Viết bài luận văn về vở kịch 'Tôi và chúng ta' lớp 10

Dàn ý chi tiết

1. Mở bài

- Giới thiệu một số đặc điểm về tác giả Lưu Quang Vũ: một nhà viết kịch tài năng với những tác phẩm thảo luận về các vấn đề xã hội đang diễn ra nóng hổi

- Một số điểm về vở kịch 'Tôi và chúng ta' và đoạn trích: Qua cuộc trao đổi gay gắt giữa hai nhân vật chính diễn ra công khai trong phòng làm việc của Giám đốc Hoàng Việt, chúng ta thấy sự đấu tranh gay gắt giữa những người dám đổi mới và những người bảo thủ, cũ kỹ

2. Thân bài

a. Tình huống kịch và những mâu thuẫn cơ bản

- Tình huống kịch:

+ Tình hình sản xuất bị đình trệ ở nhà máy đòi hỏi phải có giải pháp, Giám đốc Hoàng Việt quyết định công bố kế hoạch mở rộng sản xuất và các phương án kinh doanh mới → Sự chống lại cơ chế quản lý cổ điển của Nguyễn Chính và Trương là điển hình.

- Mâu thuẫn cơ bản giữa hai phe:

+ Hoàng Việt (giám đốc) và Sơn (kĩ sư): Ý thức mới, tiến bộ, dám nghĩ, dám làm

+ Phòng tổ chức lao động, kế toán (biên chế, tiền lương) quản lý phân xưởng: Bảo thủ, chậm trễ, lối sống cũ kỹ

b. Nhân vật

- Giám đốc Hoàng Việt:

+ Người lãnh đạo có trách nhiệm, năng động, dám đề xuất, dám thực hiện.

+ Trực tiếp, thẳng thắn, trung thực và kiên quyết trong cuộc chiến với niềm tin vào sự thật.

- Kĩ sư Lê Sơn:

+ Có năng lực, chuyên môn cao, đã gắn bó với nhà máy suốt nhiều năm

+ Sẵn lòng hỗ trợ Hoàng Việt trong mọi hoạt động cải tiến của nhà máy

- Phó Giám đốc Chính và giám đốc phân xưởng Trương:

+ Tận dụng các quy tắc cũ để chống lại những thay đổi mới, thích tiếp cận.

c. Ý nghĩa của mâu thuẫn kịch và cách giải quyết tình huống

- Cuộc đấu tranh giữa hai phe: tiến bộ và bảo thủ

→ Phản ánh một cách tất yếu và sâu sắc những mâu thuẫn kịch đang diễn ra, đề cập đến những vấn đề quan trọng của cuộc sống thực tế.

- Bằng cách giải quyết tình huống, khẳng định cuộc chiến giữa cũ và mới, tiến bộ và trì trệ, mặc dù khó khăn nhưng chắc chắn sẽ có sự tiến bộ.

3. Kết bài

- Tóm tắt lại những điểm đặc biệt về nội dung và kỹ thuật của đoạn trích: Bằng cách xây dựng tình huống kịch thú vị, và xác định các nhân vật với tính cách rõ ràng, Lưu Quang Vũ đã thành công trong việc mô tả cuộc đối đầu giữa cũ và mới

- Liên kết với cuộc đấu tranh giữa cũ và mới ngày nay

Bài viết ngắn Mẫu 1

Lưu Quang Vũ (1948 - 1988) là một nhà thơ, nhà văn, nhà viết kịch có tài. Các bài thơ tiếng Việt của ông được nhiều người biết đến và yêu thích. Ông đã để lại khoảng 50 vở kịch, phần lớn đã được biểu diễn, thể hiện một phong cách nghệ thuật sắc sảo, nhạy bén, đề cập đến hàng loạt vấn đề nóng bỏng của thời đại đổi mới những năm 80 của thế kỷ trước tại Việt Nam.

