Vì sao trẻ em ở Việt Nam vẫn luôn gặp vấn đề về thấp còi? Đề xuất 20 loại vitamin và khoáng chất để giúp trẻ phát triển chiều cao vượt trội

Tình trạng suy dinh dưỡng thấp còi ở trẻ em Việt đang tăng lên ở mức đáng báo động. Nếu không hiểu rõ nguyên nhân và áp dụng các biện pháp phòng ngừa và cải thiện hiệu quả, thì trong tương lai, chỉ số chiều cao trung bình của người Việt sẽ thấp hơn nhiều so với các nước Đông Nam Á và thế giới. Hãy cùng Mytour khám phá về suy dinh dưỡng thấp còi để biết cách bổ sung vitamin và khoáng chất giúp trẻ phát triển chiều cao ấn tượng nhé!

Tìm hiểu về suy dinh dưỡng thấp còi

1.1. Khái niệm suy dinh dưỡng thấp còi là gì?

Suy dinh dưỡng là tình trạng cơ thể thiếu hụt các chất dinh dưỡng cần thiết như các nhóm vitamin, khoáng chất, protein,... gây chậm phát triển so với các bạn cùng tuổi, đặc biệt là chiều cao chỉ đạt dưới 90% so với tiêu chuẩn. Suy dinh dưỡng có nhiều loại, trong đó, thấp còi là một dạng của suy dinh dưỡng, miêu tả trẻ em không đạt được các mốc phát triển chiều cao chuẩn cho từng độ tuổi và giới tính.

Bên cạnh đó, việc thiếu dinh dưỡng trong thời gian kéo dài hoặc gặp phải các vấn đề bệnh lý tái phát nhiều lần cũng góp phần gây ra tình trạng trẻ thấp còi và không đạt được chiều cao lý tưởng theo yếu tố di truyền của gia đình.

Tuy nhiên, để xác định chính xác liệu trẻ có mắc suy dinh dưỡng thấp còi hay không và đang ở mức độ nào thì cần phải đo chiều cao khi đứng và chiều dài khi nằm thực tế của bé, sau đó so sánh với biểu đồ tăng trưởng chiều cao theo tuổi ở từng giới tính cho trẻ dưới 5 tuổi.

1.2. Cách nhận biết trẻ suy dinh dưỡng thấp còi

Trẻ suy dinh dưỡng thấp còi thường có những dấu hiệu như giảm cân từ 5 - 10%, không đạt được cân nặng mong muốn dự kiến theo độ tuổi và giới tính, thường xuyên quấy khóc, chậm ngồi, chậm đi đứng, chậm lẫy, ít chơi vui, cơ thể trở nên chậm chạp và ít linh hoạt hơn. Đặc biệt, bắp thịt ở tay chân của trẻ trở nên mềm mại và bụng có dấu hiệu tăng dần.

Tuy nhiên, để biết chính xác bé có bị suy dinh dưỡng thấp còi hay không và ở mức độ nào (nếu có), bạn cần đo chiều dài khi bé nằm hoặc chiều cao khi bé đứng, sau đó so sánh với bảng tăng trưởng chuẩn do Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) công bố dành cho trẻ dưới 5 tuổi.

Với trẻ dưới 24 tháng tuổi thường được đo chiều dài khi nằm và trẻ từ 24 tháng tuổi trở lên sẽ được đo chiều cao khi đứng để so sánh với tiêu chuẩn chiều cao của trẻ cùng tuổi và giới tính để xác định liệu bé có bị suy dinh dưỡng thấp còi không.

Hãy chú ý thực hiện cân đo cho trẻ dưới 1 tuổi mỗi tháng 1 lần. Trẻ từ 1 tuổi có thể được cân đo 2 - 3 tháng 1 lần. Trong khi đó, đối với trẻ từ 2 - 5 tuổi, có thể cân đo mỗi 6 tháng 1 lần. Tuy nhiên, nếu phát hiện bé mắc suy dinh dưỡng thấp còi, hãy theo dõi bé thường xuyên hơn và cân đo mỗi tháng 1 lần.

