Đánh giá Tiếng nói của văn nghệ của Nguyễn Đình Thi với 7 mẫu ví dụ ngắn gọn, mang đậm bản sắc, giúp học sinh lớp 9 hiểu sâu hơn về sức ảnh hưởng, tầm quan trọng của văn nghệ trong cuộc sống con người.
Bài luận 'Tiếng nói của văn nghệ' của Nguyễn Đình Thi, viết năm 1948 và được xuất bản trong cuốn 'Mấy vấn đề văn học' (năm 1956), giúp chúng ta nhận thức rõ hơn về vai trò quan trọng của văn nghệ trong cuộc sống. Hãy cùng theo dõi bài viết dưới đây của Mytour để có cái nhìn sâu sắc hơn về môn Văn 9:
Dàn ý Đánh giá bài Tiếng nói của văn nghệ
1. Khai mạc
Thông tin về tác giả:
- Nguyễn Đình Thi sinh ra ở Hà Nội, là thành viên của Tổ chức Văn hóa cứu quốc do Đảng Cộng sản thành lập.
- Ông có đa dạng hoạt động văn nghệ: viết văn, thơ, sáng tác nhạc, viết kịch, viết bài phê bình và lý luận.
Giới thiệu về tác phẩm:
- Tiểu luận 'Tiếng nói của văn nghệ' của Nguyễn Đình Thi viết năm 1948 và được xuất bản trong tuyển tập “Mấy vấn đề văn học” (năm 1956)
- Bài viết phản ánh tầm quan trọng của văn nghệ, sức ảnh hưởng và sức mạnh kỳ diệu của văn nghệ đối với cuộc sống con người.
2. Phần chính
2.1. Bản chất của tiếng nói trong văn nghệ:
- Thể hiện một cách sống động và chi tiết
- Nội dung tiếng nói của văn nghệ là cái nhìn sâu sắc vào cuộc sống tình cảm của con người qua góc nhìn và cảm xúc cá nhân của tác giả.
- Tác giả cũng nhấn mạnh vai trò của người nghệ sĩ là mở ra một cái nhìn mới mẻ, cuộc sống tinh thần hướng tới đẹp - thiện - tốt. Việc tạo ra cái đẹp, cái hay là trách nhiệm thiêng liêng, nhiệm vụ của nghệ thuật - người nghệ sĩ.
=> Từ đó, nội dung tiếng nói của văn nghệ chính là những suy nghĩ, thông điệp ý nghĩa của người nghệ sĩ được gửi gắm vào tác phẩm nhằm mục đích tốt lành cho cuộc sống con người.
2.2. Sức mạnh kỳ diệu của văn nghệ:
- Văn nghệ là nguồn cảm hứng giúp con người hưởng thụ cuộc sống, nuôi dưỡng ước mơ và nuôi lớn hy vọng trong tâm hồn.
- Văn nghệ có thể giao tiếp với mọi tầm hồn của chúng ta, không chỉ là những người có trí tuệ, mà còn là tất cả chúng ta.
- Chỗ đứng của văn nghệ nằm ở ngã tư tâm hồn con người và cuộc sống đời thường, trong sản xuất, làm việc hàng ngày, và mọi khía cạnh của cuộc sống.
- Với tiếng nói của văn nghệ, người đọc được hòa mình trong từng chi tiết nghệ thuật, làm xúc động cảm xúc và tinh thần. Điều này tạo ra sự động viên, sự chạm động đối với người đọc, người nghe, người xem.
=> Văn nghệ là nguồn cảm hứng giúp con người trải nghiệm cuộc sống một cách sâu sắc hơn và phát triển tâm hồn mình.
3. Tổng kết
- Nghệ thuật: với lối viết sắc sảo, tràn ngập hình ảnh và cảm xúc
- Bài tiểu luận là một dây liên kết tinh tế giữa nghệ sĩ và độc giả qua những cảm xúc sâu lắng của trái tim. Từ đó, chúng ta nhận ra rằng văn nghệ là nguồn động viên và cảm hứng giúp con người trải nghiệm cuộc sống đầy đủ hơn và phát triển bản thân hơn.
Phân tích tác phẩm Tiếng nói của văn nghệ - Mẫu 1
Nguyễn Đình Thi sinh năm 1924 và qua đời năm 2003. Ông không chỉ là một nhà văn mà còn là một nhạc sĩ nổi tiếng trong thời hiện đại. Với tuổi thơ trải qua thời kỳ kháng chiến, tác phẩm của ông phản ánh sâu sắc những biến cố của thời cuộc.
Trong tác phẩm “Tiếng nói của văn nghệ”, Nguyễn Đình Thi đã vạch ra sức mạnh của văn nghệ trong việc tạo động viên và khích lệ tinh thần con người trong cuộc chiến. Ông làm rõ ba khía cạnh quan trọng của văn nghệ: phản ánh hiện thực, sáng tạo cái đẹp, và mang lại cái nhìn mới mẻ về cuộc sống và tâm hồn.
Tác giả đã nhấn mạnh: “Mỗi tác phẩm văn nghệ mang lại một ánh sáng riêng cho chúng ta”. Văn nghệ không chỉ làm giàu trí tưởng tượng mà còn chứa đựng những giá trị nhân văn sâu sắc. Người nghệ sĩ có vai trò quan trọng trong việc truyền đạt những giá trị đó tới độc giả.
Văn nghệ mang trong mình một sứ mệnh cao cả và kỳ diệu. Những tác phẩm văn nghệ là tiếng nói của tâm hồn, là cách thể hiện tinh thần và tình cảm của người nghệ sĩ. Đồng thời, chúng thể hiện sự khát khao của con người hướng tới cái đẹp và tự do. Người dân lao động nông thôn, bất kể cuộc sống bộn bề, vẫn được an ủi và cổ vũ bởi những giai điệu dân ca, những câu hát gắn liền với đời sống hàng ngày của họ.
Văn nghệ đã đánh thức tâm hồn và làm cho cuộc sống trở nên ấm áp hơn. Nguyên tắc mà tác giả nêu ra là “Văn nghệ không thể tồn tại nếu tách rời khỏi cuộc sống”. Điều này ngụ ý rằng để văn nghệ có ảnh hưởng sâu rộng đến con người, nó phải chắt chiu với tâm hồn con người trong cuộc sống hàng ngày.
Theo nhà văn Nga Tôn-xtôi, 'Nghệ thuật là tiếng nói của tình cảm'. Tiếng nói của văn nghệ không chỉ là tiếng nói của tình cảm mà còn là tiếng nói của lý trí. Nghệ thuật luôn phải gắn liền với tư tưởng, vì tư tưởng trong nghệ thuật nảy sinh từ cuộc sống và được thể hiện một cách tinh tế, âm thầm.
Mỗi khi đọc một câu thơ đẹp, lòng người không chỉ rung động mà còn mở rộng tư duy. Văn nghệ không chỉ là một lĩnh vực mà còn là một chiến trường, và người nghệ sĩ là một chiến binh. Văn nghệ có sức mạnh lớn, có thể làm cho con người vui vẻ yêu đời hoặc buồn chán trì trệ.
