đau khổ, phải đau đớn. Nguyên Hồng gọi đó là “những lời nói độc ác” của xã hội phong kiến một thời. Người cô luôn cố tình nhắc đến những từ như “phát tài”, “đứa bé” để Hồng ghét bỏ mẹ, coi mẹ là người đáng khinh. Lời lẽ ấy, thực sự độc ác và khinh biết nhường nào. Người cô chính là biểu tượng của một xã hội phong kiến lạc hậu, áp đặt lấy niềm vui ít ỏi của con người mà Nguyên Hồng viết về tuổi thơ của mình, cũng như là để lên án một thời kỳ.
Tuy nhiên, trong cuộc trò chuyện ấy, ta vẫn thấy một Hồng trẻ con luôn giữ trong trái tim mình một niềm tin vững chắc về mẹ. Hồng nhanh chóng nhận ra ý đồ độc ác của người cô, nên chỉ im lặng không trả lời. Em căm ghét xã hội, cái định kiến ấy đến nỗi: “Giá những lễ nghi đã làm tổn thương mẹ tôi là một vật như đá hay thủy tinh, đầu gỗ, tôi sẽ cắn nát, nhai nát, nghiến nát cho kỳ vụng vỡ mới dứt.” Vì yêu thương mẹ, vì tiếc nuối mà trong lòng đã nuôi dưỡng sẵn sàng tức giận, căm hận về xã hội bị đảo lộn này. Những giọt nước mắt của Hồng rơi, khiến chúng ta cũng không thể nhịn được nước mắt trước nỗi đau của em. Nghe những từ “đứa bé”, “phát tài”, hoặc về hoàn cảnh thực tế của mẹ, em không hề dám suy nghĩ trách móc mẹ. Em yêu mẹ vì phải trốn chạy, phải xa con, xa quê hương để sống một cuộc sống mới.
Tình yêu đó quá lớn lao, nó giúp em vững bước trước những định kiến cay nghiệt của người cô. Trong phần thứ hai của đoạn trích, khi Hồng gặp lại mẹ, chúng ta mới thực sự nhận ra tình mẫu tử thiêng liêng đến đâu. Chợt thấy bóng dáng của mẹ, em vội vàng chạy theo, như một người đang đi kiếm nước giữa sa mạc. Hình ảnh so sánh đã chứng minh rằng, người mẹ đối với em quan trọng đến đâu. Khi được ôm vào lòng mẹ, những cảm xúc nguyên thủy nhất, trong sáng nhất bùng lên giữa hai mẹ con. Nước mắt em rơi lã chã, là nước mắt của tiếc nuối, nhớ nhung và hạnh phúc. Em chôn đầu vào lòng mẹ, để mẹ vuốt ve, xoa đầu. Em nhớ về những ngày xưa được bế vào lòng mẹ, được mẹ gãi rôm,...
Khi đó, người mẹ không thể nén nổi xúc động, nước mắt rơi lã chã, cô ấy dùng vạt áo nâu lau khô nước mắt cho con. Người phụ nữ dám rời bỏ những định kiến để tìm kiếm hạnh phúc cho bản thân, dù phải trải qua nhiều gian khổ và tổn thương, cũng không bao giờ quay lại với cái quê nhà ấy. Nay, khi gặp lại con, người mẹ vẫn cảm động đến nỗi không thể nói nên lời. Giữa mẹ và con bây giờ, không còn những lời của người cô, không còn những định kiến độc ác, chỉ còn tình mẫu tử thiêng liêng và trọn vẹn. Qua đoạn trích đó, ta hiểu thêm nỗi lòng của Nguyên Hồng.
Một con người đã trải qua tuổi thơ đầy khổ đau đã chôn vùi nỗi đau ấy vào trong từng trang sách. Chính vì vậy, đoạn trích hiện lên vô cùng chân thực, khiến cho nước mắt của người đọc rơi lã chã. Điều này chứng minh tài năng của nhà văn. Ông đã phân tích tâm lý nhân vật một cách sắc bén, khiến cho nhân vật hiện lên trước mắt như một con người thực sự. Đó chính là lý do tác phẩm vẫn sống mãi đến ngày nay.
“Trong lòng mẹ” và “Những ngày thơ ấu” sẽ luôn vang lên trong cuộc sống như những giai điệu ca ngợi về tình yêu thương, tình mẫu tử thiêng liêng bất diệt như vậy!