Các vấn đề mới mẻ, xung đột dữ dội, tình huống kịch căng thẳng, lôi cuốn, lời thoại sắc sảo... là những đặc điểm nổi bật về tư duy và nghệ thuật trong kịch của Lưu Quang Vũ. Vở kịch Tôi và chúng ta có chín cảnh, và đoạn trích này là một phần của cảnh ba, phản ánh cuộc đối đầu giữa hai phe mới và cũ, tiến bộ và bảo thủ tại xí nghiệp Thắng Lợi. Hoàng Việt - Giám đốc và Nguyễn Chính - Phó Giám đốc là hai đối thủ trong cuộc xung đột này. Nguyễn Chính cho rằng để sản xuất, phải tuân thủ đúng kế hoạch 'cấp trên', tuyển công nhân phải theo chỉ tiêu biên chế, bà Trưởng phòng Tài vụ cho biết “không có quỹ lương cho thợ hợp đồng”, muốn mua sắm nguyên liệu, vật tư “phải làm đúng những quy định”. Giám đốc Hoàng Việt tuyên bố: chúng ta phải chủ động đặt ra kế hoạch, phải tuyển thêm thợ hợp đồng, mức sản xuất của xí nghiệp sẽ tăng lên năm lần, lương mỗi công nhân sẽ tăng bốn lần. Phải dừng việc xây nhà khách để trả lương công nhân trong hai tháng, sau đó sẽ hoàn lại. Công nhân sẽ không phải lo “bện thừng gia công kiếm thêm nữa”. Muốn tăng sản xuất, cần phải đầu tư, trước tiên là vào con người, để chấm dứt tình trạng không hợp lý, bất công: 'người chăm chỉ và kẻ lười được đối xử như nhau, người tài năng và kẻ dốt nát đều có chung một mức quyền lợi, thậm chí có những kẻ không làm gì cả, chỉ ngồi phán thôi, lại được vị nể hơn những người đã vất vả cống hiến”. Những chức vô tích sự như chức Quản đốc Trương thì sẽ được bố trí làm nhiệm vụ khác, bởi vì: “Không có chức vụ nào quan trọng cả. Chỉ có hiệu quả công việc là quan trọng'. Ai làm được nhiều sản phẩm sẽ được hưởng lương cao, ai làm rồi sẽ bị phạt bằng tiền.

Muốn phát triển sản xuất, cần phải mua thêm máy móc, nhiên liệu, nguyên liệu, phải sửa chữa các máy móc hỏng. Phải dùng séc, tiền mặt để mua sắm. Giám đốc lệnh cho phòng Tài vụ phải cấp tiền cho tổ sửa chữa mua sắm và khẳng định: “Tôi chịu trách nhiệm'. Nhưng bà trưởng phòng tài vụ không chịu chi. Phó giám đốc Nguyễn Chính đã phê phán Giám đốc: “Đồng chí bất chấp các quy định nghiêm ngặt của cả một hệ thống các cơ quan tài chính, ngân hàng, lao động, vật tư…” Phái bảo thủ Nguyễn Chính chống trả rất quyết liệt. Có lúc là bằng nguyên tắc, nghị quyết Đảng ủy, có khi lại lên giọng đạo đức ân tình: “Cái cơ chế mà đồng chí mạt sát ấy tồn tại bền vững mấy chục năm nay. Nhờ nó mà chúng ta hôm nay có chủ nghĩa xã hội như ngày hôm nay, hạt gạo đồng chí ăn, cái áo đồng chí mặc và cả chính con người đồng chí nữa đã được rèn luyện và trưởng thành trong cơ chế ấy. Đừng vội phủ nhận'. Quan điểm của Hoàng Việt rất mới mẻ tiến bộ, rất biện chứng. Anh đã chỉ cho Nguyễn Chính và phe bảo thủ biết: “Sự vật không đứng yên, cuộc sống không đứng yên một chỗ, có cái hôm qua đúng, hôm nay nó là vật cản. Phải tìm cách phá bỏ. ' Qua đó, ta thấy tư tưởng bảo thủ, cơ chế bao cấp quan liêu đã bị tư tưởng đổi mới giáng cho những đòn mạnh mẽ, quyết liệt. Nhưng thế lực bảo thủ đâu đã chịu đầu hàng. Nguyễn Chính, một kẻ vô cùng xảo quyệt “từng đánh đổ bốn đời Giám đốc'. Hắn thuộc loại người nham hiểm, ghê gớm, “loại người nếu bắt tav mình, mình phải xem lại tay kia còn đủ năm ngón không?'. Vả lại sau lưng hắn vẫn còn có bao thế lực, đó là Trần Khắc, đại diện Ban Thanh tra của Bộ!

Thật đáng buồn cho một cơ chế bao cấp bảo thủ “làm giả thì được huân chương, còn làm thật thì lại… no đòn!” Cái tôi  mà Giám đốc Hoàng Việt nêu lên là một thái độ dứt khoát, rõ ràng: tôi làm, tôi chịu trách nhiệm; “chúng ta' là một tư tưởng lớn: chúng ta hăng say lao động, vì sự ấm no hạnh phúc của chúng ta, vì sự giàu đẹp của đất nước. Tôi và chúng ta là đổi mới. Hơn 20 năm sau, trước sự đổi mới tốt đẹp của đất nước, ta càng thấy rõ vở kịch của Lưu Quang Vũ là một vở kịch hay và sâu sắc.

