Vẻ đẹp của bài thơ 'Cảnh khuya' (Lê Trí Viễn) bao gồm tóm tắt nội dung chính, phân tích dàn ý, bố cục, giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật và hoàn cảnh sáng tác, ra đời của tác phẩm cùng tiểu sử, quan điểm sáng tác và phong cách nghệ thuật để giúp học sinh học tốt môn văn 8.
Tác giả
1. Tiểu sử
- Lê Trí Viễn (1919-2012), quê quán ở Quảng Nam.
2. Sự nghiệp
- Lê Trí Viễn tốt nghiệp trường sư phạm cấp 1 vào năm 1939 và sau đó dạy tiểu học trong 5 năm.
- Năm 1945, ông thi đỗ tú tài triết học và chuyển sang dạy ở trường trung học phổ thông và chuyên khoa ở trường Khải Định (Huế).
- Năm 1946, ông tham gia kháng chiến chống Pháp đồng thời giảng dạy tại trường chuyên khoa Huỳnh Thúc Kháng (Hà Tĩnh), rồi làm hiệu trưởng trường cấp 3 Lê Khiết (Quảng Ngãi).
- Từ năm 1963 đến 1978, ông làm chủ nhiệm khoa Ngữ văn của trường Đại học Sư phạm Hà Nội.
- Từ năm 1978, Lê Trí Viễn dạy tại Trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh cho đến khi nghỉ hưu vào năm 1992.
- Cùng năm 1992, ông cùng nhà giáo Nguyễn Ngọc Phấn sáng lập ra Trường Phổ thông Cấp 2 Nguyễn Khuyến sau này trải qua nhiều đợt đổi tên trường đã chọn tên THCS – THPT Nguyễn Khuyến là một trong những trường có tỉ lệ đậu tốt nghiệp và đại học cao nhất Thành phố Hồ Chí Minh.
3. Phong cách sáng tác
- Là giáo sư, nhà giáo nhân dân, đồng thời cũng là một nhà nghiên cứu đi tiên phong trong việc áp dụng quan điểm Mác-xít trong nghiên cứu và đã đóng góp cho lĩnh vực văn học Việt Nam hơn 40 công trình khoa học giá trị.
- Các tác phẩm tiêu biểu: Lê Trí Viễn (1951) Việt Nam Văn học sử – Thời đại Lê mạt – Nguyên sơ; Những bài giảng văn ở đại học – 2 tập (1982 và 1988); Bình thơ xuân (1986); Tìm hương trong văn Hồ Chí Minh (1986);…
Tác phẩm
1. Tổng quan
a. Nguồn gốc
Trích Nhà văn và tác phẩm trong trường phổ thông,NXB Giáo dục, 1997
b. Sơ đồ:
Có 2 cách phân loại:
* Cách 1:
- Phần 1 (từ đầu đến “như lặng suy”): giới thiệu bài thơ Cảnh khuya
- Phần 2 (tiếp đến “tao nhã”): cảm nhận về âm thanh tiếng suối
- Phần 3 (tiếp đến “như cắt”): cảm nhận về khung cảnh thiên thơ mộng
- Phần 4 (tiếp đến “trời đất”): cảm nhận về hình dáng xuất hiện
- Phần 5 (còn lại): Khẳng định vẻ đẹp bài thơ Cảnh khuya
* Cách 2:
- Phần 1 (Câu đầu tiên): Giới thiệu bài thơ Cảnh khuya
- Phần 2 (Từ đêm đã khuya đến 'Tất cả đều nhịp nhàng trong một sự hài hoà, một thế cân bằng tuyệt đỉnh'): Vẻ đẹp bài thơ Cảnh khuya
- Phần 3 (Còn lại): Khẳng định giá trị tác phẩm và phong cách sáng tạo.
c. Thể loại: thuyết minh văn học
d. Phương thức biểu đạt: thuyết minh
2. Giá trị nội dung, nghệ thuật
a. Giá trị nội dung
Văn bản thảo luận, phân tích những nét đặc sắc của bài thơ Cảnh khuya, giúp độc giả tiếp nhận được nhiều góc nhìn của bài thơ.
b. Giá trị nghệ thuật
Các quan điểm liên quan chặt chẽ với luận đề và được sắp xếp theo hệ thống hợp lý (phân tích bài thơ theo trình tự các câu thơ) giúp người đọc dễ theo dõi, cảm nhận. Luận đề của văn bản được làm sáng tỏ, thuyết phục. Các lý lẽ giải thích, làm rõ quan điểm, tăng sức thuyết phục cho bài viết.