2. Thân bài - Cắt nghĩa: Công việc là những mục tiêu, dự định mà chúng ta cần thực hiện. Trì hoãn là hành động kéo dài, làm gián đoạn tiến độ công việc. Thói quen trì hoãn công việc là một trong những thói quen xấu của con người trong việc thực hiện những mục tiêu công việc.
3. Kết bài - Trì hoãn là thói quen không tốt cần nhận thức và thay đổi nếu muốn phát triển và hoàn thiện bản thân, đừng để thói quen trì hoãn trở thành trở ngại trong hành trình đến với thành công.
'Công việc' là những mục tiêu, dự định mà chúng ta cần thực hiện. 'Trì hoãn' là hành động kéo dài, làm gián đoạn tiến độ công việc. Thói quen trì hoãn công việc là một trong những thói quen không tốt của con người trong việc thực hiện những mục tiêu công việc.
'Trì hoãn là một cái bẫy mà nhiều người trong chúng ta rơi vào. Theo nhà nghiên cứu và diễn giả Piers Steel, 95% chúng ta đều trì hoãn ở một mức độ nào đó. Mặc dù bạn có thể cảm thấy thoải mái khi biết rằng mình không đơn độc, nhưng bạn cũng nên nhận ra điều đó có thể kìm hãm bạn đến mức đáng báo động. Trì hoãn thường bị nhầm lẫn với sự lười biếng, nhưng chúng rất khác nhau.
Trì hoãn là một quá trình tích cực – bạn chọn làm một việc khác thay vì nhiệm vụ mà bạn biết mình nên làm. Ngược lại, sự lười biếng cho thấy sự thờ ơ, không hoạt động và không sẵn sàng hành động. Trì hoãn thường liên quan đến việc bỏ qua một nhiệm vụ khó chịu, nhưng có thể quan trọng hơn, để ủng hộ một nhiệm vụ thú vị hơn hoặc dễ dàng hơn. Tuy nhiên việc đầu hàng trước sự khó khăn này có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng. Ví dụ, ngay cả những giai đoạn trì hoãn nhỏ cũng có thể khiến chúng ta bị giảm năng suất và bỏ lỡ cơ hội đạt được mục tiêu của mình. Nếu chúng ta trì hoãn trong một thời gian dài, chúng ta có thể trở nên mất động lực và vỡ mộng với công việc của mình.
Như với hầu hết các thói quen, để vượt qua sự trì hoãn bạn cần ngay lập tức đối phó và ngăn chặn thói quen không tốt này. Nếu bạn đang trì hoãn một nhiệm vụ quan trọng trong thời gian ngắn vì một lý do thực sự chính đáng, thì bạn không nhất thiết phải trì hoãn. Tuy nhiên, nếu bạn bắt đầu trì hoãn mọi thứ vô thời hạn hoặc chuyển trọng tâm vì bạn muốn tránh làm điều gì đó, thì có lẽ bạn đang rơi vào tình trạng trì hoãn không tốt một chút nào. Bạn cần hiểu lý do tại sao mình trì hoãn trước khi có thể bắt đầu giải quyết nó. Bạn nên tự tạo ra danh sách việc cần làm được ưu tiên và tạo lịch trình hiệu quả. Những công cụ này giúp bạn sắp xếp các nhiệm vụ của mình theo mức độ ưu tiên và thời hạn. Trì hoãn là một thói quen – một kiểu hành vi đã ăn sâu vào tiềm thức. Điều này có nghĩa là bạn có thể không thể phá vỡ nó chỉ sau một đêm. Thói quen chỉ dừng lại là thói quen khi bạn tránh thực hành chúng, vì vậy hãy thử càng nhiều chiến lược dưới đây càng tốt để tạo cho mình cơ hội thành công cao nhất có thể. Tập trung vào làm, không trốn tránh. Việc viết ra các nhiệm vụ mà bạn cần hoàn thành và chỉ định thời gian để thực hiện chúng sẽ giúp bạn chủ động giải quyết công việc của mình.
Sự trì hoãn có thể hạn chế tiềm năng của bạn và làm suy yếu sự nghiệp của bạn. Nó cũng có thể làm mất tinh thần làm việc nhóm, làm giảm tinh thần, thậm chí dẫn đến trầm cảm và mất việc. Vì vậy, điều quan trọng là phải thực hiện các bước chủ động để ngăn chặn nó.'
