Đề bài: Vẻ đẹp của Chiến Sĩ trong Bài thơ Tiểu Đội Xe Không Kính
I. Dàn ý chi tiết
1. Khai mạc
2. Nội dung chính
3. Kết luận
II. Bài viết mẫu
Bài văn mẫu Vẻ Đẹp Chiến Sĩ trong Bài thơ Tiểu Đội Xe Không Kính
Mẹo Phương pháp phân tích bài thơ, đoạn thơ để đạt điểm cao
I. Dàn ý Vẻ đẹp của Chiến Sĩ trong Bài thơ Tiểu Đội Xe Không Kính
1. Khai mạc
- Tổng quan về tác giả Phạm Tiến Duật (đặc điểm cá nhân, sự nghiệp sáng tác, những tác phẩm tiêu biểu,...)
- Thảo luận về bài thơ 'Bài thơ về tiểu đội xe không kính' (ngữ cảnh xuất hiện, nguồn gốc, điểm độc đáo về nội dung và nghệ thuật,...)
- Đặt vấn đề: vẻ đẹp của người lính trong bài thơ 'Bài thơ về tiểu đội xe không kính'.
2. Nội dung chính
a. Hình tượng lái xe của người lính trong bài thơ được tạo dựng với tư duy mạnh mẽ, không khuất phục (khổ thứ nhất và thứ hai)
- Sử dụng phương pháp đảo ngữ, việc đặt từ 'ung dung' ở đầu câu làm nổi bật sự bình tĩnh, vững vàng của những người lái xe.
- Việc sử dụng danh sách nhìn 'đất', 'trời', 'thẳng' thể hiện sự vững chắc, bình thản và dũng cảm của đội ngũ lái xe.
- Nghệ thuật ẩn dụ thông qua việc chuyển đổi cảm giác 'xoa mắt đắng': thể hiện tinh thần can đảm, vượt qua mọi khó khăn và gian truân của người lính.
- Sử dụng so sánh 'như sa, như ùa vào buồng lái': thể hiện tốc độ phi thường của đội xe không kính khi tham gia trận chiến.
b. Những người lính trong bài thơ cũng là những cá nhân luôn tràn ngập tinh thần lạc quan, vượt qua mọi khó khăn, coi nhẹ mọi đau khổ (khổ thứ ba và thứ tư)
- Hình ảnh như 'bụi', 'mưa': làm nổi bật những khó khăn, thách thức mà người lính đối mặt.
- Sử dụng cấu trúc lặp 'không có ... ừ thì...' cùng với việc phủ định 'chưa có ...': thể hiện thái độ coi nhẹ, vô tư với mọi thứ.
- So sánh độc đáo như 'bụi phun tóc trắng như người già', 'mưa tuôn, mưa xối như ngoài trời':
+ Đưa ra khía cạnh khắc nghiệt của tự nhiên.
+ Thể hiện tính ngang tàn, tràn đầy lạc quan của người lính, họ luôn hướng về phía trước.
- Hình ảnh 'phì phèo châm điếu thuốc', 'lái trăm cây số nữa': thể hiện tinh thần lạc quan, thái độ vô tư đối mặt với những khó khăn và thách thức phía trước.
c. Tình đồng chí, đồng đội hiện hữu trong tâm hồn người lính (khổ thứ năm và thứ sáu)
- Hình ảnh 'bắt tay qua cửa kính vỡ':
+ Thể hiện lòng đồng cảm sâu sắc, tình đồng chí chất lượng của những người lính
+ Lời động viên ngắn gọn nhưng chân thành, ấm áp
+ Chia sẻ niềm vui, nỗi buồn, khó khăn, gian truân trong hành trình của họ
- Những cuộc gặp, bữa cơm chiến trường là những dịp họ gần nhau hơn.
+ Định nghĩa về gia đình với sự hài hòa, đậm chất quân đội và tình cảm chân thành.
+ Phút nghỉ ngơi, bữa cơm đơn giản nhưng làm cho người lính gắn bó hơn, tăng thêm tình yêu thương.
+ Những khoảnh khắc ấy đặt thêm niềm tin, ý chí, và sức mạnh để họ 'tiếp tục tiến', vì sự nghiệp xanh của quê hương, đất nước.
d. Người lính mang tâm huyết chiến đấu, lòng yêu nước và tưởng tượng lý tưởng. (khổ thứ bảy)
- Hình ảnh 'vì miền Nam phía trước': kích thích niềm tin vào một tương lai thắng lợi, miền Nam và miền Bắc đoàn kết, hòa mình trong một mái nhà chung.
