Vị vua Hàn Tín

Vị vua Hàn Tín (Hán văn phồn thể: 韓王信, giản thể: 韩王信; ? – 196 TCN) là người lãnh đạo của nước Hàn thời kỳ Hán Sở trong lịch sử Trung Quốc. Bởi vì ông có tên giống với danh tướng Hàn Tín và sống cùng thời, người ta thường gọi ông là Vị vua Hàn Tín để phân biệt.

Lịch sử và xuất thân

Vị vua Hàn Tín là con cháu của dòng dõi nước Hàn thời Chiến Quốc, cùng họ với Hàn Tương vương. Từ khi còn nhỏ, ông đã cho thấy dấu hiệu của sức khoẻ và tài năng.

Hỗ trợ cho Hán chống lại Sở

Vào năm 208 TCN, tướng của nước Sở là Hạng Lương đã lập Sở Hoài Vương để chống lại nhà Tần. Nghe theo đề nghị của người cũ từ nước Hàn, Trương Lương, Sở Hoài Vương lập Hàn Thành để làm vương quốc Hàn và mở rộng thêm phạm vi bảo vệ. Hàn Tín, một thành viên trong dòng dõi của các chư hầu, cũng được bổ nhiệm làm tướng quân, phụ trách bên cạnh Hàn Thành và Tư đồ Trương Lương. Khi ấy danh tướng Hàn Tín chưa nổi danh khi phục vụ tại nước Sở.

Ông đã đi cùng với Hàn Vương Thành hỗ trợ Lưu Bang trong cuộc chiến chống lại nhà Tần và đã có nhiều đóng góp quan trọng, được thăng lên làm Thái úy.

Vào năm 206 TCN, Hạng Vũ đánh bại nhà Tần và phong cho các chư hầu. Do Hàn Vương Thành để cho người của mình là Trương Lương đi cùng với Hán Vương Lưu Bang nên bị giáng chức tước Hầu, phải quay về quản thúc tại Bành Thành và sau đó bị giết. Hạng Vũ bổ nhiệm Trịnh Xương làm Hàn Vương thay thế.

Lúc này, danh tướng Hàn Tín đã bỏ bên Hạng Vũ sang phục vụ Lưu Bang, được thăng lên làm Đại tướng, giúp Hán Vương Tây tiến. Vào năm 205 TCN, trong khi Hạng Vương đang chiến đấu ở nước Tề, Hán Vương Lưu Bang cùng với Đại tướng Hàn Tín đã chiến thắng Tam Tần và đánh bại Hàn Vương Trịnh Xương. Trịnh Xương đã đầu hàng và Hán Vương đã phong cho Đô úy Hàn Tín làm vua của nước Hàn. Từ đây, ông được biết đến chính thức là Hàn Vương Tín.

Vào năm 204 TCN, sau trận chiến tại Bành Thành, Lưu Bang bị đánh bại và phải chạy về cố thủ ở Vinh Dương. Hạng Vũ quyết định vây thành Vinh Dương. Lưu Bang đã yêu cầu Kỷ Tín giả làm người đầu hàng để đánh lừa Hạng Vũ, rồi sau đó lẻn qua cửa tây để chạy trốn về Thành Cao. Trong khi đó, Hàn Vương Tín cùng với Chu Hà, Tung Công và Ngụy Vương Báo đã được giao nhiệm vụ giữ lại Vinh Dương.

Lưu Bang trốn thoát, Hạng Vũ nhận ra Kỷ Tín đã bị đánh lừa, dẫn đầu cuộc tấn công mạnh mẽ vào Vinh Dương. Cuối cùng, Vinh Dương rơi vào tay quân Sở, Hàn vương Tín cùng Chu Hà, Tung Công bị bắt sống. Tung Công và Chu Hà không chịu hàng Sở nên bị hành quyết. Hàn Vương Tín tham gia bên Hạng Vương và bị giam cầm. Sau đó, ông tìm cách trốn về cùng Lưu Bang và được giữ nguyên vị Hàn Vương như trước.

Trong khi đó, Đại tướng Hàn Tín đã tiêu diệt nước Ngụy và Triệu, sẵn sàng đánh vào nước Tề.

Bị cải chính, theo người Hùng Nô.

Năm 202 TCN, Lưu Bang đánh bại Sở, lên ngôi Hoàng đế. Hàn vương Tín được chính thức phong làm Hàn Vương cai trị nước Hàn. Đại tướng Hàn Tín từ đó bị cải chính từ vị vua Tề thành vị vua Sở.

