Đoạn thơ Chuyện cổ nước mình của Lâm Thị Mỹ Dạ sẽ được giới thiệu trong phần học Ngôn ngữ và văn lớp 6 của bộ sách Kết nối tri thức, tập 1.
Mytour sẽ cung cấp tài liệu Viết văn 6: Chuyện cổ của nước mình. Hãy cùng theo dõi chi tiết ngay sau đây.
Tạo bài viết Chuyện cổ của nước mình - Mẫu 1
1.1 Trước khi đọc
1. Bạn biết những câu chuyện cổ nào của nước mình không?
Một số câu chuyện cổ như: Chuyện quả bầu, Thạch Sanh, Thánh Gióng, Con Rồng cháu Tiên, Cây tre trăm đốt, Sọ dừa
2. Bạn thích những nhân vật nào trong các câu chuyện đó? Tại sao?
- Những nhân vật ưa thích: Thạch Sanh, Thánh Gióng, Sọ Dừa…
- Lý do: Bởi họ đều là những nhân vật thông minh, dũng cảm và lòng tốt…
1.2 Đọc văn bản
Miêu tả về màu sắc, đường nét của quê hương.
Gợi ý:
- Màu sắc: Vàng của ánh nắng, trắng của cơn mưa.
- Đường nét: Dòng sông uốn lượn, rặng dừa cong vút.
1.3 Sau khi đọc
Trả lời các câu hỏi
Câu 1. Bài thơ được viết theo thể thơ nào? Hãy chỉ ra những đặc điểm giúp nhận biết thể thơ đó.
- Bài thơ được viết theo thể thơ lục bát.
- Đặc điểm: Các câu thơ 6 chữ - 8 chữ xen kẽ tạo thành một bài thơ.
Câu 2. Qua bài thơ, bạn nhận ra bóng dáng của những câu chuyện cổ nào? Hãy tìm từ ngữ, hình ảnh gợi liên tưởng đến những câu chuyện đó.
- Ở hiền thì lại gặp hiền: Thạch Sanh, Cây tre trăm đốt…
- Thị thơm thì giấu người thơm: Tấm Cám
- Gieo cấy theo ý người khác: Gieo cấy giữa đường.
- Đậm đà cái tích trầu cau/Miếng trầu đỏ thắm nặng sâu tình người: Sự tích trầu cau.
Câu 3. Nhà thơ đã kể về vẻ đẹp của tình người trong chuyện cổ như thế nào?
- Tình yêu thương rộng lớn giữa con người: Thương người rồi mới thương ta/Yêu nhau dù ở xa cũng tìm thấy.
- Khát vọng cuộc sống công bằng: Ở hiền gặp lành, ở ác gặp ác.
Câu 4. Nhà thơ chỉ còn quan tâm đến câu chuyện cổ và tôn trọng ông cha của mình.
- Tình cảm của nhà thơ với câu chuyện cổ được thể hiện ra sao qua hai dòng thơ trên.
- Sự yêu mến dành cho câu chuyện cổ của đất nước và tự hào khi nó giúp con người hiểu rõ hơn về thế hệ trước.
Câu 5.
Nghe chuyện cổ trong lặng thinh
Lời dạy của cha ông vẫn mang ý nghĩa cho tương lai
Hai dòng thơ trên gợi lên những suy nghĩ gì.
Truyện cổ chứa đựng những bài học nhân văn sâu sắc, truyền đạt lời dặn dò của cha ông để thế hệ sau trở nên tốt đẹp hơn.
Câu 6. Với nhà thơ, tại sao những câu chuyện cổ “Vẫn luôn mới mẻ, sáng tỏ về lòng nhân ái”?
Dù câu chuyện cổ được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác, nhưng những bài học mà chúng mang lại vẫn có giá trị mới mẻ trong cuộc sống hiện đại.
Viết kết nối với việc đọc
Viết đoạn văn (khoảng 5 - 7 câu) về cảm nhận của bạn về đoạn thơ sau:
Đời của cha ông so với cuộc đời của tôi
Giống như con sông với chân trời đã xa cách
Chỉ còn những câu chuyện cổ thôi thúc
Để tôi hiểu rõ hơn về ông cha của mình.