- Sự giải mã của tác giả về điều đó hợp lý với lòng yêu nước và lý tưởng cách mạng của những người lính 'Chỉ cần trong xe có một trái tim'.
3. Điểm kết
Tổng quan về hình tượng người lính trong bài thơ và chia sẻ cảm nhận cá nhân.
II. Mẫu bài văn: Vẻ đẹp của người lính trong bài thơ 'Bài thơ về tiểu đội xe không kính'
Phạm Tiến Duật, một nhà thơ đã trải qua những gian khổ của cuộc kháng chiến, đã bám sát vào thế hệ trẻ bằng lối thơ tự nhiên, sôi nổi, trẻ trung và ngôn ngữ giản dị, mộc mạc. Tác phẩm nổi tiếng của ông, 'Bài thơ về tiểu đội xe không kính', là một minh chứng cho sự thành công của ông trong việc tạo dựng hình ảnh người lính lái xe với những phẩm chất đẹp đẽ, đáng trân trọng.
Trước hết, hình ảnh người lính lái xe hiện lên với tư thế mạnh mẽ, kiên cường. Tác giả tài tình mô tả sự khốc liệt của cuộc chiến qua chiếc xe không kính - biểu tượng cho thời kỳ đau khổ đã qua. Trong bối cảnh chiến tranh gay gắt, tác giả thành công trong việc phác họa những người lính lái xe Trường Sơn với tư thế ung dung, vững vàng, luôn sẵn sàng đối mặt với mọi thách thức.
Ung dung buồng lái ta ngồi
Nhìn đất, nhìn trời, nhìn thẳng
Tác giả khéo léo áp dụng thủ pháp đảo ngữ, mang từ 'ung dung' lên đầu câu để tạo nên sự bình thản, điềm nhiên đến kì lạ trong tư thế của những người lính lái xe. Thêm vào đó, việc liệt kê 'nhìn đất', 'nhìn trời', 'nhìn thẳng' thể hiện tư thế vững vàng, bình thản, dũng cảm của họ trước con đường khó khăn, gian khổ. Họ không chạy trốn, không sợ hãi, mà luôn sẵn sàng đối mặt với thách thức. Tư thế ung dung, hiên ngang của người lính lái xe được mô tả rõ nét thông qua hòa nhập vào thiên nhiên.
Gió thổi xoa mắt đắng nhìn thấy
Con đường chạy thẳng vào tim thấy
Sao trời và cánh chim đột ngột
Như sa, như ùa vào buồng lái.
Tác giả mở ra một không gian rộng lớn với những con đường tít tắp, gió thổi, sao trời và cánh chim. Tất cả thiên nhiên, vũ trụ như ùa vào buồng lái của những người lính. Ẩn dụ chuyển đổi cảm giác 'xoa mắt đắng' thể hiện tinh thần dũng cảm, bất chấp khó khăn, gian khổ. Những người lính lái xe vượt qua mọi khó khăn để hoàn thành nhiệm vụ, lái những chiếc xe phóng như bay trên con đường dài. Cảm giác như 'con đường chạy thẳng vào tim' tạo nên một kết nối đặc biệt giữa họ và con đường, cũng như niềm tự hào về sứ mệnh của mình. So sánh 'như sa, như ùa vào buồng lái' làm nổi bật tốc độ phi thường của tiểu đội xe không kính khi ra trận. Hai khổ thơ mở đầu đã xây dựng hình ảnh người lính với tư thế ung dung, đầy bản lĩnh trước khó khăn, gian khổ.
Ngoài ra, những người lính trong bài thơ là những con người luôn tràn đầy tinh thần lạc quan, bất chấp mọi hiểm nguy, coi thường mọi gian khổ. Trong cuộc kháng chiến chống đế quốc Mĩ xâm lược, họ phải đối mặt với hàng ngàn khó khăn, thử thách, hiểm nguy, nhưng luôn giữ vững tinh thần lạc quan để vượt qua mọi khó khăn, chiến đấu và chiến thắng kẻ thù xâm lược.
Không có kính, bụi bay mù mịt
Bụi phủ tóc như nắng già
Châm điếu thuốc, môi phì phèo
Cười ha ha, mặt lấm đất đầy
Không có kính, ướt áo nhanh
Mưa xối trời, gió mưa bay
Lái trăm cây số, mưa dừng
Khô thôi, gió mang hết ẩm.