'Trì hoãn là một căn bệnh trầm kha, khiến bạn luôn cảm thấy day dứt mỗi khi không hoàn thành việc gì đó. Bạn tự hỏi mình vì sao lại không giải quyết công việc một cách dứt điểm, mà cứ phải trì hoãn hết lần này đến lần khác. Vậy làm thế nào để thoát ra khỏi cái vòng xoáy vô hình ấy?
Có một dự án đang cần bạn hoàn thành gấp cho kịp deadline, bạn đang dồn hết tâm trí và sự tập trung vào đó. Đột nhiên, bạn nảy ra ý định rằng, mình hôm nay chưa lướt 'Newfeed' trên Facebook để cập nhật tin tức thì phải.
Dành khoảng 20 phút lướt chán chê, bạn lại muốn quay sang Instagram, chỉ muốn coi một vài bức ảnh đẹp mà thôi. Và rồi cuối cùng, khi đã cảm thấy mỏi mệt, một bộ phim sẽ là cứu cánh cho bạn và bạn sẽ lấy nó làm lý do để trì hoãn công việc của mình sang một buổi khác. Mà theo bạn, lúc đó mới thực sự là lúc thích hợp để làm việc.
Cảm giác trên có quen thuộc không? Nếu như tôi nói rằng, một trong những lý do khiến con người ta hay có thói quen thích trì hoãn là bởi vì chính những chiếc 'smartphone' bé nhỏ nhưng đầy quyền lực kia thì liệu bạn có tin? Theo nhiều nghiên cứu khoa học đã chỉ ra, lý do chủ yếu khiến con người ta muốn trì hoãn mọi thứ đó là bởi vì stress. Và hễ cứ sau mỗi lần trì hoãn đó, mức độ stress lại càng có xu hướng tăng lên.
Không phải lúc nào trì hoãn cũng là điều xấu. Có 2 loại trì hoãn khác nhau: một là trì hoãn mang tính xây dựng, và hai là trì hoãn mang tính phá hoại.
Loại thứ nhất đóng vai trò vô cùng quan trọng trong bất cứ hoạt động sáng tạo tri thức nào, bởi vì não bộ của bạn cần có thời gian nghỉ ngơi để phát huy trí tưởng tượng. Nhưng cốt lõi vấn đề là ở chỗ, bạn vẫn phải quay trở lại làm việc như bình thường. Còn thế hệ trẻ như chúng ta bây giờ đang quay cuồng trong kiểu trì hoãn phá hoại hơn.
Thử nghĩ xem, khi bạn cảm thấy bị căng thẳng, bạn sẽ tìm đến những hoạt động giúp giải phóng mình khỏi stress. Nhưng rốt cuộc bạn lại tìm cách chạy trốn thay vì đương đầu với nó, thông qua việc tự huyễn hoặc một lý do để tìm cách trì hoãn việc đó. Kết cục là bạn lại càng cảm thấy stress nhiều hơn trước.
Bạn càng không giữ được sự bình tĩnh thì bạn lại càng cảm thấy ức chế hơn, giống như đang bị mắc kẹt trong một chiếc đu quay không có điểm dừng. Và bạn quá sợ hãi đến mức không dám nhảy ra khỏi nó, mà thay vào đó lại chọn cách trì hoãn và ngồi trên chiếc đu quay ấy. Việc chọn cách không trì hoãn đôi khi cũng gây ra stress do áp lực phải hoàn thành công việc, nhưng đó là stress có tính tích cực. Nó tạo động lực cho bạn tiếp tục công việc được giao.
Làm cách nào để thoát khỏi thói quen trì hoãn? Nếu không tự tạo động lực cho bản thân, bạn sẽ không đạt được bất cứ thành quả gì trong cuộc sống. Không bị gò ép trong phạm vi công việc mà nó bao gồm cả những mặt khác của cuộc sống. Không ai khác ngoài chính bạn sẽ phải là người chủ động nắm lấy cơ hội để đạt được khát vọng của mình.
Cảm giác thất bại, hay sợ hãi, là có thật, nhưng nếu chỉ vì lý do ấy mà bạn phải trì hoãn mọi thứ thì dần dà bạn sẽ cảm thấy có một sức nặng vô hình nào đó đè chặt lên lưng mình. Và xung quanh mọi người đều đang bận rộn với công việc riêng của họ, thế nên cách duy nhất là bạn phải tự mình trải nghiệm tất cả. Hãy cứ thử bắt tay vào làm việc.
