Văn mẫu lớp 9: Phân tích bài thơ Mùa xuân nho nhỏ (khổ 4, 5) của Thanh Hải (Sơ đồ tư duy) 3 Dàn ý & 11 bài văn mẫu lớp 9 hay nhất

Phân tích khổ 4, 5 bài thơ Mùa xuân nho nhỏ tuyển chọn 11 mẫu hay nhất, kèm theo 3 dàn ý chi tiết, sơ đồ tư duy, giúp các em học sinh lớp 9 thấy rõ ước nguyện hiến dâng cho đời, cho mùa xuân của nhà thơ Thanh Hải.

Ngoài ra, còn cung cấp một số hình ảnh, từ ngữ đáng chú ý khi phân tích khổ 4, 5 Mùa xuân nho nhỏ, giúp các em tái hiện bức tranh thiên nhiên mùa xuân tuyệt đẹp. Vậy mời các em cùng theo dõi bài viết dưới đây của Mytour:

Phân tích bài thơ Mùa xuân nho nhỏ (khổ thơ 4, 5) của Thanh Hải

• Dàn ý phân tích khổ thơ 4, 5 bài thơ Mùa xuân nho nhỏ
  • Dàn ý 1
  • Dàn ý 2
  • Dàn ý 3
• Phân tích khổ 4, 5 bài thơ Mùa xuân nho nhỏ ngắn gọn
• Phân tích khổ 4, 5 bài thơ Mùa xuân nho nhỏ hay nhất
• Phân tích khổ thơ 4, 5 bài thơ Mùa xuân nho nhỏ - Mẫu 1
• Phân tích khổ thơ 4, 5 bài thơ Mùa xuân nho nhỏ - Mẫu 2
• Phân tích khổ thơ 4, 5 bài thơ Mùa xuân nho nhỏ - Mẫu 3
• Phân tích khổ thơ 4, 5 bài thơ Mùa xuân nho nhỏ - Mẫu 4
• Phân tích khổ thơ 4, 5 bài thơ Mùa xuân nho nhỏ - Mẫu 5
• Phân tích khổ thơ 4, 5 bài thơ Mùa xuân nho nhỏ - Mẫu 6
• Phân tích khổ thơ 4, 5 bài thơ Mùa xuân nho nhỏ - Mẫu 7
• Phân tích khổ thơ 4, 5 bài thơ Mùa xuân nho nhỏ - Mẫu 8
• Khát vọng dâng hiến cho đời của nhà thơ Thanh Hải trong khổ 4, 5 bài thơ Mùa xuân nho nhỏ
• Một số từ ngữ, hình ảnh cần lưu ý khi phân tích khổ 4, 5 Mùa xuân nho nhỏ
  • Khổ 4
  • Khổ 5
• Sơ đồ tư duy Phân tích khổ thơ 4, 5 bài Mùa xuân nho nhỏ

Dàn ý phân tích khổ thơ 4, 5 bài thơ Mùa xuân nho nhỏ

Dàn ý thứ nhất

1. Mở đầu

- Giới thiệu về tác giả và tác phẩm:

• Thanh Hải là một nhà thơ đương đại, trải qua những khó khăn trong hai cuộc chiến chống Pháp và Mỹ.
• Mùa xuân nho nhỏ là tác phẩm được viết vào những ngày cuối đời của ông, thể hiện mong ước được dâng hiến cho cuộc sống.

- Tổng quan về khổ thơ 4, 5: Hai khổ thơ này thể hiện ước mong hòa nhập vào xã hội, hiến dâng cho cuộc sống, cho mùa xuân chung của dân tộc.

2. Nội dung chính

* Tóm tắt bài thơ

• Tình hình sáng tác: tác giả sáng tác bài thơ Mùa xuân nho nhỏ khi đang nằm trên giường bệnh. Lúc này, đất nước đã thống nhất và đang tiến vào giai đoạn xây dựng mới nhưng vẫn còn nhiều khó khăn.
• Nội dung chính của bài thơ: là tiếng lòng, là những lời chia sẻ và là mong ước được dâng hiến một mùa xuân nhỏ bé của tác giả cho mùa xuân của đất nước.

* Phân tích khổ thơ 4

- Nội dung chính của khổ thơ 4: khao khát được hòa mình, mang lại niềm vui cho cuộc sống:

Chúng ta như tiếng chim hót,
Chúng ta như một cành hoa.
Chúng ta hòa mình vào âm nhạc,
Điều gì đó thật cảm động

- Khổ thơ sử dụng phép điệp từ với từ “chúng ta như” kết hợp với nhịp thơ nhanh, liên tục => Thể hiện khao khát mãnh liệt của nhà thơ được dâng hiến.

• Làm tiếng chim hót: đóng góp âm nhạc, tiếng hót tươi mới, vui tươi cho cuộc sống.
• Làm một cành hoa: mang lại hương thơm, sắc màu rực rỡ, làm đẹp cuộc sống.

=> Đó là những ước mơ vô cùng nhỏ bé, giản dị, làm đẹp cho mùa xuân của đất nước.

+ Một nốt trầm: một âm trầm, không ồn ào, không nổi bật, không cao lớn, chỉ âm thầm lặng lẽ hòa vào khúc ca chào đón xuân về của nhân dân.

- Tác giả sử dụng đại từ “ta” muốn nhấn mạnh điều này không chỉ là tâm niệm cá nhân của ông, mà còn là khao khát chung của một dân tộc.

=> Kết luận: Khổ thơ 4 đã rõ ràng thể hiện khát vọng được sống trong cuộc đời, hiến dâng một phần nhỏ bé, dù nhỏ nhoi, cho cuộc sống chung, nguyện hy sinh bản thân vì sự thịnh vượng của dân tộc. Điều này thực sự là tâm niệm cao cả, đáng trân trọng của một người cách mạng, một nhà thơ sống chung nhịp với quê hương, với đất nước.

* Phân tích khổ thơ 5

- Nội dung chính của khổ thơ 5: mong muốn được dâng hiến chân thành, nồng nàn, không quan trọng tuổi tác:

Một mùa xuân nhỏ bé
Lặng lẽ dành cho cuộc sống
Dù ở tuổi hai mươi
Hay khi tóc đã bạc phơ.

• “Mùa xuân nhỏ bé” là biểu tượng ẩn dụ cho cuộc sống của mỗi người, thể hiện tinh thần cống hiến nhỏ nhặt => Tác giả mong muốn đóng góp một phần nhỏ bé của mình để tô điểm cho cuộc sống phong phú của đất nước.
• Tác giả sử dụng từ ngữ “lặng lẽ”, “nhỏ bé”, thể hiện tinh thần khiêm nhường và chân thành của một cá nhân sống đẹp, luôn muốn hưởng ứng vào lợi ích chung của dân tộc.

=> Tác giả có một lối sống thực sự đẹp, đó là lối sống cống hiến khiêm tốn, lặng lẽ, âm thầm, không mong đợi sự tôn vinh.

• Thành ngữ “dù là” thể hiện thái độ mạnh mẽ, kiên cường đối diện với mọi khó khăn của cuộc sống.
• “Tuổi hai mươi”, “khi tóc bạc”: tinh thần cống hiến âm thầm không phân biệt tuổi tác, không quan trọng thời gian, dù là trẻ trung hay đã già nua, vẫn muốn đóng góp mọi điều của mình cho sự nghiệp chung.

=> Đó là lời tự nhủ cho bản thân phải kiên định, phải vươn lên vượt qua dù thời gian có thể làm mất đi sức trẻ, để mãi là một phần nhỏ của mùa xuân to lớn của quê hương.

=> Tác giả đã vượt qua cả bệnh tật, tuổi già bằng niềm đam mê cuộc sống mãnh liệt, tha thiết để luôn hướng tới một cuộc sống có ý nghĩa. Đó là ý thức cao đẹp, trách nhiệm với quê hương, là khao khát sống mạnh mẽ để luôn đóng góp, là ý thức vĩnh cửu trong tâm hồn của tác giả.

3. Kết luận

• Tóm tắt lại nội dung của khổ thơ 4 và 5 trong bài và chia sẻ cảm nhận cá nhân

Dàn ý số 2

1. Mở đầu:

Giới thiệu tổng quan về tác giả, tác phẩm, và trình bày nội dung chính của đoạn thơ. Trích dẫn từ khổ thơ 4 và 5 của bài “Mùa xuân nho nhỏ”.

2. Nội dung chính:

Mô tả vị trí của đoạn trích, tổng quan giới thiệu nội dung và kỹ thuật nghệ thuật.

Khổ thơ 4: Ước mơ biến thành những hình ảnh đẹp của cuộc sống.

• Ước mong được biến thành con chim hót, làm một cành hoa, làm một nốt trầm đong đầy âm nhạc vào khúc ca làm tươi sáng cuộc sống.
• Thành ngữ “ta làm” thể hiện sự ước mong chân thành, nồng nàn và quyết định.
• Những hình ảnh của “con chim hót”, “cành hoa”, “nốt trầm” vừa đơn giản vừa mang tính biểu tượng cho vẻ đẹp của cuộc sống.
• Ước nguyện của tác giả không phải là những điều cao cả mà giản dị, chân thành. Nhưng chính điều này làm xúc động sâu sắc lòng người.