Tác giả khéo léo sử dụng hình ảnh 'bụi' và 'mưa' để mô tả gian khó của những người lính. Bất chấp khó khăn, họ coi thường mọi thách thức, được thể hiện qua cấu trúc lặp 'không có ... ừ thì...' và kết cấu phủ định 'chưa có ...'. So sánh độc đáo như 'bụi phun tóc trắng như người già', 'mưa tuôn, mưa xối như ngoài trời' không chỉ làm nổi bật khắc nghiệt của thiên nhiên mà còn tôn vinh tinh thần ngang tàn, lạc quan của những người lính. Hình ảnh 'phì phèo châm điếu thuốc', 'lái trăm cây số nữa' củng cố thêm tinh thần lạc quan, thái độ coi thường mọi khó khăn, thử thách phía trước.
Không chỉ có tư thế coi thường, bất chấp khó khăn, mà tình đồng chí, đồng đội cao đẹp cũng là một trong những điểm độc đáo của những người lính lái xe. Sau những chặng đường dài hiểm nguy, họ gặp lại nhau, bắt tay tràn đầy ý nghĩa, tạo nên vẻ đẹp tinh thần độc đáo.
Xe từ bom rơi quay về
Họp thành tiểu đội, tương tàn
Gặp bạn bè trên đường đi
Bắt tay qua cửa kính vỡ.
Hình ảnh độc đáo và sâu sắc là 'bắt tay nhau qua cửa kính vỡ'. Cử chỉ nhỏ này chứa đựng tình yêu thương, sự đồng cảm và chia sẻ giữa những người lính. Cuộc gặp gỡ, bữa cơm dã chiến khiến họ gắn bó hơn, xích lại gần nhau.
Bếp Hoàng Cầm trông giữa bầu trời
Cùng bát đũa, gia đình đồng lòng
Võng đu chằng chịt trên đường chạy xe
Đi tiếp, mãi đi, trời mãi xanh.
Đối với những người lính, 'chung bát đũa' không chỉ là đồ ăn, mà còn là biểu tượng của sự gắn bó, chia sẻ như một gia đình. Những khoảnh khắc ngắn ngủi quây quần cùng nhau là nguồn động viên, niềm tin và sức mạnh để họ tiếp tục hành trình vì màu xanh hi vọng, màu xanh hòa bình.
Cuối cùng, tác giả nêu lên ý chí chiến đấu, tinh thần yêu nước và lý tưởng cao đẹp của những người lính.
Không có kính, rồi không có đèn
Không có mui xe, thùng xe có xước
Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước
Chỉ cần trong xe có một trái tim.
Một lần nữa, hình ảnh chiếc xe không kính được tái hiện thông qua liệt kê và đối lập. Bất chấp khó khăn, xe vẫn chạy vì 'miền Nam phía trước'. Tình cảm về chiến thắng và sự đoàn kết hiện hữu trong mỗi trái tim xe, là nguồn động viên mãnh liệt.
Tóm lại, bài thơ với thể thơ tự do và hình ảnh hiện thực của Phạm Tiến Duật thành công vẽ nên hình tượng những người lính lái xe. Họ đại diện cho thế hệ trẻ Việt Nam thời chiến tranh, chiến đấu với trái tim đồng lòng.
""""KẾT THÚC""""
Trong bài thơ về tiểu đội xe không kính, nhà thơ Phạm Tiến Duật vẽ nên bức chân dung độc đáo về những người lính lái xe trên con đường Trường Sơn. Khám phá những đặc điểm nổi bật của bài thơ, bên cạnh Vẻ đẹp của người lính trong Bài thơ về tiểu đội xe không kính, các em học sinh có thể tham khảo thêm Phân tích vẻ đẹp của người lính qua Đồng chí và Tiểu đội xe không kính, Phân tích Bài thơ về tiểu đội xe không kính, Phân tích hình tượng chiếc xe không kính trong Bài thơ về tiểu đội xe không kính, Cảm nhận về chân dung người lính lái xe trong Bài thơ tiểu đội xe không kính, Kể lại cuộc gặp gỡ người lính lái xe trong Bài thơ về tiểu đội xe không kính, và Phân tích Bài thơ về tiểu đội xe không kính.