Đó không phải là cái gì đó quá to tát, ngược lại nó giúp bạn chuẩn bị tinh thần để tận hưởng thành quả chiến thắng về sau. Và hơn cả, nó giúp bạn tránh xa khỏi viễn cảnh phải sống co cụm trong nỗi âu lo, khổ sở và dằn vặt tại sao mình không dám làm điều này điều kia.
Trì hoãn dẫn đến stress mang tính tiêu cực, còn hành động sẽ tạo ra stress mang tính tích cực. Dù có thế nào đi nữa, việc tự mình trải nghiệm và xắn tay lên làm điều gì đó cũng mang lại chút động lực để bạn tiến về phía trước.
Thử nghĩ xem, cuộc sống còn có ý nghĩa hay không, nếu bạn không dám thử thách bản thân dù chỉ một chút? Một khi bạn học được cách đối phó với sự căng thẳng, việc phân tích tình huống và dựa vào đó để đưa ra quyết định nhằm giảm thiểu tác hại của stress hoàn toàn trở nên dễ dàng hơn rất nhiều.
Nên nhớ rằng, stress mang tính tiêu cực sẽ tích tụ dần theo thời gian và gây ra vô số những vấn đề liên quan đến sức khỏe. Còn stress mang tính tích cực sẽ tạo động lực giúp bạn giải quyết được công việc cũng như mang lại sự chuẩn bị tốt hơn cho tương lai.
Có thể bạn đã biết, trong cơ thể con người có một loại hormone mang tên dopamine. Cứ mỗi lần bạn trì hoãn hoặc không làm một điều gì đó cần thiết để giải phóng bản thân khỏi stress, dopamine sẽ sản sinh ra hàng nghìn lần, gây kích thích hưng phấn hơn và khiến bạn cảm thấy càng ngày càng muốn trì hoãn hơn nữa. Nói cách khác, về bản chất nó không khác gì một dạng ma túy cả. Và bạn phải học được cách để cai nghiện và thoát ra khỏi nó.
Tuy vậy, cũng đừng bao giờ dằn vặt bản thân sau mỗi lần trì hoãn, dù bạn có làm điều đó chủ đích hay không. Hãy nghĩ tới tương lai, đích đến, cảm giác chinh phục được mục tiêu của mình sẽ tuyệt vời như thế nào. Hãy để chúng dẫn lối và tạo động lực cho bạn.
Bài tham khảo Mẫu 2
Hình thành thói quen, dù tốt hay xấu, giống như dệt một sợi tơ mỗi ngày, từ đó thu về một sợi dây cáp dài. Thói quen tốt dễ bỏ, còn thói quen xấu cần sự quyết tâm lớn để loại bỏ, như cắt đứt sợi cáp chắc chắn. Trong số các thói quen xấu, trì hoãn là một thói quen gây hại và khó chữa. Tuy nhiên, không vì thế mà bạn nên đầu hàng trước nó.
Trì hoãn là thái độ, hành vi của con người trước một việc nào đó: không muốn làm ngay, không muốn thay đổi mà thường tạm gác lại để sau hoặc tìm cách kéo dài thời gian. Bạn lặp lại nhiều lần việc không làm ngay việc cần làm, cứ 'để sau', 'để mai', 'chút nữa'... dần dần trì hoãn trở thành phản ứng vô thức của bạn.
Thói quen này hình thành rất dễ bởi con người thường dễ dãi, thỏa hiệp với chính mình, cho mình quyền tự chủ về mọi việc: Thời gian còn nhiều mà, để sau đi; mình cần ưu tiên việc này trước; mình cần phải nghỉ ngơi trước đã... Đó là những lý do để bạn trì hoãn, cũng là cơ hội để thói quen trì hoãn hình thành và dần chi phối bạn.
Trì hoãn là thói quen xấu, lợi bất cập hại. Nếu bạn không từ bỏ thói quen này, thì nó sẽ gây cho bạn không ít phiền toái. Thói quen trì hoãn tạo nên tác phong làm việc không khoa học, không chuyên nghiệp khiến hiệu quả công việc không cao, thậm chí thất bại. Khi thường xuyên làm việc trong trạng thái chạy hạn chót, bạn không còn có nhiều thời gian cho việc làm, nên không thể làm nó với điều kiện tốt nhất, sự trau chuốt, tỉ mỉ, chỉn chu nhất, nên kết quả khó có thể tốt được. Một bản báo cáo được viết trong một vài ngày sẽ trau chuốt, đầy đủ, hoàn chỉnh hơn viết trong một giờ đồng hồ là chuyện dễ hiểu. Vì vậy, người có thói quen trì hoãn khó có được thành công lớn lao. Chưa kể đến tình huống công việc bị dồn vào hạn chót sẽ khiến quỹ thời gian hạn hẹp, bạn phải thức đêm, phải căng não để hoàn thành – chẳng phải bạn đang tự tạo stress cho mình đó sao?
