Triết lý về cái chết tươi đẹp như Bỉ Ngạn Hoa, thể hiện sự vô lực, trầm mặc trước sự hòa mình bi thảm của cuộc sống.
Quan niệm mỹ học về cái chết khiến người ta phải suy ngẫm sâu sắc hơn về ý nghĩa, vẻ đẹp của cái chết và sự hữu hạn của cuộc sống.
Nghệ thuật đối diện với cái chết
Tại Viện Bảo tàng Nghệ thuật Metropolitan ở thành phố New York, có một bức tranh sơn dầu tuyệt vời mang tên “Chết của Socrates” (La Mort de Socrate, 1787) của nghệ sĩ Jacques-Louis David, theo trường phái Tân cổ điển.

Bức tranh tái hiện khoảnh khắc cuối cùng trong cuộc đời của Socrates. Ông bị toà án Athens kết án với cáo buộc: “nghi ngờ các thần linh mà thể Athens tôn thờ, kêu gọi tôn thờ các thần linh ngoại lai và làm hại thanh thiếu niên”. Socrates chấp nhận tự tử bằng một chén thuốc độc.
Nhưng Socrates không hề sợ hãi. Trong bức tranh của Jacques-Louis David, Socrates được vẽ như một vị thần, bên cạnh những môn đệ đau đớn, gục ngã trước bi kịch của thầy. Socrates nói và giơ tay trái lên trời, tư thế hùng hồn và tự tin. Tay phải ông nâng lên với chén thuốc độc mà không hề sợ hãi. Trước cái chết, Socrates vẫn bình thản đặc biệt. Bức tranh của David không chỉ là tác phẩm hội họa xuất sắc, mà còn là sự ca ngợi cho những người kiên trì với chân lý, đồng thời tận hưởng vẻ đẹp của cái chết, thậm chí xem nó nhẹ tựa lông hồng.
Huyền bí của sự kết thúc
Một triết gia phương Tây đã nói:
“Cuộc sống có nhiều bất công, nhưng có hai điều mà Thượng đế trao tặng cho tất cả chúng ta: thời gian trong một ngày và cái chết trong một đời”.
Chúng ta thường tin rằng, số phận của mỗi người đều được quyết định. Có cái chết nhẹ tựa lông hồng, cũng có cái chết nặng như Thái Sơn. Socrates coi cái chết như một hành trình về nhà, nhưng lại nặng nề như Thái Sơn vì ông để lại những triết lý đầu tiên cho con người. Ông là một trong những sáng tạo viên của triết học phương Tây, và là nhà triết học đạo đức đầu tiên trong lịch sử tư tưởng phương Tây.
Có vô số những nhân vật vĩ đại đã ra đi, để lại di sản vô hình. Nhưng chúng ta, những người bình thường, nên coi nhẹ cái chết, nhẹ tựa lông hồng. Đừng lo lắng khi chết, vì chúng ta không để lại gì cho thế giới, như hư không. Hãy hiểu triết lý của sự ra đi, xem nó như lông hồng, và đối diện với sinh tử mà không lo lắng.
Khi chúng ta còn sống, hãy trải nghiệm cuộc đời, đắm chìm trong cảm xúc của thế giới, cảm nhận nồng ấm của tình yêu, những nụ cười và giọt nước mắt, niềm hạnh phúc khi ở bên nhau và nỗi đau khi chia lìa. Mặt trời mọc, biển xanh bát ngát, gió nhẹ mùa xuân hay tia nắng giữa mùa đông khắc nghiệt, cùng hương thơm của tách trà chiều, tất cả làm cho hồn ta nhẹ nhàng đung đưa.
Sự sống là những khoảnh khắc ấm áp, niềm vui từ thành công và sự ôm trọn tình yêu, khiến chúng ta tạm quên nỗi sợ hãi của cái chết. Nhưng một ngày nào đó, chúng ta đều phải đối mặt với bàn tay thần chết, không ai tránh khỏi.
Với sự hủy hoại của cơ thể con người, ý nghĩa của cuộc sống mất đi, vô tình ai cũng sợ hãi khi nói về cái chết. Tuy nhiên, nếu nhìn nhận về cái chết như là một tác phẩm nghệ thuật, một khám phá kỳ diệu, và một hành trình lộng lẫy đến bất ngờ, ta sẽ thấy cái chết không chỉ là sự kết thúc mà còn là sự bắt đầu mới. Hãy tìm thấy vẻ đẹp trong sự chết, và hội tụ trên vương miện của Diêm Vương.
Khi nhìn nhận sâu sắc về vấn đề này, bạn sẽ trầm trồ trước cái chết. Chúng ta sẽ không còn sợ hãi, hiểu rõ vẻ đẹp của cái chết, và nhận ra rằng cái chết không đáng sợ như chúng ta tưởng. Thấu hiểu về sự sống và cái chết, chúng ta mới thấy rằng cuộc sống và cái chết có ý nghĩa sâu sắc và không thể tách rời.
Nếu Chúa ban sự sống vĩnh cửu, thì sau một trăm năm, sau năm trăm năm, thế giới này sẽ chìm đắm trong hình ảnh của những cụ già, như cây gỗ mục chưa kịp phai mờ. Các cụ già đầu hói, rụng tóc hoặc giữ lại vài sợi, răng giả và da nhăn nheo. Mọi nơi đều tràn ngập bệnh tật, đau đớn và tiếng rên thảm thiết. Đó sẽ là một địa ngục trần gian mà không ai muốn trải qua.