Nghệ thuật, văn nghệ giúp giải phóng con người khỏi những điều u ám, dẫn dắt tâm hồn họ về phía cái đẹp, cái tốt. Văn nghệ là phương tiện truyền đạt ý nghĩa thông qua ngôn từ, hình ảnh, và cảm xúc. Nó mang lại cho con người sự sống mới, định hướng cho cuộc sống của họ, làm cho xã hội trở nên tốt đẹp hơn.
Bằng cách viết sâu sắc, lý lẽ chặt chẽ, tác giả đã truyền đạt nhiều tâm huyết trong bài viết 'Tiếng nói văn nghệ' của mình. Mặc dù đã gần 70 năm trôi qua, nhưng ý kiến của tác giả vẫn còn mang tính chân lý và cảm xúc. Đó là quan điểm rõ ràng về con đường nghệ thuật và thế giới quan của tác giả.
Phân tích tác phẩm Tiếng nói của văn nghệ - Mẫu 2
Khi nói về Nguyễn Đình Thi, chúng ta không chỉ nhớ đến ông như một nhà thơ mà còn như một nhà văn, nhà soạn kịch, và nhà phê bình văn học. Ông đã có nhiều đóng góp quý báu cho văn chương Việt Nam. Trong lĩnh vực phê bình, ông để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng người đọc với cách viết đầy giàu hình ảnh, đặc biệt là trong bài tiểu luận “Tiếng nói của văn nghệ”. Bài viết này được ông sáng tác vào năm 1948 và được xuất bản trong tập “Mấy vấn đề văn học” năm 1956.
Nguyễn Đình Thi đã đề cập đến nội dung của văn nghệ từ đầu bài tiểu luận: “Mọi tác phẩm nghệ thuật đều được xây dựng từ các yếu tố thực tại. Nhưng nghệ sĩ không chỉ viết về điều đã tồn tại mà còn muốn truyền đạt điều mới mẻ. “Anh ta gửi đi một thông điệp, một lời nhắn nhủ qua tác phẩm của mình, anh ta muốn đóng góp một phần của mình vào cuộc sống hàng ngày”.
Văn học luôn bắt nguồn từ thực tại, cuộc sống hàng ngày trở thành nguồn cảm hứng cho các nghệ sĩ. Ông đã trình bày hai ví dụ lấy từ hai tác phẩm nổi tiếng của hai danh tác giả để làm cho luận điểm của mình thêm phần thuyết phục. Đó là những câu thơ trong 'Truyện Kiều' của Nguyễn Du và nhân vật Anna Karenina trong cuốn tiểu thuyết cùng tên của Lép Tôn-xtôi.
Văn nghệ là phản ánh chân thực cuộc sống, những con người và số phận trong tác phẩm văn học cũng phần nào thể hiện con người ngoài đời. Tuy nhiên, với tính sáng tạo đặc biệt, ngoài việc miêu tả chân thực cuộc sống, người nghệ sĩ còn làm cho hình ảnh, nhân vật trở nên sống động hơn. Chỉ cần hai câu thơ:
“Cỏ non xanh dãi chân trời
Cành lê trắng rực một vài đóa hoa”
Nguyễn Du đã khiến bạn đọc bị 'rung động trước cái đẹp kỳ lạ mà tác giả đã thấy trong cảnh vật, cảm nhận sự tái sinh vô tận của thiên nhiên mỗi mùa xuân, và cảm thấy trong lòng có một sức sống mới mãi mãi tái sinh ấy'. Trước mắt bạn đọc là bức tranh thiên nhiên tươi đẹp, hòa mình vào sắc xuân tràn đầy sức sống.
Trên cỏ xanh mướt lan tỏa đến chân trời, 'một vài' bông hoa lê trắng điểm xuyết, màu trắng tinh khôi làm nổi bật cả bức tranh. Về nhân vật Anna Karenina, cô khiến chúng ta 'không muốn kết thúc, ngồi mãi trước trang sách, ý nghĩ không ngừng nhảy múa trong đầu'. Thành công của người nghệ sĩ chính là ở đó, khiến người đọc tiếc nuối, cảm động ngay cả khi tác phẩm đã kết thúc.
Tác phẩm văn học không chỉ là lý thuyết khô khan, mà còn làm cho chúng ta cảm thấy bất ngờ và rung động trước những điều quen thuộc. Nguyễn Đình Thi đã rút ra: 'Lời nói của văn nghệ không chỉ là bài học triết học, mà còn là sự thấu hiểu về cuộc sống, những lời khuyên đúng đắn, và sự thấu hiểu xã hội'.
Thông qua văn nghệ, chúng ta nhận ra 'bao nhiêu mặt khác nhau của con người mà trước đây chưa từng chú ý, bao nhiêu điều bất ngờ, và bao nhiêu vấn đề mà ta khám phá trong tâm hồn của mình'. Hiện thực được tái hiện qua góc nhìn của người nghệ sĩ, mang tính cụ thể và sống động. Không chỉ là sự kiện trong cuộc sống, mà còn là nhận thức và cảm xúc của người tạo ra và tiếp nhận.
Văn nghệ có sức mạnh kì diệu đối với cuộc sống con người: 'Mỗi tác phẩm như đốt cháy trong ta một ngọn lửa riêng, không bao giờ tắt, ngọn lửa ấy trở thành của riêng ta, chiếu sáng mọi lúc, làm cho ta thay đổi cách nhìn, suy nghĩ'. Văn nghệ mở ra cái nhìn sâu sắc, chân thực hơn về bản thân và cuộc sống.
Văn nghệ khiến cuộc sống con người luôn tươi vui qua những giai điệu ru, những tiết mục chèo,... Nó cũng giúp con người vượt qua khó khăn, gian khổ, và sự chia cách của số phận, những gian nan của cuộc sống. Thiếu văn nghệ, cuộc sống con người sẽ trở nên u tối, trống trải. Một bản nhạc vang lên giữa cánh đồng nắng gắt cũng đủ để người dân quên đi phần nào mệt mỏi để tiếp tục lao động, sản xuất và đấu tranh.
Văn nghệ đã “đưa ánh sáng vào bóng tối” cho những cuộc sống gian khổ, mệt mỏi, và đánh thức những tình cảm ở họ, giúp tâm hồn họ sống. Văn nghệ không thể tồn tại xa lìa cuộc sống. Nó phản ánh cuộc sống tinh thần, là giọng nói của “tình yêu, sự hận thù, niềm vui, nỗi buồn, sự đẹp và xấu trong cuộc sống thiên nhiên và xã hội” của con người.
Yếu tố tư tưởng là một phần quan trọng không thể thiếu trong nghệ thuật. Tư tưởng trong nghệ thuật là “tư tưởng âm thầm, yên bình”. Nó thách thức người đọc phải suy ngẫm, phải “dừng lại” để hiểu rõ hơn về sâu sắc của từ ngữ mà tác giả muốn truyền đạt vì “tác phẩm không chỉ là biểu hiện của tâm hồn người sáng tạo, mà còn là sợi dây truyền cho mọi người một mảnh sống mà nghệ sĩ mang trong lòng”. Văn nghệ cũng giúp con người tự tạo dựng bản thân.
