Trước khi thực hiện Vầng Trăng Máu, Martin Scorsese đã để lại cho ngành điện ảnh những di sản không thể đong đếm, góp phần thay đổi cả bộ mặt của nghệ thuật phim.
Bất chấp những lời chỉ trích gay gắt và những bài diễn giải đầy cảm xúc, hướng tới điện ảnh hiện đại, di sản của Martin Scorsese không phải là sự gây gổ hay tranh cãi, mà là một tầm nhìn độc đáo và táo bạo.
Martin Scorsese đã làm thay đổi cả bản sắc của nền điện ảnh và những kỳ vọng của chúng ta về nghệ thuật làm phim và những tác phẩm điện ảnh có thể trở nên ra sao. Trước cả khi Vầng Trăng Máu ra đời, và thậm chí khi phim không như mong đợi, đó vẫn là những gì ông đã để lại cho ngành điện ảnh.
Thể loại Gangster độc nhất vô nhị của Scorsese
Khi nhắc đến thể loại Gangster, nhiều người cho rằng di sản của Martin Scorsese thường bị lấp lửng bởi tác phẩm The Godfather của Francis Ford Coppola. Tuy nhiên, đó hoàn toàn không phải là quan điểm đúng. Dù cả hai đạo diễn đều đem lại cái nhìn riêng vào đề tài Gangsters, Martin Scorsese vẫn là vị vua không thể thay thế trong thế giới của dòng phim Gangster.
Bất kể thành công hay thất bại, thể loại phim Gangsters luôn là mảnh đất màu mỡ cho Martin Scorsese và đã giúp ông trở thành một biểu tượng.
Những bộ phim này có sức hút vì chúng tạo ra sự tương phản so với sự xa hoa lộng lẫy của The Godfather hoặc sự điên rồ mang phong cách baroque của Scarface. Thế giới mà chúng miêu tả bên trong là một thế giới thật sự khắc nghiệt, độc tài và tàn nhẫn, nơi sự lộng lẫy bề ngoài không thể che giấu đi sự tối tăm bên trong.
Vầng Trăng Máu (Killers of the Flower Moon) sắp tới sẽ tiếp tục thể hiện sở trường của Scorsese, mô tả một thế giới có vẻ bề ngoài bình lặng nhưng bên trong lại đầy rẫy biến động. Tuy nhiên, người xem có thể an tâm.
Scorsese luôn là một đạo diễn có đạo đức nhất khi miêu tả sự tàn bạo thực sự của các băng đảng tội phạm. Ít ai có thể xem các bộ phim của ông mà không nghĩ như Henry Hill trong Goodfellas: “Theo những gì tôi nhớ, tôi luôn muốn trở thành một tay xã hội đen.”
Những phần hợp tác này tạo ra những tác phẩm điện ảnh đáng học hỏi
Nếu bạn nghĩ rằng đạo diễn chỉ là người chỉ đạo và đảm nhận vai trò phía sau ống kính, bạn đã lầm. Một bộ phim hay thường là kết quả của sự hợp tác ăn ý giữa đạo diễn và diễn viên. Đẳng cấp của một nhà làm phim không chỉ nằm ở cách họ tuyển chọn diễn viên, mà còn ở khả năng thúc đẩy họ đạt đến đỉnh cao của nghệ thuật diễn xuất. Sự vĩ đại thường đến từ những nỗ lực không ngừng của cả hai.
Sự kết hợp giữa diễn viên và đạo diễn trong tinh thần hỗ trợ của Martin Scorsese đã tạo ra những kiệt tác điện ảnh. Việc thúc đẩy các diễn viên thể hiện vai diễn của họ đạt đến mức xuất sắc là lý do khiến họ luôn muốn và tự hào khi được hợp tác với Scorsese.
Harvey Keitel, Asa Butterfield, Jodie Foster, Joe Pesci, Margot Robbie…tất cả đã có những vai diễn xuất sắc khi hợp tác với Martin Scorsese. Tuy nhiên, có hai diễn viên là minh chứng rõ ràng nhất cho tài năng của Scorsese trong việc chọn diễn viên, đó là Robert De Niro và Leonardo DiCaprio.
Đối với De Niro, anh thực sự tỏa sáng khi đảm nhận vai chính trong Mean Streets. Mối hợp tác quan trọng này không chỉ là cơ hội lớn cho De Niro mà còn là bước đầu tiên mở ra con đường danh vọng dành cho Scorsese. Kể từ đó, De Niro và Scorsese đã cùng nhau hợp tác thêm 9 lần nữa.
