Theo các nhà nghiên cứu, vảy của tê tê được tạo thành từ chất sừng, một vật liệu có độ cứng và độ bền cực kỳ cao.
Khi nói đến những sinh vật có hệ thống phòng thủ mạnh mẽ nhất trong vương quốc động vật, nhiều người sẽ nghĩ ngay đến tê tê. Mặc dù vảy trên cơ thể chúng có vẻ nhỏ bé nhưng lại cực kỳ cứng rắn, đủ để làm khó tin, ngay cả sư tử cũng không thể dễ dàng phá hủy được chúng.
Tê tê thường sống trong những hốc cây rỗng hoặc hang động, tùy thuộc vào loài và vị trí sinh sống ở các khu vực nhiệt đới của châu Á và châu Phi.
Độ cứng của vảy tê tê: Khả năng phòng thủ phi thường
Theo các nhà nghiên cứu, vảy của tê tê được hình thành từ chất sừng, một vật liệu có độ cứng và độ bền rất cao. Cấu trúc chặt chẽ của các vảy tạo thành một lớp vỏ hoàn toàn chắc chắn. Theo các thử nghiệm về độ cứng, vảy của tê tê cứng hơn cả thép và có thể chịu được áp lực từ nhiều vật cứng và sắc nhọn khác. Vì những lý do này, tê tê là một trong những loài động vật có khả năng phòng thủ mạnh mẽ nhất trong tự nhiên.
Thực tế, vảy của tê tê không chỉ là một tấm vật lý cố định, mà chúng có thể di chuyển và kết nối với nhau, đây là một trong những phương tiện phòng thủ đặc biệt của chúng. Khi cảm thấy bị đe dọa, tê tê sẽ nhanh chóng co lại, cuộn vảy lại thành hình cầu.
Hành vi cuộn tròn này không chỉ bảo vệ bề mặt bụng mà còn đảm bảo sự an toàn cho đầu và các chi của tê tê. Hình dạng hình cầu này mang lại khả năng bảo vệ tuyệt vời, giúp tê tê đối phó với các cuộc tấn công từ kẻ săn mồi và tăng cơ hội sống sót trong các tình huống nguy hiểm.
Tê tê là loài hoạt động vào ban đêm, và chế độ ăn uống của chúng chủ yếu bao gồm kiến và mối được bắt bằng cái lưỡi dài của chúng. Ban ngày, chúng cuộn tròn thành quả bóng để ngủ. Chúng thường là động vật sống một mình, chỉ hội ngộ để giao phối và sinh sản, mỗi lứa thường có từ một đến ba con và được chăm sóc trong khoảng hai năm.
Ngoài lớp vảy cứng, tê tê còn sử dụng một kỹ năng độc đáo khác để tăng cường khả năng tự bảo vệ. Khi đối mặt với nguy cơ, chúng nhanh chóng đào sâu vào lòng đất để ẩn náu. Chi trước mạnh mẽ của chúng, đặc biệt thích hợp cho việc đào đất, có thể khoan vào lòng đất trong thời gian rất ngắn. Khi tê tê đã ẩn náu thành công dưới lòng đất, khả năng sống sót của chúng khi đối mặt với kẻ săn mồi gần như là 100%, bởi vì lớp đất dưới lòng đất cung cấp thêm sự bảo vệ cho chúng.
Tuy nhiên, bất kể vẻ cứng cáp đáng kinh ngạc và khả năng tự bảo vệ của vảy tê tê, chúng vẫn phải đối mặt với những mối đe dọa và nguy cơ. Sự săn bắt bất hợp pháp và phá hủy môi trường sống đang đẩy loài tê tê vào tình trạng giảm số lượng nghiêm trọng. Việc buôn bán vảy và nhu cầu cho mục đích y học là mối đe dọa lớn đối với sự tồn tại của loài tê tê. Sự ấm lên toàn cầu và việc phá rừng cũng đã gây ra sự suy giảm nghiêm trọng về môi trường sống của tê tê, khiến môi trường sống của chúng trở nên tồi tệ hơn.
Tê tê đang đối mặt với nguy cơ từ việc săn bắt trái phép (để lấy thịt và vảy của chúng, được sử dụng trong y học truyền thống Trung Quốc), và nguy cơ từ việc phá hủy môi trường sống tự nhiên của chúng.
