Vẻ đẹp truyền thống qua từng ngôi nhà rường tại Huế

Khái niệm 'nhà rường' mô tả phương pháp xây dựng dựa trên hệ thống 'rường, cột' đặc trưng ở Huế. Những ngôi nhà này không chỉ là nơi ở mà còn là biểu tượng văn hóa, tâm linh của người Huế.

Khám phá vẻ đẹp cổ kính của nhà rường Huế

Kho báu văn hóa của Huế

Dù nhà rường xuất hiện khắp nơi trên đất nước, Huế vẫn là điểm nhớ đầu tiên khi nhắc đến loại hình kiến trúc này. Vua chúa lẫn bình dân ở Huế xưa kia đều sống trong nhà rường, tạo nên không gian văn hóa đặc trưng không thể lẫn vào đâu được.

Nhà rường ở Huế là biểu tượng của một văn hóa lâu đời, là sự tổng hòa giữa kiến trúc, nghệ thuật, lịch sử, và tín ngưỡng, phản ánh đậm nét văn hóa đặc sắc của vùng đất này.

Các ngôi nhà rường tại Huế nổi tiếng với cấu trúc kèo cột gỗ, được chế tác theo quy chuẩn riêng biệt. Dù kích thước có thể khác nhau, chúng luôn được thiết kế để dễ dàng lắp ghép hoặc tháo rời nhờ vào kết cấu chốt mộng. Điểm đặc biệt của nhà rường là sự tinh xảo trong nghệ thuật chạm khắc và khảm trang trí trên kèo, xà và vách ngăn.

Khuôn viên nhà rường ở Huế được bố trí hài hòa với không gian xanh, mở rộng, đồng thời tuân thủ các nguyên tắc phong thủy từ cổng vào đến nhà chính, bao gồm cả bình phong, bể cạn, sân vườn, và những khu vực phụ trợ khác.

Trong lịch sử kinh đô Huế, từ hoàng cung đến nhà của dân thường đều mang kiến trúc nhà rường, với không gian sống trang nghiêm, ấm áp, phản ánh sự phong phú của văn hóa vùng đất này.

Nhà rường tại Huế được thiết kế không chỉ với chức năng là nơi ở mà còn là một phần của khu vườn, tạo thành một tổ hợp kiến trúc độc đáo với nhà chính, cổng, nhà phụ và bình phong, dù có diện tích khiêm tốn nhưng vẫn đầy đủ và hoàn chỉnh.

Mỗi khu tổ hợp nhà rường, dù được xây dựng theo hình chữ Đinh hay chữ Khẩu, đều mang tính khép kín, hướng nội, với ngôi nhà chính đặt ở trung tâm. Chỉ những người đã đến tuổi 'Ngũ thập tri thiên mệnh' mới được xây dựng nhà rường, biểu hiện danh tiếng và địa vị xã hội của gia chủ.

Một trong những biểu tượng của nhà rường Huế phải kể đến An Hiên, ban đầu là phủ của một quan lại triều Nguyễn vào cuối thế kỷ 19. Sau này, qua tay nhiều chủ nhân, An Hiên được biến thành khu vườn theo phong cách Huế và trở nên nổi tiếng qua tác phẩm 'Hoa trái quanh tôi' của Hoàng Phủ Ngọc Tường.

Phong cách sống tinh tế bên trong những ngôi nhà rường ở Huế

Nhà rường không chỉ là mái ấm mà còn là bản sắc, phản ánh lối sống khiêm nhường và mộc mạc của người dân Huế. Hạn chế về kích thước và quy mô như một lời nhắc nhở về sự giản dị, không hơn thua với cung điện hay nhà của bậc quyền quý.

Từ cấu trúc của nhà rường, ta có thể đọc được vị thế và cuộc sống của chủ nhà. Các ngôi nhà còn tồn tại đều giản dị, không phô trương sự giàu có hay quyền lực.

Vua Minh Mạng từng quy định giới hạn kích thước nhà cửa để nuôi dưỡng tinh thần khiêm tốn cho người dân. Mặc dù quy định này không còn sau khi ông qua đời, nhưng dấu ấn của lối sống trong nhà rường - với sự đơn sơ, yên bình - vẫn còn mãi.

Nét đặc trưng của nhà rường không chỉ nằm ở số lượng cột kèo mà còn ở cách bố trí cửa chính và bình phong, tạo ra không gian riêng tư và thoáng đãng. Bên trong, từng không gian được phân chia rõ ràng, trong đó chú trọng đến bàn thờ gia tiên và sự hòa hợp của nội thất.

Nhà rường là di sản sống cùng với thời gian, nơi lưu giữ nhịp sinh hoạt của hàng thế hệ, biến đổi theo mùa, từ việc đón gió mát mùa hè đến tận hưởng nắng ấm mùa đông.

Mỗi ngôi nhà rường ẩn chứa tâm hồn của hoa sen, biến không gian sống trở nên thơ mộng và đầy sức sống, nơi con người và thiên nhiên hòa quyện, tạo nên xu hướng thiết kế nhà vườn độc đáo.

Nhà rường ở Huế mang dáng dấp của nền văn hóa phong kiến tinh tế, là cầu nối giữa quá khứ và hiện đại. Khám phá vẻ đẹp của những ngôi nhà rường truyền thống cùng tour Huế từ Mytour.

Nguồn: Mytour

***

Tài liệu tham khảo: Cẩm nang du lịch từ Mytour