Hãy theo dõi chiều cao của bé thường xuyên để so sánh với bảng tăng trưởng tiêu chuẩn của WHO

1.3. Các nguyên nhân gây ra tình trạng suy dinh dưỡng thấp còi ở trẻ

Suy dinh dưỡng thấp còi ở trẻ thường phát sinh do nhiều nguyên nhân khác nhau như bé không được bú sữa mẹ đủ hoặc không được bú đủ trong 6 tháng đầu đời, trẻ ăn dặm trước 6 tháng tuổi, bé không nhận đủ dưỡng chất cần thiết vì thức ăn không phù hợp với khẩu vị, không đa dạng các loại thực phẩm,...

Bên cạnh đó, đối với những trẻ có hệ thống miễn dịch yếu, dễ mắc các bệnh nhiễm trùng và thường xuyên sử dụng thuốc kháng sinh, cũng dễ gây ra tình trạng suy dinh dưỡng thấp còi. Các loại thuốc này không chỉ tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh mà còn loại bỏ vi khuẩn có ích trong đường ruột, làm giảm khả năng tiêu hóa thức ăn và làm cho cơ thể bé kém hấp thu và ít ăn hơn.

Ngoài ra, gia đình cần hạn chế ép bé ăn quá nhiều để tránh tình trạng bé gặp vấn đề về tâm lý như sợ ăn, chán ăn, biếng ăn, có thể dẫn đến suy dinh dưỡng thấp còi sau một thời gian dài.

Đặc biệt, với những trẻ sinh non, suy dinh dưỡng bào thai, dị tật bẩm sinh, rối loạn tiêu hoá kéo dài, nhiễm khuẩn đường hô hấp và tiêu hoá, còi xương, được nuôi dưỡng không đúng cách,... thường có nguy cơ cao bị suy dinh dưỡng thấp còi. Ba mẹ cần chăm sóc và cung cấp đầy đủ dưỡng chất cho bé để phòng tránh hiệu quả.

1.4. Hậu quả khi trẻ mắc suy dinh dưỡng thấp còi kéo dài

Nếu không được phát hiện và thực hiện các biện pháp cải thiện kịp thời, trẻ suy dinh dưỡng thấp còi kéo dài sẽ phải đối mặt với những hậu quả nghiêm trọng đối với sức khỏe và sự phát triển toàn diện của cơ thể sau này như:

• Sức đề kháng giảm: Khi cơ thể thiếu các chất dinh dưỡng như vitamin, sắt, kẽm,... sẽ dẫn đến tình trạng biếng ăn và thấp còi, làm suy giảm hệ miễn dịch và làm cho trẻ dễ mắc các bệnh về hô hấp và tiêu hóa.
• Phát triển kém về thể chất và trí não: Trẻ suy dinh dưỡng thấp còi thường bị rối loạn, nhiễm trùng dễ dẫn đến kém hấp thu dưỡng chất từ thức ăn, làm chậm phát triển thể chất và trí não, giao tiếp xã hội kém và khả năng làm việc nhóm giảm.
• Cơ thể phát triển chậm: Khi trẻ mắc suy dinh dưỡng thấp còi kéo dài, các cơ quan trong cơ thể, đặc biệt là hệ xương sẽ phát triển chậm, ảnh hưởng đến chiều cao của trẻ sau này.

Hậu quả khôn lường khi trẻ mắc suy dinh dưỡng thấp còi kéo dài

1.5. Các biện pháp ngăn ngừa và cải thiện tình trạng suy dinh dưỡng thấp còi ở trẻ

Tình trạng mẹ bầu thiếu dưỡng chất trong thai kỳ có thể dẫn đến tỷ lệ trẻ ngay sau khi sinh bị suy dinh dưỡng thấp còi tăng cao. Vì vậy, mẹ bầu cần chú ý cung cấp đầy đủ dưỡng chất bằng cách ăn đa dạng các loại thực phẩm, bổ sung sắt, canxi, axit folic,... hoặc viên uống đa vi chất để đảm bảo thai nhi được hấp thu đầy đủ dinh dưỡng và ngăn ngừa suy dinh dưỡng sau sinh.