Khổ thơ 5: Ước mơ biến thành một mùa xuân bất diệt.

– Mong ước được hiến dâng cho cuộc sống, một cách im lặng.

• Tất cả những ước nguyện ấy là những mong ước trở thành một mùa xuân nhỏ bé hòa mình vào mùa xuân vĩnh cửu của thiên nhiên, của con người... dành tặng cho cuộc sống một cách lặng lẽ (ý nghĩa tượng trưng của mùa xuân; từ ngữ nhỏ bé, im lặng thể hiện sự khiêm nhường, giản dị trong ước mơ của tác giả).
• Ước mong hiến dâng cho cuộc sống của tác giả là ước mong tha thiết, đam mê suốt cuộc đời:

“Dù là ở tuổi hai mươi
Hay khi tóc đã bạc”

• Thành ngữ “dù là” rõ ràng bày tỏ sự khẳng định.

* Đánh giá về nghệ thuật của khổ thơ 4, khổ thơ 5.

3. Tóm tắt:

Tổng kết lại giá trị về nội dung và nghệ thuật của hai đoạn thơ. Liên hệ với trải nghiệm cá nhân.

Kế hoạch 3

1. Bắt đầu:

• Tổng quan về tác giả Thanh Hải và bài thơ Mùa xuân nho nhỏ.
• Bối cảnh sáng tác của bài thơ
• Tóm tắt lại vai trò của khổ thơ 4, 5 cần phân tích.

2. Nội dung chính:

Có thể có một đoạn nhỏ để hướng dẫn, tóm tắt nội dung của bài thơ từ các khổ thơ trước đó, sau đó chuyển sang phân tích khổ 4, 5:

Phân tích khổ thơ 4

Nội dung khổ thơ 4 thể hiện lòng mong muốn của tác giả được kết nối với cộng đồng và mang lại niềm vui cho cuộc sống này:

Ta làm con chim hót,
Ta làm một nhành hoa.
Ta nhập vào hoà ca.
Một nốt trầm xao xuyến.

Khổ thơ 4 sử dụng điệp từ “ta làm” kết hợp với nhịp thơ nhanh, sôi động. Thể hiện lòng khao khát mãnh liệt của tác giả muốn dâng hiến cho cuộc sống:

• Ước mơ trở thành con chim hót tươi vui cho cuộc sống.
• Ước mơ trở thành một nhành hoa thơm ngát tạo vẻ đẹp cho cuộc sống. Mặc dù đang bệnh, nhưng ông không ngừng hy vọng vào một cuộc sống tươi đẹp.
• Khát khao trở thành một nốt trầm trong bản nhạc lắng đọng, ý nghĩa. Tác giả muốn đóng góp một cách lặng lẽ để hòa mình vào khúc ca mừng xuân về của dân tộc.

=> Những ước mơ giản dị này đều mang ý nghĩa cao đẹp, làm tươi đẹp cuộc sống. Việc sử dụng đại từ “ta” thể hiện khao khát này không chỉ của tác giả mà của toàn bộ người dân Việt Nam.

Phần Kết: Khổ thơ 4 làm nổi bật khao khát sống mãnh liệt của nhà thơ, mong muốn hiến dâng cuộc đời cho nghệ thuật, của một chiến sĩ cách mạng muốn dâng cho đất nước.

Phân tích khổ 5

Nội dung khổ thơ thứ 5 thể hiện ước nguyện cống hiến chân thành của nhà thơ. Khát khao đó không bị ràng buộc bởi thời gian hay không gian nào:

Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc.

Hình ảnh mùa xuân nho nhỏ ẩn chứa cuộc sống của mỗi người. Mỗi người có thể lặng lẽ, âm thầm chọn cách sống, cách hiến dâng riêng, hướng về mục tiêu lớn lao của cả dân tộc.

Nhà thơ đã sử dụng cụm từ 'lặng lẽ' và 'nho nhỏ' để miêu tả một cách khiêm nhường và chân thành về lối sống.

Từ những điều trên, ta thấy được nhà thơ có một lối sống, cách sống vô cùng cao đẹp. Ông không ồn ào, không muốn sự lớn lao, mà chỉ mong muốn một cách lặng lẽ, âm thầm trở thành một mùa xuân nhỏ bé, đóng góp nguồn lực nhỏ nhặt nhất cho cuộc sống.

Trong khổ thơ, nhà thơ đã liên tục sử dụng điệp ngữ 'dù là' để thể hiện sự chân thành và tự nguyện. Dù ở bất kỳ hoàn cảnh nào, ông vẫn không bỏ cuộc.

Sự hiến dâng không phụ thuộc vào tuổi tác, có thể khi ta còn trẻ ở tuổi hai mươi, cũng có thể khi tóc đã bạc. Chỉ cần còn hơi thở, nhà thơ vẫn muốn đóng góp cho sự nghiệp của cả dân tộc.

Tính đặc sắc về nghệ thuật

Đánh giá khả năng nghệ thuật của khổ thơ 4, 5 trong bài 'Mùa xuân nho nhỏ', chúng ta thấy sự đặc sắc trong nghệ thuật của bài thơ:

• Sử dụng điệp ngữ một cách linh hoạt.
• Tận dụng từ ngữ một cách sáng tạo.
• Mang lại hình ảnh tươi sáng, giàu tính nhân văn.
• Thể hiện nhịp thơ nhanh, sinh động.

3. Tóm tắt kết bài:

Tóm tắt giá trị về nội dung và nghệ thuật của khổ thơ 4,5:

• Thể hiện ước nguyện cống hiến của tác giả.
• Với thể thơ ngắn gọn, hình ảnh sáng tạo, bài thơ khơi gợi sự sống động, trong sáng.

Chia sẻ cảm xúc về khổ thơ 4, 5.

Tóm tắt phân tích khổ thơ 4, 5 của bài Mùa xuân nho nhỏ.

Bị ấn tượng bởi mùa xuân của thiên nhiên, đất nước và cách mạng, Thanh Hải muốn góp phần vào mùa xuân lớn của thiên nhiên và đất nước bằng cách làm một mùa xuân nho nhỏ:

'Ta làm con chim hót
Ta làm một cành hoa
Ta nhập vào hoa ca
Một nốt trầm xao xuyến.'

Với điệp ngữ 'Ta làm', nhà thơ muốn nhấn mạnh ước nguyện khiêm tốn và chân thành của mình. Thanh Hải mong muốn góp phần vào cuộc sống bằng cách nhỏ nhất, mong muốn sự sống phải có ý nghĩa và cống hiến.

Uy tín cống hiến vẫn thể hiện trong khổ thơ tiếp theo như một triết lý:

Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc.'

Hình ảnh ẩn dụ 'Mùa xuân nho nhỏ', hoán dụ 'tuổi hai mươi, khi tóc bạc'; điệp ngữ 'Dù là' như nhấn mạnh điều tác giả muốn nói với mỗi người hãy là một mùa xuân, một mùa xuân đẹp dâng tặng cho đất nước. Con người phải luôn cố gắng hoàn thiện mình và làm đẹp cho mọi người bằng sức lực của chính mình. Chỉ cần một mùa xuân thôi xin hãy là mùa xuân đẹp nhất. Thanh Hải như muốn nói lên ước nguyện cống hiến trọn vẹn, trọn đời. Từ khi mái đầu xanh cho đến khi tóc bạc. Mỗi người hãy mang đến cho cuộc đời những nét riêng tinh túy nhất dù nhỏ bé trong mùa xuân đất nước.

Có lẽ cuộc đời của Thanh Hải cũng như thế. Vì vậy ngay cả khi nằm trên giường bệnh đau đáu từng phút giây, gần đất xa trời nhưng ông vẫn luôn nhớ tới đất nước, vẫn muốn cống hiến cho đời một bản tình ca tha thiết.

Tư vấn phân tích khổ 4, 5 bài thơ Mùa xuân nho nhỏ xuất sắc nhất

Bài thơ 'Mùa xuân nho nhỏ' được viết bởi Thanh Hải vào tháng 11 năm 1980, khi ông đang nằm trên giường bệnh, chỉ một tháng trước khi qua đời. Bài thơ này khen ngợi vẻ đẹp và sức sống của đất nước vào mùa xuân, thể hiện mong muốn và tình yêu sâu sắc dành cho quê hương một cách nhân văn.

Trong bài thơ, khổ thơ thứ 4 và khổ thơ thứ 5 đã thể hiện rõ ý muốn cống hiến của nhà thơ. Ở khổ thơ thứ 4, Thanh Hải thể hiện mong muốn cống hiến cuộc đời của mình qua cách sâu sắc và nhân văn. Bằng cách sử dụng từ ngữ 'Ta làm', ông muốn diễn đạt khát khao của mình trong việc cống hiến cho cuộc sống. Hình ảnh 'con chim hót, một cành hoa, một nốt trầm' là biểu tượng cho những đóng góp làm đẹp cuộc sống. Thanh Hải mong muốn góp phần vào sự nghiệp chung của đất nước, dù chỉ là một điều nhỏ bé nhưng ý nghĩa sâu sắc. Trong khổ thơ thứ 5, hình ảnh 'mùa xuân nho nhỏ' là tượng trưng cho khát vọng cống hiến cho cuộc sống và đất nước. Thanh Hải muốn thể hiện tư tưởng cao đẹp và nhân văn, khi mỗi người đều có thể góp phần vào cuộc sống chung, làm cho thế giới trở nên tốt đẹp hơn.