- Mẫu 1: Dân tộc Việt Nam đã trải qua hàng nghìn năm xây dựng và bảo vệ đất nước. Khoảng cách giữa thế hệ trước (ông cha) và thế hệ sau (con cháu) giống như khoảng cách giữa con sông và chân trời - rất xa xôi. Nhưng nhờ những câu chuyện cổ, khoảng cách đó được thu ngắn lại, giúp cho “tôi” hiểu sâu hơn về phẩm chất, đạo đức của ông cha. Từ đó, mỗi người trở nên trân trọng, yêu quý hơn về truyền thống văn hóa của dân tộc.
- Mẫu 2: Trong bài thơ “Chuyện cổ nước mình”, một trong những đoạn thơ đặc sắc nhất là:
“Cuộc sống của cha ông so với cuộc đời của tôi
Giống như con sông với chân trời đã xa cách
Chỉ còn những câu chuyện cổ vẫn còn đậm sâu
Cho tôi hiểu rõ hơn về ông cha của mình.”
Trong những câu thơ này, tác giả đã mô tả một cách cụ thể khoảng cách trừu tượng giữa cha ông và con cháu - thế hệ trước và thế hệ sau thông qua hình ảnh so sánh. Khoảng cách này được mô tả là sự cách biệt giữa con sông và chân trời, một hình ảnh có thể cảm nhận được và quan sát được. Mặc dù có thể là rất xa xôi, nhưng thực chất đó lại là sự tiếp nối. Với hình ảnh này, người đọc hiểu được sự khác biệt giữa hai thế hệ. Một đại diện cho quá khứ, một đại diện cho hiện tại. Tuy nhiên, “chuyện cổ” đã làm mờ nhòe cái khoảng cách ấy. Chuyện cổ đại diện cho thế hệ ông cha, truyền đạt nhiều câu chuyện ý nghĩa, bài học về cuộc sống. Như vậy, đoạn thơ đã giúp người đọc hiểu thêm về ý nghĩa của “chuyện cổ nước mình”.
Soạn bài Chuyện cổ nước mình - Mẫu 2
2.1 Thông tin về tác giả và tác phẩm
Thông tin về Tác giả
- Lâm Thị Mỹ Dạ sinh vào năm 1949.
- Quê quán tại tỉnh Quảng Bình.
- Một số tác phẩm nổi bật của bà bao gồm: Trái tim mở cánh (thơ, 1974), Ca ngợi đất nước (truyện thiếu nhi, 1984), Ngắn ngủi tuổi trẻ (thơ, 1989), Tặng mộng mơ (thơ, 1998)...
- Bà đã được vinh danh bằng Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật vào năm 2007.
Tác phẩm
a. Dạng thơ
Bài thơ Chuyện cổ nước ta được viết theo hình thức thơ lục bát.
b. Cấu trúc
Bao gồm 3 phần:
- Phần 1. Từ đầu đến “Người ngay thì gặp người tiên độ trì”: Tình yêu thương bao la, triết lý niềm tin “Ở hiền gặp lành” là điều khiến nhà văn phải yêu và trân trọng.
- Phần 2. Tiếp theo đến “Vừa độ lượng lại đa tình, đa mang”: Chuyện cổ nước ta trở thành đồ dùng tinh thần, giúp nhà văn có sức mạnh vượt qua mọi “nắng mưa” - khó khăn, thử thách trong cuộc sống.
- Phần 3. Còn lại: Khi đọc chuyện cổ nước ta, nhà văn như được gặp mặt ông bà để khám phá những phẩm chất tốt đẹp.
2.2 Hiểu nội dung văn bản
1. Tình yêu thương bao la, triết lí niềm tin “Ở hiền gặp lành” là điều khiến nhà văn phải yêu và trân trọng:
“Tôi yêu truyện cổ nước ta
Vừa nhân hậu lại tuyệt vời sâu xa
Thương người rồi mới thương ta
Yêu nhau dù mấy cách xa cũng tìm
Ở hiền thì lại gặp hiền
Người ngay thì được phật tiên độ trì”
2. Chuyện cổ nước ta trở thành đồ dùng tinh thần, giúp nhà văn có sức mạnh vượt qua mọi “nắng mưa” - khó khăn, thử thách trong cuộc sống:
“Đem theo truyện cổ ta đi
Nghe trong cuộc sống thầm thì tiếng xưa
Vàng ánh nắng, trắng dòng mưa
Con sông chảy bên rặng dừa soi sáng”
3. Khi đọc chuyện cổ nước ta, nhà văn như được gặp mặt ông cha của mình để khám phá những phẩm chất tốt đẹp:
“Chỉ còn truyện cổ trân trọng
Cho ta gặp lại ông cha yêu thương
Vô cùng công bằng, rất thông minh
Vừa độ lượng lại đầy tình thương.”
