Buzz
Văn bản Chuẩn bị cho cuộc hành trình vào thế kỉ mới sẽ được giảng dạy trong chương trình Ngữ văn lớp 9.
Mytour sẽ cung cấp tài liệu Viết văn 9: Chuẩn bị cho cuộc hành trình vào thế kỉ mới. Hãy theo dõi ngay sau đây.
Viết bài Chuẩn bị cho cuộc hành trình vào thế kỉ mới - Mẫu 1
I. Tác giả
- Vũ Khoan là một nhà lãnh đạo chính trị.
- Ông đã từng giữ vị trí Thứ trưởng Bộ Ngoại giao, Bộ trưởng Bộ Thương mại và là Phó Thủ tướng Chính phủ.
II. Tác phẩm
1. Nguồn gốc
- Bài viết này được đăng trên tạp chí Tia sáng vào năm 2001 và sau đó được in trong cuốn Một góc nhìn của trí thức, NXB Trẻ, TP. Hồ Chí Minh, năm 2002.
- Tác giả đặt tiêu đề của bài viết là Chuẩn bị hành trang; khi được biên soạn vào sách giáo khoa, người soạn thảo đã bổ sung một số từ vào tiêu đề để làm rõ hơn và lược bớt một câu ở phần đầu.
2. Cấu trúc
Bao gồm 4 phần:
- Phần 1. Từ phần đầu đến “ vai trò con người lại càng nổi bật ”. Tổng quan về vấn đề.
- Phần 2. Tiếp theo đến “ điểm mạnh và điểm yếu của nó ”. Bối cảnh của thế giới hiện tại.
- Phần 3. Tiếp theo đến “ quá trình kinh doanh và hội nhập ”. Các ưu điểm, nhược điểm của người Việt Nam.
- Phần 4. Phần còn lại. Nhiệm vụ của thế hệ trẻ.
3. Tóm lược
Trước hết, tác giả đề ra nhiệm vụ cho người Việt Nam trước mục tiêu của đất nước là: thúc đẩy công nghiệp hóa, hiện đại hóa, tiếp cận nền kinh tế tri thức, thoát khỏi nền kinh tế nghèo đói, lạc hậu. Tiếp theo là điểm yếu và điểm mạnh của con người Việt Nam. Điểm mạnh của người Việt là thông minh, nhạy bén, cần cù, sáng tạo, tỉ mỉ, đoàn kết, đoàn kết trong chống lại kẻ thù ngoại xâm và thích ứng nhanh chóng. Còn điểm yếu của người Việt là thiếu kiến thức cơ bản, kém năng lực thực hành, không coi trọng nghiêm túc quy trình công nghệ, chưa quen với cường độ khẩn trương, đố kị trong làm ăn, cuộc sống hàng ngày, hạn chế trong thói quen và lối sống, kì thị trong kinh doanh, quen biết cách bao cấp, quen với việc quan tâm đến những chi tiết vụn vặt và ít tuân thủ nghĩa vụ. Chuẩn bị hành trang vào thế kỉ mới là việc chuẩn bị bản thân vì con người là động lực phát triển của lịch sử.
III. Trả lời các câu hỏi
Câu hỏi 1. Tác giả viết bài này vào thời điểm nào của lịch sử? Bài viết đã đề cập đến vấn đề gì? Ý nghĩa thời sự và ý nghĩa lâu dài của vấn đề đó.
Những yêu cầu, nhiệm vụ vô cùng quan trọng và cấp bách hiện nay đặt ra cho đất nước ta và thế hệ trẻ là gì?
Gợi ý:
- Tác giả viết bài này vào đầu năm 2001, thời điểm chuyển giao giữa hai thế kỉ của toàn thế giới, với Việt Nam đang tiếp tục hành trình đổi mới từ cuối thế kỉ trước.
- Vấn đề: Những chuẩn bị cần thiết để bước vào thế kỉ mới.
- Ý nghĩa thời sự: Bài viết được viết vào thời điểm đất nước đang trải qua giai đoạn chuyển đổi; Ý nghĩa lâu dài: Bằng cách chỉ ra các điểm mạnh và yếu để phát triển và khắc phục, bài viết hướng tới việc giúp đất nước ngày càng phát triển và tránh xa tình trạng tụt hậu.
