Buzz
1. Vị trí và chức năng của xoang sphenoid
Xoang sphenoid là một hốc xoang nằm trong xương sphenoid - một phần của xương sọ, nằm ở phía sau và phía trên của các xương khác như xương trán và xương sàng, và tiếp xúc với xương chẩm. Hai bên của xương sphenoid tiếp giáp với xương thái dương.
Tìm hiểu về vị trí của xoang sphenoid
Phần xương sphenoid được hình thành từ 4 phần, trong đó có hai hốc rỗng phân tách bởi một vách mỏng là xoang sphenoid. Xoang sphenoid nằm ở vị trí sâu nhất trong xoang mũi, gần với tuyến yên, xoang tĩnh mạch hàng và ở gần ổ mắt, dây thần kinh thị giác.
Tương tự như các xoang khác, xoang sphenoid cũng có nhiệm vụ lưu thông không khí và dẫn chất lưu. Các lỗ thông xoang tự nhiên cùng với lông chuyển niêm mạc của xoang thực hiện hai chức năng này. Nếu lỗ thông bị tắc hoặc lông chuyển bị hỏng hóc, có thể dẫn đến tình trạng tắc nghẽn dịch xoang, viêm xoang. Viêm xoang sphenoid không chỉ khó điều trị do vị trí sâu mà còn có thể gây ảnh hưởng đến các cơ quan khác.
2. Viêm xoang sphenoid là gì?
Viêm xoang sphenoid là tình trạng viêm nhiễm xảy ra trên niêm mạc bên trong xoang sphenoid, dẫn đến sự tích tụ mủ trong xoang này, tạo điều kiện cho vi sinh vật gây hại phát triển. So với các loại viêm xoang khác, viêm xoang sphenoid thường nguy hiểm hơn vì gần với mắt và não, có thể phát triển thành biến chứng nặng nề và khó điều trị.
Viêm xoang bướm có thể dẫn đến biến chứng ảnh hưởng đến mắt và não.
2.1. Nguyên nhân gây viêm xoang bướm
Viêm xoang bướm thường được gây ra bởi sự tắc nghẽn ở lỗ thoát của nó, dẫn đến sự tích tụ của chất nhầy kèm theo các yếu tố như:
-
Nhiễm khuẩn hoặc nấm xâm nhập vào và phát triển trong môi trường của xoang bướm gây ra sự viêm nhiễm, thường là do tiếp xúc với môi trường ô nhiễm.
-
Cấu trúc mũi không bình thường như vách ngăn mũi bị vẹo từ khi sinh ra, tổn thương vách ngăn mũi do tai nạn hoặc phẫu thuật, ... dẫn đến việc không bảo vệ khoang mũi tốt, làm tăng nguy cơ viêm nhiễm của các xoang trong đó có xoang bướm.
-
Biến chứng từ các bệnh đường hô hấp khác như viêm mũi dị ứng, polyp mũi, viêm mũi vận mạch, viêm amidan, ...
-
Người bệnh bị suy giảm hoặc rối loạn miễn dịch do dinh dưỡng kém, nhiễm HIV/AIDS, sử dụng thuốc điều trị có tác dụng phụ làm giảm hệ miễn dịch.
-
Khối u ở sàn sọ hoặc vòm họng.
Tác nhân gây viêm xoang bướm có thể là virus hoặc vi khuẩn.
Trong quá trình chẩn đoán và điều trị bệnh viêm xoang bướm, việc xác định nguyên nhân gây bệnh cũng rất quan trọng.
2.2. Triệu chứng của viêm xoang bướm
Viêm xoang bướm thường biểu hiện các triệu chứng đặc trưng như:
Triệu chứng ngạt mũi, chảy nước mũi
Tùy thuộc vào mức độ viêm xoang bướm do tắc dịch hoặc nhiễm khuẩn, dịch mũi có thể chảy trong suốt hoặc có màu xanh, vàng.
Giảm khả năng phát hiện mùi
Vì vị trí của xoang bướm sâu trong hốc mũi nên viêm xoang bướm có thể ảnh hưởng đến dây thần kinh cảm nhận mùi. Người bệnh có thể trải qua giảm mạnh hoặc mất khả năng phát hiện mùi.
Chảy dịch xuống họng
Viêm xoang bướm thường gây ra tình trạng chảy dịch xuống họng, gây đau họng, khó chịu và hôi miệng.
Sốt và các triệu chứng viêm đường hô hấp khác
Nếu viêm xoang bướm gặp tình trạng nhiễm trùng, thường đi kèm với sốt nhẹ và nhiều bệnh lý khác của đường hô hấp như viêm tai, viêm họng, viêm thanh quản mạn tính,...
Cảm giác đau nhức
Khi mắc viêm xoang bướm, bệnh nhân thường cảm thấy đau nhức ở vùng mặt, có thể đau ở giữa hai mắt, sau gáy hoặc đỉnh đầu.
Cơn đau và khó chịu từ viêm xoang bướm lan tỏa trên vùng mặt, đặc biệt là ở giữa hai bên mắt.
Viêm xoang bướm có thể phát triển thành dạng cấp tính hoặc mãn tính, với các triệu chứng và diễn biến bệnh khác nhau. Tuy nhiên, khi gặp các triệu chứng này, bạn nên đi khám để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
3. Viêm xoang bướm có nguy hiểm không?
Do xoang bướm nằm gần các cơ quan như dây thần kinh thị giác, ổ mắt, tuyến yên và xoang tĩnh mạch hang, viêm xoang bướm có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm.
Triển khai của viêm xoang bướm thường diễn ra một cách im lặng, khiến triệu chứng ban đầu khó nhận biết, dẫn đến việc chẩn đoán muộn và gây ra những khó khăn trong quá trình điều trị. Viêm xoang bướm có thể dẫn đến nhiều biến chứng ảnh hưởng kéo dài đến hoạt động của các bộ phận liên quan.
Trong trường hợp không điều trị hiệu quả, viêm xoang bướm có thể gây ra những biến chứng sau:
3.1. Biến chứng ở mắt
Vị trí của xoang bướm rất gần với bóc mắt, và hệ thống xoang chứa các lỗ nhỏ trong xương, dễ dàng lan truyền nhiễm trùng tới mắt. Các biến chứng có thể bao gồm viêm dây thần kinh thị giác, căng thẳng mí mắt, sưng túi lệ, suy giảm thị lực,...
3.2. Biến chứng ở tai
Tai, mũi và họng là ba cơ quan có mối liên hệ chặt chẽ, khi viêm xoang bướm xảy ra, dịch viêm thường chảy xuống họng, về lâu dài cũng ảnh hưởng đến tai. Điều này có thể dẫn đến biến chứng viêm tai giữa và thủng màng nhĩ, một tình trạng nguy hiểm.
3.3. Biến chứng đến sọ não
Không nên xem nhẹ việc viêm xoang bướm kéo dài, vì dây thần kinh nội sọ nằm gần khu vực đó và dễ bị nhiễm trùng. Biến chứng đến sọ não có thể gồm viêm não, áp xe não, viêm màng não,...
Viêm xoang bướm có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm đến sọ não.
3.4. Ung thư xoang
Viêm xoang kéo dài có thể tăng nguy cơ phát triển ung thư trong xoang bướm do phá hủy cấu trúc tự nhiên của nó và tạo ra tế bào ung thư không bình thường. Ung thư ở xoang bướm được coi là loại ung thư xoang nguy hiểm nhất, có khả năng gây tử vong cao nhất cho bệnh nhân.
