Buzz
Những Con Của Gia Đình của nhà văn Nguyễn Thi kết nối chặt chẽ với không khí của những ngày kháng chiến chống lại đế quốc Mỹ quyết liệt và hào hùng. Câu chuyện xoay quanh những đứa con lớn lên trong một gia đình cách mạng, gìn giữ những giá trị truyền thống của quê hương. Mỗi nhân vật trong tác phẩm thể hiện một cách đặc biệt đặc điểm, tính cách của con người Nam Bộ kiên cường, dũng cảm, mối quan hệ mật thiết với gia đình, quê hương, và lòng trung thành với cách mạng.
Tác phẩm được xây dựng dựa trên cấu trúc truyện ngắn hiện đại, với một mạch kể về ký ức của anh tân binh Việt, xen kẽ giữa quá khứ và hiện tại, tạo ra một liên kết tự nhiên giữa tình cảm gia đình, quê hương và cách mạng. Không gian sâu sắc và thời gian nghệ thuật của tác phẩm tạo ra một sự phức tạp trong việc kể chuyện, không tuân thủ một thứ tự tuyến tính nhưng vẫn có một sự sắp xếp hợp lý, tạo ra những mối liên tưởng đa chiều. Quanh nhân vật chính là hai chị em Chiến và Việt, tạo nên một hệ thống nhân vật gắn liền với nhau trong mối quan hệ gia đình, có những nét đặc trưng thống nhất như một phần của dòng dõi, nhưng mỗi người lại có một cái nhìn riêng. Chính những đặc điểm này đã giúp tái hiện thành công bản sắc của những con người Nam Bộ giàu lòng yêu nước, thù ghét giặc, và giúp người đọc hiểu rõ hơn về một giai đoạn kháng chiến chống Mỹ hào hùng.
Những nhân vật trong gia đình được giới thiệu đều liên kết mật thiết với hình ảnh ấm áp của quê hương và những kỷ niệm đậm đà từ thời thơ ấu gay gắt của anh tân binh Việt. Trong cuộc chiến với bọn Mỹ, bị thương và lạc mất đồng đội, người chiến binh ấy giữa cơn mê mẩn chợt nhớ về những hình ảnh yêu thương nhất từ tuổi thơ. Có vẻ như đó chính là nguồn sức mạnh giúp anh vượt qua cái chết, tìm lại cuộc sống và tìm lại đồng đội. Những con người trong gia đình Việt, gắn bó với ký ức thiêng liêng và xúc động, đã làm sống dậy một quá khứ đầy tình thương và căm hận: chị Chiến, mẹ, chú Năm. Theo một nghĩa rộng, họ cũng là những đứa con của gia đình lớn: cách mạng.
Tất cả những cá nhân đó đều có những đặc điểm chung ở sự căm thù sâu sắc với kẻ thù, vì những tội ác chúng gây ra với gia đình. Bên cạnh việc gắn bó với mảnh đất quê hương, họ còn thể hiện lòng tận tụy, trung thành với cách mạng do cách mạng mang lại cuộc sống mới thực sự cho họ. Có vẻ như chiến sĩ Việt đã kế thừa từ thế hệ trước, chú Năm và má, hành động dũng cảm gan góc và lòng nhiệt thành trong việc chống lại kẻ thù. Trong số các nhân vật được mô tả, chú Năm và má được miêu tả với những đặc điểm riêng biệt.
Chú Năm thể hiện rõ bản tính thiên nhiên của người nông dân Nam bộ hiền lành, đơn giản, giàu cảm xúc nội tâm. Một người đã trải qua những thăng trầm trong cuộc sống lao động, trước cách mạng, khiến ông trở nên ít nói. Nỗi đau từ những gì ông trải qua và sứ mệnh chứng nhận về tội ác của kẻ thù có thể đã tạo ra những biểu hiện đa cảm trong gương mặt với đôi mắt luôn sáng sủa, ướt nhẹ. Bản sắc Nam bộ rõ ràng trong ông được thể hiện thông qua việc kể chuyện cho con cháu, và luôn kết thúc mỗi câu chuyện với một số lời vui. Điều đặc biệt ở người đàn ông này là ông có một quyển sổ ghi chép gia đình. Cuốn sổ ghi đầy đủ các sự kiện của nhiều thế hệ, như là một minh chứng cho tấm lòng hồn nhiên của ông. Đó cũng là nơi ghi chép về tội ác của kẻ thù, các chiến công của từng thành viên, giống như một cuốn nhật ký. Ông cũng chính là một phần của lịch sử sống, khi truyền đi thông điệp và lời nhắn nhủ cho hai chị em Chiến và Việt: “cuộc sống của gia đình ta rất dài, và sẽ có lúc ông sẽ chia sẻ cho mỗi người một phần và ghi lại...”. Nhân vật đã thể hiện sự đẹp đẽ của tâm hồn vững vàng, ý thức trách nhiệm của thế hệ đi trước.
Má của Chiến và Việt là hiện thân của những phẩm chất cao quý của người phụ nữ Nam bộ trong cuộc kháng chiến. Những dấu ấn mà tác giả để lại sâu trong tâm trí người đọc về nhân vật này là về sự gan dạ từ khi còn là một cô gái. Người phụ nữ đó đã hi sinh hết mình cho chồng con khi phải trải qua những thời điểm khốc liệt khi kẻ thù giết chồng, nhưng má đã vượt qua nỗi đau để nuôi dạy con cái lớn lên. Hình ảnh của người mẹ đó đối mặt với khẩu súng của quân thù giống như một con gà mẹ che chở đàn con, làm cho kẻ thù phải sợ hãi trước ánh mắt của người mẹ quả cảm vượt qua mọi gian nan. Nuôi con và con cái của đồng chí, má là biểu tượng của sức mạnh gan góc, của sự hy sinh không ngừng, im lặng, chịu đựng đau thương chôn sâu trong giọt nước mắt yên bình. Trong tâm hồn của người phụ nữ ấy là tình yêu bao la, ý chí kiên cường và sự hy sinh không đổi, sẵn lòng đánh đổi tính mạng cho cách mạng.