Nó “không chỉ chỉ cho chúng ta đường đi, mà còn thúc đẩy chúng ta tự bước đi trên con đường đó”. Chính văn nghệ, nghệ thuật đã mang lại sự sống cho con người, làm cho con người trải qua nhiều cảm xúc, yêu thương nhiều hơn, sống đầy đủ hơn. Nghệ thuật giúp con người vượt qua những “ranh giới của bản thân”. Cuối cùng, Nguyễn Đình Thi đã xác nhận vai trò quan trọng của nghệ thuật: “Trên nền tảng cuộc sống xã hội, nghệ thuật tạo ra cuộc sống tinh thần cho xã hội”.
Bằng lập luận chặt chẽ và sử dụng nhiều hình ảnh cùng các dẫn chứng thực tế, bài tiểu luận “Tiếng nói của văn nghệ” đã đóng góp vào việc xây dựng một phong cách phê bình, lí luận đặc biệt của Nguyễn Đình Thi. Bài viết đã làm rõ vai trò, giá trị của văn nghệ trong cuộc sống con người. Nhờ có văn nghệ, tâm hồn con người được mở rộng, giúp con người nhìn nhận thế giới xung quanh một cách đa dạng, phong phú hơn.
Phân tích tác phẩm Tiếng nói của văn nghệ - Mẫu 3
Thật chính xác khi nói rằng văn học là giọng nói nghệ thuật của người nghệ sĩ. Chúng là những sợi dây vô hình kết nối truyền tải cảm xúc, tư tưởng của người nghệ sĩ đến với người đọc. Trong Tiếng nói của văn nghệ, Nguyễn Đình Thi đã trình bày một cách thuyết phục và duyên dáng quan điểm của mình.
Nguyễn Đình Thi (1924-2003), người quê ở Hà Nội, là nhà thơ, nhà văn, nhà lý luận và phê bình văn hóa sâu sắc. Tác phẩm Tiếng nói của văn nghệ được sáng tác vào năm 1948 và xuất bản trong tập Mấy vấn đề văn học (1956).
Trong phần đầu của tác phẩm, Nguyễn Đình Thi đi sâu vào phân tích và làm rõ nội dung của văn nghệ. Ông cho rằng văn học là thực tại khách quan, là tất cả những gì tồn tại xung quanh chúng ta, mượn những vật liệu từ chính cuộc sống đa dạng, không phải là thứ gì bay bổng, cao xa.
Có lẽ cùng tinh thần với Nguyễn Đình Thi, Nhà viết kịch Nguyễn Huy Tưởng đã viết trong tác phẩm Vũ Như Tô: “Nghệ thuật không gắn liền với đời sống thì chỉ là những bông hoa ác”, hay Nam Cao cũng có một quan điểm nghệ thuật rất sâu sắc: “Nghệ thuật không cần phải là ánh trăng lừa dối, chỉ có thể là tiếng kêu đau khổ kia, thoát ra từ những kiếp lầm than…”.
Thêm vào đó, nghệ thuật không chỉ là việc ghi chép cứng nhắc, khô khan mà còn là sự cảm nhận chân thực và sâu sắc từ tâm hồn của người nghệ sĩ, thông qua góc nhìn chủ quan của họ mà nghệ sĩ đã biến những điều quen thuộc thành những tác phẩm nghệ thuật mới mẻ. Để chứng minh quan điểm này, Nguyễn Đình Thi trích dẫn hai câu thơ của đại thi hào Nguyễn Du:
“Cỏ non xanh tận chân trời
Cành lê trắng điểm một vài bông hoa”
Mùa xuân là một hiện tượng tự nhiên của cuộc sống, câu thơ không chỉ đơn thuần miêu tả mùa xuân mà còn thông qua góc nhìn chủ quan, tâm hồn yêu thiên nhiên, yêu đời của Nguyễn Du mà mùa xuân trở nên đầy sức sống, lan tỏa vẻ đẹp tươi mới, mơn mởn, căng tràn sức sống trong từng câu chữ. Đọc câu thơ, ta như cảm nhận mùa xuân trong lòng Nguyễn Du hiện ra trước mắt, chân thực và tuyệt vời.
Hoặc cái chết bi thương của An-na Ca-rê-nhi-na, ẩn chứa sự ám ảnh, đau buồn cho số phận của những con người trong xã hội, khi đó ta vẫn cảm nhận được tâm tư tình cảm của tác giả khi viết những dòng chữ sâu sắc này.
Từ những ví dụ như vậy, ta nhận ra rằng khác với khoa học xã hội chỉ bao gồm những quy luật và điều khách quan, văn nghệ đi sâu vào đời sống tinh thần con người và làm thay đổi suy nghĩ, tình cảm tiềm ẩn bên trong mỗi con người.
Không chỉ đề cập đến nội dung chính của văn nghệ, Nguyễn Đình Thi cũng trình bày quan điểm của mình về sức mạnh và ý nghĩa của văn nghệ. Văn nghệ có sức mạnh như một sợi dây kết nối thế giới bên ngoài với con người, đặc biệt là những người bị ngăn cách khỏi cuộc sống, như những người tù chính trị. Họ bị giam cầm về thể xác và tinh thần, bị tra tấn trong không gian chật hẹp, tù túng.
Trong hoàn cảnh đó, những người nghệ sĩ đã thể hiện tư tưởng của mình qua thơ văn, xem đó như một thế giới mới, một cách kết nối với thế giới bên ngoài. Hồ Chí Minh đã ghi lại một câu thơ hóm hỉnh và lạc quan trong tập thơ Nhật ký trong tù:
“Trong tù không rượu cũng không hoa
Cảnh đẹp đêm nay khó hững hờ
Người ngắm trăng soi ngoài cửa sổ
Trăng nhòm khe cửa ngắm nhà thơ”
Trong tình hình đó, Tố Hữu đã viết bài thơ Khi con tu hú, thể hiện sự rạo rực, khát vọng tự do, và cảm xúc “Ngột làm sao, chết uất thôi.” Điều này cho thấy văn nghệ không chỉ là cách để người nghệ sĩ diễn đạt tâm trạng và quan điểm về cuộc sống, mà còn là vũ khí để cổ vũ tinh thần và nuôi dưỡng tâm hồn trong sáng và mạnh mẽ trước những khó khăn, gian khổ.
Ngoài ra, trong các tác phẩm của Nam Cao và Thạch Lam cũng thể hiện sự cổ vũ tinh thần cho những người sống trong hoàn cảnh khó khăn và bị áp bức, khuyến khích họ đấu tranh và thay đổi cuộc sống. Văn nghệ gắn với lao động sản xuất, gắn với thiên nhiên, và đem lại ánh sáng hy vọng, làm lay động tình cảm của những người lao động vất vả, như những bài hát than thân, bài hát về tình yêu và cuộc sống, và bài hát về tình yêu thiên nhiên và đất nước.