Nếu quen trì hoãn, bạn rất khó để có được thiện cảm của những người xung quanh, thậm chí khiến người khác nghi ngờ năng lực, thiếu tin tưởng để đề bạt những nhiệm vụ, vị trí quan trọng, khó có cơ hội thăng tiến. Vậy là bạn tự đánh mất cơ hội phát triển bản thân rồi đó. Cơ hội đôi khi chỉ tồn tại trong khoảng thời gian nhất định mà không đến lần thứ hai. Bạn chần chừ, trì hoãn thì cơ hội sẽ đến tay người khác. Sự trì hoãn là kẻ đánh cắp thời gian và cơ hội. Vậy nên có câu 'Cơ hội giống như bình minh. Nếu bạn chờ quá lâu, bạn sẽ bỏ lỡ nó.' (William Arthur Ward).
Trong tập thể mà bạn giữ thói quen trì hoãn thì cũng để lại hậu quả rất tệ. Mỗi người là một mắt xích của bộ máy làm việc chung, mắt xích của bạn bị kẹt thì công việc chung cũng chậm theo. Một diễn viên đến muộn thì cả ê kíp làm phim phải chờ đợi. Nên dù dưới góc độ cá nhân hay tập thể, thì bệnh trì hoãn thật đáng trách.
Sự trì hoãn là kẻ thù của thành công. Vì vậy, dù không dễ dàng gì, nhưng nhất định, mỗi người cần phải nhận diện và loại bỏ thói quen xấu này. Loại bỏ bằng cách nào? Hãy lập tức bắt tay vào làm việc ngay khi được giao phó; cần phải luôn động viên bản thân vượt 'lười', luôn tâm niệm 'Việc hôm nay chớ để ngày mai', 'Trước sau gì mình cũng phải làm nó'. Bạn có thể chia nhỏ mục tiêu lớn thành các công việc nhỏ hơn hoặc các giai đoạn thực hiện ngắn hạn, dài hạn. Điều quan trọng là bạn cần nghiêm khắc với bản thân, đặt bản thân trong những giới hạn cần thiết; không dễ dãi thỏa hiệp với thói lười biếng; tự kiểm điểm bản thân mỗi ngày.
Con đường nhanh nhất dẫn đến thành công là thay thế thói quen xấu bằng thói quen tốt. Bản thân chỉ tiến bộ khi loại bỏ được thói quen trì hoãn và hình thành thói quen làm việc chuyên nghiệp. Vì vậy, đừng chần chừ nữa, hãy bắt tay vào việc ngay lập tức nhé, bởi lẽ 'bạn có thể trì hoãn, nhưng thời gian thì không' (Benjamin Franklin).
Bài tham khảo Mẫu 3
Hình thành thói quen, dù tốt hay xấu, giống như dệt một sợi tơ mỗi ngày, từ đó thu về một sợi dây cáp dài. Thói quen tốt dễ bỏ, còn thói quen xấu cần sự quyết tâm lớn để loại bỏ, như cắt đứt sợi cáp chắc chắn. Trong số các thói quen xấu, trì hoãn là một thói quen gây hại và khó chữa. Tuy nhiên, không phải vì thế mà bạn nên đầu hàng trước nó.
Trì hoãn là thái độ, hành vi của con người trước một việc nào đó: không muốn làm ngay, không muốn thay đổi mà thường tạm gác lại để sau hoặc tìm cách kéo dài thời gian thực hiện. Bạn lặp lại nhiều lần việc không làm ngay việc cần làm, cứ 'để sau', 'để mai', 'chút nữa'... dần dần trì hoãn trở thành phản ứng vô thức của bạn.
Không khó để bắt gặp thói quen trì hoãn trong cuộc sống. Mỗi khi được giao việc, bạn không lập tức làm ngay mà để đến hạn chót mới làm; mỗi khi có cuộc hẹn, bạn không bao giờ đến đúng giờ mà cứ phải muộn lại ít phút... chính là bạn đang sở hữu thói quen trì hoãn.
Thói quen này được hình thành rất dễ, bởi con người thường có xu hướng dễ dãi, thỏa hiệp với chính mình, cho mình cái quyền tự chủ về mọi việc: Thời gian còn nhiều mà, để sau đi; mình cần ưu tiên việc này trước; mình cần phải nghỉ ngơi trước đã... Đó là những lí do để bạn trì hoãn, cũng là cơ hội để thói quen trì hoãn hình thành và dần chi phối bạn.