Năm 201 TCN, Lưu Bang chuyển Hàn vương Tín đến vùng Thái Nguyên xa xôi ở phía Bắc, đặt đô ở Mã Ấp, giáp với người Hùng Nô. Trong năm đó, Sở Vương Hàn Tín bị Lưu Bang đánh lừa, mang về kinh đô và thăng cấp làm Hoài Âm Hầu.

Mùa thu năm 201 TCN, vua Hung Nô là Mặc Đốn đưa quân vây Mã Ấp. Hàn Vương Tín không đáp lại được, nhiều lần phải yêu cầu hòa giải với Mặc Đốn. Lưu Bang sai tướng đi giải cứu Thái Nguyên, nghe tin Hàn Vương Tín nhiều lần đề nghị hòa giải với Hung Nô nên nghi ngờ ông làm phản, sai người đến khiển trách ông. Hàn Vương Tín sợ hãi quá, bèn quyết định đầu hàng Hung Nô, nhượng Mã Ấp cho Mặc Đốn và cùng Hung Nô tấn công nhà Hán.

Mùa đông năm 200 TCN, Lưu Bang một mình đi đánh Hung Nô, gặp quân của Hàn Vương Tín. Hai bên giao tranh dữ dội ở Đồng Đề. Hàn vương Tín thua cuộc và bỏ chạy đến phía Hung Nô.

Đội ngũ tướng của Hàn Vương Tín, gồm Vương Hoàng và Mạn Khâu Thần, quyết định lựa chọn Triệu Lợi, con cháu của Triệu tướng quân thời Chiến Quốc, để lên làm vương và thu thập binh lính của Hàn Vương Tín, đồng thời tản mát các khu vực, phối hợp với ông ta để lập kế chống lại triều Hán.

Mặc Đốn sai Tả Hiền vương đem hơn 1 vạn quân hợp tác với Vương Hoàng đóng quân tại phía nam Quảng Vũ, giao tranh với quân Hán tại Tấn Dương. Quân của Hung Nô thất bại trong trận đấu. Lưu Bang rượt đuổi quân địch, từ Tấn Dương tiến lên đánh vào Bình Thành. Khi quân Hán đến núi Bạch Đăng thì bị quân của Hung Nô bao vây. Lưu Bang gặp nhiều khó khăn tại đây và phải sai người đến nói chuyện với vợ Mặc Đốn là Yên Chi, lúc này Mặc Đốn mới rút quân. Hàn Vương Tín được vua Hung Nô chỉ thị, liên tục hành quân tấn công biên giới của nhà Hán.

Không trở về với nhà Hán.

Năm 197 TCN, ông sai Vương Hoàng đi thuyết phục Trần Hy phản nhà Hán. Năm 196 TCN, Hàn Vương Tín tái xâm nhập biên giới phía bắc, tiến vào Tham Hợp. Trần Hy cũng phản bộ ở Đại. Lưu Bang dẫn quân đánh Trần Hy, sai Sài Vũ đưa quân đánh Hàn Vương Tín. Sài Vũ viết thư cho ông, khuyên ông quay về phục Hán.

Hàn Vương Tín đáp thư như sau:

'Tôi vốn là người thường tại xóm làng, Hoàng thượng phong cho làm Hàn Vương,... nhưng đã phạm ba tội lớn: một là trong trận Vinh Dương tôi không báo ân cái chết mà lại phục vụ Hạng Vương; hai là khi Hung Nô tấn công Mã Ấp, tôi không giữ được thành ấp mà đầu hàng cho địch; ba là tôi đang chỉ huy quân cho kẻ thù đánh nhau với Tướng quân. Ngày xưa Văn Chủng và Phạm Lãi không có tội lỗi gì, mà lại sau khi đạt được công danh, một người bị giết, một người phải chạy trốn. Còn tôi bây giờ bị cả ba tội với Hoàng thượng, muốn sống an nhàn trên đời, chắc chắn không thể. Tôi hy vọng được quay về, chỉ là tình thế chưa cho phép thôi.'

Không lâu sau đó, Sài Vũ tấn công Tham Hợp. Hàn Vương Tín không chống cự được, thất bại trong trận chiến. Sài Vũ chiếm thành và giết ông. Cùng năm đó, Hoài Âm Hầu Hàn Tín cũng bị nghi ngờ cùng Trần Hy phản nhà Hán ở kinh đô và bị Lã Hậu dụ vào cung Vị Ương giết.