Sự phát triển của Kimono tại Nhật Bản
Kimono (着物; có nghĩa là 'đồ để mặc') hoặc Wafuku (和服; có nghĩa là 'y phục Đại Hoà') là trang phục truyền thống của Nhật Bản. Người Nhật đã mặc Kimono suốt hàng thế kỷ và nó vẫn phổ biến trong các dịp lễ tết. Phụ nữ thường mặc Kimono nhiều hơn nam giới, với các mẫu màu sắc và hoa văn phong phú, trong khi nam giới thường chỉ sử dụng trong các nghi lễ như cưới hỏi, trà đạo và Kimono của họ thường đơn giản hơn, không có hoa văn và màu sắc tối hơn.
Mặc dù Kimono được coi là trang phục truyền thống Nhật Bản, có nhiều tài liệu cho rằng nguồn gốc của nó có thể từ Trung Quốc. Vào đầu thế kỷ 7 trong thời kỳ Heian, trang phục có nguồn gốc từ Trung Hoa được cải tiến với vải mềm thay vì cotton xuất hiện trên các con phố. Tuy nhiên, nhà vua thời đó không chấp nhận việc quần áo từ nước ngoài trở thành trang phục phổ biến của người Nhật.
Vào năm 984, các thợ dệt đã tạo ra một loại trang phục tương tự nhưng mang đậm dấu ấn văn hóa Nhật Bản. Kimono thời kỳ đầu có tay áo dài xẻ tà chạm đất, bên trong là nhiều lớp áo mỏng phối màu tinh tế. Giá của một bộ Kimono thời bấy giờ rất cao, vì vậy chỉ có giới thượng lưu mới thường xuyên mặc trong các dịp lễ trọng đại.
Nhiều năm sau, khi thời đại samurai phát triển mạnh mẽ, các võ sĩ samurai thường khoác lên mình Kimono trong các trận đấu. Đây cũng là thời điểm Kimono trở nên quen thuộc với người dân Nhật Bản và được công nhận là quốc phục. Đến thời kỳ Edo (1603 - 1868), Kimono được cải tiến với các thắt lưng Obi làm từ vải, giúp trang phục thêm gọn gàng và duyên dáng.
Kimono là biểu tượng trang phục truyền thống của Nhật Bản
Người Nhật thường mặc Kimono trong các dịp lễ Tết
Kimono nam giới thường có thiết kế đơn giản và ít hoa văn
Kimono truyền thống phù hợp với mọi lứa tuổi
Khám phá những đặc điểm nổi bật của Kimono Nhật Bản
2.1 Những điểm nổi bật trong thiết kế Kimono
Các nghệ nhân chế tác Kimono phải chú trọng đến từng chi tiết để tạo ra một bộ trang phục hoàn hảo. Từ việc chọn vải, chọn màu sắc, trang trí hoa văn đến các phụ kiện đi kèm đều đòi hỏi sự tỉ mỉ. Kimono được cấu thành từ 8 phần có thể điều chỉnh kích thước theo người mặc. Màu sắc của Kimono thường phản ánh các mùa trong năm và mỗi tầng lớp xã hội cũng có màu sắc đặc trưng riêng. Những yếu tố cần thiết để hoàn thiện một bộ Kimono bao gồm:
Kimono: Trang phục chính làm từ nhiều chất liệu khác nhau như cotton, linen, wool, silk...
Obi: Phần thắt lưng quấn quanh Kimono, có thể được buộc theo nhiều kiểu khác nhau.
Obi có nhiều kiểu thắt khác nhau với mẫu mã đa dạng và phong phú
Juban: Áo lót đặc biệt dành riêng cho Kimono.
Koshi-himo: Khăn buộc quanh thắt lưng để giữ Kimono cố định.
Tabi: Tất truyền thống có ngón chân chia thành hai phần, thường đi kèm với giày dép truyền thống của Nhật Bản.
Geta, Zori: Giày truyền thống có kiểu dáng giống xăng đan hiện đại, thường được sử dụng với Kimono.
Tất Tabi phối hợp với guốc Geta
2.2 Các loại Kimono Nhật Bản
Kimono Nhật Bản có nhiều loại khác nhau, mỗi loại được sử dụng trong các dịp và với những ý nghĩa riêng biệt:
Furisode: Kimono trang trọng nhất dành cho các thiếu nữ và cô gái chưa kết hôn. Furisode thường có tay áo dài từ 100 – 110cm, được trang trí với hoa văn rực rỡ và thu hút. Loại Kimono này thường được mặc trong các dịp lễ trưởng thành “Seijin Shiki” hoặc trong các đám cưới.
Furisode nổi bật dành cho những cô gái chưa kết hôn
Shiromuku: Loại Kimono lộng lẫy nhất được phụ nữ Nhật Bản mặc trong đám cưới truyền thống là Shiromuku. Thường thì mọi người thuê Kimono này vì nó chỉ được sử dụng một lần và có giá rất cao.