Các biện pháp ngăn ngừa và cải thiện tình trạng suy dinh dưỡng thấp còi ở trẻ như sau:

• Cho trẻ được bú mẹ hoàn toàn ít nhất trong 6 tháng đầu đời và tiếp tục đến 18 - 24 tháng tuổi vì sữa mẹ cung cấp đầy đủ dưỡng chất cho bé. Nếu mẹ không đủ sữa, có thể sử dụng sữa công thức thay thế.
• Bắt đầu ăn dặm từ 6 tháng tuổi, xây dựng chế độ ăn uống đa dạng để cung cấp đầy đủ 4 nhóm thực phẩm cho bé phát triển khỏe mạnh. Ưu tiên thực phẩm tươi, chế biến kỹ, hạn chế thực phẩm chế biến sẵn để đảm bảo an toàn cho bé.
• Theo dõi chiều cao và cân nặng của bé hàng tháng để phát hiện và ngăn ngừa suy dinh dưỡng thấp còi kịp thời.
• Khuyến khích bé vận động thường xuyên để tăng cường sức khỏe và hỗ trợ tăng trưởng, đồng thời giúp cơ thể tăng cảm giác đói và ngủ ngon giấc hơn.
• Định kỳ cho bé uống thuốc sổ giun 2 lần/năm từ 24 - 60 tháng tuổi. Thực hiện vệ sinh ăn uống và vệ sinh cá nhân cho bé thường xuyên để ngăn ngừa nhiễm giun.
• Bổ sung vitamin và khoáng chất cho sự phát triển toàn diện của bé, đặc biệt là hỗ trợ phát triển chiều cao để ngăn ngừa thấp còi.

Xây dựng chế độ ăn uống khoa học để bé phát triển chiều cao vượt trội

Tình hình trẻ suy dinh dưỡng thấp còi ở Việt Nam

Theo Bộ Y Tế, tỷ lệ trẻ em dưới 5 tuổi bị suy dinh dưỡng thấp còi tại Việt Nam chiếm từ 19.6 - 20% và tỷ lệ đối với trẻ từ 5 - 19 tuổi là 14.8%.

Theo WHO, chiều cao trung bình nên là 1.765m cho nam và 1.63m cho nữ. Tuy nhiên, ở Việt Nam, chiều cao trung bình nam là 1.681m và nữ là 1.562m, thấp hơn khuyến nghị của WHO.

Đối với trẻ 5 tuổi, chiều cao trung bình là 1.105m cho bé trai và bé gái, thấp so với trung bình thế giới.

Bà Rana Flower, Trưởng đại diện Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc và quyền Trưởng đại diện Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên Hợp Quốc tại Việt Nam, đánh giá Việt Nam đang đối mặt với vấn đề suy dinh dưỡng, đặc biệt là suy dinh dưỡng thấp còi.

Các nguyên nhân chính gây ra tình trạng này không chỉ bắt nguồn từ gen di truyền mà còn từ chế độ dinh dưỡng thiếu vitamin và khoáng chất cần thiết, cộng với việc trẻ ít vận động và thiếu hoạt động thể chất. Ngoài ra, một số phụ huynh thiếu kiến thức về dinh dưỡng dẫn đến việc trẻ kém hấp thu và dễ mắc các vấn đề về nhiễm ký sinh trùng và rối loạn tiêu hoá, từ đó dễ khiến bé gặp phải tình trạng suy dinh dưỡng thấp còi.

Tình hình trẻ suy dinh dưỡng thấp còi ở Việt Nam đang gây ra mối lo ngại

Danh sách 20 loại vitamin và khoáng chất hàng đầu hỗ trợ sự phát triển chiều cao ưu việt cho trẻ đang được bán trên Mytour

3.1. Siro Herbland Healthza BoneDK D3+K2 hỗ trợ hấp thu canxi 30 ml (từ 6 tháng)

Siro Herbland Healthza BoneDK D3+K2 giúp cải thiện việc hấp thu canxi với dung tích 30 ml, là một sản phẩm của thương hiệu Herbland ở Việt Nam. Sản phẩm này chứa vitamin D3 và vitamin K2 giúp cung cấp canxi đến xương và răng, ngăn ngừa tình trạng thấp còi ở trẻ nhỏ và loãng xương ở người lớn do thiếu hai dưỡng chất quan trọng này. Siro phù hợp sử dụng cho trẻ từ 6 tháng tuổi và người lớn có nhu cầu bổ sung vitamin D3 và vitamin K2.