Tất cả đều là tác phẩm của những người nông dân chân lấm tay bùn. Thông qua lao động vất vả, họ tìm ra những quy luật cuộc sống và truyền miệng từ đời này sang đời khác, làm phong phú thêm cuộc sống tinh thần, thắp sáng tâm hồn. Tay làm mà miệng nhẩm vài câu ca dao, bỗng cảm thấy yêu đời đến thế, mệt mỏi bỗng chốc tan biến. Đây chính là sức mạnh của văn nghệ.
Nguyễn Đình Thi, Nguyễn Huy Tưởng và Nam Cao đều chia sẻ một quan điểm về mối quan hệ giữa nghệ thuật và cuộc sống con người. Văn nghệ không thể tách rời cuộc sống, mà nó mượn chất liệu từ cuộc sống để tạo ra nghệ thuật. Nghệ thuật gắn liền với tư tưởng của con người, không hiển lộ ngay mà ẩn sâu trong cuộc sống hằng ngày, chờ một tâm hồn đủ sâu để khám phá.
Để hiểu rõ hơn, người đọc phải tự cảm nhận, không áp đặt, lộ liễu, khô khan. Nam Cao viết: “…nhà văn không được trốn tránh nghệ thuật mà phải đứng trong lao khổ mở hồn ra đón nhận những vang động của đời”. Điều này cho thấy chỉ khi trầm mình vào và mở rộng lòng mình, người ta mới cảm nhận được nghệ thuật chân chính nhất.
Chung quy lại, nghệ thuật là tiếng nói của tình cảm, từ vui, buồn, giận dữ, tuyệt vọng đến hăng hái, tất cả đều có thể được bày tỏ, truyền đạt thông qua nghệ thuật. Nghệ thuật thắp sáng tâm hồn, giải phóng con người, giúp họ thoát khỏi gông xiềng tăm tối của bản thân. Tạo ra sức sống mãnh liệt, phong phú thế giới nội tâm, khiến con người biết yêu thương hơn cuộc sống này.
Trong tác phẩm Ý nghĩa của văn chương, có nói rằng: “Văn chương gây cho ta những tình cảm mới mẻ, luyện cho ta những tình cảm đã có sẵn…”. Điều này là một phần tác dụng của nghệ thuật, gắn liền với đời sống rất sâu sắc và đáng giá. Vậy nghệ thuật thực sự đóng vai trò to lớn nhất trong việc xây dựng đời sống tinh thần xã hội, dựa trên nền tảng của cuộc sống xã hội!
Tiếng nói của văn nghệ đã trải qua hơn nửa thế kỷ đầy biến động. Thế giới văn chương luôn thay đổi, nhưng những quan điểm của Nguyễn Đình Thi vẫn còn giữ nguyên giá trị. Văn nghệ luôn mang những đặc điểm chung nhất, và người nghệ sĩ phải hiểu rõ để sáng tạo ra những tác phẩm nghệ thuật có giá trị.
Phân tích tác phẩm Tiếng nói của văn nghệ - Mẫu 4
Tố Hữu cho rằng cuộc sống là nguồn cảm hứng và mục tiêu của văn nghệ. Văn nghệ luôn phản ánh và phục vụ con người. Sự gắn kết giữa người nghệ sĩ và người đọc không thể tách rời. Nguyễn Đình Thi cũng nhấn mạnh: “Tác phẩm là sự kết tinh của tâm hồn người sáng tác, là sợi dây nối cho người đọc thấu hiểu nghệ sĩ”.
Văn nghệ phản ánh thế giới qua lăng kính chủ quan của nghệ sĩ. Tác phẩm không chỉ là lý thuyết khô khan, mà còn chứa đựng tất cả tâm hồn của người tạo ra nó. Những cảm xúc, mơ mộng, kỷ niệm của tuổi trẻ đều được thể hiện một cách sống động.
Tác phẩm văn nghệ là biểu hiện của tâm hồn, tình cảm của người nghệ sĩ. Nó ảnh hưởng mạnh mẽ đến người đọc, thể hiện sâu sắc tính cách, số phận con người và thế giới bên trong họ.
Các lĩnh vực khoa học xã hội khác tập trung vào khám phá, miêu tả và tổng kết về tự nhiên hay xã hội, các quy luật khách quan. Trong những trường hợp con người bị cách biệt bởi cuộc sống, tiếng nói của văn nghệ giúp họ kết nối với thế giới bên ngoài. Văn nghệ làm cho tâm hồn họ sống động hơn, quên đi nỗi khó khăn hàng ngày, và trở nên lạc quan hơn, biết rung cảm và biết mơ mộng.
Văn nghệ tiếp cận con người thông qua tình cảm. Nghệ thuật không thể thiếu tư tưởng. Tư tưởng trong nghệ thuật không chỉ trừu tượng mà còn chứa đựng cảm xúc, nỗi buồn, từ đó tác phẩm văn nghệ chạm đến những cảm xúc qua con đường tình cảm, giúp con người nhận thức về bản thân và xây dựng bản thân.
Văn nghệ thực hiện chức năng của mình một cách tự nhiên, hiệu quả, sâu sắc và lâu bền. Những tác phẩm văn nghệ chân chính có tác dụng tuyên truyền. Chúng luôn mang thông điệp tiến bộ, khuyến khích người đọc hoặc người nghe hướng đến cuộc sống tích cực, suy nghĩ đúng đắn và nhân đạo.
Văn nghệ không chỉ là sự sống của con người, mà còn là mọi trạng thái cảm xúc, tình cảm phong phú của con người trong đời sống hàng ngày, sống động.
Văn nghệ tuyên truyền qua con đường đặc biệt là con đường tình cảm. Qua tình cảm, văn nghệ lan tỏa sức mạnh tới con tim và tâm trí của chúng ta. Nghệ sĩ truyền đi thông điệp vào trái tim và tâm trí của chúng ta một cách tự nhiên và sâu sắc. Nghệ thuật là ngọn lửa thắp sáng trong lòng chúng ta, khiến chúng ta phải bước đi trên con đường ấy.
Nghệ thuật mở rộng sức mạnh của tâm hồn, làm cho trải nghiệm đời sống phong phú hơn. Nó giúp con người vượt qua những giới hạn hẹp hòi, khám phá những khía cạnh mới của tồn tại. Tóm lại, nghệ thuật là ngôn ngữ của tình cảm, có thể lan tỏa sức mạnh kỳ diệu, làm cho mọi người cảm thấy gần gũi hơn với nhau qua những cảm xúc chân thành và sâu lắng.
Văn nghệ là phương tiện để con người thăng hoa và hoàn thiện bản thân. Nguyễn Đình Thi đã qua bài viết “Tiếng nói của văn nghệ” phác thảo và khẳng định điều này bằng cách diễn đạt sắc nét và giàu cảm xúc.