Từ một tài xế đầy giằng xé trong Taxi Driver đến một tên sát thủ sống chết trong luyện ăn năn trong The Irishman, cặp đôi này đã không ngừng thúc đẩy nhau vượt qua giới hạn trong nghệ thuật diễn xuất.
Trong khi đó, DiCaprio là một cái tên đặc biệt. Anh hợp tác với đạo diễn người Ý khi đã có một danh tiếng vững vàng sau Titanic (1997). Câu hỏi là liệu anh ấy có thể vượt qua danh tiếng đó để tiến xa hơn trong sự nghiệp diễn xuất? Mặc dù đã tham gia Gangs of New York cùng với Daniel Day-Lewis, DiCaprio vẫn bị liên kết với hình ảnh của anh chàng đẹp trai từng đóng Titanic.
Tuy nhiên, Scorsese vẫn đóng vai trò cố vấn cho DiCaprio, và màn trình diễn ấn tượng của anh trong The Aviator năm 2004 và Wolf of Wall Street (2013) đã chứng minh được khả năng của anh. Từ The Aviator, DiCaprio đã chứng tỏ anh có thể đảm nhận những vai diễn đa dạng và xuất sắc.
Vầng Trăng Máu (2023) đánh dấu lần thứ 6 DiCaprio hợp tác với Scorsese và không có gì ngạc nhiên nếu anh tiếp tục gây ấn tượng với khán giả qua màn trình diễn của mình.
Nghệ thuật trong việc thể hiện bạo lực
Trong các bộ phim tội phạm hiện nay, cách thể hiện bạo lực thường được làm một cách gọn gàng và không quá chi tiết như trong John Wick, nhưng cũng không mờ nhạt khi nam chính đang gõ búa liên tục vào đầu một tên xã hội đen trong Drive. Điều này không tránh khỏi khi khán giả điện ảnh ngày càng trẻ hóa. Tuy nhiên, đây cũng là điểm khiến chúng trở nên khó cạnh tranh với cách thức nghệ thuật hóa bạo lực như Martin Scorsese đã thực hiện.
Ngoại trừ Hugo, The Age of Innocence, Kundun, các bộ phim của đạo diễn người Ý luôn chứa đựng một lượng lớn bạo lực. Trong Casino, một đầu người được đặt trên bàn, một phụ nữ bị cắn sứt má trong Cape Fear, cảnh bạo lực cuối cùng của Travis Bickle trong Taxi Driver, cuộc chiến giữa hai băng đảng tranh giành lãnh thổ trong Gangs of New York… tất cả khiến người xem rùng mình trước cách Martin Scorsese diễn giải bạo lực.
Scorsese không mê hoặc bởi sự lộng lẫy của phim ảnh hiện đại, mà tập trung vào việc mô tả bản chất thô tục của bạo lực, thường là vô tổ chức và thiếu kiểm soát, diễn ra dưới những điệu nhạc hùng hồn. Bạo lực trong phim của ông luôn được coi là cao trào không thể tránh khỏi hơn là mục đích làm kinh ngạc hoặc trang trí.
Tương tự như các bộ phim băng đảng ông đã làm, không ai có thể nói rằng các cảnh bạo lực đó là “đẹp” hay “ngầu”. Thay vào đó, chúng đều được miêu tả là “hiện thực”, “ghê rợn”, “khó chịu” và “đầy ý nghĩa”.
Nghệ thuật kể chuyện
Một điều mà mọi người luôn nhận thấy ở các bộ phim của Martin Scorsese là chúng thường có thời lượng kéo dài. Không có phim nào của ông có thời lượng dưới 2 tiếng. Nhưng khi xem phim của ông, không ai có thể phàn nàn về việc ông kể chuyện quá dài.
Wolf of Wall Street (2013) kéo dài tới 3 tiếng. The Aviator kết thúc sau 170 phút. Gangs of New York – 168 phút. The Irish Man là phim dài nhất của ông với thời lượng 209 phút. Vầng Trăng Máu cũng là một trong những phim dài nhất của Scorsese với thời lượng 206 phút. Điều này cho thấy, Scorsese không chấp nhận sự kiềm chế của cấu trúc phim ảnh hiện đại.
Ít ai phàn nàn về thời lượng của phim ông. Điều này đơn giản vì Scorsese có cách kể chuyện vô cùng cuốn hút. Phim của ông có nhịp điệu và tiếp diễn theo cách đặc biệt, tập trung vào các đoạn cao trào thú vị. Sức hút chính là ở những cung bậc cảm xúc dẫn đến những cao trào đó.