Bài viết ngắn Mẫu 2

Lưu Quang Vũ – một nhà viết kịch thiên tài của Việt Nam. Ông đã để lại nhiều tác phẩm mang ý nghĩa sâu sắc. Bên cạnh vở kịch mang tính triết lý nhân sinh là Hồn Trương Ba da hàng thịt, vở kịch Tôi và chúng ta cũng là một trong những tác phẩm đặc sắc. Đặc biệt, cảnh 3 của vở kịch Tôi và chúng ta là đoạn xung đột nhất, đáng xem nhất của toàn bộ vở kịch này.

Tình huống kịch là cuộc đối đầu giữa giám đốc Hoàng Việt và phó giám đốc Nguyễn Chính, thể hiện sự mâu thuẫn giữa cái mới và cái cũ. Hoàng Việt nhận thấy những khó khăn mà công nhân và xí nghiệp đang phải đối mặt, vì vậy anh đã đưa ra một quyết định táo bạo về sự thay đổi trong cách thức hoạt động sản xuất của xí nghiệp.

Giám đốc Hoàng Việt đại diện cho tư tưởng mới đưa ra ý kiến mở rộng sản xuất, tăng lương cho công nhân, giảm biên chế tăng hợp đồng lao động, thay đổi phương thức sản xuất, chủ động, sáng tạo, dám nghĩ dám làm, thúc đẩy xu thế phát triển của xã hội. Tuy nhiên, phó giám đốc Nguyễn Chính đại diện cho những người vẫn muốn giữ nguyên những cách thức hoạt động cũ, bảo thủ.

Tư tưởng cũ thể hiện ở việc làm theo chỉ tiêu, nguyên tắc tài chính và tổ chức lao động. Phương thức hoạt động sản xuất lỗi thời, kém hiệu quả, thụ động, máy móc và bảo thủ. Điều đó làm hạn chế sự phát triển của xã hội. Có thể nói trong thời kỳ đất nước đang từng bước chuyển mình sang nền kinh tế mới, cuộc chiến giữa cái mới và cái cũ cũng khốc liệt không kém cuộc chiến tranh giải phóng dân tộc. Đó là cuộc chiến một mất một còn.

Về mối quan hệ giữa cái tôi và cái ta chung, cần có một cách nhìn mới. Cái ta không còn đơn thuần nữa mà bao quát cái chung. Trong cái ta chung là những cá nhân cụ thể. Khi quyền lợi và nghĩa vụ của cái tôi được đảm bảo thống nhất với quyền lợi và nghĩa vụ của cái ta chung, nó sẽ tạo ra một sức mạnh tổng hợp. Để cái ta chung phát triển, mỗi cá nhân cái tôi cũng phải được tôn trọng và phát triển.

Đặt vở kịch vào bối cảnh đất nước mới, chúng ta thấy rõ vấn đề cấp bách của dân tộc. Chiến tranh đã qua nhưng những hậu quả mà nó để lại không nhỏ. Dân tộc phải làm việc gấp đôi để xây dựng lại đất nước. Chính vì vậy, trong xã hội mới, chúng ta cần phải cải cách với các chính sách mới để bắt kịp với các nước trên thế giới.

Bài viết ngắn Mẫu 3

Việc thay đổi tư duy trong kinh doanh không phải là điều dễ dàng. Các thói quen cũ, cơ chế cũ, và con người cũ là những rào cản đáng kể trong quá trình phát triển của xã hội và quốc gia, điều này đã ghi sâu trong tâm trí khi chúng ta đọc Cảnh 3 trong vở kịch “Tôi và chúng ta' của Lưu Quang Vũ.

