Vị trí và cách hoạt động của phổi là điều quan trọng mà nhiều người muốn hiểu biết.

Phổi được đặt ở đâu?

Phổi là một bộ phận nằm sâu bên trong lồng ngực của chúng ta, giới hạn từ xương quai xanh đến xương sườn thứ 6 phía trước và đến xương sườn thứ 10 phía sau.

Cấu trúc của hệ thống hô hấp

Phổi đóng vai trò quan trọng trong việc trao đổi khí, đồng thời thực hiện một số chức năng quan trọng khác như:

• Loại bỏ các tạp chất có trong máu;

• Phổi giúp lọc máu và ngăn chặn sự hình thành cục máu đông trong tĩnh mạch;

• Điều chỉnh độ pH của máu khi nó bị nhiễm toan hoặc kiềm bằng cách điều chỉnh nồng độ khí CO2;

• Chuyển đổi angiotensin I thành angiotensin II - một chất hóa học quan trọng trong việc điều chỉnh huyết áp.

2. Cấu trúc và hoạt động của hệ thống hô hấp

2.1. Cấu trúc cơ bản của hệ thống hô hấp

Dưới đây là mô tả sơ bộ về cấu trúc của hệ thống hô hấp:

Khí từ môi trường được hít vào sẽ đi qua mũi, cổ họng, thanh quản và khí quản, sau đó chia thành phế quản trái và phế quản phải, mỗi phế quản đi vào một lá phổi tương ứng. Hình dung hệ thống hô hấp như một chiếc cây mọc ngược, với phần thân ở trên và nhiều nhánh nhỏ ở dưới.

2.2. Quá trình hoạt động của hệ hô hấp

Máu thiếu Oxy sẽ được đưa từ tim đến phổi qua động mạch phổi. Oxy từ không khí được hít vào sẽ được phế quản và tiểu phế quản đưa vào máu qua các phế nang. Máu sẽ nhận Oxy từ phế nang và gửi lại khí CO2, sau đó CO2 sẽ được thở ra môi trường.

Máu có đủ Oxy sẽ có màu đỏ tươi và trở lại tim qua tĩnh mạch phổi, sau đó được bơm đi khắp cơ thể để cung cấp Oxy cho tế bào sử dụng.

Bộ não hoặc trung tâm thần kinh trung ương là nơi điều khiển nhịp thở của con người. Thân não là bộ phận quan trọng đảm nhận nhiệm vụ này, với một khu vực đặc biệt chịu trách nhiệm điều chỉnh và duy trì nhịp thở. Tế bào thần kinh trong khu vực này tạo ra xung điện để điều khiển sự co thắt của cơ hoành và các cơ hô hấp khác.

Nhiệm vụ chính của lá phổi

Trong quá trình điều khiển nhịp thở, bộ não cũng nhận thông tin từ các cảm giác khắp cơ thể. Để làm điều này, bộ não cần sự hợp tác của các tế bào thần kinh để theo dõi độ sâu và tần suất của hơi thở cũng như nồng độ CO2 trong máu. Khi nồng độ CO2 tăng, bộ não sẽ điều chỉnh hoạt động của các nhóm cơ hô hấp để tăng tần suất và sâu hơn, giúp cơ thể loại bỏ CO2 nhiều hơn. Khi nồng độ CO2 ổn định, các cảm giác này ngừng gửi tín hiệu cho bộ não.

3. Các vấn đề về phổi và hệ thống hô hấp

Dưới đây là một số nhóm bệnh thường gặp liên quan đến đường hô hấp mà bạn cần chú ý:

• Một số bệnh liên quan đến màng phổi bao gồm: tràn dịch và khí, viêm mủ màng phổi;

• Hen phế quản, giãn phế quản;

• Xoe nang, xơ phổi nguyên phát;

• Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính COPD;

• Ung thư phổi;

• Chứng ngưng thở khi ngủ;

• Bệnh Sarcoidosis;

• Các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp: cảm lạnh, cúm, viêm phế quản, viêm tiểu phế quản, viêm phổi, viêm nắp thanh quản, viêm xoang, viêm amidan, viêm họng, ho, ho gà, nhiễm khuẩn đường hô hấp trên, bệnh lao phổi.

Để tránh nguy cơ mắc các bệnh về đường hô hấp được liệt kê trên, bạn cần tuân thủ các biện pháp sau:

• Đeo khẩu trang khi ra ngoài và sử dụng đồ bảo hộ nếu làm việc trong môi trường có khói bụi;

• Hạn chế hút thuốc lá và tránh tiếp xúc với chất kích thích;

• Bổ sung các thực phẩm tốt cho phổi như súp lơ, bông cải xanh, gừng, tỏi, rau chân vịt, cà rốt, bắp cải, trái cây giàu vitamin C,...;

• Tập thể dục đều đặn, hít thở sâu và uống đủ nước hàng ngày để tăng cường hệ miễn dịch;

• Tiêm vắc xin phòng bệnh lao phổi và cúm đúng lịch trình;

• Thực hiện kiểm tra sức khỏe ít nhất 2 lần/năm để phát hiện sớm bất kỳ tổn thương nào ở phổi và áp dụng phương pháp điều trị phù hợp nhất.

Tránh xa thuốc lá để có một hệ hô hấp khỏe mạnh

Vậy là bạn đã hiểu về vị trí, cấu tạo, chức năng và cơ chế hoạt động của phổi cũng như hệ hô hấp nói chung từ bài viết này.