Văn nghệ có sức mạnh lôi cuốn, khả năng lan tỏa cảm xúc là điều thần kỳ. Đó là ngôn ngữ của tình cảm, tác động sâu sắc vào mỗi con người qua những rung động từ trái tim. Tác phẩm văn nghệ là tiếng nói của tâm hồn, là sự hiện thân của tình cảm người tạo ra, là sợi dây kết nối giữa nghệ sĩ và người đọc.
Phân tích tác phẩm Tiếng nói của văn nghệ - Mẫu 5
Nguyễn Đình Thi (1924 – 2003) sinh ra tại Hà Nội. Ông là một trong những người đầu tiên tham gia tổ chức Văn hóa cứu quốc, được thành lập bởi mặt trận Việt Minh vào năm 1943. Sau Cách mạng tháng Tám, ông trở thành Tổng thư ký của Hội Văn hóa cứu quốc và là đại biểu Quốc hội trong kỳ họp đầu tiên. Từ năm 1958 đến 1989, ông làm Tổng Thư ký của Hội Nhà văn Việt Nam. Năm 1995, ông được bầu làm Chủ tịch của Ủy ban toàn quốc Liên hiệp các hội văn học nghệ thuật.
Hoạt động văn nghệ của Nguyễn Đình Thi rất đa dạng, từ việc sáng tác thơ, viết văn, soạn nhạc, kịch, đến viết phê bình văn học... Năm 1996, ông đã được tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật từ Nhà nước.
Nguyễn Đình Thi bắt đầu hoạt động văn nghệ từ khá sớm. Bài viết Tiếng nói của văn nghệ được ông soạn năm 1948, được in trong cuốn Mấy vấn đề văn học và xuất bản vào năm 1956.
Trong những năm đầu của cuộc kháng chiến chống Pháp, Đảng luôn quan tâm đến việc phát triển một văn hóa nghệ thuật mang tính dân tộc và đại chúng. Tiếng nói của văn nghệ luôn liên quan chặt chẽ đến cuộc sống phong phú và sôi động của nhân dân đang chiến đấu và sản xuất.
Văn nghệ là cầu nối kỳ diệu giữa nghệ sĩ và độc giả thông qua những cảm xúc sâu lắng từ trái tim. Nó giúp tinh thần con người trở nên phong phú và đẹp hơn. Nguyễn Đình Thi đã thể hiện và khẳng định điều này thông qua những lập luận chặt chẽ, khoa học và đầy cảm xúc.
Tiêu đề Tiếng nói của văn nghệ vừa mang tính chung chung của lý luận vừa tạo cảm giác gần gũi, thân mật bởi nó bao gồm cả nội dung và phong cách, ngôn ngữ của văn nghệ.
Tại sao con người cần văn nghệ? Để trả lời câu hỏi đó, tác giả đã phân tích sâu hơn về nội dung và phương thức biểu đạt của văn nghệ cùng với sức mạnh kỳ diệu mà nó mang lại cho cuộc sống con người.
Hệ thống luận điểm trong văn bản này có thể tổng kết như sau:
Luận điểm một: Nội dung phản ánh của văn nghệ không chỉ là hiện thực khách quan mà còn là những suy nghĩ, cảm xúc cá nhân của nghệ sĩ. Mỗi tác phẩm văn nghệ là một diễn đạt của quan điểm sống của tác giả, có thể thay đổi cách nhìn, cách suy nghĩ của người đọc.
Luận điểm hai: Tiếng nói của văn nghệ là vô cùng cần thiết đối với cuộc sống, đặc biệt là trong bối cảnh cuộc kháng chiến gian khổ của dân tộc chúng ta hiện nay.
Luận điểm ba: Văn nghệ có khả năng cảm hóa, có sức mạnh lôi cuốn kỳ diệu vì nó là tiếng nói của tình cảm, tác động đến mỗi người qua những rung cảm sâu thẳm của trái tim.
Các luận điểm trên mối liên kết chặt chẽ với nhau, giải thích và bổ sung ý nghĩa cho nhau để nhấn mạnh sức mạnh đặc trưng của tiếng nói văn nghệ.
Trước hết, hãy phân tích luận điểm một: Nội dung phản ánh và biểu hiện của tiếng nói văn nghệ.
Mở đầu bài tiểu luận, Nguyễn Đình Thi viết: Mọi tác phẩm nghệ thuật được xây dựng từ những vật liệu mượn từ thực tại. Nhưng nghệ sĩ không chỉ ghi lại những gì đã tồn tại mà còn muốn diễn đạt điều gì mới mẻ.
Tác giả khẳng định rằng tất cả các tác phẩm nghệ thuật đều sử dụng chất liệu từ thực tại khách quan của cuộc sống. Đó là những sự kiện, những câu chuyện mà tác giả đã trải qua hoặc chứng kiến, nhưng khi được thể hiện trong tác phẩm, tác giả đã lựa chọn và sắp xếp theo mục đích của mình, không phải chỉ đơn giản là sao chép nguyên vật liệu thực tế đó. Nội dung của tác phẩm văn nghệ thường xoay quanh các vấn đề chính trong xã hội. Khi tạo ra một tác phẩm, dù chỉ là từ những câu chuyện về cuộc sống hàng ngày, nghệ sĩ đã truyền đạt một cái nhìn, một thông điệp của riêng mình. Đó là tư tưởng, lòng nhiệt thành của nghệ sĩ, là cách tác giả giải quyết các vấn đề mà tác phẩm đề cập. Nguyễn Đình Thi viết: Nghệ sĩ gửi gắm vào tác phẩm của mình một thông điệp, một lời nhắn nhủ, anh muốn đem một phần của mình góp vào cuộc sống xung quanh.
Tác giả khẳng định rằng tác phẩm văn nghệ không chỉ là những lý luận khô khan mà là sự diễn đạt của tất cả cảm xúc, niềm vui, nỗi buồn, tình yêu, sự ghét bằng nghệ thuật ngôn từ. Tác phẩm văn nghệ mang lại cho người đọc nhiều cảm xúc, ngạc nhiên trước những điều tưởng chừng quen thuộc. Nguyễn Đình Thi đã sử dụng hai tác phẩm nổi tiếng của Nguyễn Du và Tôn-xtôi để minh chứng cho điều này:
Cỏ non mọc xanh tận chân trời,
Cành lê trắng rụng vài bông hoa.
Đây là hai dòng thơ mô tả cảnh sắc tinh tế trong Truyện Kiều của Nguyễn Du. Nguyễn Đình Thi nhận xét về sự đẹp và ấn tượng của chúng như sau: ... không chỉ làm cho chúng ta biết được hình ảnh của mùa xuân, hai câu thơ này làm chúng ta bị cuốn hút bởi vẻ đẹp kỳ diệu mà tác giả đã thấy trong cảnh vật, bởi cảm giác thăng hoa của thiên nhiên mỗi khi mùa xuân trở lại, mãi mãi trẻ trung và cảm thấy rằng trong lòng ta luôn tồn tại những điều sống động mãi mãi.