Hoàng Việt - Giám đốc và Nguyễn Chính - Phó giám đốc, là hai đối thủ trong cuộc đấu tranh giữa hai phái mới và cũ này. Nguyễn Chính cho rằng để sản xuất thì phải tuân thủ kế hoạch 'cấp trên', tuyển dụng công nhân phải theo chỉ tiêu biên chế, bà Trưởng phòng tài vụ khẳng định “ không có nguồn lương cho công nhân hợp đồng”, để mua nguyên liệu, vật liệu “phải tuân theo quy định. Giám đốc Hoàng Việt tuyên bố: chúng ta phải tự chủ kế hoạch, tuyển thêm công nhân hợp đồng, sản lượng của xí nghiệp sẽ tăng lên năm lần, lương mỗi công nhân sẽ tăng bốn lần. Phải ngừng việc xây nhà ăn để trả lương cho công nhân trong hai tháng, sau đó sẽ hoàn lại. Công nhân sẽ không cần lo lắng về việc kiếm thêm tiền nữa. Để tăng sản xuất, phải đầu tư, trước hết là vào con người, để kết thúc tình trạng bất công: người chăm chỉ và kẻ lười được đối xử như nhau, người tài năng và kẻ không giỏi đều hưởng chung một phần lợi ích, thậm chí có những kẻ không làm gì cả, chỉ ngồi phê phán, lại được coi trọng hơn những người đã làm việc chăm chỉ.” Những chức vị không có ý nghĩa như chức Quản đốc Trương sẽ được sắp xếp cho nhiệm vụ khác, bởi vì: Không có vị trí công việc nào quan trọng hơn. Chỉ có hiệu suất công việc mới quan trọng.

Nguyễn Chính, một lực lượng bảo thủ, đã phản kháng mạnh mẽ. Có lúc theo nguyên tắc, theo nghị quyết của Đảng uỷ, có khi lại nói về đạo đức và lòng nhân ái: “Cơ chế mà đồng chí đề cập đã tồn tại lâu dài. Nhờ nó mà chúng ta có chủ nghĩa xã hội như ngày hôm nay, có thức ăn, quần áo và cả bản thân con người đã được đào tạo và phát triển trong cơ chế ấy. Đừng vội phủ nhận.”

Quan điểm của Hoàng Việt rất tiến bộ, rất có tính chất biện chứng. Anh đã chỉ rõ cho Nguyễn Chính và phe bảo thủ: Thế giới không ngừng thay đổi, cuộc sống không ngừng biến đổi, điều gì hôm qua đúng, hôm nay có thể trở thành rào cản. Phải tìm cách vượt qua... ” Qua đó, chúng ta thấy tư tưởng bảo thủ, cơ chế bao cấp đã được thay đổi bằng những biện pháp mạnh mẽ, quyết liệt. Nhưng thế lực bảo thủ không chịu đầu hàng. Nguyễn Chính, một kẻ rất tinh ranh, từng đánh bại bốn giám đốc liên tiếp. Hắn là một người thâm hiểm, đáng sợ, người mà nếu bạn bắt tay với hắn, bạn phải kiểm tra xem tay của bạn còn nguyên vẹn không? Bên cạnh đó, hắn vẫn có sự ủng hộ từ Trần Khắc, đại diện của Ban thanh tra của Bộ

Thật đáng tiếc cho một cơ chế bảo thủ: “nếu làm giả, sẽ được thưởng; nhưng nếu làm thật, lại... không hưởng gì cả!”. Cái “tôi' mà Giám đốc Hoàng Việt đề cập là một tư duy quyết đoán, rõ ràng: tôi hành động, tôi chịu trách nhiệm; 'chúng ta' là một tư tưởng lớn lao: chúng ta làm việc chăm chỉ, vì hạnh phúc của chúng ta, vì sự thịnh vượng của đất nước.

Tôi và chúng ta, là sự đổi mới. Hơn 20 năm sau, trước sự thay đổi tốt đẹp của quốc gia, chúng ta càng thấy rõ ràng vở kịch của Lưu Quang Vũ là một tác phẩm kịch hay và sâu sắc.

Bài tham khảo Mẫu 1

Lưu Quang Vũ đã sử dụng bút pháp sắc sảo để phản ánh thực tế xã hội trong vở kịch Tôi và chúng ta, thể hiện sự đấu tranh giữa tư tưởng mới và cũ trong doanh nghiệp nhà nước. Trong bối cảnh quốc gia đang trải qua những biến động, những ý tưởng đột phá thường gặp sự phản đối từ những người kỳ cựu, những kẻ bảo thủ, đặc biệt là những người có quyền lực và ảnh hưởng.

