Viêm Xoang Ở Trẻ Em: Triệu Chứng, Biến Chứng và Cách Phòng Ngừa

1. Viêm Xoang Ở Trẻ Em Có Phổ Biến Không?

Viêm xoang thường phổ biến hơn ở người lớn, do vi khuẩn, virus hoặc dị ứng gây ra. Tuy nhiên, trẻ nhỏ cũng có thể mắc bệnh này, đặc biệt là những trẻ có hệ miễn dịch yếu, cơ địa dễ dị ứng hoặc bị viêm mũi dị ứng, viêm đường hô hấp kéo dài. Nguyên nhân của bệnh có thể từ mũi hoặc hầu họng xâm nhập vào xoang, gây viêm.

Viêm xoang ở trẻ em thường phát sinh ở những đứa trẻ có hệ miễn dịch yếu

Viêm xoang ở trẻ em thường bắt nguồn từ các vấn đề sau đây:

• Viêm mũi dị ứng: Gây ra tình trạng chảy nước mũi liên tục ở trẻ, thở khò khè, và cảm giác ngứa ở phổi.

• Viêm đường hô hấp trên: Gây ra sốt nhẹ, chảy nước mũi, nghẹt mũi, ho,...

• Suy giảm hệ miễn dịch: Xảy ra ở trẻ sơ sinh non, trẻ có cha mẹ mắc AIDS hoặc các bệnh về miễn dịch.

• Hen phế quản: Phế quản bị co lại dẫn đến việc trẻ gặp khó khăn trong việc hít thở.

• Bất thường về cấu trúc của các túi khí như: VA vòi, cong vách ngăn mũi,...

Khi gặp phải những vấn đề trên, trẻ cần được điều trị kịp thời để ngăn chặn triệu chứng kéo dài và nguy cơ mắc bệnh viêm xoang gia tăng. Ngoài ra, còn có những yếu tố khác cũng làm tăng nguy cơ, như trẻ tiếp xúc với khói thuốc lá, hóa chất, bụi bẩn, trẻ suy dinh dưỡng, sống trong môi trường ô nhiễm,...

Viêm xoang ở trẻ em thường phát triển từ bệnh viêm đường hô hấp

2. Các dấu hiệu và biến chứng của viêm xoang ở trẻ em

Trẻ em không có tất cả các túi khí đầy đủ khi chào đời mà chúng sẽ phát triển dần trong quá trình lớn lên. Cho đến khi trẻ đạt 7 - 8 tuổi, các túi khí như túi bướm, túi trán, túi hàm mới hình thành. Vì vậy, triệu chứng viêm xoang ở trẻ khác biệt so với người lớn và thường không dễ nhận diện.

Viêm xoang ở trẻ nhỏ có thể nhận biết qua các triệu chứng sau: Sau khi trải qua đợt viêm đường hô hấp kéo dài, trẻ vẫn xuất hiện các triệu chứng như sốt nhẹ, chảy nước mũi màu xanh hoặc vàng đặc, ho nhiều vào ban đêm, nghẹt mũi, đau đầu, không ngủ ngon giấc, cơ thể mệt mỏi,... Ở thời điểm này, viêm đường hô hấp có thể đã phát triển thành viêm xoang và các triệu chứng trở nên nghiêm trọng hơn.

Viêm xoang cấp tính ở trẻ thường kéo dài dưới 4 tuần, trong khi viêm xoang mạn tính có thể kéo dài từ 8 - 12 tuần nếu không được điều trị một cách tích cực. Triệu chứng của bệnh thường rất rõ ràng và ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ, vì vậy việc điều trị cần được thực hiện kịp thời và đúng cách. Phương pháp điều trị viêm xoang có thể bao gồm sử dụng kháng sinh, thuốc chống dị ứng, phẫu thuật, rửa mũi, xông mũi họng,...

Việc điều trị viêm xoang ở trẻ phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh

Hơn thế nữa, nếu không điều trị viêm xoang ở trẻ em một cách hiệu quả, trẻ có thể phải đối mặt với nhiều biến chứng nguy hiểm như:

• Viêm cốt tủy xương, viêm tắc tĩnh mạch hang.