Cách vảy tê tê chống lại sự tấn công của sư tử
Vảy của tê tê rất cứng. Chúng được tạo thành từ keratin, tạo ra một lớp áo giáp giống như đá. Điều này giúp áo giáp của tê tê chống lại các cuộc tấn công từ sư tử, bao gồm cả những vết trầy xước từ móng vuốt và những vết cắn từ răng. Cấu trúc đều và chặt chẽ của các vảy giúp bảo vệ tê tê tốt hơn và ngăn sư tử tìm ra điểm yếu.
Vảy của tê tê có độ đàn hồi. Tính linh hoạt này cho phép vảy uốn cong khi chịu tác động từ ngoại lực và nhanh chóng trở lại hình dạng ban đầu. Tính linh hoạt này giúp giảm thiểu nguy cơ bị sư tử tấn công xuyên thủng và tăng cường khả năng phòng thủ của áo giáp.
Giữa các vảy của tê tê có một đoạn sụn ngắn nối với nhau, được thiết kế để tăng sự linh hoạt cho toàn bộ áo giáp. Các kết nối như vậy cho phép các vảy di chuyển tương đối độc lập, giúp tê tê di chuyển và lăn lộn tự do hơn, tránh được sự tấn công của sư tử.
Một kỹ năng quan trọng khác của tê tê là khi đối mặt với mối đe dọa, chúng sẽ ngay lập tức cuộn tròn, che phủ phần bụng dễ bị tổn thương. Trong tư thế phòng thủ này, lớp vảy bao phủ hoàn toàn cơ thể tê tê, tạo ra một cấu trúc bảo vệ hình cầu mạnh mẽ. Tư thế cuộn tròn này giúp tăng sức đề kháng của tê tê, làm cho sư tử khó tìm ra điểm yếu để tấn công.
Thân tê tê được bảo vệ bởi một lớp vảy lớn, được làm từ keratin - chất liệu giống như móng tay và móng chân bảo vệ và cứng cáp bao phủ da của chúng; chúng là loài động vật có vú duy nhất được biết đến có đặc điểm này.
Quá trình tiến hóa của vảy tê tê
Quá trình tiến hóa của vảy tê tê mang lại cho chúng một cơ chế phòng thủ mạnh mẽ. Những vảy này được tạo thành từ chất sừng cứng, xếp thành các vảy bao phủ toàn bộ cơ thể. Chúng rất cứng cáp và có khả năng chống lại sự tấn công từ kẻ săn mồi một cách hiệu quả.
Vảy tê tê cũng có khả năng thích nghi đáng kinh ngạc. Những vảy này có khả năng tự sửa chữa và có thể nhanh chóng tái tạo ngay cả khi bị hư hỏng. Đặc điểm này giúp vảy tê tê có thể thích ứng với các thử thách trong nhiều môi trường khác nhau. Cho dù là đồng cỏ, sa mạc hay rừng rậm, vảy tê tê đều có thể phát huy hết khả năng phòng thủ trong các điều kiện môi trường khác nhau. Khả năng thích ứng này là một trong những yếu tố quan trọng giúp tê tê tồn tại và sinh sản trong nhiều môi trường khác nhau.
Vảy của tê tê thu hút sự chú ý của nhiều thợ săn. Mặc dù đã có một số tiến bộ trong việc bảo vệ tê tê trên phạm vi toàn cầu, nhưng nạn săn bắt trái phép và lạm dụng vẫn tiếp tục tồn tại, đe dọa sự tồn tại của loài tê tê. Vảy tê tê được sử dụng ở một số quốc gia châu Á như một nguyên liệu trong y học cổ truyền và được tin rằng có tính dược. Niềm tin này thường dẫn đến việc buôn bán quy mô lớn, gây ra nguy cơ nghiêm trọng cho sự tồn tại của loài tê tê.
Toàn bộ cơ thể của tê tê được bao phủ bởi lớp vảy cứng, chồng lên nhau giống như những tấm vảy, chỉ để lộ phần bụng. Ban đầu, vảy tê tê mềm nhưng dần cứng lại khi chúng trưởng thành.
Vì sao vảy của tê tê lại cứng hơn so với các loài động vật khác? Câu hỏi này vẫn chưa có câu trả lời rõ ràng. Đây đã trở thành một chủ đề nóng trong giới học thuật, và nhiều nhà sinh học cũng như nhà nghiên cứu vật liệu đều đang nỗ lực tìm hiểu. Sự mạnh mẽ kỳ lạ của chúng khiến người ta phải ngạc nhiên trước sự tài tình của tự nhiên.
Có thể, khi có đủ kiến thức và công nghệ, chúng ta có thể sử dụng cấu trúc của vảy tê tê để phát triển các vật liệu bền hơn và có nhiều ứng dụng hơn.