Mặc dù những vụ án của Sherlock Holmes đã xảy ra cách đây hàng thế kỷ, nhưng bóng tối vẫn hiện diện ở mọi thời đại. Đó chính là lý do mà những câu chuyện về Sherlock Holmes luôn lưu giữ tính thời sự...
Trong tâm hồn sâu thẳm của mọi người, luôn tồn tại nhu cầu về một tinh thần như Sherlock Holmes - tận tụy và hết mình trong nhiệm vụ quan trọng, với khẩu hiệu 'loại trừ tội ác, diệt trừng phạt', điều này là một trong những bí mật tạo nên sự bất tử của nhà thám tử nổi tiếng này.
“Nếu xem những câu chuyện trinh thám như một hành trình, thì nhân vật chính chính là người đưa lái chiếc xe đó, sức hút của người lái có thể khiến độc giả bước lên chiếc xe mà không cần biết hành trình sẽ dẫn đến đâu...” Bộ truyện Sherlock Holmes
Sherlock Holmes có vẻ ngoại hình không cuốn hút, với dáng đi hơi cao ngượng, gương mặt lạnh lùng và ít sôi nổi. Nhìn chung, anh có nhiều khuyết điểm như sơ sài, luộm thuộm và nghiện thuốc lá nặng, thậm chí còn sử dụng cả morphine và cocaine... Tuy nhiên, nếu ta kiên trì theo dõi mọi vụ án trong tuyển tập Sherlock Holmes, chúng ta sẽ phát hiện đằng sau vẻ bề ngoài bình thường là một tài năng thông minh, khả năng tư duy logic xuất sắc và sự quan sát nhạy bén…
Khi lần đầu gặp bác sĩ Watson, khi Stamford giới thiệu: “Đây là bác sĩ Watson, đây là Sherlock Holmes.” Holmes bắt tay chặt và nói: “Anh mới trở về từ Afghanistan, tôi biết.”
Điều này khiến bác sĩ ngạc nhiên và hỏi: “Làm thế nào anh biết điều đó nhỉ?... Chắc chắn có ai đó đã nói cho anh biết trước đó.”
“Không hề. Tự tôi suy luận ra anh từ Afghanistan... Tôi nghĩ rằng “đây là một quý ông có vẻ như làm ngành y, nhưng tư duy lại giống như một quân nhân trong quân đội. Chắc chắn, anh là bác sĩ quân y vừa trở về từ đất nước nhiệt đới, do khuôn mặt sạm nắng và màu da không tự nhiên ở cổ tay. Anh sống trong điều kiện khó khăn và bị thương. Gương mặt hốc hác cho thấy điều đó rõ ràng. Cánh tay trái bị thương, không linh hoạt và tự nhiên. Vậy nên, chỉ có thể là ở Afghanistan.”
Với khả năng suy luận logic, sự quan sát sắc bén và trí tuệ xuất sắc, Sherlock Holmes đã giải quyết vô số vụ án mà thậm chí cả những cảnh sát giỏi nhất cũng phải chịu thua. Ông trở thành ước mơ của các thám tử tư và nhận được sự kính trọng từ hàng triệu người trên toàn thế giới kể từ năm 1891, khi ông xuất hiện trong tác phẩm của Conan Doyle.
Holmes có đầy đủ hai yếu tố là trí tuệ sắc bén và trái tim nhân hậu, luôn tin vào công lý. “Tôi không phải là công lý, nhưng tôi đại diện cho công lý trong phạm vi nhỏ bé của mình” là lời nói giản dị và hầu như là duy nhất của Holmes về ý nghĩa và mục đích cao quý của sự đóng góp lớn lao của mình. Mặc dù có vẻ như là một người bình thường, vụng trộm, nhưng khi lập luận cho kết quả đáng tin cậy, Holmes trở nên mạnh mẽ, quyết đoán như viên đạn đã nằm sẵn và chỉ có một hướng di chuyển là đi thẳng đến đích!
Mặc dù bộ truyện Sherlock Holmes đã mang lại tài năng và danh tiếng cho Conan Doyle, nhưng càng nổi tiếng, áp lực càng tăng. Thời hạn để hoàn thành tác phẩm do các tạp chí đặt ra trở thành gánh nặng với nhà văn. Cuối cùng, Doyle đã quyết định “kết thúc” cuộc sống của Sherlock Holmes khi anh rơi xuống thác nước Reeichenbach trong trận chiến với kẻ thù không đội trời chung, giáo sư James Moriaty.
Sau khi Sherlock Holmes 'qua đời', một làn sóng phẫn nộ lan rộng giữa cộng đồng độc giả, những người đã mê mẩn vị thám tử nổi tiếng từ trước đó. Không lâu sau đó, một nhà xuất bản đề nghị Doyle 'hồi sinh' Holmes, với mức thưởng lên đến 45.000 bảng Anh (tương đương 45 triệu USD ngày nay) sẽ thuộc về bác sĩ kiêm nhà văn Conan Doyle. Dưới áp lực của sự yêu mến quá mạnh mẽ từ độc giả, gần 10 năm sau, Doyle buộc phải mang Holmes trở lại. Vị thám tử 'tái sinh' trong cuốn tiểu thuyết xuất hiện năm 1902 - 'Con chó săn của dòng họ Baskervilles'. Từ năm 1903 - 1904, Doyle viết thêm 13 truyện ngắn về vị thám tử tài ba. Từ 1914 đến 1927, ông tiếp tục sáng tác thêm một tiểu thuyết và 20 truyện ngắn.
Từ thời điểm đó đến ngày nay, hàng năm, các tác phẩm về Sherlock Holmes vẫn không ngừng được tái bản hoặc xuất bản với nhiều hình thức khác nhau để đáp ứng nhu cầu của các thế hệ độc giả mới. Ngay cả bộ truyện tranh Thám tử lừng danh Conan cũng lấy cảm hứng từ nhân vật Sherlock Holmes của Conan Doyle. Sherlock Holmes đã chiếm trọn tình cảm của độc giả đến mức đã xuất hiện nhiều hội người hâm mộ ông, hội đầu tiên được thành lập năm 1934 ở Mỹ, sau đó là ở Anh và Đan Mạch. Năm 1990, Bảo tàng Sherlock Holmes chính thức khai trương trên phố Baker, trở thành bảo tàng dành cho một nhân vật hư cấu đầu tiên trên thế giới. Sách Kỷ lục Guinness ghi nhận Holmes là nhân vật điện ảnh xuất hiện nhiều nhất, với sự tham gia của 70 nam diễn viên khác nhau trong hơn 200 bộ phim...