Bài thơ này là một trong những tác phẩm mà tôi yêu thích nhất vì nó thể hiện tư tưởng sống cao đẹp và nhân văn, khẳng định rằng mỗi người đều có thể góp phần vào việc làm cho cuộc sống trở nên đẹp đẽ và hạnh phúc hơn bằng cách cống hiến cho xã hội và đất nước.

Tóm lại, hai khổ thơ 4 và 5 trong bài thơ 'Mùa xuân nho nhỏ' của Thanh Hải đã thể hiện được mong muốn cống hiến của nhà thơ. Đó là mong muốn được cống hiến dù chỉ một chút nhỏ bé vào sự phát triển của đất nước.

Phân tích khổ thơ 4, 5 của bài thơ 'Mùa xuân nho nhỏ' - Mẫu 1

Thanh Hải, một nhà cách mạng, một nhà thơ dày công cống hiến cuộc đời mình cho cuộc chiến đấu giành lại độc lập cho dân tộc. Ngay cả vào những ngày cuối đời, ông vẫn nuôi khát vọng mãnh liệt được sống đúng với ý nghĩa của cuộc đời, trở thành một phần nhỏ nhưng sáng màu trong mùa xuân vĩ đại của đất nước. Tinh thần cao đẹp ấy được thể hiện qua khổ thơ 4, 5 trong tác phẩm “Mùa xuân nho nhỏ”, một bản tình ca cuối cùng mà Thanh Hải để lại.

Ở những khổ thơ trước đó, Thanh Hải đã dùng tình yêu thương của mình để tạo ra những hình ảnh đầy cảm xúc về mùa xuân. Tuy nhiên, ở khổ thứ 4, ông đã chuyển sang thể hiện những suy ngẫm và tâm tư riêng về ý nghĩa của cuộc sống:

“Ta làm con chim hót
Ta làm một cành hoa
Ta hòa mình vào hòa ca
Một nốt trầm xao xuyến”

Đoạn thơ này như một giai điệu dịu dàng mang lại sự ngọt ngào cho người đọc. Cụm từ “ta làm” diễn đạt ước mơ chân thành của nhà thơ. Ông mong muốn trở thành một con chim nhỏ hát vang vui cho cuộc sống, muốn trở thành một cành hoa làm đẹp cho mùa xuân của quê hương. Những hình ảnh này đều là những biểu tượng đẹp của thiên nhiên và cuộc sống.

Trong những đoạn thơ trước, hình ảnh hoa, tiếng chim đã xuất hiện để diễn đạt cảm xúc về mùa xuân tự nhiên, còn ở đây, chúng được dùng để thể hiện ý nghĩa cao đẹp của cuộc sống con người. Ước mơ sống có ích, ước muốn góp phần vào mùa xuân của quê hương chính là tâm hồn lớn của nhà thơ, của nhà cách mạng này!

Khái niệm 'tôi' của thi nhân ở các đoạn đầu của bài thơ đã được thay thế bằng 'ta' tổng quát. Điều này là cách nhà thơ khẳng định không chỉ mình, mà còn rất nhiều người đang âm thầm đóng góp cho mùa xuân chung với những lẽ sống cao quý như thế.

Với hình ảnh của 'nốt trầm' và việc lặp từ 'một', ta có thể thấy rõ sự chân thành và nồng nhiệt trong ước nguyện của tác giả. Không phô trương, không ồn ào, chỉ mong muốn làm một nốt trầm nhỏ để góp phần vào bản hòa ca chung của nhân dân. Đó là tâm niệm muốn đóng góp một phần nhỏ vào sự đổi mới của đất nước. Điều đó thực sự cao quý và khiêm nhường cho một tâm hồn mang giá trị sống đáng kính trọng!

Đoạn thơ cuối cùng thể hiện ước nguyện được cống hiến không quan trọng tuổi tác hay tình trạng sức khỏe:

“Một mùa xuân nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc”

'Mùa xuân nho nhỏ' là một biểu tượng sáng tạo cho ước nguyện sống cao quý. Mỗi cá nhân, mỗi sự cống hiến đều được coi như một mùa xuân nhỏ hòa mình vào mùa xuân chung của đất trời, của Tổ Quốc. Chỉ cần một màu sắc đẹp, chỉ một vẻ đẹp riêng của mỗi người đã đủ để làm cho mùa xuân của đất nước thêm rực rỡ và tươi mới.

Đó là ước nguyện nhỏ bé của nhà thơ, mong muốn được làm việc, hi sinh và cống hiến cho quê hương đất nước một cách âm thầm, vượt qua thử thách của thời gian và tuổi tác:

“Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc”

Hai câu cuối của khổ thơ 5 thể hiện sự mạnh mẽ cùng điệp từ “dù là”, khẳng định sự tự tin đối diện với mọi khó khăn, trở ngại trong cuộc sống. Người trẻ hy sinh và cống hiến, người già cũng có thể tiếp tục góp sức nhỏ vào công cuộc chung. Ý thức trách nhiệm với cuộc sống và quê hương, khao khát cống hiến dường như đã trở thành phần không thể thiếu trong lối sống của tác giả suốt cả đời.

Đây không chỉ là ước nguyện cá nhân của nhà thơ mà còn là một lời kêu gọi mọi người cùng nhau xây dựng một tương lai tốt đẹp hơn trên đất nước hòa bình. Tinh thần cao đẹp này, ta cũng đã từng gặp trong những vần thơ của Tố Hữu:

“Nếu là con chim, chiếc lá
Thì chim phải hót, chiếc lá phải xanh
Lẽ nào vay mà không trả
Sống để cho đi, không chỉ nhận lấy”

Không chỉ Tố Hữu, trong nhiều tác phẩm văn học khác, ta cũng thấy sự hi sinh, cống hiến của những anh thanh niên như trong Lặng lẽ Sa Pa của Nguyễn Thành Long, những ý thơ đẹp của Nguyễn Sĩ Đại trong Lá xanh, những người không tên không tuổi đang âm thầm làm việc vì Tổ quốc. Họ chính là những “mùa xuân nho nhỏ” đóng góp vào mùa xuân vĩ đại của dân tộc.

Khổ thơ 4 và 5 của bài Mùa xuân nho nhỏ đã khiến tâm hồn người đọc xúc động bởi ước nguyện chân thành, khiêm tốn của nhà thơ. Đẹp hơn cả là đó không chỉ là ước nguyện của Thanh Hải mà còn của nhiều người khác đang âm thầm hi sinh cho đời. Đọc những vần thơ này, ta tự hỏi mình phải làm gì để không hổ thẹn với những người đi trước, với Tổ quốc? Điều đó phụ thuộc vào suy nghĩ và hành động của bạn ngày hôm nay!

Phân tích khổ thơ 4, 5 bài thơ Mùa xuân nho nhỏ - Mẫu 2

Bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ” được Thanh Hải sáng tác trên giường bệnh trước khi ông qua đời. Đây là tiếng lòng thiết tha, niềm yêu mến vô hạn của nhà thơ dành cho cuộc sống đẹp tươi, cho đất nước đang từng ngày đổi mới và ước nguyện gắn kết cuộc đời với cuộc sống chung của dân tộc.

Sáu câu thơ đầu như tiếng hát chào đón mùa xuân đẹp đã về. Trên dòng sông xanh của quê hương, một bông hoa tím biếc “mọc” lên. Động từ “mọc” nằm ở đầu câu thơ, gợi lên sự vui mừng, hân hoan chào đón mùa xuân:

“Nở giữa dòng nước xanh biếc,
Một bông hoa tím thơm nồng.”

“Bông hoa tím thơm nồng” ấy có thể là hoa lục bình, hoặc hoa súng nở trên bờ ao, bên sông làng quê:

“Con sông nhỏ nơi tuổi thơ xưa ta thường tắm
Vẫn chảy mãi dòng nước êm đềm
Hoa lục bình tím khắp bờ sông…”

(Trở về quê hương – Lê Anh Xuân)

Màu xanh của nước hòa quyện cùng màu “tím thơm” của hoa tạo thành bức tranh xuân rực rỡ. Ngước nhìn bầu trời, nhà thơ nghe chim chiền chiện hót vang rộn. Chim chiền chiện, người bạn thân của nhà nông, hót vang rộn. Từ “ơi” thể hiện niềm vui tràn đầy khi nghe tiếng chim hót:

“Ơi con chim chiền chiện
Hót vang xa trời.”

