Vắc xin phòng cúm tại Việt Nam
Cúm là một bệnh lây truyền qua đường hô hấp, gây sốt, đau đầu, sổ mũi, đau họng, ho và mệt mỏi. Ở mức độ nặng, ho kéo dài và kèm theo triệu chứng tiêu hóa như tiêu chảy, buồn nôn, nôn mửa. Thường, cúm kéo dài từ 2 - 7 ngày tùy vào cơ địa.
Theo WHO, vắc xin phòng cúm giảm 60% bệnh cúm và 70 - 80% tử vong do cúm. Hiệu quả bảo vệ sức khỏe con người từ 80 - 90%.
Vắc xin cúm cần được tiêm hàng năm
Việt Nam sử dụng vắc xin cúm của Hà Lan, Hàn Quốc, Pháp và Việt Nam, giúp phòng ngừa 3 chủng cúm nguy hiểm. Vắc xin này bao gồm phòng ngừa 2 chủng A/H1N1, A/H3N2 và 1 chủng B.
Dù tiêm vắc xin cúm vẫn có thể mắc cúm, vì vắc xin không ngăn ngừa hoàn toàn virus cúm ở người.
Vì sao tiêm vắc xin cúm vẫn mắc cúm?
Có bốn lý do chính để giải thích vì sao bạn vẫn mắc cúm sau khi tiêm vắc xin. Những lý do đó bao gồm:
Thời gian tác động của vắc xin chưa đủ
Sau khi tiêm vắc xin, cần khoảng hai tuần để cơ thể phát triển khả năng miễn dịch với các loại cúm. Nếu bạn mắc cúm trong thời gian này, có thể bạn đã tiếp xúc với virus trước hoặc sau khi tiêm phòng.
Nhiễm virus trước hoặc sau tiêm chủng là lý do vì sao tiêm vắc xin cúm vẫn mắc cúm
Người ta thường nghĩ rằng sau khi tiêm vắc xin cúm, họ bị cúm. Điều này là không đúng vì vắc xin cúm chứa virus đã bị tiêu diệt hoặc không hoạt động, giúp kích thích cơ thể tạo ra kháng thể chống lại virus. Vắc xin cúm ngăn chặn cơ thể mắc cúm.
Tại sao tiêm vắc xin cúm vẫn mắc cúm? Có thể bạn đang mắc các bệnh khác có triệu chứng giống cúm như cảm lạnh, viêm phế quản, viêm phổi,...
Bạn mắc phải chủng cúm không có trong vắc xin
Hằng năm, virus cúm có thể biến đổi và phức tạp hơn. Việc tiêm phòng cúm tăng khả năng chống lại các chủng cúm trong mùa, nhưng không phải toàn bộ chủng cúm trong đời.
Tiêm vắc xin cúm hàng năm
Chuyên gia khuyến cáo tiêm vắc xin cúm hàng năm từ 6 tháng tuổi trở lên để đạt hiệu quả tốt nhất, phù hợp với tình trạng sức khỏe của mỗi người.
Trong tiêm vắc xin cúm, không có loại nào được ưu tiên. Có thể chọn một trong những loại sau:
-
Vắc xin cúm bất hoạt (IIV) như: vắc xin cúm, Fluzone, Fluad,...
-
Vắc xin cúm tái tổ hợp (RIV).
-
Vắc xin cúm sống dạng xịt mũi (LAIV4).
Cơ thể không thể đáp ứng hệ miễn dịch cho vắc xin cúm
Trong một số trường hợp hiếm khi tiêm vắc xin phòng cúm, hệ miễn dịch ở người lớn và trẻ em không ổn định có thể làm thay đổi hiệu quả của vắc xin, dẫn đến khả năng mắc cúm sau khi tiêm. Tuy nhiên, nguy cơ mắc các biến chứng nghiêm trọng từ bệnh cúm ở những người này được giảm thiểu tối đa.
Nghiên cứu cho thấy, đa số người đã tiêm vắc xin phòng cúm sẽ có các triệu chứng nhẹ hơn nhiều so với những người chưa được tiêm khi bị cúm.
Việc tiêm vắc xin phòng cúm hàng năm không được khuyến khích cho người trên 65 tuổi.
Người cao tuổi từ 65 tuổi trở lên thuộc nhóm có nguy cơ cao mắc bệnh cúm và cần được tiêm vắc xin hàng năm. Trong độ tuổi này, họ có nguy cơ cao hơn về các biến chứng nghiêm trọng từ cúm và cần được chăm sóc y tế và phòng bị kỹ lưỡng.
Người trên 65 tuổi cần được tiêm vắc xin cúm để ngăn ngừa mắc các bệnh liên quan đến cúm.
Mặc dù vắc xin không hoàn toàn hiệu quả trong việc ngăn ngừa cúm ở người cao tuổi, nhưng theo số liệu sơ bộ, hiệu quả của vắc xin phòng cúm dao động từ 40 - 70% đối với những người cao tuổi không mắc các bệnh mãn tính và không nhận được chăm sóc y tế đều đặn.
Có bốn lý do chính để giải thích tại sao người đã tiêm vắc xin phòng cúm vẫn có thể mắc bệnh. Ngoài ra, cũng không thể loại trừ một số nguyên nhân hiếm gặp khác. Vì vậy, nếu bạn gặp phải các triệu chứng nghiêm trọng của cúm, bạn nên đến thăm khám tại các cơ sở y tế đáng tin cậy để nhận được chăm sóc chuyên nghiệp từ các bác sĩ. Hãy nhớ, để vắc xin phòng cúm đạt hiệu quả tốt nhất, bạn cần tiêm vắc xin hàng năm theo lịch tiêm chủng của mình.