Đoạn trích này từ cảnh thứ ba của vở kịch Tôi và chúng ta, đưa ra cuộc đối đầu giữa hai phái: một bên là những người theo đuổi tư tưởng cũ, tuân thủ quy định từ cấp trên mà không suy nghĩ sáng tạo, và một bên là những người mong muốn đổi mới, phát triển doanh nghiệp bằng cách phá vỡ những giới hạn cũ, nhận thức được những hạn chế đang ngăn cản sự tiến bộ. Trong cuộc họp, giám đốc Hoàng Việt mạnh mẽ thể hiện quan điểm của mình và khẳng định quyền lợi của việc đặt ra kế hoạch tự chủ từ cơ sở.

Lê Sơn, một kỹ sư nhút nhát nhưng có tư duy sáng tạo, đã đề xuất kế hoạch cải tổ mạnh mẽ, đem lại sự chú ý của mọi người trong buổi họp. Tuy nhiên, những khó khăn và phản đối cũng nảy sinh ngay từ những người ủng hộ tư tưởng cũ, như Nguyễn Chính, đại diện cho sự bảo thủ và sợ thay đổi. Cuối cùng, Hoàng Việt đã quyết định tiến hành thay đổi mặc dù phải đối mặt với nhiều khó khăn và trở ngại.

Bằng sự can đảm và quyết đoán, Hoàng Việt đã chiến thắng sự kháng cự từ phía bảo thủ, chứng minh rằng sự đổi mới và sáng tạo là chìa khóa để phát triển doanh nghiệp và xã hội. Đoạn trích này mở ra một tương lai đầy hứa hẹn cho cuộc đấu tranh trong doanh nghiệp nhà nước Thắng Lợi, nơi tư duy tiến bộ sẽ chiến thắng tư tưởng cũ kỹ và đem lại sự tiến bộ bền vững.

Mẫu 2: Sự Đấu Tranh Của Tôi Và Chúng Ta

Vào những năm cuối của thập kỷ 1980, công chúng yêu kịch đã được chứng kiến những tác phẩm sân khấu đầy tính thời sự của nhà văn, nhà soạn kịch tài năng Lưu Quang Vũ. Trên sân khấu, những vấn đề quan trọng của đất nước trong quá trình đổi mới, mục tiêu xây dựng đất nước mới đã được thảo luận một cách sâu sắc trong vở kịch 'Tôi và chúng ta'. Vở kịch này đã thu hút sự chú ý của đông đảo khán giả và gợi lên nhiều suy tư về mối quan hệ giữa cá nhân và tập thể, giữa sự bảo thủ và ý chí đổi mới. Với sự quyết tâm của những người muốn thay đổi, tác giả đã khích lệ người xem cùng nhau hướng tới mục tiêu chung.

Xoay quanh cuộc xung đột trong một doanh nghiệp nhà nước, với hai nhân vật chính là giám đốc Hoàng Việt và phó giám đốc Nguyễn Chính, vở kịch tạo ra một bức tranh rõ nét về sự đối đầu giữa tư duy tiến bộ và tư duy cũ kỹ. Cuộc đấu tranh bắt đầu khi Hoàng Việt quyết định đổi mới phương thức sản xuất theo đề xuất của kĩ sư Lê Sơn, đối diện với sự phản đối quyết liệt từ phía Nguyễn Chính và bà Trưởng phòng Tài vụ. Bằng những cuộc trao đổi sắc bén, vở kịch đã làm nổi bật sự đối lập giữa hai quan điểm, từ đó khuyến khích người xem suy ngẫm về mối quan hệ giữa cá nhân và tập thể, giữa quyền lợi cá nhân và trách nhiệm cộng đồng.

Đối thoại trong vở kịch tập trung vào những vấn đề thực tiễn của doanh nghiệp như kế hoạch sản xuất, nhân sự, tiền lương kết hợp với quy mô sản xuất. Sự đối đầu giữa Hoàng Việt và Nguyễn Chính thể hiện sự đấu tranh giữa tư duy đổi mới và tư duy bảo thủ. Hoàng Việt, với quyết tâm thực hiện mục tiêu tăng cường sản xuất, đã đặt ra những câu hỏi sâu sắc về cách thức quản lí cũ, đồng thời lên án sự bảo thủ của Nguyễn Chính. Cuộc đối đầu này không chỉ là cuộc đấu tranh giữa hai cá nhân mà còn là cuộc đối đầu giữa hai quan điểm, giữa quyền lợi cá nhân và trách nhiệm cộng đồng.