Hai tiếng “hót vang” là giai điệu thân thương của người dân Huế được tác giả dùng để diễn đạt cảm xúc thiết tha giữa con người và thiên nhiên. Tiếng chim chiền chiện hót gọi mùa xuân về. Tiếng hót rộn ràng, làm xao xuyến lòng người và đem lại niềm vui cho mọi người. Nhìn dòng sông, ngắm bông hoa, nghe tiếng chim hót, nhà thơ cảm thấy hạnh phúc:

“Từng giọt sương rơi lấp lánh
Tay tôi nhẹ nhàng hứng giữ”

“Nhẹ nhàng hứng giữ” là cử chỉ bình dị trân trọng, thể hiện sự xúc động sâu xa. “Giọt sương lấp lánh” là hình ảnh tinh thần đẹp. Là giọt sương mai, hay âm thanh của tiếng chim chiền chiện? Sự kết hợp của cảm giác thính giác và thị giác đã tạo ra một bức tranh đẹp mắt.

Chỉ cần ba nét vẽ: dòng sông xanh, bông hoa tím thơm, tiếng chim chiền chiện hót…, Thanh Hải đã tạo nên một bức tranh xuân tươi đẹp và đáng yêu. Đó là vẻ đẹp và sức sống rực rỡ của đất nước vào mùa xuân.

Bốn dòng thơ tiếp theo miêu tả về mùa xuân của sự sản xuất và cuộc chiến của nhân dân ta. Cấu trúc thơ song hành nhấn mạnh hai nhiệm vụ chiến lược ấy:

“Mùa xuân quân cầm súng,
Cành non mọc um tùm
Mùa xuân người vào đồng
Rừng xanh phủ kín ruộng.”

“Cành non mọc um tùm” biểu hiện sức sống của mùa xuân. Khi mùa xuân đến, cây cối bắt đầu đâm chồi, mọc lên um tùm. Trong văn cảnh này, “cành non” là biểu tượng cho vẻ đẹp của mùa xuân và sức sống mạnh mẽ của đất nước. Quân lính mang theo sức sống của mùa xuân, mạnh mẽ như những cành non xanh tươi, để bảo vệ Tổ quốc. Người nông dân với mồ hôi và công lao của mình làm cho ruộng đồng trở nên xanh mướt, “rừng xanh phủ kín ruộng.” Ý thơ sâu sắc: máu và mồ hôi của nhân dân đã làm cho mùa xuân trở nên rực rỡ và giữ lấy mùa xuân mãi mãi.

Toàn bộ dân tộc hân hoan bước vào mùa xuân với tinh thần hăng hái và sôi nổi:

“Tất cả hối hả như nhau
Tất cả xôn xao như nhau.”

“Hối hả” có nghĩa là vội vã, gấp gáp, khẩn trương. “Xôn xao” tức là náo động, ồn ào; trong câu thơ, cùng với điệp ngữ “tất cả như… ” tạo nên nhịp điệu vui tươi, mạnh mẽ đặc biệt. Đó chính là khúc hành hát của Mùa Xuân trong thời đại Hồ Chí Minh.

Tiếp theo là suy tư của nhà thơ về đất nước và nhân dân:

“Đất nước qua bốn ngàn năm
Khó nhọc, gian khổ còn gì
Đất nước tựa như vì sao
Cứ tiến lên không ngừng.”

Chặng đường lịch sử của đất nước kéo dài qua bốn ngàn năm, đầy gian nan và vất vả. Trong suốt thời gian đó, nhân dân ta từ thế hệ này sang thế hệ khác đã dốc hết xương máu và mồ hôi, lòng yêu nước và tinh thần dũng cảm để xây dựng và bảo vệ đất nước. Dân ta trí tuệ và nhân nghĩa. Bốn ngàn năm văn hiến của Đại Việt đã làm sáng tỏ sức mạnh của Việt Nam. So sánh đất nước với vì sao là biểu tượng cho niềm tự hào về đất nước Việt Nam anh hùng, giàu đẹp. Dòng thơ “Đất nước tựa như vì sao” biểu hiện lòng tự hào về quốc gia mình, như nguồn sáng bền vững, vẻ đẹp bao la của bầu trời, vĩnh cửu trong thời gian.

So sánh này phản ánh sự tự hào về đất nước Việt Nam hùng mạnh và tươi đẹp. Tinh thần quyết tâm và kiên định của dân tộc trong việc xây dựng một tương lai tươi sáng không thể bị chận đứng: “Cứ tiến lên không ngừng.” Ba từ “cứ tiến lên” thể hiện quyết tâm và niềm tin kiên định của dân tộc để tạo nên một Việt Nam phồn thịnh, mạnh mẽ. Sau những suy tư là điều mà Thanh Hải trìu mến. Đầu tiên là lời cầu nguyện muốn thực hiện:

“Ta hóa thân thành tiếng hót
Cho mùa xuân về rộn rã vui mừng
Trở thành một bông hoa
Đẹp thêm sắc xuân tươi trẻ

“Tiếng hót của chim” mang lại niềm vui, đón chào mùa xuân. “Một bông hoa” làm tươi đẹp thêm cuộc sống, làm tráng lệ thiên nhiên. “Một nốt trầm” trong “hòa ca” êm đềm làm rung động tấm lòng, khích lệ nhân dân. “Tiếng hót của chim”, “một bông hoa”, “một nốt trầm…” là ba biểu tượng tượng trưng cho vẻ đẹp, niềm vui, cho trí tuệ của đất nước và con người Việt Nam.

Với Thanh Hải, việc hiện hình là để hiến dâng, để phục vụ mục đích cao cả:

“Một mùa xuân nhỏ nhắn
Lặng lẽ trao gửi cho cuộc sống
Dù là tuổi thanh xuân
Hay là lúc bạc đầu”

Tâm tình thiết tha trong lời thơ. Mỗi người hãy trở thành “một mùa xuân nhỏ nhắn” để góp phần vào mùa xuân vĩnh cửu của đất nước. Ai cũng phải đóng góp cho cuộc sống. “Mùa xuân nhỏ nhắn” là một ẩn dụ sáng tạo thể hiện ý tưởng sâu sắc: “Mỗi cuộc đời đã tạo nên núi sông ta” (Nguyễn Khoa Điềm). “Nhỏ nhắn” và “lặng lẽ” là biểu hiện của sự khiêm tốn, chân thành. “Trao gửi cho cuộc sống” là lẽ sống cao quý, đẹp đẽ. Bởi vì “Sống là cho, đâu chỉ nhận riêng mình” (Tố Hữu). Sống hết mình trung thành với đất nước, dành cả cuộc đời phục vụ đất nước, từ thời “tuổi thanh xuân” phồn thịnh đến khi “lúc bạc đầu”. Thơ hay là ở cảm xúc chân thành. Thanh Hải đã thể hiện những lời gan ruột của mình. Ông đã sống theo tâm trạng của mình. Điều đặc biệt hơn nữa là bài thơ Mùa xuân nhỏ nhắn được ông sáng tác trên giường bệnh, chỉ một tháng trước khi ông qua đời.

Thanh Hải sử dụng kỹ thuật điệp ngữ rất tài tình: “Ta hát… ta tạo… ta kết…”, “dù là lúc… dù là khi… “đã tạo nên giai điệu thơ, dòng thơ cảm động, sâu lắng, ý thơ được đậm nét và nhấn mạnh. Người đọc cảm động trước một giai điệu thơ trữ tình, ấm áp như vậy. Có thể xem đoạn thơ này là những lời thú tội của ông.

Khúc cuối là bài ca yêu thương:

“Mùa xuân ta muốn hát
Chân thành và êm đềm
Tình yêu với non nước mình
Là tình yêu với hàng triệu trái tim
Điệu phách trước đất Huế.”

Nam ai và Nam bình là hai điệu dân ca Huế rất nổi tiếng suốt hàng trăm năm qua. Phách tiền là một loại nhạc cụ dân tộc được sử dụng để đánh nhịp cho những bản ca, âm thanh của đàn tranh, đàn tam thập lục. Câu thơ “Mùa xuân ta muốn hát” thể hiện niềm khát khao hồn nhiên của nhà thơ đối với quê hương yêu dấu trong mùa xuân. Quê hương non nước mênh mông, đựng đầy tình yêu thương. Đó là “tình yêu với non nước”, “tình yêu với hàng triệu trái tim” đối với non nước và vùng đất Huế thân thương! Câu thơ của con người Huế thật là “dịu dàng”.

Mùa xuân là đề tài truyền thống trong thơ ca dân tộc. Thanh Hải đã đóng góp cho thơ ca dân tộc một bài thơ xuân đẹp, chứa đựng tình cảm sâu nặng. Qua khúc thơ 4 và 5 của bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ”, tình yêu mùa xuân liên kết với tình yêu đất nước, quê hương được Thanh Hải mô tả một cách sâu sắc, cảm động. Đó cũng là lời nhắn nhủ của nhà thơ đến độc giả muốn thế hệ rằng mỗi cuộc đời hãy trở thành một mùa xuân của đất nước. Đất nước của chúng ta sẽ mãi là những mùa xuân tươi đẹp.