• Viêm phế quản mạn tính, hen suyễn, đau đầu kéo dài.

• Viêm họng mạn tính, viêm tai giữa với nước, polyp mũi.

• Viêm dây thần kinh thị giác sau mắt, viêm mí mắt, viêm túi lệ, viêm mắt bằm, suy giảm thị lực.

• Viêm màng não, tăng áp lực nội sọ.

Những biến chứng này có thể đe dọa tính mạng của trẻ nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Viêm xoang mạn tính ở trẻ có thể kéo dài cho đến khi trẻ trưởng thành với các triệu chứng nghiêm trọng hơn.

3. Cách phòng ngừa viêm xoang ở trẻ em ra sao?

Trẻ nhỏ ít phát bệnh viêm xoang so với người lớn nên không ít phụ huynh coi thường, cho rằng triệu chứng nghẹt mũi kéo dài ở trẻ là do cảm lạnh hoặc dị ứng thông thường. Tuy nhiên, tình trạng bệnh kéo dài có thể trở thành mạn tính và ảnh hưởng đến chức năng hô hấp cũng như các cơ quan xung quanh xoang. 

Vì vậy, việc phòng ngừa viêm xoang ở trẻ nhỏ cần thực hiện các biện pháp sau:

3.1. Điều trị triệt để các bệnh cảm lạnh, viêm mũi ở trẻ

Bệnh cảm lạnh, viêm mũi kéo dài không được điều trị đúng là nguyên nhân gây viêm xoang, vì vậy khi trẻ mắc các bệnh này cần đưa trẻ đi khám tại cơ sở y tế. Bác sĩ sẽ chẩn đoán nguyên nhân chính xác để điều trị một cách toàn diện, ngăn ngừa viêm nhiễm lan rộng đến các túi khí. Cha mẹ không nên tự ý mua thuốc điều trị hoặc ngưng thuốc điều trị mà không tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ.

 Điều trị triệt để viêm mũi, cảm lạnh ở trẻ để ngăn chặn viêm xoang phát triển

3.2. Tránh xa tác nhân gây dị ứng

Đối với trẻ có dị ứng về hô hấp, cần bảo vệ trẻ tránh xa các tác nhân gây dị ứng và các yếu tố khác gây ra viêm đường hô hấp như: khói thuốc lá, phấn hoa, lông động vật, bụi bẩn,... 

3.3. Bảo vệ hệ hô hấp của trẻ

Để phòng ngừa bệnh về đường hô hấp và viêm xoang, cần bảo vệ trẻ bằng các biện pháp sau:

• Tránh tiếp xúc trẻ với những người có triệu chứng viêm đường hô hấp.

• Hướng dẫn trẻ vệ sinh răng, súc họng, rửa tay thường xuyên trước khi ăn và sau khi ra ngoài, tiếp xúc với người ốm.

• Vệ sinh mũi cho trẻ mỗi ngày bằng nước muối sinh lý.

• Giữ nhà cửa, môi trường sống của trẻ thông thoáng, sạch sẽ, hạn chế sử dụng máy lạnh hoặc nuôi thú cưng trong nhà.

• Sử dụng máy tạo độ ẩm không khí nếu không khí ở nơi trẻ sinh hoạt, học tập quá khô.

• Hướng dẫn trẻ đeo khẩu trang bảo vệ khi ra ngoài, đặc biệt là khi tiếp xúc với khói bụi và các tác nhân gây hại cho hệ hô hấp.

Đeo khẩu trang giúp bảo vệ trẻ tránh tác nhân gây bệnh đường hô hấp

Vì thế, viêm xoang ở trẻ em có nhiều đặc điểm khác so với người lớn do sự khác biệt trong cấu trúc của túi khí. Trẻ nhỏ mắc phải căn bệnh này cũng gặp nhiều triệu chứng khó chịu và có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm, cần phải điều trị sớm và tích cực để tránh bệnh trở nên nghiêm trọng.