Vi lượng đồng căn hay vi lượng đồng căn liệu pháp (tiếng Anh: Homeopathy, từ tiếng Hy Lạp: ὅμοιος hómoios, 'tương tự' và πάθος páthos, 'sự đau đớn') là một phương pháp y học thay thế, điều trị bệnh bằng cách sử dụng những chế phẩm được pha loãng, những chế phẩm này gây ra các triệu chứng tương tự như căn bệnh mà chúng nhằm chữa trị. Các nghiên cứu khoa học cho rằng vi lượng đồng căn chỉ là giả dược nhằm làm yên lòng bệnh nhân, không có tác dụng thực sự trong việc chữa trị.
Trong liệu pháp vi lượng đồng căn, thuật ngữ phương thuốc (tiếng Anh: remedy) chỉ một chất đã được pha chế theo một quy trình nhất định và dành cho bệnh nhân sử dụng, chứ không có nghĩa là 'một loại thuốc hay liệu pháp chữa bệnh hoặc làm giảm đau'.
Nguyên lý cơ bản của vi lượng đồng căn là 'quy luật của những mối tương đồng' (law of similars), có nghĩa là 'hãy để những thứ giống nhau chữa trị cho nhau' ('let like be cured by like'). Định luật này do bác sĩ người Đức Samuel Hahnemann đưa ra lần đầu vào năm 1796, chỉ là một khẳng định chưa được chứng minh và không phải là quy luật thực sự của tự nhiên theo phương pháp khoa học. Các thuốc trong vi lượng đồng căn được chế tạo bằng cách pha loãng dần dần các chất và lắc mạnh bằng một thiết bị gọi là succussion (máy dao động). Mỗi bước pha loãng với một succession tương ứng được cho là để tăng hiệu quả. Quá trình này được gọi là potentization. Việc pha loãng tiếp tục cho đến khi không còn chất ban đầu. Người thực hiện phương pháp vi lượng đồng căn sẽ xem xét các triệu chứng cũng như các yếu tố khác như trạng thái thể chất và tâm lý của bệnh nhân, và tra cứu trong các sách tham khảo của vi lượng đồng căn để chọn một loại thuốc dựa trên tất cả triệu chứng đó.
Dù một số nghiên cứu cá nhân cho kết quả khả quan, nhưng các đánh giá có hệ thống từ các thử nghiệm công bố công khai không chứng minh được hiệu quả của vi lượng đồng căn. Thêm vào đó, các thử nghiệm có chất lượng cao hơn thường cho kết quả ít tích cực hơn, và phần lớn các nghiên cứu tích cực chưa được lặp lại hoặc gặp vấn đề về phương pháp luận, khiến việc chứng minh hiệu quả rõ ràng của liệu pháp vi lượng đồng căn trở nên khó khăn.
Chú thích
Liên kết ngoài
- Các quan điểm trái ngược về vi lượng đồng căn trên DMOZ
- Stehlin, Isadora (1996), “Vi lượng đồng căn: y học thực sự hay chỉ là lời hứa suông?”, FDA Consumer, USFDA
- Ramey DW, Bằng chứng khoa học về vi lượng đồng căn, American Council on Science and Health, Bản gốc lưu trữ ngày 14 tháng 7 năm 2008, truy cập ngày 19 tháng 12 năm 2011
- “Vi lượng đồng căn: Không có gì trong đó”, Merseyside Skeptics Society http://www.1023.org.uk/
- Egbert Guernsey (1879). “Homœopathy”. The American Cyclopædia.
Video
- Randi J, “Giải thích về vi lượng đồng căn: 14 phút từ bài giảng năm 2001 tại Đại học Princeton”, Bản sao lưu trữ, Lưu trữ gốc ngày 22 tháng 4 năm 2008, truy cập ngày 19 tháng 12 năm 2011 (Toàn bộ bài giảng Lưu trữ 2008-04-22 tại Wayback Machine)
- Fisher, P., Goldacre, B., “Vi lượng đồng căn có hiệu quả không? Một cuộc tranh luận về bằng chứng từ cả hai phía”, http://www.nhm.ac.uk/nature-online/life/plants-fungi/homeopathic-medicine/index.html
Hiệp hội
- Các tổ chức vi lượng đồng căn trên DMOZ
Ngụy khoa học
|
---|