Phân tích hai khổ thơ cuối bài Mùa xuân nho nhỏ - Mẫu 3

Thanh Hải là một trong những nhà thơ nổi tiếng trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp, Mỹ. Ông nổi tiếng với nhiều tác phẩm chứa đựng những tâm tình sâu lắng. Trong số đó, Mùa Xuân Nho Nhỏ là một tác phẩm được nhiều người yêu thích. Bài thơ không chỉ là bức tranh mùa xuân tươi đẹp mà còn là khát vọng cống hiến cho cuộc sống một cách chân thành. Khổ thứ tư và thứ năm chính là đoạn thể hiện rõ nhất ước vọng của nhà thơ. Ông muốn hiến dâng cuộc sống của mình cho mùa xuân chung của đất nước, dân tộc.

Những dòng thơ giản dị trong hai khổ thơ cuối chính là lời tâm sự của tác giả muốn chia sẻ. Hiểu sâu vào từng đoạn sẽ giúp mỗi người hiểu được sâu sắc hơn.

Nội dung chính của khổ thứ tư là mong muốn được hòa nhập và mang niềm vui đến cho cuộc sống.

Ta làm như tiếng chim hót,
Ta làm như một bông hoa.
Ta hòa mình vào dòng hòa âm,
Một nốt nhạc sâu lắng

Trong 4 câu thơ này, ta giả đã dùng 3 từ “Ta” nghe rất gần gũi và quen thuộc. Nhịp thơ dồn dập thể hiện rõ mong muốn. Nhân vật trữ tình “muốn làm con chim hót” để cống hiến tiếng hót cho cuộc sống; “muốn làm một cành hoa” để thêm hương sắc cho cuộc sống. Những ước mơ ấy vô cùng giản dị và bình thường. Ông mong cho mùa xuân của đất nước lúc nào cũng rực rỡ và tươi mới.

“Ta nhập vào hòa ca” chỉ mong là “một nốt trầm” lặng lẽ để âm thanh của mùa xuân vui tươi hơn.

Tác giả dùng từ “Ta” để diễn đạt ước nguyện vì ông biết đó là khát vọng chung của nhiều người. Bất kỳ ai với tấm lòng yêu nước và tâm hồn nghệ sĩ đều mong muốn góp phần vào cuộc sống, cống hiến cho đất nước.

Khổ thơ thứ 5 là ước nguyện cống hiến chân thành không phân biệt tuổi tác. Mùa xuân nhỏ nhoi ấy của mỗi người cần được góp vào để tạo nên một mùa xuân lớn cho đất nước. Tác giả dùng từ láy như “lặng lẽ”, “nho nhỏ” để cho thấy sự cao đẹp của con người. Mọi điều trong cuộc sống hướng đến lợi ích chung của dân tộc.

“Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc.”

Nhà thơ chỉ mong muốn âm thầm cống hiến cho cuộc sống, không cần ai biết hay phô trương. Dù là khi trẻ hay đến “khi tóc bạc”, nhà thơ vẫn nguyện âm thầm hiến dâng. Tuổi tác có thể thay đổi nhưng khát vọng hiến dâng cuộc đời không bao giờ đổi.

Hai câu thơ cũng thể hiện sự quyết tâm vượt qua mọi trở ngại để thực hiện lời hứa. Lương tâm của nhân vật luôn kiên trì vượt qua thử thách để trở thành mùa xuân nho nhỏ cho đời.

Phân tích khổ thơ 4 và 5 đã cho thấy những thủ pháp nghệ thuật đặc sắc của tác giả. Ông không chỉ sử dụng từ ngôn mà còn nhiều điệp từ độc đáo để diễn đạt ước nguyện. Thêm vào đó là những hình ảnh đẹp và tinh tế gợi lên cảm xúc một cách nhẹ nhàng.

Đặc biệt là phép so sánh và ẩn dụ sáng tạo. Tất cả những yếu tố này đã tạo nên sự đặc biệt trong thơ ca của Thanh Hải, góp phần làm cho bài thơ trở nên ý nghĩa hơn.

Phân tích khổ thơ 4 và 5 của bài Mùa Xuân Nho Nhỏ đã thể hiện ý thức và trách nhiệm với quê hương của tác giả, khát vọng cống hiến cho đời, và mong muốn đất nước mãi mãi rực rỡ.

Bên cạnh đó, tác giả muốn truyền đi thông điệp cho mọi người rằng để mùa xuân của đất nước luôn tươi đẹp, mỗi người đều cần đóng góp một phần nhỏ của cuộc sống.

Phân tích khổ thơ 4, 5 của bài thơ Mùa Xuân Nho Nhỏ - Mẫu 4

Trong bốn mùa: Xuân, hạ, thu, đông, có lẽ mùa xuân là mùa được nhiều người ưa thích nhất. Mùa xuân là thời kỳ của sự sống mới, là thời điểm hoa nở rộ, và chim hót vang vọng trên những cành cây xanh tươi. Thanh Hải đã sáng tác bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ” khi đang nằm trên giường bệnh. Đây là một bài thơ về mùa xuân thơ mộng, trữ tình. Thanh Hải đã thể hiện tâm trạng sâu sắc, cảm động trong hai khổ thơ thứ tư và thứ năm:

“Ta làm con chim hót
Ta làm một cành hoa
Ta nhập vào hòa ca một nốt trầm xao xuyến.
Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho cuộc sống
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc.”

Những dòng thơ tràn đầy tình yêu thiên nhiên, lòng tự hào, lạc quan, và tình yêu dành cho đất nước, dân tộc của Thanh Hải.

Mùa xuân, với vẻ đẹp của thiên nhiên và đất nước, thường khơi gợi niềm khao khát và hy vọng trong lòng mỗi người. Đối với Thanh Hải, điều này cũng không ngoại lệ. Đó là thời điểm mà ông nhìn lại cuộc đời và tâm trí của một người theo đuổi lý tưởng cách mạng, một nhà thơ mà suốt đời đều gắn bó với đất nước.

“Ta làm con chim hót
Ta làm một cành hoa .
Ta nhập vào hòa ca
Một nốt trầm xao xuyến”.

Từ ngữ “ta làm” thể hiện rõ ràng ý chí cống hiến của nhà thơ. Là mong muốn được sống hòa nhập vào cuộc sống của đất nước, dù chỉ là một cách nhỏ bé, nhưng Thanh Hải vẫn ước ao dâng hiến cuộc đời mình cho quê hương đất nước. Ước nguyện trở thành một tiếng chim hót, một cành hoa, để thêm vào vườn hoa muôn hương, muôn sắc, làm cho tiếng chim vang vọng, mang lại hương sắc, làm đẹp thêm cho mùa xuân. Nhà thơ mong ước được làm “nốt trầm xao xuyến” không ồn ào, không cao lớn mà chỉ im lặng lặng lẽ “hòa nhập” vào bản ca, tiếng hát của nhân dân mừng vui đón chào mùa xuân. Được làm đẹp cho mùa xuân là lý do tác giả đã sẵn lòng hy sinh, sẵn lòng hiến dâng cho sự phồn vinh của đất nước.

Hình ảnh của thiên nhiên tươi đẹp, chân thành, giọng thơ nhẹ nhàng, êm dịu, ngọt ngào.

Từ ngữ “ta” như một lời khẳng định, cũng như một tiếng lòng, như một lời tâm sự nhỏ nhẹ, chân thành. Ước mong đó như là lẽ sống cao đẹp. Đó là lẽ sống không bận tâm về tuổi tác.

“Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc.””

Thái độ “lặng lẽ dâng cho đời” thể hiện ý nguyện khiêm nhường nhưng vô cùng kiên định và đáng quý, vì đó là điều tốt đẹp nhất trong cuộc sống. Cảm động trước ước mong của tác giả dù đã trải qua những năm tháng tuổi trẻ, vẫn mong muốn trở thành “một mùa xuân nho nhỏ” trong bức tranh mùa xuân lớn lao đó. Điều khẳng định trong điệp ngữ “dù là” như lời nhắc nhở lương tâm phải kiên trì, vượt qua thử thách của thời gian và tuổi già, để mãi là một phần của mùa xuân lớn của đất nước. Giọng thơ nhỏ nhẹ, chân thành nhưng chứa đựng sức mạnh tổng hợp lớn. Do đó, hình ảnh “mùa xuân nho nhỏ” cuối câu như ánh sáng, toả sức sống tinh thần trong bài thơ.

Thật cảm động và kính phục khi đọc những dòng thơ như lời tóm tắt cuộc đời. “Dù là tuổi hai mươi” khi mới tham gia vào cuộc kháng chiến đến “khi tóc bạc” là thời điểm hiện tại vẫn tiếp tục lặng lẽ dâng hiến cho cuộc sống và những dòng thơ này chính là một trong những dòng cuối cùng.

“Một mùa xuân nho nhỏ” của Thanh Hải tặng cho cuộc đời trước khi ông bước vào chương mới, chuẩn bị rời bỏ mãi mãi.

Những lời tâm sự cuối cùng của người sắp ra đi luôn chứa đựng tâm tình thực, những ước nguyện sâu sắc nhất... Và bài thơ này cũng phản ánh điều đó cho cả cuộc đời của ông. Ông đã thể hiện, tâm sự những điều sâu kín nhất trong lòng, và chính lúc đó Thanh Hải đã truyền hồn vào thơ, cùng sống chung một nhịp với thơ để ông và thơ luôn bên nhau, hiểu nhau và chia sẻ cho nhau.