4. Chuyện cổ nước ta còn chứa đựng những bài học đạo lý quý giá cho con người:
“Thị thơm thì giấu hương thơm
Chăm làm việc thì nhận áo cơm trước nhà
Cày cấy theo ý người ta
Sẽ thành cây gỗ không ra việc gì
Tôi nghe truyện cổ thầm lặng
Lời cha ông dạy vì hậu thế.
Sâu sắc những điều đạo lý
Miếng trầu đỏ thắm chứa đựng tình người nặng nề.
Sẽ đi qua cuộc đời này
Bao nhiêu năm sau thế hệ sẽ tiếp tục.
Nhưng những câu chuyện cổ trên đời
Vẫn luôn tươi mới, rực rỡ sức sống tâm hồn.”
- Làm việc cần cù, chăm chỉ.
- Có trí tuệ, có lòng kiên định của bản thân.
- Trân trọng tình bạn sâu sắc.
=> Bài thơ đơn giản nhưng sâu sắc.
Soạn bài Chuyện cổ nước ta - Mẫu 3
(1) Khởi đầu
Đưa ra sự giới thiệu, tác giả Lâm Thị Mỹ Dạ, bài thơ Chuyện cổ nước ta.
(2) Phần chính
a. Tình yêu thương bao la, triết lí niềm tin “Ở hiền gặp lành” là điều khiến nhà văn phải yêu và trân trọng:
Tôi yêu truyện cổ nước ta
Vừa nhân ái lại tuyệt vời sâu xa
Yêu người trước rồi mới được yêu trở lại
Yêu nhau dù có cách xa cũng sẽ gặp gỡ
Ở hiền thì lại gặp hiền
Người ngay thì được phật tử ơn trì
b. Chuyện cổ nước ta trở thành đồ dùng tinh thần, giúp nhà văn có sức mạnh vượt qua mọi “nắng mưa” - khó khăn, thử thách trong cuộc sống:
Mang theo truyện cổ ta đi
Nghe trong cuộc sống lặng lẽ tiếng xưa
Ánh nắng vàng, dòng mưa trắng
Con sông chảy qua rặng dừa cong vút soi sáng
c. Khi đọc chuyện cổ nước ta, nhà văn như được gặp mặt ông cha của mình để khám phá những phẩm chất tốt đẹp:
Chỉ còn truyện cổ trân trọng
Cho ta gặp lại bóng dáng ông cha yêu thương
Rất công bằng, rất thông minh
Vừa độ lượng lại đầy tình thương.
d. Chuyện cổ nước ta còn chứa đựng những bài học đạo lí quý giá cho con người:
Thị thơm thì giấu hương thơm
Chăm làm việc thì được ấm no trước nhà
Cày cấy theo ý người ta
Sẽ thành cây gỗ không có giá trị gì
Tôi nghe truyện cổ lặng lẽ
Lời dạy của cha ông vì hậu thế.
Đậm đà những truyền thống
Miếng trầu đỏ thắm chứa đựng tình người nặng nề.
Sẽ trôi qua cuộc đời tôi
Bao nhiêu năm sau thế hệ vẫn tiếp tục.
Nhưng những câu chuyện cổ trên thế gian
Vẫn luôn mới mẻ, rạng ngời lương tâm.
- Vẻ đẹp phẩm chất:
- Làm việc cần cù, siêng năng.
- Có trí tuệ, có lòng kiên định của bản thân.
- Trân trọng tình bạn sâu sắc.
=> Bài thơ đơn giản nhưng sâu sắc.
(3) Phần kết
Xác nhận giá trị nội dung và nghệ thuật của bài thơ Chuyện cổ nước ta.