Du khách từ khắp mọi miền đều trầm trồ và kinh ngạc trước kiến trúc độc đáo của phố cổ Hội An khi ghé thăm. Hãy cùng khám phá những đặc điểm của kiến trúc đô thị cổ Hội An, đã vẹn nguyên qua hàng trăm năm, không bị ảnh hưởng của sự phát triển đô thị hiện đại.

Trải nghiệm kiến trúc phố cổ Hội An, bạn sẽ thấy sự hòa quyện độc đáo của văn hóa, kiến trúc trong những công trình nhà phố, hội quán, đền miếu,... có tuổi đời hàng trăm năm. Năm 2009, Di tích kiến trúc nghệ thuật Đô thị cổ Hội An được công nhận là Di tích quốc gia đặc biệt.
1. Tóm tắt về phố cổ Hội An
Khi đến tham quan du lịch Hội An, du khách sẽ không ngừng kinh ngạc trước kiến trúc độc đáo, ấn tượng của khu phố cổ Hội An. Diện tích của phố cổ Hội An được xác nhận là khoảng 2km2 với những con đường ngắn, hẹp và giao nhau theo hình bàn cờ, cùng với các công trình nhà phố, hội quán, đền miếu,...

Khi nhắc đến sự đa dạng trong kiến trúc của phố cổ Hội An, chắc chắn không thể không nhắc đến thời kỳ phồn thịnh của vùng đất phố Hội.
Vào khoảng cuối của thế kỷ XV, tại Hội An đã có những người dân từ Đại Việt đến đây sinh sống và phát triển nhiều ngành nghề, phù hợp với vị trí địa lý và điều kiện tự nhiên ở đây.
Tuy nhiên, đến cuối thế kỷ XVI - XVII, người Hoa và người Nhật cũng đã bắt đầu đến đây định cư và lập nghiệp. Lúc này, chúa Nguyễn đã cho phép họ ở lại và sống theo phong tục riêng của từng quốc gia. Vì vậy, nơi đây đã trở thành một trung tâm giao lưu kinh tế quan trọng và là một cảng thương mại quốc tế.
2. Các đặc điểm đặc trưng trong kiến trúc phố cổ Hội An
2.1. Cấu trúc không gian mở, hài hòa
Đặc điểm quan trọng đầu tiên trong kiến trúc phố cổ Hội An là cấu trúc không gian mở và hài hòa. Đây được xem là phong cách kiến trúc nhẹ nhàng và thoải mái, khiến cho nhiều du khách cảm thấy hứng thú và muốn ghé thăm.
Với mục tiêu tối ưu hóa không gian sống, các kiến trúc sư đã chọn lựa phong cách kết cấu không gian mở cho toàn bộ kiến trúc của phố cổ Hội An. Mặc dù khoảng cách giữa các ngôi nhà trong khu phố cổ khá hẹp, nhưng với các thiết kế mang nét cổ điển và có phần giống nhau, vẫn tạo nên một không gian yên bình đầy lạ lẫm.

2.2. Kiến trúc của phố cổ Hội An
Khu phố cổ ở phường Minh An là nơi thể hiện rõ nhất các đặc điểm của kiến trúc phố cổ Hội An. Bản đồ phố cổ Hội An bao gồm những con đường ngắn và hẹp, cắt nhau theo hình bàn cờ với đường Trần Phú là trục chính. Trên đường này tập trung nhiều công trình kiến trúc quan trọng của phố cổ Hội An như: các ngôi nhà cổ, hội quán của người Hoa, chùa Cầu, miếu Quan Công, Bảo tàng Lịch sử - Văn hóa Hội An,...
2.3. Kiến trúc nhà ở truyền thống
Khi nói về kiến trúc ở phố cổ Hội An, không thể không nhắc đến những căn nhà ở truyền thống. Kiểu nhà phổ biến nhất mà bạn có thể thấy trên mọi con đường ở Hội An là những căn nhà 2 tầng có chiều ngang hẹp và chiều sâu dài.
Các căn nhà hình ống này thường có cấu trúc chung với khung nhà gỗ, hai bên là tường gạch. Thông thường, diện tích của một căn nhà là từ 4 đến 8m chiều ngang và từ 10 đến 40m chiều sâu.