Trì hoãn là thói quen xấu, lợi bất cập hại. Nếu bạn không từ bỏ thói quen này, thì nó sẽ gây cho bạn không ít phiền toái. Thói quen trì hoãn tạo nên tác phong làm việc không khoa học, không chuyên nghiệp khiến hiệu quả công việc không cao, thậm chí thất bại. Khi thường xuyên làm việc trong trạng thái chạy hạn chót, bạn không còn có nhiều thời gian cho việc làm, nên không thể làm nó với điều kiện tốt nhất, sự trau chuốt, tỉ mỉ, chỉn chu nhất, nên kết quả khó có thể tốt được. Một bản báo cáo được viết trong một vài ngày sẽ trau chuốt, đầy đủ, hoàn chỉnh hơn viết trong một giờ đồng hồ là chuyện dễ hiểu. Vì vậy, người có thói quen trì hoãn khó có được thành công lớn lao. Chưa kể đến tình huống công việc bị dồn vào hạn chót sẽ khiến quỹ thời gian hạn hẹp, bạn phải thức đêm, phải căng não để hoàn thành – chẳng phải bạn đang tự tạo stress cho mình đó sao?
Nếu quen trì hoãn, bạn rất khó để có được thiện cảm của những người xung quanh, thậm chí khiến người khác nghi ngờ năng lực, thiếu tin tưởng để đề bạt những nhiệm vụ, vị trí quan trọng, khó có cơ hội thăng tiến. Vậy là bạn tự đánh mất cơ hội phát triển bản thân rồi đó. Cơ hội đôi khi chỉ tồn tại trong khoảng thời gian nhất định mà không đến lần thứ hai. Bạn chần chừ, trì hoãn thì cơ hội sẽ đến tay người khác. Sự trì hoãn là kẻ đánh cắp thời gian và cơ hội. Vậy nên có câu 'Cơ hội giống như bình minh. Nếu bạn chờ quá lâu, bạn sẽ bỏ lỡ nó.' (William Arthur Ward).
Trong tập thể mà bạn giữ thói quen trì hoãn thì cũng để lại hậu quả rất tệ. Mỗi người là một mắt xích của bộ máy làm việc chung, mắt xích của bạn bị kẹt thì công việc chung cũng chậm theo. Một diễn viên đến muộn thì cả ê kíp làm phim phải chờ đợi. Nên dù dưới góc độ cá nhân hay tập thể, thì bệnh trì hoãn thật đáng trách.
Bài học đắt giá về hậu quả của sự trì hoãn đã được ghi lại trong sử sách nước ta: Khi thực dân Pháp tấn công Gia Định, quan lại triều đình không có hành động cứng rắn kịp thời để bóp chết ngay từ đầu ý chí xâm lăng của địch mà chủ trương cầu hòa, trì hoãn, đối phó qua loa dẫn đến bi kịch: Đất nước rơi vào tay giặc, nhân dân cực khổ lầm than.
Sự trì hoãn là kẻ thù của thành công. Vì vậy, dù không dễ dàng gì, nhưng nhất định, mỗi người cần phải nhận diện và loại bỏ thói quen xấu này. Loại bỏ bằng cách nào? Hãy lập tức bắt tay vào làm việc ngay khi được giao phó; cần phải luôn động viên bản thân vượt 'lười', luôn tâm niệm 'Việc hôm nay chớ để ngày mai', 'Trước sau gì mình cũng phải làm nó'. Bạn có thể chia nhỏ mục tiêu lớn thành các công việc nhỏ hơn hoặc các giai đoạn thực hiện ngắn hạn, dài hạn. Điều quan trọng là bạn cần nghiêm khắc với bản thân, đặt bản thân trong những giới hạn cần thiết; không dễ dãi thỏa hiệp với thói lười biếng; tự kiểm điểm bản thân mỗi ngày.
Con đường nhanh nhất dẫn đến thành công là thay thế thói quen xấu bằng thói quen tốt. Bản thân chỉ tiến bộ khi loại bỏ được thói quen trì hoãn và hình thành thói quen làm việc chuyên nghiệp. Vì vậy, đừng chần chừ nữa, hãy bắt tay vào việc ngay lập tức nhé, bởi lẽ 'bạn có thể trì hoãn, nhưng thời gian thì không' (Benjamin Franklin).