3.2. Siro Herbland Healthza BoneDK Calci hỗ trợ sự phát triển xương và răng với dung tích 180 ml, dành cho trẻ từ 1 tuổi trở lên

Siro Herbland Healthza BoneDK Calci cũng là một sản phẩm nổi bật của thương hiệu Herbland tại Việt Nam. Sản phẩm này thích hợp cho trẻ từ 1 tuổi trở lên và người lớn có nhu cầu bổ sung canxi do chế độ ăn thiếu hụt. Công dụng chính của siro này là bổ sung canxi giúp xương và răng chắc khỏe, từ đó hỗ trợ sự phát triển chiều cao cho trẻ em và giảm nguy cơ loãng xương ở người lớn.

3.3. Viên uống Herbland Healthza Vitamin D3 1000IU giúp hấp thu canxi với 60 viên, dành cho người từ 6 tuổi trở lên

Viên uống Herbland Healthza Vitamin D3 1000IU cũng là một sản phẩm của nhà Herbland nhưng được sản xuất dưới dạng viên uống thay vì siro như hai loại trước đó. Dòng sản phẩm này giúp bổ sung vitamin D3 hỗ trợ việc hấp thu canxi vào xương, giảm nguy cơ còi xương ở trẻ em và loãng xương ở người lớn do thiếu vitamin D. Tuy nhiên, viên uống Herbland chỉ phù hợp cho người lớn và trẻ em từ 6 tuổi trở lên sử dụng.

3.4. Siro LineaBon K2+D3 hỗ trợ hấp thu canxi với dung tích 10 ml, dành cho bé từ 0 tháng tuổi trở lên

Siro LineaBon K2+D3 là một sản phẩm của thương hiệu LineaBon đến từ Slovenia, chứa vitamin D3 và vitamin K2 giúp hấp thu canxi hiệu quả, tăng mật độ xương, củng cố hệ xương và răng, từ đó giúp phát triển chiều cao. Sản phẩm này dành cho sơ sinh, trẻ nhỏ và người lớn thiếu hụt vitamin D3 và vitamin K2.

3.5. Siro Bestical hỗ trợ xương và răng chắc khỏe với dung tích 120 ml, dành cho bé từ 4 tháng tuổi trở lên

Siro Bestical cũng là một sản phẩm của Slovenia, thuộc thương hiệu Bestical. Sản phẩm này sử dụng canxi sinh học Bestical giúp bé hấp thu gấp đôi hàm lượng canxi trong mỗi lần uống, nhờ khả năng hấp thu tốt như canxi hữu cơ và hàm lượng canxi nguyên tố cao. Ngoài ra, siro còn bổ sung vitamin D3 và vitamin K2 giúp củng cố xương và răng cho bé. Siro Bestical thích hợp cho bé từ 4 tháng tuổi trở lên.

3.6. Viên uống Avisure Hi-Cal hỗ trợ xương răng chắc khỏe với 60 viên, dành cho người từ 6 tuổi trở lên

Viên uống Avisure Hi-Cal là một sản phẩm của Việt Nam, thuộc thương hiệu Avisure, có công dụng bổ sung canxi kèm theo các dưỡng chất giúp cơ thể hấp thu canxi tốt hơn, hỗ trợ xương và răng chắc khỏe. Đồng thời, viên uống này còn giảm nguy cơ thiếu hụt canxi và loãng xương ở người lớn.

Sản phẩm này phù hợp cho nhiều đối tượng, bao gồm trẻ từ 6 tuổi, người có nguy cơ loãng xương, phụ nữ mang thai và cho con bú, cũng như phụ nữ ở tuổi tiền mãn kinh và mãn kinh bị thiếu hụt canxi.

3.7. Siro Avisure Calkid hỗ trợ phát triển chiều cao với 30 ống, phù hợp cho trẻ từ 2 tuổi trở lên

Siro Avisure Calkid cũng là một sản phẩm của thương hiệu Avisure, bổ sung canxi và các loại vitamin như vitamin PP, vitamin D3, vitamin K2 giúp củng cố hệ xương răng, hỗ trợ phát triển chiều cao, giảm nguy cơ còi xương ở trẻ nhỏ. Sản phẩm này thích hợp cho trẻ từ 2 tuổi bị còi xương, chậm lớn do thiếu canxi hoặc đang trong giai đoạn phát triển cần bổ sung canxi.