Cách quay của Scorsese vững chắc và linh hoạt, thu hút người xem vào câu chuyện. Các cảnh quay rộng mở tạo ra một không gian gần gũi, trong khi ánh sáng và màu sắc tạo ra không khí đa dạng từ căng thẳng, đến sâu lắng, hoặc êm đềm khi câu chuyện diễn ra.
Scorsese không đánh đổi bối cảnh để tạo ra những cao trào. Đôi khi, lối viết kỹ lưỡng của ông khiến nhiều người nghĩ rằng các bộ phim của ông không để lại chỗ cho trí tưởng tượng của khán giả. Tuy nhiên, không ai cảm thấy phí thời gian khi xem phim của ông.
Phong cách sử dụng nhạc
Dường như tình yêu âm nhạc cũng là một đặc điểm chung của các đạo diễn vĩ đại. Cách Scorsese sử dụng âm thanh và nhạc là một khía cạnh luôn đáng để học hỏi. Ông là một bậc thầy trong việc sử dụng âm thanh và nhạc để tăng cường cảm xúc trong các tác phẩm của mình.
Đạo diễn thường sử dụng âm nhạc đại chúng trong phim, chọn những bài hát để tái hiện một thời kỳ cụ thể hoặc nhấn mạnh cảm xúc của một cảnh. Ngoài việc sử dụng những ca khúc nổi tiếng, Scorsese còn hợp tác với các nhạc sĩ để tạo ra những bản nhạc độc quyền cho phim của mình.
Ông là người giới thiệu những bản nhạc độc đáo này thông qua các tác phẩm điện ảnh. Ví dụ điển hình là Layla trong Goodfellas, Be My Baby trong Mean Streets, Can’t You Hear Me Knocking của Casino…Trước đó, chúng không thể nghe ở bất kỳ nơi nào khác.
Những nhân vật nữ được xây dựng một cách tài tình
Một thách thức mà Hollywood đang đối diện hiện nay là sự thiếu sáng tạo trong việc phát triển nhân vật nữ. Có thể họ nên học hỏi cách Martin Scorsese xây dựng các nhân vật nữ sống động và phong phú. Mặc dù thường khám phá các chủ đề hoặc nhân vật nam tính, đạo diễn người Ý đã tạo ra một loạt các nhân vật nữ phong phú và thu hút, đầy sức sống và sự phức tạp không kém những nhân vật nam trong các tác phẩm của mình.
Từ nhân vật Karen Hill đa chiều của Lorraine Bracco trong Goodfellas đến sự tái hiện xuất sắc của Katharine Hepburn bởi Cate Blanchett trong The Aviator, các bộ phim của Scorsese đều có những nhân vật nữ sống động, đẹp đẽ, hoàn toàn đáng xứng với các nhân vật nam khác.
Scorsese thường nhắc đến mẹ ông, Catherine, là nguồn cảm hứng lớn nhất của mình, và việc tạo ra những nhân vật phụ nữ mạnh mẽ và đáng nhớ là một đặc điểm nhất quán trong sự nghiệp kéo dài hơn 60 năm của ông. Ông tiếp tục truyền đi thông điệp này qua nhân vật Mollie Burkhart, do Lily Gladstone thủ vai, trong Vầng Trăng Máu.
Không thể phủ nhận sức ảnh hưởng của Scorsese đối với điện ảnh. Đôi khi, có cảm giác như ông là giọng nói liên kết chúng ta với nhau. Phong cách làm phim độc đáo của Scorsese đã truyền cảm hứng cho nhiều nhà làm phim và thiết lập tiêu chuẩn cao cho ngành công nghiệp điện ảnh.
Việc lên kế hoạch tỉ mỉ, sử dụng kỹ thuật quay phim sáng tạo và hợp tác mạnh mẽ với các diễn viên, nhà quay phim và biên tập viên đã tạo nên những tác phẩm không chỉ ấn tượng về mặt hình ảnh mà còn gây ấn tượng sâu sắc về mặt cảm xúc.
Dự án Vầng Trăng Máu đang được kỳ vọng sẽ tiếp tục khẳng định tài năng của ông. Vì vậy, các tín đồ điện ảnh không nên bỏ lỡ bộ phim này khi nó ra mắt vào ngày 20.10.2023. Hãy đồng hành cùng Mytour để cập nhật lịch chiếu nhanh chóng và đặt vé xem phim thuận tiện nhất nhé.