Tóm lại, những ước nguyện khiêm tốn nhưng đầy ý nghĩa, tác giả là một người đáng kính nể. Luôn muốn dâng hết cuộc đời cho đất nước.

Phân tích khổ thơ 4, 5 bài thơ Mùa xuân nho nhỏ - Mẫu 5

Thanh Hải, nhà thơ đã trải qua hai cuộc kháng chiến chống Pháp và Mỹ. Ông dành cuộc đời mình cho cuộc chiến đấu giải phóng dân tộc. Đến những ngày cuối cùng của cuộc sống, Thanh Hải vẫn khao khát gắn kết với cuộc sống, với trái tim dân tộc, dâng hiến sức lực của mình cho công cuộc xây dựng đất nước. Ý nguyện cao cả được thể hiện trong khổ thơ 4 và 5 của bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ”, tác phẩm cuối cùng mà nhà thơ để lại.

“Mùa xuân nho nhỏ” là tác phẩm tiêu biểu của Thanh Hải, là tiếng lòng yêu mến và gắn bó với đất nước, với cuộc sống; thể hiện ước nguyện chân thành của nhà thơ, mong muốn dâng hiến cho đất nước, góp một phần nhỏ của mình vào mùa xuân lớn của dân tộc.

Trước mùa xuân của thiên nhiên và đất nước, tác giả khát khao được hòa nhập vào cuộc sống của đất nước. Chưa bao giờ đất nước rực rỡ như thế. Chặng đường lịch sử đã qua với gian khổ và vất vả. Bốn nghìn năm lịch sử đã khẳng định sức mạnh của dân tộc, đất nước vẫn vững vàng. Đất nước được so sánh như ngôi sao, nguồn sáng vô tận và vẻ đẹp vĩnh hằng trong thời gian và không gian. Đây là niềm tự hào của dân tộc, là biểu tượng của sự anh hùng và bất diệt của đất nước Việt Nam.

Đất nước luôn phát triển, tiến bộ từng ngày. Hành trình tới tương lai của đất nước không ngừng diễn ra, là biểu hiện của quyết tâm và chí khí của dân tộc Việt Nam. Hân hoan, tự hào và trách nhiệm, nhà thơ muốn trở thành một phần của vẻ đẹp ấy:

“Ta làm con chim hót
Ta làm một cành hoa.
Ta nhập vào hòa ca
Một nốt trầm xao xuyến”.

Tâm niệm của nhà thơ là khát vọng được hòa nhập vào cuộc sống của đất nước, cống hiến phần tốt đẹp - dù nhỏ bé - cho cuộc sống chung, cho đất nước. Ý tưởng này được thể hiện một cách chân thành qua hình ảnh tự nhiên, giản dị và đẹp. Con chim hót, một cành hoa là những hình ảnh tuyệt vời của thiên nhiên. Một nốt trầm trong dàn hợp xưởng là âm thanh mà mọi người đều yêu thích. Tác giả muốn cống hiến cho cuộc sống, cho đất nước. Điệp từ một trong đoạn thơ diễn tả sự khiêm tốn nhưng đầy ý nghĩa:

“Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc”.

Ông muốn trở thành “một mùa xuân nho nhỏ”, âm thầm dâng hiến toàn bộ tâm hồn, trí tuệ, sức lực và cả sự sống của mình góp cùng mọi người. Khát vọng của tác giả thể hiện sự khiêm tốn nhưng cao cả, thể hiện một nhân sinh quan cao đẹp: phải cống hiến cho đất nước, dù là nhỏ bé, và phải không ngừng cống hiến cho cuộc đời. Mỗi người hãy là một mùa xuân nho nhỏ để tạo nên một mùa xuân bất diệt của đất nước. Xã hội chỉ tốt đẹp khi mỗi người đều tốt đẹp. Đây là tâm niệm và khát vọng của nhà thơ trước khi rời bỏ cuộc sống.

“Dù là tuổi hai mươi.
Dù là khi tóc bạc”

Hình ảnh bông hoa, tiếng chim hót được tác giả vẽ lên ở đầu bài thơ nay lại tái xuất trong khổ thơ này, với giọng thơ êm ái, ngọt ngào. Cách cấu tứ lặp lại như vậy tạo ra sự đối ứng chặt chẽ và mang một ý nghĩa mới: Niềm mong muốn được sống có ích, cống hiến cho cuộc đời như con chim hót, bông hoa thơm phức. Trong bài thơ “một khúc ca xuân” của Tố Hữu cũng có những suy ngẫm tương tự:

“Nếu là con chim, chiếc lá
Thì con chim phải hót, chiếc lá phải xanh
Lẽ nào vay mà không có trả
Sống là cho đâu chỉ nhận riêng mình?”

Tâm niệm đó thật cao đẹp, chân thành, phản ánh sự phát triển tự nhiên của bài thơ. Điệp từ “ta” như một lời khẳng định. Và “ta” không chỉ là bản thân mà trở thành của nhiều người, khát vọng của nhiều người. Điệp ngữ “dù là” như một lời tự khẳng định, tự nhủ với lương tâm -> sự kiên trì, thử thách với thời gian, tuổi già, bệnh tật để mãi làm một mùa xuân nho nhỏ trong mùa xuân rộng lớn của quê hương, đất nước. Giọng thơ nhỏ nhẹ, chân tình nhưng mang sức khái quát lớn.

“Mùa xuân nho nhỏ” của Thanh Hải là một bài thơ đặc sắc. Với thể thơ năm chữ, giọng thơ lúc mạnh mẽ, lúc tha thiết ngân vang, âm hưởng nhẹ nhàng xuyên khổ thơ, tác giả đã thể hiện cảm xúc trước mùa xuân của thiên nhiên, đất nước và khát vọng đẹp đẽ muốn dâng hiến cho cuộc đời trước lúc đi xa. Ước nguyện của nhà thơ cho ta hiểu mỗi người phải biết sống, cống hiến cho cuộc đời. Thế nhưng dâng hiến, hoà nhập mà vẫn giữ được nét riêng mỗi người. Khổ 4 và 5 bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ” là kết tinh rực rỡ của sức sống mãnh liệt và tình yêu thiết tha của người nghệ sĩ một lòng sống vì nhân dân, vì đất nước.

Phân tích khổ thơ 4, 5 bài thơ Mùa xuân nho nhỏ - Mẫu 6

Trong thời kì chống Mĩ cứu nước, một trong những cây bút có công xây dựng nền văn học cách mạng ở miền Nam từ những ngày đầu không thể không kể đến nhà thơ Thanh Hải. Nhà thơ Thanh Hải sinh năm một ngàn chín trăm ba mươi và mất năm một ngàn chín trăm tám mươi, tên khai sinh là Phạm Bá Ngoãn, quê ở Thừa Thiên – Huế. Ông bắt đầu hoạt động văn nghệ từ cuối những năm kháng chiến chống Pháp. Và vào tháng mười một năm một ngàn chín trăm tám mươi, trong những ngày cuối đời của mình ông đã sáng tác bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ” khi bản thân đang nằm trên giường bệnh. Bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ” là tiếng lòng, những tâm sự, suy ngẫm. Đặc biệt hơn nữa, nhà thơ bày tỏ ước vọng được hòa nhập hiến dâng cho cuộc đời, cho mùa xuân chung của dân tộc. Tình cảm ấy được thể hiện chân thành và cảm động qua khổ bốn và năm của bài thơ.

Ta làm con chim hót
Ta làm một cành hoa
Ta nhập vào hòa ca
Một nốt trầm xao xuyến

Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc.

Bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ” gồm có sáu khổ thơ, được viết theo thể thơ năm tiếng. Không ai là không biết dân tộc Đại Việt ta đã đi qua một chặng đường lịch sử dài bốn nghìn năm với bao vất vả và gian lao. Đến nay đất nước đã giành được độc lập và tự do, chưa bao giờ đất nước tươi đẹp đến vậy. Vì thế trước mùa xuân của thiên nhiên, mùa xuân của đất nước, Thanh Hải khát khao được hòa nhập vào cuộc sống của quê hương hơn bao giờ hết khiến từng câu từ trong bài thơ dường như có sức sống khi mang trong mình giai điệu trong sáng và tha thiết khi mùa xuân đến. Và nếu khổ một, hai và ba là cảm xúc của nhà thơ về mùa xuân của đất nước, của thiên nhiên thì khổ thơ bốn và năm là ước nguyện cống hiến chân thành tha thiết của nhà thơ.