3.8. Siro Avisure D3-MK7 hỗ trợ hấp thu canxi với dung tích 20 ml, dành cho bé từ 0 tháng tuổi trở lên

Siro Avisure D3-MK7, một sản phẩm của thương hiệu Avisure, được nghiên cứu và bào chế đặc biệt dành cho trẻ sơ sinh từ 0 tháng tuổi, không mùi, không vị. Trẻ nhỏ bị còi xương, chậm mọc răng, phụ nữ mang thai và cho con bú đều có thể sử dụng sản phẩm này để hỗ trợ phát triển và cải thiện hệ xương hiệu quả.

Siro Avisure D3-MK7 bổ sung vitamin D3 và vitamin K2 giúp tăng cường khả năng hấp thu canxi, hỗ trợ xương và răng chắc khỏe, giảm nguy cơ còi xương ở trẻ.

3.9. Siro M'Smarty Vitamin D3-K2 hỗ trợ hấp thu canxi với dung tích 15 ml, dành cho trẻ từ 0 tháng tuổi trở lên

Siro M'Smarty Vitamin D3-K2 là sản phẩm của thương hiệu M'Smarty ở Việt Nam, bổ sung vitamin D3 và vitamin K2 giúp tăng cường hấp thu canxi, hỗ trợ hệ xương răng chắc khỏe, giảm nguy cơ còi xương ở trẻ em và loãng xương ở người lớn.

Sản phẩm này thích hợp cho trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ có dấu hiệu còi xương, chậm mọc răng, rụng tóc vành khăn, cần bổ sung vitamin D3, vitamin K2 do chế độ ăn thiếu hụt dinh dưỡng. Người lớn gặp biểu hiện loãng xương hoặc có nguy cơ loãng xương cũng có thể sử dụng sản phẩm này.

3.10. Thạch M'Smarty Vitamin giúp tăng cường sức đề kháng với 24 gói, dành cho trẻ từ 2 tuổi trở lên

Thạch M'Smarty vitamin, sản phẩm của thương hiệu M'Smarty, được nghiên cứu và bào chế đặc biệt dành cho trẻ từ 2 tuổi và người lớn. Sản phẩm giúp kích thích bé ăn ngon miệng, tiêu hóa tốt, giảm táo bón, tăng cường hệ thống miễn dịch và hỗ trợ bé phát triển chiều cao vượt trội.

3.11. Siro Pediakid Vitamin D3 phát triển xương và răng với dung tích 20 ml, dành cho trẻ từ 0 tháng tuổi trở lên

Siro Pediakid Vitamin D3 của thương hiệu Pediakid (Pháp) giúp bổ sung vitamin D cho cơ thể, tăng hấp thụ canxi, duy trì phát triển xương và răng ở trẻ nhỏ, giảm triệu chứng còi xương và chậm mọc răng do thiếu vitamin D3. Sản phẩm phù hợp cho trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ và người lớn cần bổ sung vitamin D bị thiếu hụt.

3.12. Siro Fitobimbi D3+K2 hỗ trợ hấp thu canxi với dung tích 30 ml, dành cho trẻ từ 0 tháng tuổi trở lên

Siro Fitobimbi D3+K2 của thương hiệu Fitobimbi (Ý) bổ sung vitamin D3 và vitamin K2, giúp hấp thu canxi, tăng cường sức khỏe xương, răng, giảm nguy cơ còi xương ở trẻ. Sản phẩm phù hợp với trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ, đặc biệt là những bé còi xương do kém hấp thu canxi hoặc trẻ đang trong giai đoạn phát triển và người lớn đang thiếu vitamin D và vitamin K.

3.13. Lọ xịt HealthyPlex D3K2 hỗ trợ hấp thu canxi 10 ml (từ 0 tháng)

Lọ xịt HealthyPlex D3K2 của thương hiệu HealthyPlex (Ý) bổ sung vitamin D3 và vitamin K2, giúp hấp thu canxi, phát triển khung xương vững chắc. Sản phẩm phù hợp cho trẻ sơ sinh và người lớn, người cao tuổi cần bổ sung thêm vitamin D3 và vitamin K2.

