Trong chương trình Ngữ văn lớp 6 của bộ sách Chân trời sáng tạo, sẽ giới thiệu truyện Giọt sương đêm.
Mytour mang đến mẫu bài phân tích tác phẩm Giọt sương đêm của Trần Đức Tiến cho lớp 6. Hãy tham khảo chi tiết dưới đây.
Tổ chức phân tích tác phẩm Giọt sương đêm
I. Khởi đầu
Giới thiệu tổng quan về tác giả Trần Đức Tiến và tác phẩm Giọt sương đêm.
II. Nội dung chính
1. Sự gặp gỡ của Bọ Dừa và Thằn Lằn
- Thời điểm: khi trời bắt đầu tối đen.
- Địa điểm: khu vực xóm Bờ Giậu.
- Nguyên nhân: Bọ Dừa muốn tìm nơi trọ trong khu vực.
- Tình huống gặp gỡ:
- Bọ Dừa: Cẩn thận hạ xuống ngọn măng trúc ở phía ngoại cùng của xóm Bờ Giậu; hỏi về các nơi trọ trong khu vực, thậm chí cả những nơi trọ không chắc chắn.
- Thằn Lằn: Hỏi han, đề xuất được ở nhờ; thể hiện sự quan tâm và lo lắng khi biết Bọ Dừa không thể ngủ được.
2. Cuộc trò chuyện giữa Thằn Lằn và cụ giáo Cóc
- Thời điểm: khi hoàng hôn buông xuống.
- Địa điểm: tại khu vực xóm Bờ Giậu.
- Nguyên nhân: Thằn Lằn đến để thông báo về việc Bọ Dừa xuất hiện.
- Tình huống gặp gỡ:
- Thằn Lằn: Đến thông báo về sự xuất hiện của Bọ Dừa; Ngạc nhiên trước kiến thức sâu rộng của cụ giáo Cóc.
- Cụ giáo Cóc: Hiểu biết sâu sắc về họ côn trùng: “Có hàng trăm, hàng nghìn... thậm chí còn nhiều hơn thế nữa…”.
3. Tác động của giọt sương đêm đối với quyết định của Bọ Dừa
- Phong cảnh đêm sương: Bọ Dừa cảm nhận mỗi sự chuyển động trong đêm.
- Trời đêm u ám.
- Sương rơi như tiếng thở dài của gió.
- Lá cây xào xạc.
- Côn trùng bên dưới đất hò hẹn âm thầm.
- Chim Tắc Kè vang bóng đêm gọi cửa.
- Nghe thấy tiếng Ốc Sên nhẹ nhàng trượt qua chiếc lá rụng.
- Tình trạng: Một giọt sương rơi xuống khiến Bọ Dừa giật mình, tỉnh giấc. Suốt đêm, Bọ Dừa không thể ngủ mắt nhưng lại rất hài lòng.
- Giọt sương gợi nhớ lại kí ức về quê hương trong Bọ Dừa. Dù đã xa lìa quê nhà nhiều năm, Bọ Dừa vẫn nhớ đến quê hương dù đang mải mê với công việc.
=> Giọt sương ấy tỉnh giấc cho Bọ Dừa, đưa Bọ Dừa trở về với bản năng, nhớ về quê hương.
III. Tổng kết
Khẳng định giá trị nội dung và nghệ thuật của tác phẩm Giọt sương đêm.
Phân tích tác phẩm Giọt sương đêm
Nhà văn Trần Đức Tiến đã sáng tác nhiều tác phẩm dành cho thiếu nhi. Tác phẩm của ông luôn thể hiện sự tinh tế và hồn nhiên. Trong số đó, có một tác phẩm nổi bật là Giọt sương đêm.
Trong tập truyện Xóm Bờ Giậu, truyện Giọt sương đêm là một câu chuyện đặc biệt. Nhân vật chính là Bọ Dừa - một người lạ đến xóm Bờ Giậu. Tại đây, Bọ Dừa gặp Thằn Lằn và nhận lời mời nghỉ tạm trong bình nhà Thằn Lằn. Tưởng nhớ đến những lần bị bắt cóc, Bọ Dừa từ chối lời mời và quyết định ngủ dưới vòm trúc. Thằn Lằn đi báo tin cho cụ giáo Cóc về sự xuất hiện của Bọ Dừa. Đêm ở xóm Bờ Giậu rất nhộn nhịp, khiến cho Bọ Dừa khó ngủ. Một giọt sương rơi trúng cổ Bọ Dừa, khiến ông nhớ về quê hương. Sáng hôm sau, Bọ Dừa quyết định về thăm quê.
Bọ Dừa được mô tả là một vị khách ghé thăm xóm Bờ Dậu để tìm chỗ ở qua đêm. Trong cuộc trò chuyện với Thằn Lằn, ông thể hiện sự từng trải của mình. Bọ Dừa sợ hãi với những kí ức bị bắt cóc, bị giam hãm trong hộp. Thằn Lằn lịch sự và nhiệt tình. Sau khi từ biệt Bọ Dừa, Thằn Lằn đi báo tin cho cụ giáo Cóc và được cụ giáo đón nhận rất nhiệt tình.
Khi đêm về, trời nhiều mây và sương rơi nhẹ nhàng. Bọ Dừa ngủ dưới vòm lá trúc, và một giọt sương rơi trúng ông, khiến ông nhớ lại quê hương. Sáng hôm sau, ông quyết định trở về quê để thăm thân nhân và ghi nhớ những kí ức của mình.
Bọ Dừa là nhân vật chính của câu chuyện, được xây dựng để thể hiện ý nghĩa của truyện. Kết thúc câu chuyện, Thằn Lằn đi kể lại cho cụ giáo Cóc về việc Bọ Dừa không thể ngủ được vì một giọt sương. Thực chất, giọt sương là biểu tượng cho sự nhớ nhà, và điều này đã khiến Bọ Dừa quyết định trở về quê.
Truyện ngắn Giọt sương đêm nhắn gửi thông điệp rằng đôi khi cuộc sống bận rộn khiến chúng ta quên đi những điều gần gũi, thân thuộc. Và quê hương luôn là nơi bình yên nhất đối với mỗi người.