Vật liệu đắt đỏ nhất trên thế giới không phải là những gì bạn tưởng

Thiên thạch và bụi từ tiểu hành tinh, mặc dù đắt đỏ, nhưng chúng không phải là những vật chất đắt nhất được giới khoa học ghi nhận

Sau bảy năm và hơn 4 tỷ dặm trong không gian, tàu vũ trụ của NASA, OSIRIS-REx, đã mang về mẫu vật từ tiểu hành tinh Bennu, nặng 85 triệu tấn.

Sứ mệnh này của NASA, đã đầu tư 1,16 tỷ USD, nhưng chỉ thu về 255g vật liệu. Mặc dù có giá trị cao, nhưng chúng không phải là vật chất đắt nhất trên thế giới.

Giá trị của vật liệu ngoài hành tinh

Vật liệu từ các tiểu hành tinh xa xôi có giá trị lên đến 132 triệu USD mỗi ounce, tương đương 4,7 triệu USD mỗi gram, gấp 70.000 lần giá vàng.

Là vật liệu ngoài hành tinh đầu tiên được mang trở về Trái Đất từ chương trình Apollo. Trong khoảng từ năm 1969 đến năm 1972, sáu sứ mệnh Apollo đã mang về mẫu vật từ Mặt Trăng, nặng 842 pound (382 kg). Tổng chi phí của chương trình Apollo, được điều chỉnh theo lạm phát, là 257 tỷ USD. Những tảng đá này được coi là một món đắt, với giá khoảng 19 triệu USD mỗi ounce (674 nghìn USD mỗi gram).

NASA cũng đang lên kế hoạch mang về 30 ống chứa mẫu vật từ Sao Hỏa vào năm 2030, với tổng trọng lượng dự kiến là 450 gram. Xe thăm dò Perseverance đang hoạt động trên bề mặt Sao Hỏa đã thu thập và lưu trữ 10 ống mẫu vật. Tuy nhiên, chi phí cho sứ mệnh này đã tăng lên, do quá trình đưa mẫu vật về Trái Đất rất phức tạp, với sự tham gia của nhiều loại robot tự hành và tàu vũ trụ. Ước tính, việc mang về các mẫu vật có thể tốn tới 11 tỷ USD, khiến chi phí của chúng lên đến 690 triệu USD mỗi ounce vật chất (24 triệu USD mỗi gram), gấp 5 lần giá trị của các mẫu vật từ tiểu hành tinh Bennu.

Tuy nhiên, không phải tất cả vật liệu ngoài hành tinh đều tốn kém để mang về Trái Đất. Mỗi ngày có khoảng 50 tấn thiên thạch rơi xuống bề mặt Trái Đất từ hệ Mặt Trời, với hầu hết chúng bị tiêu diệt trong bầu khí quyển. Tuy nhiên, nếu chúng chạm đến mặt đất, chúng sẽ trở thành thiên thạch. Thiên thạch có thể có giá trị cao vì chúng rất khó nhận biết và thu hồi. Thực tế, tất cả các loại đá đều giống nhau, trừ khi chúng được phân biệt bởi các chuyên gia địa chất.

Hầu hết thiên thạch có dạng đá (chondrites) có thể mua trực tuyến, với giá chỉ 15 USD mỗi ounce (50 cent mỗi gram). Chondrites khác với đá thông thường ở chỗ chúng chứa hạt tròn gọi là chondrules, hình thành trong không gian khi hệ Mặt Trời ra đời cách đây 4,5 tỷ năm.

Thiên thạch sắt có lớp vỏ tối màu do tan chảy khi đi qua bầu khí quyển, bên trong chứa tinh thể kim loại dài. Chúng có giá khoảng 50 USD mỗi ounce (1,77 USD mỗi gram) hoặc cao hơn. Pallasite là thiên thạch sắt có chứa khoáng vật olivin, có màu xanh vàng và có giá trị trên 1.000 USD mỗi ounce (35 USD mỗi gram).

Thiên thạch từ Mặt Trăng và Sao Hỏa có giá trị cao hơn rất nhiều. Thiên thạch nặng nhất từ Mặt Trăng được bán với giá khoảng 4.700 USD mỗi ounce (166 USD mỗi gram). Trong khi đó, thiên thạch từ Sao Hỏa có giá khoảng 11.000 USD mỗi ounce (388 USD mỗi gram).

Nguyên tố và khoáng vật đắt giá

Các nguyên tố đơn giản trong bảng tuần hoàn có giá trị thấp. Carbon có giá 2,40 đô la mỗi 100 gram, sắt có giá dưới một cent và nhôm có giá 19 cent. Bạc có giá 14 USD/ounce (50 cent/gram) và vàng là 1.900 USD/ounce (67 USD/gram). Ngược lại, một số nguyên tố và khoáng chất đắt tiền vì khan hiếm. Polonium-209, loại đắt nhất, có giá 1,4 nghìn tỷ USD mỗi ounce (49 tỷ USD mỗi gram).

Đá quý cũng rất đắt tiền. Ngọc lục bảo chất lượng cao có giá gấp 10 lần vàng, trong khi kim cương trắng có giá gấp 100 lần vàng. Một số viên kim cương có tạp chất boron được định giá 19 triệu USD mỗi gram, do chúng chỉ được tìm thấy ở một số ít mỏ kim cương trên thế giới.

Endohedral fullerenes là vật liệu nhân tạo cực kỳ đắt đỏ. Chúng có nhiều ứng dụng trong đồng hồ nguyên tử độ chính xác cao. Có thể có giá 4 tỷ USD mỗi ounce (141 triệu USD mỗi gram).

Danh hiệu 'vật chất đắt nhất Trái đất' thuộc về Phản vật chất. Chúng tồn tại trong tự nhiên, nhưng vô cùng hiếm. Máy gia tốc hạt tại CERN có thể tạo ra 10 triệu phản proton mỗi phút. Con số này nghe có vẻ nhiều, nhưng để tạo ra một ounce, con người sẽ phải mất hàng tỷ năm và tốn một tỷ tỷ USD.

Tham khảo Science Alert.