Ta hát như chim cao hót
Ta nở như cành hoa
Ta hòa ca như làn gió
Một nốt trầm đậm đà

Nhà thơ mơ ước về sự hy sinh, sự hiến dâng. Ước mơ rực rỡ của Thanh Hải bao trùm bởi nhiệt huyết, sức sống, với niềm tin bất diệt. Để thể hiện triết lý sống của mình, từ những câu thơ mở đầu, Thanh Hải truyền tải giai điệu mạnh mẽ bằng việc sử dụng từ ngữ “ta làm” để diễn đạt ước vọng chân thành, hy sinh cho tổ quốc. Nhà thơ khát khao “hát như chim cao” để mang âm nhạc sống động, muốn “nở như cành hoa” để lan tỏa hương sắc cho mùa xuân đất mẹ. Và ông muốn trở thành “một nốt trầm”, hình ảnh ý niệm đẹp để thể hiện ước mong sâu sắc, chân thành của mình. Dù không ồn ào, ông chỉ muốn là “một nốt trầm” nhưng phải là “một nốt trầm đậm đà” để góp phần vào bản hoà ca chung. Nghĩa là ông muốn đóng góp phần nhỏ bé của bản thân vào sự phát triển và tiến bộ của đất nước.

Nhà thơ đã chọn lựa những hình ảnh tươi đẹp của thiên nhiên, của cuộc sống để thể hiện ước nguyện cá nhân. Các hình ảnh bông hoa, tiếng chim mà Thanh Hải trải qua về mùa xuân thiên nhiên, giờ lại được sử dụng để thể hiện tư tưởng sống của mình. Ta có thể hiểu được ước nguyện đáng yêu, gần gũi của nhà thơ. Và việc sử dụng từ “ta” dường như đại diện cho niềm tin chung, ước nguyện của nhiều người trên đất nước Việt Nam. Đọc từng câu thơ, ta cảm nhận được nhịp điệu của cuộc sống quê hương, của ước vọng cháy bỏng nhưng khiêm tốn được dâng lên cuộc sống.

Lối sống của Thanh Hải còn được thể hiện qua những câu thơ sâu lắng, tâm hồn của ông như hòa mình vào mùa xuân quê hương, nhấn mạnh từng nhịp thở, mạnh mẽ nhưng âm thầm và tĩnh lặng.

Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc.”

Cách nhà thơ Thanh Hải sử dụng từ ngữ rất chính xác, tinh tế và gợi cảm. Ông đã thành công khi áp dụng phép ẩn dụ độc đáo qua câu thơ “một mùa xuân nho nhỏ” - một ẩn dụ sáng tạo, thể hiện sâu sắc về cuộc sống, sự hi sinh và khao khát sống cao đẹp của mỗi con người. Từ những từ như “lặng lẽ”, “nho nhỏ” là biểu hiện của sự khiêm tốn, chân thành trong tinh thần cống hiến cho lợi ích chung của cộng đồng. Qua hai câu thơ đầu, chúng ta cảm nhận được lòng mong mỏi của nhà thơ, ẩn chứa sự khiêm nhường nhưng cũng cao ca và lòng thành tha thiết của Thanh Hải trong việc hiến dâng cho quê hương, cho đất nước, dù chỉ là những điều nhỏ bé nhất nhưng không ngừng cống hiến cho cuộc sống.

Nhà thơ tiếp tục sử dụng từ “dù là” để nhấn mạnh tinh thần tự tin đối diện với những khó khăn của cuộc sống. Câu từ “tuổi hai mươi” hay “khi tóc bạc” thể hiện rõ sự âm thầm cống hiến không phân biệt tuổi trẻ hay già. Ý thức trách nhiệm với quê hương, khao khát sống và cống hiến là những giá trị bất diệt trong tâm hồn của nhà thơ Thanh Hải. Những lời thơ cũng là lời cam kết, lời tự nhủ của nhà thơ với lương tâm sẽ kiên trì, vượt qua thử thách của thời gian và tuổi tác để mãi mãi là một mùa xuân nho nhỏ trong mùa xuân rộng lớn của đất nước.

Thấy rằng, dù bài thơ được viết vào giai đoạn cuối đời, nhưng không có bất kỳ dấu hiệu nào về nỗi lo âu về sức khỏe hay những suy tư riêng tư. Chỉ có sự “lặng lẽ”, đam mê mãnh liệt về khao khát dâng hiến những điều đẹp nhất của cuộc đời cho đất nước. Điều này được chứng minh bằng cách Thanh Hải sử dụng từ ngữ, ẩn dụ và so sánh một cách sáng tạo, tinh tế.

Khổ thơ bốn và năm của bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ” thể hiện thành công ước nguyện chân thành, là tiếng lòng của nhà thơ Thanh Hải muốn cống hiến cho quê hương đất nước. Đây là lời tâm niệm của một con người đã trải qua hai cuộc chiến tranh, đã dành cả cuộc đời và sự nghiệp của mình cho cách mạng. Điều này làm tăng thêm giá trị tinh thần của bài thơ. Tấm lòng và ước nguyện của nhà thơ Thanh Hải là điều đáng quý và đáng trân trọng. Từ đó, chúng ta cảm thấy cần phải học tập để cống hiến cho quê hương đất nước ngày càng mạnh mẽ, dù chỉ là những điều nhỏ bé.

Phân tích khổ thơ 4, 5 bài thơ Mùa xuân nho nhỏ - Mẫu 7

Những khát khao, lý tưởng sống đẹp đẽ luôn là điều cần thiết trong cuộc sống của mỗi người. Nhà thơ Thanh Hải cũng vậy, ông có những ước nguyện muốn cống hiến một phần nhỏ cho đất nước, được thể hiện qua tác phẩm 'Mùa xuân nho nhỏ' ông sáng tác vào cuối đời. Khổ thơ 4 và 5 của bài thơ đã thể hiện rõ nhất về tinh thần cao cả ấy.

Ta làm con chim hót
Ta làm một cành hoa
Ta nhập vào hòa ca
Một nốt trầm xao xuyến

Cảnh sắc mùa xuân với bông hoa tím, dòng sông xanh biếc, tiếng chim ríu rít vang vọng khắp nơi làm nhà thơ xao xuyến trong tình yêu thương. Mùa xuân đã đến với đất nước, đem đến sức sống, sắc màu rực rỡ, thanh âm sôi động. Điều này khiến lòng người khó lòng thờ ơ, trong tâm hồn mỗi người tỉnh giấc, mầm xanh niềm tin, ước nguyện góp sức cho đất nước, cho cuộc sống nhân dân. Điệp ngữ 'ta làm' nhấn mạnh sự tích cực của con người, khát khao cống hiến niềm vui cho cuộc sống. Lúc này, không còn cái 'tôi' riêng tư, mà cái 'tôi' kia đã hòa vào cái 'ta' làm một, của cả một cộng đồng, ước muốn của hàng triệu con người sống trên mảnh đất chữ S.

Những ước muốn giản dị, giấc mơ nhỏ bé 'con chim hót', 'một nhành hoa' thực sự cao cả và đáng quý. Người ta thường nói về những giấc mơ lớn lao, vĩ đại nhưng chúng phải được xây dựng từ những điều nhỏ bé. Là một chú chim nhỏ bay tự do trên bầu trời, góp vui cho đời bằng tiếng hót, là bông hoa dại để làm đẹp những con đường đất nước, là một nốt nhạc 'trầm' trong bản nhạc hòa ca của cuộc sống. Dù là gì đi chăng nữa, trong tâm hồn vẫn muốn làm chủ cuộc sống, góp sức vào mùa xuân lớn của dân tộc. Giọng thơ lúc này đang hối thúc, hãy hành động, hãy góp phần vào xây dựng đời sống, quê hương.

Trái tim nhà thơ luôn ý thức trách nhiệm với cuộc sống. Có những điều không cần thiết phải phô trương, chỉ cần âm thầm thực hiện:

Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho cuộc sống
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc.

Cuộc sống của nhà thơ thật giản dị, mỗi cuộc đời là một mùa xuân, nhà thơ cũng muốn góp phần của mình vào sự rộng lớn của giang sơn. Dù nhỏ bé nhưng duy nhất, là những điều tuyệt vời nhất mà nhà thơ muốn dành riêng để góp vào xây dựng mùa xuân rực rỡ, sống động nhất cho đất nước. Tác giả chọn cho mình cách cống hiến thầm lặng 'lặng lẽ dâng cho cuộc sống', dù chỉ lặng lẽ nhưng nó sẽ tô điểm thêm nhiều cho cuộc sống, cho người, vượt lên trên tất cả, những sự hy sinh cao cả, thầm lặng đó xứng đáng được ca ngợi.

Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc

Điệp từ 'dù là' đặt ở đầu hai câu thơ như một lời khẳng định, một lời tự nhủ đầy tâm huyết rằng khát khao dâng hiến cho đất nước dù là khi còn trẻ trung ở tuổi hai mươi, hay là những năm tháng già dặn, vất vả thì vẫn phải giúp ích cho cuộc đời. Khát vọng cống hiến trở thành một lẽ sống bất diệt trong cuộc đời.

Xuân Diệu viết về mùa xuân với sự say đắm trước những chặng đường tươi đẹp của thiên nhiên, với khát khao sống vội vã bởi thời gian có hạn:

Con muốn ôm....
.....
Hỡi mùa xuân ơi con muốn cắn vào em

Dù không hối hả như Xuân Diệu, con đến với mùa xuân của Thanh Hải bằng sự thanh nhã, nhẹ nhàng nhưng sâu sắc, hiền hậu, bên trong là một phong cách sống vội vã, sống để cống hiến những điều tinh túy, đẹp đẽ nhất của cuộc đời mình cho cộng đồng.