Nguyễn Đình Thi đưa ra nhận định tổng quát về khả năng cảm hóa và sức hấp dẫn kỳ diệu của văn nghệ thông qua nội dung và cách giải quyết vấn đề của hai tác phẩm nổi tiếng của Tôn-xtôi và Nguyễn Du: Tất cả các cảnh vật, nhân vật, sự kiện trong một cuốn tiểu thuyết, nếu chỉ đơn thuần làm thỏa mãn sự hiếu kỳ và kiến thức của chúng ta thì khi đóng lại cuốn sách, không còn gì để nhớ. Nhưng khi chúng ta đã đọc đến dòng cuối cùng, chúng ta biết cả câu chuyện, biết rằng Kiều trải qua những gì trong 15 năm, hoặc Anna Karenina đã trải qua cái chết bi thảm như thế nào, chúng ta không cần biết thêm điều gì nữa, nhưng vẫn ngồi trước sách không muốn đóng lại, đầu óc nặng trĩu suy tư, trong lòng còn lưu luyến những cảm xúc không thể nào quên: chúng ta vừa nghe lời nhắn từ hàng trăm năm trước của Nguyễn Du hoặc Tôn-xtôi.
Tiếng nói của văn nghệ cũng được thể hiện qua sự rung động và nhận thức riêng của mỗi người. Nó sẽ được truyền bá, phát triển qua nhiều thế hệ người đọc, người xem... Mỗi cá nhân, mỗi tầng lớp trong xã hội sẽ trải nghiệm câu chuyện về Kiều một cách khác nhau. Các thế hệ khác nhau sẽ phân tích Truyện Kiều từ góc độ cảm xúc, suy tư khác nhau.
Vậy nội dung của văn nghệ khác biệt với nội dung của các lĩnh vực khoa học như dân tộc học, xã hội học, lịch sử, địa lý... Những lĩnh vực này khám phá, mô tả và rút ra các quy luật khách quan của tự nhiên hoặc xã hội. Văn nghệ tập trung vào việc khám phá, thể hiện chiều sâu của tính cách, số phận con người, thế giới tâm hồn bên trong con người. Nội dung chính của văn nghệ là hiện thực vừa cụ thể vừa trừu tượng, là thế giới tinh thần của con người qua nhận thức và cảm xúc cá nhân của nghệ sĩ. Văn nghệ giúp chúng ta sống một cách đầy đủ, phong phú hơn với cuộc sống và với chính mình:
Thông điệp của nghệ thuật không chỉ là một bài học về đạo lý hoặc triết lí về cuộc sống, hoặc những lời khuyên về đạo đức, hoặc về xã hội. Nếu Truyện Kiều chỉ rút gọn thành:
Ba trăm năm trong cuộc đời ta,
Chữ tài, chữ mệnh, khéo là đối đầu.
hoặc:
Thiện ác cốt bắt nguồn từ lòng ta,
Chữ tâm mới bằng ba chữ tài.
thì tác phẩm của Nguyễn Du sẽ trở thành một loại 'Kinh Phật học bi kịch', cũng như công trình của Anna Karenina sẽ trở thành 'Diễn thuyết nhân đạo không từ tác giả Nguyễn Du, Tôn-xtôi dành cho thế giới phức tạp hơn, phong phú và sâu sắc hơn. Chúng ta nhận thấy từ những nhà văn vĩ đại ấy không chỉ là những lời giảng lý, triết học, mà còn là tất cả những cảm xúc, niềm vui, nỗi buồn, tình yêu, sự ghét bỏ, ước mơ, sự kích động và biết bao tư tưởng trong từng câu từ, từng trang sách, bao nhiêu hình ảnh đẹp mà chúng ta thường bỏ qua hàng ngày, một ánh sáng, một chiếc lá, một tiếng chim, và bao nhiêu khía cạnh của con người mà ta chưa từng chú ý, bao nhiêu vẻ đẹp mới lạ, bao nhiêu vấn đề khiến ta ngạc nhiên tìm thấy trong tâm trí của chúng ta. Mỗi tác phẩm lớn như một nguồn sáng chiếu vào tâm hồn của chúng ta, không bao giờ tắt, nguồn sáng ấy giờ đây trở thành của riêng ta, ánh sáng chiếu rọi lên mọi khía cạnh cuộc sống, mọi người mà ta gặp, khiến cho cái nhìn và suy nghĩ của ta thay đổi. Những nhà văn vĩ đại đã mang lại cho thế giới cả một triết lý sống.
Khảo sát tác phẩm 'Tiếng nói của văn nghệ' - Mẫu 6
Mặc dù Nguyễn Đình Thi được nhớ đến với bài thơ 'Đất Nước', nhưng không ai quên rằng ông còn là một nhà văn nghị luận tài năng. Nguyễn Đình Thi, một cư dân Hà Nội, là thành viên của Hội Văn hóa Cứu quốc do Đảng Cộng sản thành lập. Ông đã có một sự nghiệp văn nghệ phong phú, từ viết văn, làm thơ, sáng tác nhạc, soạn kịch đến viết văn luận, phê bình. Bài luận văn xuất sắc của ông, 'Tiếng nói của văn nghệ', được xuất bản vào năm 1948 trong cuốn sách 'Mấy vấn đề văn học' (phát hành năm 1956). Trong bài viết này, ông phản ánh về văn nghệ, về công dụng và sức mạnh phi thường của nó trong cuộc sống con người.
Mặc dù Nguyễn Đình Thi nổi tiếng với bài thơ 'Đất Nước', nhưng cũng đừng quên rằng ông còn là tác giả của bài viết văn nghị luận 'Tiếng nói của văn nghệ' cũng rất ý nghĩa và sâu sắc. Nhiều người vẫn nghĩ rằng văn nghệ, nghệ thuật là một lãnh vực cao siêu khó hiểu. Tuy nhiên, qua bài viết 'Tiếng nói của văn nghệ', Nguyễn Đình Thi đã giúp chúng ta hiểu rõ hơn về tầm quan trọng của nó trong cuộc sống hàng ngày.
Nhiều người vẫn luôn thắc mắc và không hiểu rõ về văn nghệ là gì. Nguyễn Đình Thi đã cung cấp cho chúng ta cái nhìn tổng quan và chi tiết về văn nghệ trong cuộc sống. Ông đã phác thảo nội dung của văn nghệ thông qua luận điểm mở đầu bài viết: 'Tác phẩm nghệ thuật luôn được xây dựng từ các yếu tố thực tại, nhưng nghệ sĩ không chỉ tái hiện lại mà còn muốn truyền đạt một cái gì đó mới mẻ. Anh ta gửi gắm vào tác phẩm một phần của bản thân, muốn đóng góp vào cuộc sống xã hội.' Theo ông, văn nghệ thường được tạo ra từ thực tế, và đó là cách nghệ sĩ truyền đạt thông điệp của mình. Văn nghệ là sự hiện thực đầy sức sống và sinh động. Trong bài viết, ông đã dẫn chứng cụ thể bằng hai câu thơ nổi tiếng của Nguyễn Du:
'Cỏ non mướt tận chân trời
Cành lê trắng đóa vài bông hoa'
Nguyễn Du đã khiến bạn đọc “bị động trước vẻ đẹp ấn tượng mà tác giả đã thấy trong cảnh vật, bị cuốn hút bởi cảnh thiên nhiên mỗi mùa xuân như tái sinh, luôn tràn đầy sức sống, và cảm nhận được sự sống mãi mãi luôn phục hồi ấy”. Trước mắt bạn đọc hiện ra một bức tranh của thiên nhiên tươi đẹp, hài hòa với sắc màu của mùa xuân, tràn ngập sức sống. Trên nền cỏ xanh mướt kéo dài đến chân trời, điểm nhấn là “một vài” bông hoa lê trắng, màu trắng thuần khiết ấy tạo điểm nhấn cho toàn bộ bức tranh.