Shiromuku tuyệt đẹp, đắt đỏ, dùng trong các đám cưới truyền thống
Tomesode: Kimono sang trọng dành cho những người đã kết hôn. Theo truyền thống, các bà mẹ thường mặc Tomesode đen trong đám cưới của con cái. Tomesode màu cũng có thể được phụ nữ chưa lập gia đình sử dụng.
Tomesode là Kimono dành riêng cho phụ nữ đã kết hôn với thiết kế sang trọng
Houmongi: Tạm dịch là “Kimono dùng để thăm viếng”, loại Kimono này phù hợp với mọi lứa tuổi và tình trạng hôn nhân. Houmongi có nền màu đơn giản với một dải hoa văn lớn kéo dài từ vai đến tay và thân áo (dưới đai Obi).
Houmongi phù hợp với tất cả lứa tuổi
Iromuji: Iromuji là Kimono nữ với nền màu đơn sắc (ngoại trừ trắng và đen), không có hoa văn trang trí nhưng thường được thêu 1 – 5 gia huy tùy thuộc vào mức độ trang trọng. Phụ nữ trẻ tuổi thường chọn Iromuji với màu sắc tươi sáng, trong khi phụ nữ trưởng thành thường ưu tiên các màu sắc trầm và thanh lịch.
Iromuji với nền màu trơn thể hiện sự thanh lịch
Komon: Từ “Komon” có nghĩa là “họa tiết nhỏ”, ám chỉ Kimono với nền vải được trang trí bằng các họa tiết nhỏ như Ichimatsu (kẻ caro), Hishi (lá cây củ ấu), Yagasuri (mũi tên)... Đây là loại Kimono phổ biến được ưa chuộng bởi cả nam và nữ tại Nhật Bản từ trước khi có sự xuất hiện của trang phục phương Tây.
Những họa tiết tinh xảo trên nền vải của Kimono Komon
Yukata: Thường được gọi là “Kimono mùa hè”, Yukata là sự lựa chọn hoàn hảo cho những ngày nắng nóng nhờ vào chất liệu vải mỏng nhẹ và khả năng thấm hút mồ hôi tốt. Với các họa tiết và màu sắc tươi sáng đặc trưng của mùa hè, Yukata tuy không trang trọng như các loại Kimono khác nhưng lại rất phổ biến trong các lễ hội và thường thấy ở các Onsen Nhật Bản. Yukata phù hợp cho cả nam và nữ, thường đi kèm với guốc gỗ Geta và một vài phụ kiện nhỏ khác.
Yukata thường được diện trong các lễ hội mùa hè
Những quy tắc cần lưu ý khi mặc Kimono
Mặc từ phải sang trái: Du khách đến Nhật Bản cần chú ý tuân theo quy tắc này khi mặc Kimono truyền thống. Theo phong tục, Juban phải được quấn từ bên phải trước rồi mới sang bên trái; việc quấn ngược lại chỉ áp dụng khi tham dự tang lễ.
Để lộ phần gáy: Đây là một lỗi phổ biến của những người lần đầu mặc Kimono. Quy tắc cơ bản khi mặc Kimono là phải che kín cơ thể, nhưng phần gáy lại là một ngoại lệ. Phần gáy là điểm nhấn quyến rũ của phụ nữ Nhật Bản; một cô gái với cổ thon thả lộ ra từ dưới tóc búi cao thể hiện sự duyên dáng và hấp dẫn.
Ngồi quỳ gối: Khi mặc Kimono, người Nhật thường phải ngồi Seiza (ngồi quỳ gối), điều chỉnh sao cho hai ngón chân cái chồng lên nhau và có thể dùng tay để giữ thăng bằng.
Đi chậm: Theo kinh nghiệm du lịch, khi mặc Kimono, bạn nên đi sao cho hai bàn chân luôn gần nhau. Cách đi này giúp bạn trông duyên dáng và thanh lịch hơn.
Chọn loại Kimono phù hợp: Màu sắc Kimono nên được chọn dựa trên độ tuổi của người mặc. Trẻ em và phụ nữ chưa kết hôn thường chọn màu sáng. Nam giới thường mặc Kimono với vành khăn đơn giản và hẹp, trong khi nữ giới thường ưu tiên các mẫu hoa lá phong phú.
Phụ nữ chỉ mặc một cỡ duy nhất: Kimono dành cho phụ nữ không có nhiều kích cỡ khác nhau, vì vậy phụ nữ phải tự điều chỉnh để phù hợp với cơ thể của mình.
Ngồi Seiza là cách ngồi truyền thống khi mặc Kimono
Những bộ Kimono màu sáng thường được phụ nữ chưa kết hôn chọn lựa
Kimono không phải là sản phẩm công nghiệp mà được chế tác thủ công, được coi như một tác phẩm nghệ thuật tinh xảo từ việc chọn vải đến phối màu. Mytour.vn khuyên bạn đọc nên tìm hiểu trước về dịch vụ cho thuê Kimono nếu có dự định đến Nhật Bản, để có cơ hội trải nghiệm bộ trang phục độc đáo này.
Thuỵ Anh
Nguồn: Tổng hợp.