- Yêu cầu, nhiệm vụ: Nhận biết các hạn chế cần phải khắc phục để không bị tụt hậu và bắt kịp với thời đại. Đưa đất nước vượt qua tình trạng đói nghèo, lạc hậu, thúc đẩy quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa, tiếp cận nền kinh tế tri thức.
Câu hỏi 2. Hãy đọc lại toàn bộ bài viết và lập dàn ý theo trình tự lập luận của tác giả.
(1) Mở bài:
Tổng quan về vấn đề.
(2) Thân bài
- Việc chuẩn bị về con người là điều cực kỳ quan trọng:
- Từ xưa đến nay, con người luôn là động lực chính của sự phát triển lịch sử;
- Trong thời đại của kinh tế tri thức, vai trò của con người càng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết.
- Bối cảnh hiện tại của thế giới và những nhiệm vụ nặng nề của đất nước:
- Hiện nay, thế giới chứng kiến sự phát triển vượt bậc của khoa học và công nghệ, với sự kết hợp và hội nhập sâu rộng giữa các nền kinh tế;
- Đất nước ta phải đối mặt với ba nhiệm vụ chính: vượt qua tình trạng nghìn năm lạc hậu của nền kinh tế nông nghiệp, thúc đẩy quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa, và đồng thời nắm bắt ngay cơ hội của nền kinh tế tri thức.
- Những điểm mạnh và yếu của con người Việt Nam trở nên rõ ràng khi bước vào thời kỳ mới của nền kinh tế trong thế kỉ mới.
(3) Phần kết luận
Trong thế kỉ mới, mỗi người dân Việt Nam, đặc biệt là thế hệ trẻ, cần phải tận dụng những ưu điểm của mình, khắc phục nhược điểm, và xây dựng những thói quen tích cực ngay từ những việc nhỏ, để đáp ứng yêu cầu đưa đất nước tiến vào thời kỳ công nghiệp hóa và hiện đại hóa.
Câu hỏi 3. Trong bài viết này, tác giả đề cập rằng: “Trong những yếu tố đó, có lẽ việc chuẩn bị bản thân con người là quan trọng nhất”. Ý kiến này có đúng không, và tại sao?
- Quan điểm này là hoàn toàn chính xác.
- Lý do: Dù công nghệ có tiến bộ và hiện đại đến đâu, nó vẫn phụ thuộc vào trí tuệ và sáng tạo của con người, đặc biệt trong môi trường kinh tế tri thức.
Câu hỏi 4. Tác giả đã đề cập và phân tích về những điểm mạnh và điểm yếu trong tính cách và thói quen của người Việt Nam qua như thế nào? Liên kết giữa những điểm mạnh và điểm yếu đó với nhiệm vụ đưa đất nước tiến lên công nghiệp hóa và hiện đại hóa trong thời đại ngày nay là gì?
Những ưu và nhược điểm của con người Việt Nam và tác động đến nhiệm vụ quốc gia:
- Khả năng thông minh và sự nhạy bén với cái mới song thiếu kiến thức cơ bản và kém trong việc thực hành.
- Tính cần cù và sáng tạo nhưng thiếu tính tỉ mỉ và không coi trọng quy trình.
- Tính đoàn kết và sự đùm bọc trong chiến đấu nhưng có sự đố kị trong làm ăn và trong cuộc sống hàng ngày.
- Với khả năng thích ứng nhanh và dễ hội nhập, song lại mang tính kỳ thị trong kinh doanh và tính khôn vặt.
=> Cần khai thác những điểm mạnh, khắc phục những hạn chế để đưa đất nước tiến lên công nghiệp hóa và hiện đại hóa trong thời đại hiện nay.
Câu hỏi 5. Em đã tiếp xúc và nghiên cứu nhiều tác phẩm văn học cũng như bài học lịch sử về những phẩm chất truyền thống tốt đẹp của dân tộc và con người Việt Nam. Liệu nhận định của tác giả có điểm nào tương đồng và khác biệt so với những gì em đã học từ sách vở? Tác giả diễn đạt quan điểm như thế nào khi đưa ra những nhận xét này?
- Điểm tương đồng và khác biệt:
- Điểm tương đồng: Phân tích, nhận xét về những phẩm chất tích cực của người Việt như thông minh, cần cù, sáng tạo, nhạy bén với cái mới, và lòng đoàn kết trong cuộc chiến...