Nhiều người vẫn lầm tưởng rằng văn nghệ là tiếng nói khô khan, nhưng thực sự văn nghệ là cuộc sống tinh thần của con người. Có những điều không thể diễn đạt trực tiếp, người nghệ sĩ sử dụng văn nghệ để truyền đạt nội dung của câu chuyện. Thỉnh thoảng, văn nghệ giúp con người dần dần thấu hiểu triết lí nhân văn. Từ đó, nội dung của tiếng nói văn nghệ là những suy tư, thông điệp ý nghĩa mà người nghệ sĩ gửi gắm vào tác phẩm, hướng tới một mục đích tốt đẹp trong cuộc sống.
Nhiều người vẫn yêu thích văn nghệ, có lẽ vì họ hiểu được câu chuyện mà người nghệ sĩ muốn truyền tải. Chúng ta cần nhận ra rằng: văn nghệ thật sự có sức mạnh kỳ diệu của nó. Văn nghệ mang lại sự sống mãi mãi cho con người: “Mỗi tác phẩm lớn như một tia sáng riêng, không bao giờ phai nhạt, tia sáng đó trở thành của chính ta, và chiếu rọi lên mọi thứ trong cuộc sống, mọi người mà chúng ta gặp gỡ, làm thay đổi cách nhìn và tư duy của ta.” Văn nghệ giúp ta nhìn nhận sâu sắc hơn, chính xác hơn về bản thân và cuộc sống. Khi buồn, ta cần nghe một bản nhạc vui vẻ hơn, điều đó giúp ta trở nên lạc quan hơn, và hạnh phúc hơn trong cuộc sống. Mọi người đã biết rằng văn nghệ đã “lan truyền và giáng vào bóng tối” ánh sáng vào những cuộc sống khó khăn, làm rung động tâm hồn họ, mang lại hi vọng vào một tương lai tươi sáng
Nam Cao đã nói: “Nghệ thuật không cần phải là ánh trăng dối gian, nghệ thuật không nên là ánh trăng dối gian, nghệ thuật chỉ có thể là tiếng đau khổ thoát ra từ những sai lầm đã trải qua.”. Người làm nghệ sĩ phải có trách nhiệm mang lại vẻ đẹp cho đời qua câu chữ và bài hát. Họ cần là những người với phẩm hạnh của “Chân-Thiện-Mĩ”. Và tác phẩm của văn nghệ “là hòa quyện của tâm hồn người sáng tạo, cũng như là sợi dây liên kết cho mọi người sự sống mà người nghệ sĩ mang trong lòng”. Người nghệ sĩ và khán giả cần có sợi dây kết nối với nhau, họ cần hiểu rõ khổ đau mà người dân phải chịu đựng, cần có các tác phẩm nghệ thuật hướng tới cộng đồng. Với tiếng nói của văn nghệ giúp người đọc hiểu được nội dung của nó thông qua hình thức nghệ thuật, làm rung động cảm xúc, tâm hồn. Từ đó, làm cho người đọc, người nghe, người xem cảm động. Qua đó thấy được lập luận chặt chẽ và dẫn chứng thuyết phục của Nguyễn Đình Thi trong bài luận.
Bài luận 'Tiếng nói của văn nghệ' của Nguyễn Đình Thi đã mở ra một góc nhìn mới về vai trò và giá trị của văn nghệ trong xã hội. Với phân tích sâu sắc và lập luận logic, bài viết đã giúp hiểu rõ hơn về sức mạnh của văn nghệ trong việc thúc đẩy sự phát triển tinh thần và mang lại ý nghĩa sâu sắc cho cuộc sống con người.
Phân tích về tác phẩm Tiếng nói của văn nghệ - Mẫu 7
Trong cuộc sống của mỗi con người, ngoài việc thưởng thức vật chất như ăn uống, mặc quần áo, và sống trong nhà cửa, không thể thiếu sự thưởng thức văn hóa tinh thần: nghe nhạc, ngắm tranh, đọc văn thơ,... Một bản nhạc êm đềm, một bức tranh đẹp mắt, một tượng điêu khắc tinh xảo, hoặc một tác phẩm văn chương sâu sắc - tất cả đều thuộc lĩnh vực của văn nghệ.
Những tác phẩm văn nghệ mang lại cho chúng ta nhiều giá trị tinh thần quý báu. Vậy, những giá trị đó là gì? Bài viết 'Tiếng nói của văn nghệ' - một tác phẩm nghị luận sâu sắc, logic và giàu hình ảnh của tác giả Nguyễn Đình Thi - sẽ giải đáp cho chúng ta câu hỏi đó.
1. Mỗi tác phẩm văn nghệ có thể được coi là một thông điệp, một lời nhắn. Trong việc giải thích nội dung của những thông điệp, những lời nhắn của văn nghệ, tác giả Nguyễn Đình Thi đã trình bày một hệ thống lập luận thông qua các lý lẽ và ví dụ cụ thể:
a) Một câu thơ, một đoạn văn, một tác phẩm văn học, một bài hát, một điệu múa, hoặc một bức tranh nghệ thuật sẽ đánh thức trong chúng ta những suy tư, cảm xúc, khiến ta suy nghĩ về cuộc sống và con người.
Một số người cho rằng: văn học nghệ thuật luôn ảnh hưởng đến chúng ta để dẫn dắt chúng ta đến những điều tốt đẹp trong cuộc sống. Đó là điều mà văn nghệ muốn truyền đạt đầu tiên. Trước khi đề cập đến quan điểm đó, nhà văn phân tích ngắn gọn một câu thơ của Nguyễn Du, một nhân vật trong tiểu thuyết của Lép Tôn-xtôi.
b) Thông điệp thứ hai mà tác phẩm nghệ thuật mang lại là sự truyền đạt về những bài học luân lý, hoặc một triết lý về cuộc sống, những lời khuyên về xử thế,... Minh chứng cho quan điểm này, Nguyễn Đình Thi trích dẫn hai câu từ Kiều đáng nhớ: 'Thiện căn ở trong trái tim chúng ta, Chữ tâm kia mới là ba chữ tài. Nhà văn bổ sung bằng các lý lẽ và dẫn chứng về tác phẩm của Nguyễn Du, của Tôn-xtôi rồi nhấn mạnh: mỗi tác phẩm lớn 'rọi vào bên trong chúng ta một ánh sáng riêng...'. Những nghệ sĩ lớn 'mang lại cho thời đại của họ một cách sống của tâm hồn'. Thật kỳ diệu lời nhắn của văn nghệ!
c) Không chỉ như vậy, văn nghệ còn liên kết chặt chẽ chúng ta với cuộc đời. Văn nghệ giúp chúng ta sống hạnh phúc, lạc quan, đầy niềm tin và hi vọng. Tương tự trong việc lập luận ở hai điểm trên, nhà văn kể những câu chuyện cụ thể, xúc động về các chiến sĩ cách mạng tiền bối bị giam cầm, sát cánh với cái chết vẫn 'thưởng Kiều', đọc Truyện Kiều cho nhau nghe, những người nông dân vất vả vẫn thích hát dân ca, xem tuồng, chèo,...