Hai chị em Chiến và Việt đã được thừa hưởng tất cả những phẩm chất tốt đẹp từ thế hệ trước, từ truyền thống gia đình, từ hoàn cảnh đặc biệt: yêu thương cha mẹ, cùng chung lòng yêu nước, công việc cách mạng, và lòng trung thành với quê hương. Không phải ngẫu nhiên mà hai chị em đã cùng tham gia vào đội quân một ngày, để báo thù cho cha bị giết, má bị giết bởi thù hận của kẻ thù. Trong hoàn cảnh khó khăn của cuộc chiến, sự căm thù cũng là một phẩm chất quan trọng, bởi căm thù với kẻ thù phá hoại quê hương, giết người thân cũng là một biểu hiện sâu sắc của tình yêu quê hương, gia đình! Vì vậy, đêm tòng quân không chỉ hai chị em cùng ghi danh mà còn có rất nhiều thanh niên trong làng ghi danh tòng quân, là một minh chứng cho ý thức của thanh niên trên quê hương đau khổ và dũng cảm.
Ký ức của Việt liên quan đến hình ảnh của chị Chiến, với những kỷ niệm trong trẻo từ tuổi thơ của hai chị em. Cô gái ấy có cá tính riêng, có những đặc điểm giống má, gan góc, làm việc chăm chỉ, đảm đang. Hai chị em gần như cùng tuổi nên cũng có lúc còn trẻ con, nhưng mỗi khi có mâu thuẫn, chị Chiến luôn nhường bước cho em. Khi tham gia vào công việc cách mạng, Chiến trở nên chín chắn hơn Việt. Những mất mát đau đớn đã giúp cô gái sớm trưởng thành, nhưng không làm cho tinh thần nữ tính của cô phai mờ. Mọi lúc, Chiến luôn có gương nhỏ, như những cô gái mới lớn thường thích. Câu chuyện về hai chị em trước khi tòng quân đã chứng tỏ khả năng chịu trách nhiệm, thay thế vai trò của mẹ để chăm sóc em, khiến cho em thân thiết phải ngạc nhiên về việc thấy một Chiến giống hệt má, cứng cỏi, tuân theo chỉ dẫn của mình.
Một điều khiến lòng người đọc rung động mạnh mẽ trong truyện là cảnh hai chị em mang bàn thờ má đi trước đêm tòng quân để giao cho chú Năm. Hành động này khiến chú Năm bất ngờ với sự trưởng thành của hai chị em trước tuổi. Điều này là minh chứng cho ý thức sâu sắc của những đứa con trong gia đình cách mạng này, họ hiểu rõ rằng chỉ có việc đứng lên chống giặc mới có thể trả được mối thù giặc Mỹ nặng trên vai. Sự toàn vẹn của gia đình và đất nước, cùng những lời động viên của chú Năm dành cho hai chị em, đã thể hiện niềm tin vào thế hệ trẻ trong thời kỳ chống Mỹ.
Dòng hồi ức của Việt, nhân vật trung tâm của tác phẩm, luôn dày đặc. Người chiến sĩ ấy từ nhỏ đã là một đứa trẻ can đảm, chứng kiến cảnh kẻ thù quăng đầu cha mình và xông tới để đánh thằng liệng. Dưới sự hướng dẫn từ khi còn nhỏ, Việt đã học cách đề phòng, sử dụng ná cao su làm tín hiệu khi có nguy hiểm. Bản tính trẻ con của một cậu bé lớn lên thể hiện qua sự thắng thế, luôn muốn giành phần hơn, nhưng từ bên trong vẫn là tình yêu thương đối với người thân, tự hào về truyền thống quê hương. Các lần ngất đi và tỉnh lại giữa bãi chiến trường đã giúp Việt có thêm sức mạnh từ tình thương, vượt qua cái chết để trở về với đội ngũ. Nguyễn Thi đã thành công khi không chỉ tập trung vào chiến công của người chiến sĩ mà còn nhấn mạnh vẻ đẹp nhân văn trong tâm hồn của người cầm súng. Vẻ đẹp đó là sự kết hợp của ý chí, quyết tâm và trên hết là tình thương và sự kết nối với gia đình và đồng đội.
Tác phẩm đã thành công khi mang lại cho độc giả cái nhìn sâu sắc về mảnh đất Nam Bộ dũng cảm và đau thương trong những ngày kháng chiến chống Mỹ. Đặc biệt, thông qua sự hiểu biết sâu sắc về bản chất của người dân Nam Bộ yêu nước, tác giả đã tạo ra những nhân vật đơn giản nhưng vẻ đẹp phi thường của con người thời đại chiến đấu chống Mỹ. Câu chuyện được kể một cách giản dị, đối thoại tự nhiên và nghệ thuật xây dựng tính cách nhân vật đặc biệt đã gây ấn tượng mạnh về những đứa con trong gia đình cách mạng. Đồng thời, nó cũng là sự phản ánh sâu sắc về sự trưởng thành của thế hệ trẻ Việt Nam trong cuộc chiến. Vẻ đẹp ấy là biểu tượng của chủ nghĩa anh hùng cách mạng Việt Nam, là sức mạnh góp phần tạo nên chiến thắng của dân tộc, một phẩm chất cao quý và để lại những tấm gương cho thế hệ sau.