Đúng, cái chết có vẻ phi lý, nhưng bất tử lại càng phi lý hơn. Một cuộc sống vô tận sẽ làm cho cuộc sống trở nên nhàm chán, và chúng ta sẽ chịu đựng sự đơn điệu này mãi mãi. Thà chấp nhận sự tồn tại đầy thần bí của sự sống và cái chết, còn hơn là sống mãi mãi trong sự tẻ nhạt và tàn khốc. Cái chết làm cho cuộc sống trở nên ý nghĩa.
Nhìn nhận về cái chết như một phần của sự sống, chúng ta sẽ thấy nó cũng mang ý nghĩa cao hơn chính cái chết. Thường người ta nhìn nhận tiêu cực khi nói đến cái chết, nhưng nếu chúng ta đối mặt và chiêm ngưỡng vẻ đẹp của nó, cuộc sống sẽ trở nên hạnh phúc hơn.
Loài người, giống như cây cỏ, tự sinh tự diệt. Chúng ta chỉ là một phần nhỏ bé của thế giới này. Nếu chúng ta không tồn tại, trái đất vẫn quay, không bận tâm về sự hiện diện hay vắng mặt của chúng ta. Sự vui vẻ và đau khổ của chúng ta chỉ là những biến thường bình thường trong vũ trụ. Đối mặt với cái chết và chiêm ngưỡng vẻ đẹp của nó, chúng ta mới thấy rằng mọi đau khổ của thế gian thực sự không là gì cả.

Bông Bỉ Ngạn, biểu tượng cho vẻ đẹp của sự ra đi.
Tư duy mỹ học về cái chết, như Bỉ Ngạn Hoa, thể hiện lòng bất lực và tĩnh lặng trước sự hoàn liễu của cuộc sống. Điểm quan trọng nhất là thái độ đối với cái chết, quyết định tư duy về cuộc sống. Mỹ học về cái chết khiến ta suy ngẫm về ý nghĩa sâu sắc của cái chết và sự sống.
Ai mà không e sợ cái chết? Ai không muốn chào đón ngày mới với bình minh rực rỡ? Nhìn ngắm những người thân yêu và bước tiếp trên con đường đã quá quen thuộc và ý nghĩa.
Phật tử thường nói về bốn nỗi khổ trong cuộc sống: sinh, lão, bệnh, tử. Tu hành nhằm giải thoát khỏi đau khổ và đạt được hạnh phúc.
Người phàm thường sợ trước cái chết, vì chúng ta không biết điều gì đang chờ đợi sau cánh cửa kia. Đối diện với bóng tối vô tận và sự yên bình không lời là điều kinh hoàng. Nhưng nếu có ai đó nói rằng con đường sau cánh cửa là tuyệt vời, bạn sẽ bị cuốn vào dòng chảy, nơi hai bên bừng nở hoa Bỉ Ngạn và âm nhạc êm dịu bắt đầu, làm bạn cảm thấy thanh thản, hòa mình trong sự hạnh phúc và quên hết những nỗi buồn của thế gian.
Gửi tặng một bài thơ “Tại điểm cuối cuộc đời”, thấu hiểu về vẻ đẹp của cái chết mà tác giả sáng tác trong một đêm nhìn nhận về sự ra đi.
Tại điểm cuối cuộc đời: bài thơ về vẻ đẹp của cái chết
Chúng ta mang theo thân tàn, giọt dầu cuối cùng của cuộc sống. Lê xác đến gần cánh cửa, nơi dẫn đến hành lang dài hút hồn. Hành lang đen như một giấc mơ, ta vứt bỏ thân xác và linh hồn bước qua ngưỡng cửa, tan vào bóng tối. Bắt đầu hành trình mới, chẳng ngừng ngoảnh đầu như còn chút tiếc nuối cho thế gian. Nhưng chân ta nhẹ nhàng, bay lượn trong không gian. Ở nơi cuối cùng của cuộc sống, cái chết đến nhanh hay chậm, cuộn lại cuộc đời như một chiếc phim. Khi tiếng máy dừng lại, bức màn đen buông xuống, hư vô ập đến. Cánh cửa hầm đóng lại, ta hoảng sợ như muốn quay lại. Nhìn lần cuối người thân yêu và ngắm biển – nơi chứa đựng bao nước mắt cuộc đời. Nhưng ánh sáng huyền bí loé lên ở phía cuối hầm, thúc giục, đón chào và vẫy gọi. Địa ngục hay thiên đàng đang đợi? Bí mật nằm sau cánh cửa, chỉ có linh hồn ta một mình câm lặng. Thám hiểm đêm đen, thám hiểm địa đàng hay địa ngục, linh hồn ta lặng lẽ. Hãy chiêm ngưỡng vẻ đẹp của cái chết, đừng sợ hãi. Hành trình mới, tự do, và vĩnh hằng đã đến...
Theo tác giả: Peter Pho, một linh hồn phiêu lưu giữa thế gian và bản nguyên.
Người đăng: Nguyễn Sơn Nam, một người hướng dẫn du lịch qua những chuyến phiêu lưu tâm hồn.
Từ khóa: Sắc đẹp của sự ra đi, huyền bí của cái chết