Bố cục của một ngôi nhà bao gồm các phần như: vỉa hè, hiên nhà, nhà chính, nhà phụ, nhà cầu và sân bên trong. Nét kiến trúc được sử dụng ở hầu hết các ngôi nhà cổ trên mặt đường khu phố cổ Hội An.
2.4. Kiến trúc các di tích lịch sử
Các di tích lịch sử đóng vai trò quan trọng trong việc hoàn thiện bức tranh kiến trúc phố cổ Hội An. Mỗi di tích mang đặc trưng của một nền văn hóa và gợi nhớ về các giai đoạn lịch sử riêng của đô thị cổ Hội An:
- Hội quán: Đây là di tích lịch sử thể hiện rõ văn hóa của người Hoa. Tại khu phố cổ Hội An hiện vẫn còn 5 Hội quán của người Hoa như Phúc Kiến, Trung Hoa, Triều Châu, Quỳnh Phủ và Quảng Đông. Các hội quán này được xây dựng với kiến trúc tổng thể bao gồm: cổng lớn ở phía trước, sân rộng, khu vườn, khu vực hai nhà thờ và cuối cùng là phương đình.
- Nhà thờ tộc: Nét kiến trúc độc đáo của nhà thờ tổ của dòng họ được thể hiện qua các khuôn viên có cổng, tường rào kiên cố, khu vườn, nhà phụ,... Một số nhà thờ tổ đẹp ở Hội An mà du khách có thể tham quan là nhà thờ tổ Trần, nhà thờ tổ Trương,...
- Chùa, đền miếu: Hội An là nơi phát triển Phật giáo sớm nhất của Đàng Trong, vì vậy, các ngôi chùa, đền miếu ở đây được xây dựng từ khá sớm. Kiến trúc của chùa đền ở Hội An khá đơn giản vì hầu hết chúng nằm trong làng xóm. Tuy nhiên, đến nay, hầu hết các ngôi chùa đền đã trải qua nhiều sự thay đổi trong lịch sử và qua các lần trùng tu, sửa chữa.
3. Các công trình kiến trúc ấn tượng tại phố cổ Hội An
Thấu hiểu qua những nét đặc trưng của kiến trúc tại phố cổ Hội An, du khách sẽ cảm nhận được sự hòa quyện văn hóa độc đáo tại địa điểm này. Dưới đây là một số công trình kiến trúc tiêu biểu, ấn tượng mà du khách không thể bỏ qua khi tham quan Hội An:
3.1. Chùa Cầu
Chùa Cầu Hội An sở hữu phong cách kiến trúc hòa quyện giữa Việt Nam, Nhật Bản và Trung Quốc. Đây cũng là minh chứng cho sự phát triển của cảng thương mại sầm uất, nơi mà các thương nhân từ Việt Nam, Nhật Bản và Trung Quốc đến giao lưu và buôn bán.

Về mặt kiến trúc, chùa Cầu được xây dựng hoàn toàn bằng gỗ với các trụ cầu bằng gạch đá. Tổng chiều dài của cây cầu là khoảng 18 mét, với mái che được lợp bằng ngói. Phía trên cửa chính có một tấm biển lớn treo với 3 chữ Hán được chạm nổi là: Lai Viễn Kiều.
3.2. Nhà thờ tộc Trần
Nhà thờ tộc Trần là một công trình cổ mang đậm đặc trưng của kiến trúc phố cổ Hội An. Điểm độc đáo trong kiến trúc của nhà thờ tộc Trần chính là cách bài trí tinh tế và sự chú trọng đến phong thủy trong từng chi tiết nội thất. Mỗi chiếc đồ nội thất bên trong nhà thờ được chạm khắc một cách tinh tế và tỉ mỉ.

3.3. Nhà cổ Tấn Ký
Nhà cổ Tấn Ký với tuổi đời hơn 200 năm vẫn giữ nguyên nét kiến trúc phố cổ Hội An từ xa xưa. Xây dựng từ năm 1741, nhà cổ Tấn Ký được làm bằng gỗ và các loại đá, gạch Bát Tràng. Hiện nay, nơi đây vẫn lưu giữ nhiều hoành phi, liễn đối rất đẹp.

3.4. Hội quán Phúc Kiến
Hội quán Phúc Kiến là một trong những kiến trúc phố cổ Hội An được biết đến nhiều nhất. Nơi đây được xây dựng theo kiểu chữ Tam với bố cục gồm cổng, sân, tiểu cảnh, hai dãy nhà Đông Tây, chính điện, sân sau và hậu điện.

Trong hành trình du lịch Hội An, ngoài việc khám phá kiến trúc phố cổ Hội An, bạn cũng không nên bỏ lỡ cơ hội trải nghiệm các điểm tham quan, giải trí như VinWonders Nam Hội An, Vinpearl Golf Nam Hội An,... với những trải nghiệm độc đáo, khác biệt.
Ngoài ra, nếu bạn vẫn chưa biết chọn nơi nghỉ dưỡng ở gần khu phố cổ Hội An để cả gia đình có không gian riêng tư và yên bình, thì đừng bỏ lỡ Vinpearl Resort & Spa Hội An - một khu nghỉ dưỡng 5 sao sang trọng, hiện đại, với hệ thống phòng nghỉ đầy đủ tiện nghi. Nơi đây còn có đa dạng tiện ích như nhà hàng, quán bar, spa, hồ bơi, bãi biển riêng,...

Nét kiến trúc phố cổ Hội An ấn tượng và độc đáo là một trong những yếu tố thu hút đông đảo du khách trong và ngoài nước quan tâm đến phố Hội. Nếu bạn và gia đình đang lên kế hoạch du lịch Hội An, đừng bỏ lỡ trải nghiệm khám phá kiến trúc của khu phố cổ nhé!.