- Điểm khác biệt: Đánh giá các điểm yếu và hạn chế như thiếu kỹ năng thực hành, tình trạng đố kị, sự khôn vặt, và thiếu cẩn trọng...
- Thái độ của tác giả: khách quan, khoa học, và trung thực.
Câu hỏi 6. Trong văn bản, tác giả đã sử dụng nhiều thành ngữ và tục ngữ. Hãy phân tích ý nghĩa và tác dụng của những thành ngữ và tục ngữ đó.
- Các thành ngữ và tục ngữ được sử dụng: Nước đến chân mới nhảy; Liệu cơm gắp mắm; Trâu buộc ghét trâu ăn; Bóc ngắn cắn dài
- Tác dụng: Làm cho văn bản trở nên sinh động, từ một chủ đề trừu tượng trở thành gần gũi và dễ hiểu hơn.
IV. Bài tập thực hành
Câu hỏi 1. Em hãy liệt kê các ví dụ từ xã hội và từ trường học để minh họa cho những điểm mạnh và điểm yếu của con người Việt Nam, như nhận định của tác giả.
- Ví dụ từ cuộc sống và giáo dục để làm rõ các phẩm chất mạnh và yếu của người Việt Nam:
- Có tinh thần đoàn kết trong cộng đồng.
- Chăm chỉ, ham học hỏi và tự cải thiện.
- Chủ động tham gia các hoạt động trải nghiệm…
- Các điểm yếu cần nhấn mạnh:
- Thường có cảm giác ghen tỵ, tự phụ.
- Thường lý thuyết còn chưa thể áp dụng vào thực tế.
- Có những thói quen xấu như nói dối, thích vui chơi…
Câu hỏi 2. Em cảm nhận về những phẩm chất mạnh và yếu của bản thân trong những điều tác giả đã đề cập và cả những điều chưa được đề cập? Hãy đề xuất cách khắc phục những điểm yếu.
Gợi ý:
- Ưu điểm: Siêng năng học hỏi, tinh thần đoàn kết với bạn bè…
- Nhược điểm: Thường hay e dè trong giao tiếp…
=> Năng động tham gia vào các hoạt động nhóm…
Soạn bài Chuẩn bị hành trang vào thế kỉ mới - Mẫu 2
1) Khởi đầu
Giới thiệu về tác giả Vũ Khoan và tác phẩm Chuẩn bị hành trang vào thế kỉ mới.
(2) Nội dung chính
- Sự chuẩn bị về con người là rất quan trọng:
- Con người luôn là động lực hàng đầu trong quá trình phát triển của lịch sử từ xưa đến nay;
- Trong thời đại của kinh tế tri thức, vai trò của con người trở nên ngày càng quan trọng và nổi bật.
- Bối cảnh thế giới hiện nay và những nhiệm vụ nặng nề của đất nước:
- Hiện nay, thế giới chứng kiến sự phát triển vượt bậc của khoa học và công nghệ, sự giao thoa và hội nhập ngày càng sâu rộng giữa các nền kinh tế.
- Đất nước chúng ta đang phải đối mặt với ba nhiệm vụ lớn: vượt qua tình trạng nghìn năm lạc hậu của nền kinh tế nông nghiệp, đẩy mạnh quá trình công nghiệp hóa và hiện đại hóa, đồng thời tiếp cận ngay với nền kinh tế tri thức.
- Những điểm mạnh, điểm yếu của con người Việt Nam được nhận rõ khi bước vào nền kinh tế mới trong thế kỉ mới:
- Mặc dù thông minh và nhạy bén với cái mới, nhưng con người Việt Nam thiếu kiến thức cơ bản và kém khả năng thực hành.
- Họ cần cù và sáng tạo nhưng lại thiếu tính tỉ mỉ và không coi trọng quy trình.
- Mặc dù đoàn kết trong chiến đấu nhưng họ lại có xu hướng đố kỵ trong cuộc sống và công việc.
- Con người Việt Nam có bản tính thích ứng nhanh và dễ hòa nhập, nhưng lại thường có tính kỳ thị trong kinh doanh và khôn vặt.
=> Để đưa đất nước phát triển trong thời đại ngày nay, chúng ta cần phải tận dụng điểm mạnh và khắc phục điểm yếu của mình.
(3) Kết luận
Tổng kết giá trị nội dung và nghệ thuật của tác phẩm Chuẩn bị hành trang vào thế kỉ mới.