3.14. Siro BioAmicus Vitamin K2+D3 hỗ trợ sức khỏe xương, răng với dung tích 10 ml (từ 0 tháng)

Siro BioAmicus Vitamin K2+D3 của thương hiệu BioAmicus (Canada) hỗ trợ sức khỏe hệ xương, răng của bé bằng cách bổ sung vitamin D3 và vitamin K2, giúp tăng cường hấp thu canxi. Sản phẩm phù hợp cho trẻ sơ sinh, trẻ đang phát triển bị còi xương hoặc trẻ ít tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, cũng như người lớn thiếu hụt vitamin D3 và vitamin K2.

3.15. Siro Smartbibi D3K2 hỗ trợ hấp thu canxi 15 ml (từ 0 tháng)

Siro Smartbibi D3K2 của thương hiệu Smartbibi (Ý) sử dụng công nghệ Emuldrop giúp tăng khả năng hấp thu vitamin D3 và vitamin K2, cải thiện sức đề kháng, duy trì sức khỏe xương, răng. Sản phẩm thích hợp cho trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ bị còi xương và người lớn cần bổ sung vitamin D3, vitamin K2.

Sản phẩm có hương bánh quy nhẹ nhàng, dễ uống, phù hợp cho trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ bị còi xương và người lớn cần bổ sung vitamin D3, vitamin K2.

3.16. Lọ xịt Why-Kids Vitamin K2&D3 hỗ trợ hấp thu canxi 15 ml (từ 0 tháng)

Lọ xịt Why-Kids Vitamin K2&D3 của thương hiệu Why-Kids (Anh) giúp giảm nguy cơ còi xương, tăng khả năng hấp thu canxi, duy trì sức khỏe xương, răng. Sản phẩm phù hợp cho trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ và người lớn cần bổ sung vitamin D3, vitamin K2.

3.17. Siro Rasmun D3-K2 hỗ trợ hấp thu canxi 10 ml (từ 0 tháng)

Siro Rasmun D3-K2 của thương hiệu Rasmun (Hàn Quốc) sản xuất tại Ý, giúp hấp thu vitamin D3 và vitamin K2, tăng sức khỏe xương, răng. Sản phẩm không mùi không vị, phù hợp cho trẻ sơ sinh và trẻ em cần bổ sung vitamin D3, vitamin K2.

3.18. Viên uống Healthy Care Kids Milk Calcium hỗ trợ xương và răng chắc khỏe 60 viên (từ 4 tháng)

Viên uống Healthy Care Kids Milk Calcium của thương hiệu Healthy Care (Úc) bổ sung canxi và vitamin D3 giúp khung xương và răng chắc khỏe, phát triển chiều cao cho trẻ từ 4 tháng tuổi.

3.19. Lọ xịt Valens Dimao Pro D3+K2 hỗ trợ hấp thu canxi 25 ml (từ 0 tháng)

Lọ xịt Valens Dimao Pro D3+K2, xuất xứ Slovenia, của thương hiệu Valens, bổ sung vitamin D3 và vitamin K2, tăng cường hấp thu canxi, hỗ trợ xương, răng khỏe mạnh cho trẻ em (từ 0 tháng) có biểu hiện còi xương, chậm phát triển răng và chiều cao.

3.20. Viên uống Menacal hỗ trợ xương, răng chắc khỏe 60 viên (từ 6 tuổi)

Viên uống Menacal của thương hiệu cùng tên (Tây Ban Nha) bổ sung canxi, vitamin D3, vitamin K2 (MK-7) và khoáng chất, giúp xương, răng khỏe mạnh, giảm nguy cơ loãng xương ở người lớn tuổi và phụ nữ mang thai, cho con bú, trẻ em, vận động viên và người cao tuổi.

Vì là viên nén, sản phẩm này phù hợp cho bé từ 6 tuổi và những đối tượng có nhu cầu canxi cao như phụ nữ mang thai, cho con bú, trẻ em, vận động viên, người gãy xương và người cao tuổi có nguy cơ loãng xương.