Dựa trên các ví dụ cụ thể, người viết kết luận bằng hai câu văn sâu sắc: 'Văn nghệ đã cho tâm hồn họ thấy sự sống. Lời nhắn của văn nghệ chính là sự sống'. Do đó, với những quan điểm trên, nhà văn Nguyễn Đình Thi giúp chúng ta hiểu rõ sức mạnh, khả năng kỳ diệu của văn học nghệ thuật đối với cuộc sống con người. Các nhà lí luận gọi đó là chức năng, tác dụng của văn nghệ.
Nguyễn Đình Thi không sử dụng các từ ngữ trừu tượng mà thay vào đó, anh nói một cách đơn giản bằng những từ ngữ sâu sắc, dễ hiểu, '...một lời nhắn nhủ...lời gửi của văn nghệ', kết hợp với các động từ nhấn mạnh: 'chúng ta nghe thấy...tác phẩm rọi một ánh sáng... câu Kiều, tiếng hát kết nối chặt chẽ với cuộc đời...truyền lại, gieo vào...'. Cùng với sự lựa chọn từ ngữ chính xác, gợi cảm, nhà văn sử dụng cách lập luận quy nạp khiến cho những luận điểm vốn là những khái niệm khó, trở nên dễ hiểu, thuyết phục.
2. Cách diễn đạt, cách truyền đạt của văn nghệ. Đọc từ đoạn văn 'Có lẽ văn nghệ...' đến '... khiến chúng ta tự phải bước lên đường ấy', ta có thể hiểu cách diễn đạt, cách truyền đạt của văn nghệ qua ba điểm sau. Thứ nhất: Nghệ thuật là tiếng nói của tình cảm. Những câu thơ đẹp, những hình ảnh nhân vật sống động, tiếng hát ca nhạc,... làm xúc động con tim, khiến ta cảm thấy niềm vui, lòng thương xót, mến yêu, niềm hy vọng,... trong cuộc sống.
Thứ hai: Tác phẩm khơi gợi suy nghĩ từ những vấn đề. Điều đó có nghĩa là cùng với tình cảm, con đường của nghệ thuật là trí tuệ, là tư tưởng. Tuy nhiên, 'tư tưởng trong nghệ thuật là một tư tưởng yên lặng, náu mình'. Nó không trực tiếp nói về những vấn đề tư tưởng, mà thông qua sự kích thích từ tình cảm, sự rung động từ trái tim, truyền tải những dư âm, những làn sóng tiềm ẩn lên tâm trí, đánh thức suy nghĩ, thâm sâu trong tư duy con người. Con đường và hướng đi của nghệ thuật thật sự tinh tế như vậy.
Thứ ba: Cách diễn đạt, hướng đi của nghệ thuật tinh tế và kỳ diệu hơn nữa là nghệ thuật làm bùng cháy lửa trong lòng chúng ta. Đi từ tình cảm đến tư tưởng, từ việc làm xúc động trái tim đến việc làm tỉnh táo trí óc,... mỗi tác phẩm nghệ thuật đã tác động đến những điểm nhạy cảm, linh thiêng nhất trong cuộc sống con người. Ba cách diễn đạt, ba cách tác động của văn học nghệ thuật đối với con người là một điều kỳ diệu và rất sâu sắc.
Để trình bày những luận điểm này, Nguyễn Đình Thi ít sử dụng ví dụ cụ thể như ở phần trước mà chủ yếu giải thích, phân tích bằng logic. Tuy nhiên, logic của ông không trở nên trừu tượng, khô khan vì ngôn từ trong đoạn văn rất linh hoạt, cụ thể, sống động. Đồng thời, nhà văn sử dụng nhiều so sánh, ẩn dụ bằng những hình ảnh gần gũi, chẳng hạn như 'vị trí của văn nghệ chính là sự giao hòa giữa tâm hồn con người với cuộc sống'... 'tư tưởng trong nghệ thuật là một tư tưởng náu mình, yên lặng... chỉ cho ta con đường... làm bùng cháy lửa trong lòng chúng ta...'.
Viết văn nghị luận như vậy thực sự tài năng, xứng đáng được học hỏi. 3. Mục đích của văn nghệ. Ở phần kết của văn bản (từ câu 'Bắt rễ ở cuộc đời'... đến hết), tác giả tiếp tục sử dụng logic và những từ ngữ sống động để nêu bật cơ sở và nhiệm vụ vĩ đại, khả năng kỳ diệu của văn học nghệ thuật đối với con người, đối với cuộc sống.
Nguyên tắc cơ bản: Văn học nghệ thuật bắt nguồn từ cuộc sống, sau đó trở lại phục vụ cuộc sống, nhà văn nhấn mạnh bằng những luận điểm đầy ấn tượng như 'văn nghệ tạo ra sự sống cho tâm hồn con người... Nghệ thuật giải phóng con người khỏi những hạn chế của bản thân, xây dựng con người,... giúp con người tự xây dựng được'.
Tóm lại, khi đọc văn bản Tiếng nói của văn nghệ, chúng ta nghe được, hiểu được những thông điệp kỳ diệu của văn học nghệ thuật đối với cuộc sống con người. Văn nghệ là sợi dây đồng cảm giữa nghệ sĩ và bạn đọc qua những rung động sâu sắc của trái tim. Văn nghệ giúp chúng ta sống phong phú hơn, hoàn thiện nhân cách, sống trong sạch, cao thượng theo tiêu chuẩn của chân, thiện, mĩ (sự thật, điều tốt và cái đẹp).
Thông qua văn bản này, chúng ta học được cách phân tích bằng lí lẽ, kết hợp nhiều ví dụ sinh động, lập luận chặt chẽ, giàu hình ảnh và cảm xúc, đạt chuẩn mực của một văn bản nghị luận sâu sắc và thuyết phục.
Nói cách khác, nội dung và giá trị nghệ thuật đặc sắc của bài viết đã gửi đến chúng ta nhiều điều kỳ diệu, làm bùng cháy tình yêu văn chương nghệ thuật trong chúng ta, khuyến khích hơn nữa niềm đam mê và quyết tâm học tập, thực hành văn chương, nghệ thuật trong môi trường học đường, gia đình và cuộc sống hàng ngày. Chúng ta biết ơn nhà văn Nguyễn Đình Thi đã mang đến cho chúng ta một món ăn tinh thần cao quý và hữu ích.