Chỉ với hai khổ thơ nhỏ nhặt nhưng đã mang lại cho bạn đọc rất nhiều suy ngẫm. Có lẽ đã bỏ lỡ nhiều điều trong quá khứ, nhưng hứa với bản thân rằng, từ nay con sẽ cố gắng học hành, lao động, trưởng thành hơn, góp phần bé nhỏ của mình để giúp đỡ mọi người, xây dựng đất nước.

Phân tích khổ thơ 4, 5 bài thơ Mùa xuân nho nhỏ - Mẫu 8

Như chúng ta đã biết, mùa xuân là thời điểm các nhà thơ hội tụ, là một mùa tràn ngập thơ ca. Như những nhà thơ khác, Thanh Hải đã cảm nhận được vẻ đẹp của mùa xuân để sáng tác bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ” để thể hiện ước nguyện cuối cùng trong cuộc đời của mình trước khi ra đi. Ông đã để lại cho văn học Việt Nam một bài thơ đặc sắc, đơn giản nhưng ấn tượng, hiện thực qua hai khổ thơ trong bài:

Con muốn hóa thân thành....
.....
Hỡi xuân hồng, con muốn đặt vào em

Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho cuộc đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc.

Ôi, chỉ hai khổ thơ thôi mà con thấm nhuần được biết bao nhiêu cảm xúc. Tác giả muốn hiện thân vào những cảnh vật, âm thanh trước mắt. Từ “ta” của tác giả không chỉ là cảm xúc chung mà là của riêng tác giả, chỉ muốn hiến thân cho cuộc sống, cho đất nước. “Con muốn hóa thân thành chim hót”, câu thơ nghe êm ái làm sao, ước nguyện khiêm tốn, chỉ muốn làm một con chim, cất tiếng hót góp thêm một chút xuân tươi cho đất nước.

Tiếp theo, tác giả muốn trở thành một cành hoa dại ven đường, mang một màu sắc nhẹ nhàng và quyến rũ, một cành hoa của “mùa xuân nho nhỏ” chen chút với bao cành hoa đẹp đẽ, quý giá khác để đi vào cái “mùa xuân của đất nước” một niềm khao khát biết bao! Đẹp đẽ biết bao! Sau đó tác giả lại muốn trở thành một nốt nhạc chỉ bởi “một nốt trầm xao xuyến”, chỉ một nốt nhạc mà khi nghe xong ta lại còn lưu luyến. Tác giả muốn góp thêm cho cuộc đời một âm vang bình thường, muốn thêm một nốt nhạc trong những âm vang hấp dẫn hơn khi đất nước bước vào một mùa xuân rực rỡ.

Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho cuộc đời.

Tới đây, có lẽ tiếng thơ đã trầm lại. Giờ đây, tác giả muốn dâng cuộc đời cho đất nước, nhưng thực ra, đó chỉ là dâng đi một điều rất nhỏ, “một mùa xuân nho nhỏ”, mặc dù mùa xuân của tác giả nhỏ bé nhưng lại là trái tim của hàng triệu người Việt dâng cho đất nước, trong một mùa xuân to lớn của quê hương. Thanh Hải âm thầm, “lặng lẽ dâng cho đời” một món quà đặc biệt, đó là “mùa xuân nho nhỏ”, một mùa xuân mà chưa ai nghĩ đến. Thơ rất độc đáo, hay và tình cảm. Tác giả luôn muốn dành hết cuộc đời mình cho đất nước, dù ở bất kỳ thời điểm nào của cuộc đời:

Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc.

Điệp từ “dù” như một lời hứa, một khẳng định mãi mãi, sẽ không bao giờ phai theo thời gian. Dù trẻ hay già, tác giả vẫn dành trọn sức mình. Tác giả thật đáng kính phục, thơ tình và ấm áp! Với những âm điệu rộn ràng, rồi lại trầm lặng, từ ngữ sâu sắc, luyến láy tác giả đã mang đến một “Mùa xuân nho nhỏ” riêng biệt để chúng ta cùng ước nguyện. Những hình ảnh như con chim, cành hoa, một nốt trầm trong bản hòa ca,… khiến ta cảm nhận được biết bao nhiêu tình cảm. Những ước nguyện khiêm tốn nhưng ý nghĩa, tác giả đáng kính nể! Luôn muốn dành hết cuộc đời cho đất nước.

Gấp lại cuốn sách, lòng em đầy xúc động, muốn đọc lại lần nữa. Những ước nguyện khiêm tốn của tác giả lại khiến người đọc rung động. Thật đặc biệt!

Khát vọng dâng hiến cuộc đời của nhà thơ Thanh Hải trong khổ 4, 5 bài thơ Mùa xuân nho nhỏ

Trong tâm hồn của tôi, từ 'ta' được lặp đi lặp lại ba lần, như một sự mong muốn mãnh liệt về sự hiến dâng. Tôi muốn biến thành một chú chim, hát vang cho cuộc sống, mang lại niềm vui cho mọi người. Tôi muốn trở thành một cành hoa, tô điểm thêm sắc màu cho cuộc đời, và muốn hòa mình vào hòa nhạc, để lại một giai điệu tuyệt vời cho thế hệ mai sau. Cuối cùng, tôi mong muốn trở thành một nốt trầm trong bản giao hưởng cuộc sống, sự hiến dâng đó là một sự im lặng, nhẹ nhàng, không vướng bận, không xa hoa. Tất cả là những điều giản dị, nhưng rất ý nghĩa. Ước mơ của tôi rất giản dị, nhưng cao cả đến không ngờ. Nó không chỉ dành cho riêng tôi, mà còn dành cho mọi người, cho dân tộc, cho quê hương. Khát vọng ấy vượt qua mọi ranh giới, mọi hạn chế. Ngay cả khi tôi nằm trên giường bệnh, khát vọng cao cả ấy vẫn không bao giờ bị tắt. Tôi vẫn đầy niềm tin, hy vọng và động lực vào cuộc sống, vào ước mơ hiến dâng của mình.

'Một mùa xuân bé nhỏ
Yên bình dành cho thế gian
Dù tuổi đã hai mươi
Dù tóc đã bạc phơ'

Mùa xuân bé nhỏ đó là mùa xuân của tôi, mùa xuân trong tâm hồn của một nhà thơ đang chiến đấu với căn bệnh nhưng với khát vọng lớn lao, cao cả. Mùa xuân bé nhỏ ấy mong muốn góp phần vào mùa xuân lớn của cả dân tộc. Và mùa xuân ấy chỉ 'im lặng dành cho cuộc sống', không quá hoa mỹ, không xa hoa, một mùa xuân nhỏ bé nhưng rất lớn lao. Dù tuổi tác đã hai mươi hay tóc đã bạc phơ, dù già hay trẻ, ở mọi lứa tuổi, đều có mong muốn hiến dâng những điều tươi đẹp nhất cho Tổ quốc.

Khi đọc cả bài thơ nói chung và đặc biệt là khổ thơ 4,5 của thi phẩm Mùa xuân bé nhỏ, người đọc sẽ cảm nhận sâu sắc hơn những giá trị tốt đẹp của cuộc sống. Một nhà thơ yêu đất nước, yêu tổ quốc đến tận cùng, mong muốn trở thành một phần nhỏ của mùa xuân dân tộc. Khi đọc xong thi phẩm, những khát khao bất tận của con người như được thêm động lực, những ước mơ thanh xuân của các bạn trẻ như có thêm niềm tin vững chắc. Hãy tạo cho mình một mùa xuân riêng, một mùa xuân chung của tất cả mọi người. Đó cũng chính là thông điệp mà tác giả Thanh Hải muốn gửi gắm qua tác phẩm này.

Một số từ ngữ, hình ảnh cần lưu ý khi phân tích khổ thơ 4, 5 của Mùa xuân bé nhỏ

Đoạn thơ thứ tư

- Tiếng hót của chim, cành hoa, nốt trầm xao xuyến: khao khát biến hình ảnh đơn giản, gần gũi, quen thuộc thành hiện thực. Mỗi hình ảnh mang ý nghĩa riêng, làm tươi đẹp cuộc sống.

Đoạn thơ thứ năm

- Mùa xuân nhỏ bé: 'Mùa xuân” chính là cuộc đời của tác giả, đã dành tất cả để im lặng cống hiến. Đó là một phần bé nhỏ của một tâm hồn khiêm nhường, đơn giản, nhận thức rõ trách nhiệm và vai trò của mình trong mùa xuân chung của đất nước.

- Hiến dâng: là sự thể hiện nguyện ước cống hiến thành thật

- Ở tuổi hai mươi hoặc khi tóc đã bạc: nhấn mạnh sức sống mãnh liệt và lòng hiến dâng của tác giả, dù là ở tuổi trẻ hay khi đã trải qua bao năm tháng.

Bản đồ tư duy để phân tích khổ thơ 4, 5 của bài Mùa xuân nho nhỏ