Buzz
Venice, thành phố cổ nằm ở đông bắc Italia, là một trong những đô thị đẹp nhất của đất nước này và đứng đầu trong danh sách các điểm đến hấp dẫn nhất trên toàn cầu. Thành phố này xuất hiện vào giữa thế kỷ thứ 5, khi Đế chế Tây La Mã đang suy tàn. Vào năm 452, cuộc xâm lược của các bộ lạc man rợ vào bán đảo Ý đã buộc cư dân sống ven Vịnh Venice phải di cư bằng thuyền đến các đảo nhỏ xung quanh để tránh nguy hiểm.Mặc dù đây không phải là nơi lý tưởng để định cư do đặc điểm là vùng đất ngập nước với những cồn nhỏ có nền đất bùn lầy không chịu được trọng lượng lớn, nhưng từ những điều kiện khắc nghiệt này, người Venice đã đạt được một kỳ tích. Họ đã mở rộng diện tích các cồn và xây dựng một thành phố được coi là kỳ quan kỹ thuật của thế giới.
Venice là một hệ thống phức tạp gồm 116 đảo nhỏ, 177 kênh đào và 423 cây cầu.
Cọc gỗ: Nền tảng của Venice
Các công trình ở Venice được xây dựng từ năm loại vật liệu: cọc gỗ, đá vôi, gạch, đá Istria và đá cẩm thạch. Trước tiên, người ta thu hoạch lượng lớn gỗ từ các khu rừng trên đất liền, sau đó đóng những cọc gỗ có chiều sâu khoảng 5 mét xuống lòng đất. Độ sâu này đủ để các cọc xuyên qua lớp bùn và đất mềm, đến lớp đất sét đủ cứng để nâng đỡ các công trình phía trên. Gỗ sồi và gỗ thông thường được sử dụng vì khả năng chống nước của chúng.
Các cọc được đóng riêng lẻ và đặt rất gần nhau, với khoảng cách giữa chúng được lấp đầy bằng đá và sỏi để ngăn không cho bùn trào lên trong quá trình đóng cọc tiếp theo.
Mặc dù các cọc được ngâm trong hỗn hợp bùn và nước, gỗ về lý thuyết có thể bị mục sau một thời gian. Tuy nhiên, có hai lý do chính giúp gỗ giữ được tình trạng tốt suốt hơn 1000 năm: Thứ nhất, gỗ chỉ mục khi tiếp xúc với cả không khí và nước, nên việc thiếu oxy trong đất bùn đã bảo vệ gỗ khỏi bị mục. Thứ hai, gỗ đã hấp thụ một lượng lớn bùn và đất từ đầm phá, khiến cho các trầm tích này tạo ra một lớp cứng gần như đá.
Sau khi san phẳng các cọc, người ta đặt những tấm ván gỗ để phân bổ áp lực. Tiếp theo, một hoặc nhiều lớp đá vôi được đặt lên trên lớp gỗ vì đá vôi không thấm nước. Toàn bộ cấu trúc này tạo nên nền móng vững chắc cho các công trình phía trên và bảo vệ các cọc gỗ khỏi sự xói mòn của nước biển.
Sau khi hoàn thành, tòa nhà chính được xây dựng bằng gỗ ban đầu, nhưng sau một số sự cố, người ta đã quyết định chuyển sang xây dựng bằng gạch. Để giảm bớt trọng lượng của các tòa nhà, chúng được giới hạn ở ba tầng và thay vì dùng xi măng, người ta sử dụng vôi và vữa, giúp ngôi nhà linh hoạt hơn và có thể hơi cong. Các tòa nhà còn được trang bị các thanh neo ở bốn góc để đảm bảo sự ổn định cho các bức tường bên ngoài.
Để bảo vệ cấu trúc khỏi sự ăn mòn của nước mặn, các phần phía dưới của các tòa nhà, bao gồm cả mặt tiền hướng ra mặt nước, thường được ốp bằng đá Istria - một loại đá vôi đặc biệt từ bán đảo Istria (Croatia). Loại đá này được lựa chọn vì độ bền của nó trước các điều kiện biển và thời tiết khắc nghiệt. Đá Istria vừa làm bệ đỡ phụ trên cùng của các cọc gỗ, vừa làm vật liệu chắc chắn cho mặt tiền của tòa nhà.
Toà nhà của tổng trấn Venezia.
Kênh đào, cầu và giếng nước
Khi ngôi nhà đầu tiên được hoàn thành, nhiều ngôi nhà khác nhanh chóng mọc lên và Venice dần dần hình thành. Trong năm thế kỷ đầu tiên, vì chưa có cầu nên việc di chuyển hoàn toàn bằng thuyền. Khi số lượng tòa nhà gia tăng, người ta bắt đầu sử dụng ngựa để vượt qua những vùng nước nông, sau đó xây dựng cầu nổi và cầu gỗ, và cuối cùng là các cầu đá nối liền hàng trăm hòn đảo như chúng ta thấy ngày nay. Hệ thống kênh đào và cầu phức tạp đã trở thành một phần thiết yếu của bản sắc Venice.
Bị bao quanh bởi biển và thiếu nguồn nước ngọt, người Venice ban đầu dùng thuyền để đưa nước uống từ đất liền về. Tuy nhiên, khi dân số ngày càng tăng, phương pháp này không còn đủ. Vì vậy, họ đã tìm một khu đất rộng lớn và bắt đầu đào sâu khoảng 5-6 mét để tạo ra một lòng chảo, trát lớp đất sét dưới đáy để chống thấm, rồi lấp đầy hố bằng cát và đá được vét từ đáy sông gần đó, chỉ để lại một giếng chính để chứa nước.
Giếng nước ở Venice chỉ được tìm thấy tại các quảng trường hoặc trong sân của các ngôi nhà.
Các ống thoát nước từ mái nhà cũng được dẫn xuống dưới lòng đất. Cuối cùng, người Venice xây dựng từ 2 đến 4 máng nước đối xứng quanh giếng chính để dẫn nước mưa từ quảng trường và mái các tòa nhà xung quanh ra ngoài. Hơn 600 giếng trên khắp Venice liên tục thu thập nước mưa để cung cấp nước cho cư dân.
Khả năng khéo léo và sáng tạo của các kiến trúc sư đã tạo nên Venice là minh chứng cho cách con người thích nghi và vượt qua khó khăn bằng những ý tưởng mới mẻ. Tuy nhiên, hiện nay Venice đang đối mặt với nguy cơ lụt lội và áp lực từ hoạt động du lịch. Do đó, thành phố đã phải liên tục tìm ra những giải pháp mới để bảo tồn các kỳ quan kiến trúc của mình.
Theo [1], [2].