Bằng cách miêu tả các tình huống và đối thoại giữa các nhân vật, vở kịch đã phác họa một bức tranh chân thực về cuộc sống trong doanh nghiệp nhà nước thời kỳ đổi mới. Sự đấu tranh của Hoàng Việt không chỉ là sự đấu tranh cho quyền lợi của bản thân mà còn là sự đấu tranh cho lợi ích chung của tập thể. Ông đã thể hiện tầm nhìn và quyết tâm của một người lãnh đạo đích thực, luôn hướng tới mục tiêu lớn hơn là lợi ích cá nhân.

Với những ý tưởng sâu sắc và ý chí kiên định, vở kịch 'Tôi và chúng ta' của Lưu Quang Vũ không chỉ là một tác phẩm nghệ thuật mà còn là một thông điệp ý nghĩa về sự quyết tâm và lòng dũng cảm trong cuộc sống. Qua câu chuyện của Hoàng Việt, người xem được khích lệ và động viên hướng tới mục tiêu cao cả của xã hội, mục tiêu xây dựng một cộng đồng công bằng và phồn thịnh.

Tác phẩm tham khảo: Mẫu 3

Bằng tâm trí nhạy bén, sắc sảo và tư duy sáng tạo, Lưu Quang Vũ đã sáng tạo ra vở kịch Tôi và chúng ta, một tác phẩm phản ánh thực tế xã hội, tạo cảm giác sâu sắc về quá trình sản xuất trong xã hội hiện đại. Trong bối cảnh xã hội đang chia rẽ giữa ánh sáng và bóng tối, mọi cố gắng đổi mới đều đối mặt với sự phản đối của những người kẹt cằn trong tư duy cũ, chống lại những ý tưởng táo bạo, tiến bộ, đặc biệt là những người được ủng hộ bởi những quyền lợi cá nhân.

Đoạn trích từ Tôi và chúng ta là cảnh thứ ba trong vở kịch, đánh dấu sự xung đột giữa hai tư tưởng trong một doanh nghiệp nhà nước tên Thắng Lợi. Một bên là tư tưởng bảo thủ, tuân thủ quy định từ cấp trên mà không đặt câu hỏi, đó là Nguyễn Chính (Phó giám đốc) và Trương (Quản đốc phân xưởng). Hai người này ỷ lại vào sự ủng hộ từ Trần Khắc (đại diện Thanh tra Bộ), thường chống đối mệnh lệnh của cấp trên, thậm chí coi những lời của giám đốc Hoàng Việt là điên rồ. Phía bên kia là những người đại diện cho tư tưởng cải tổ và đổi mới toàn diện, phát hiện ra những hạn chế, quy định cứng nhắc đang làm hạn chế sự phát triển của doanh nghiệp, gây áp lực cho cuộc sống của công nhân, trong đó có Hoàng Việt (giám đốc), Lê Sơn (Kỹ sư), Thanh (kíp trưởng phân xưởng 1) và nhiều công nhân khác.

Cảnh mở đầu của đoạn trích là cuộc họp của toàn bộ nhân viên trong doanh nghiệp, giám đốc Hoàng Việt giới thiệu lý do cuộc họp và mở cửa cho Lê Sơn, người đã đề xuất kế hoạch cải tổ, phát biểu ý kiến của mình. Lê Sơn, người thường rụt rè, có lẽ nhờ sự dẫn dắt của Hoàng Việt bằng những câu hỏi, cuối cùng cũng đề xuất ý tưởng mới của mình, một ý tưởng mà có lẽ đầy mới mẻ với mọi người. Theo Lê Sơn, 'mức sản xuất của chúng ta có thể tăng... gấp 5 lần', và nếu mở rộng sản xuất, cần thêm rất nhiều công nhân 'khoảng từ ba trăm đến năm trăm công nhân nữa', vượt xa con số hiện tại dưới 200 công nhân. Đây là những con số mà trước đó mọi người chưa từng nghĩ đến, và theo Trưởng phòng tổ chức lao động, 'chỉ tiêu biên chế' được cấp trên cho phép, và hiện chỉ còn 15 chỉ tiêu như vậy, không thể thay đổi theo lời của Lê Sơn. Hoàng Việt hỏi nguồn gốc của 'kế hoạch sản xuất' mà Trưởng phòng tổ chức lao động nhắc đến, nhận được câu trả lời là 'cấp trên', mà thực ra mọi người cũng không biết cấp trên đó như thế nào ngoài một tờ giấy chỉ đạo.

Hoàng Việt nhanh chóng nhận ra sự phi logic trong vấn đề, mà theo anh là 'các kế hoạch được đưa ra một cách ngược đời', cấp trên không biết gì về tổ chức cơ sở mà lại đề xuất kế hoạch, việc lập kế hoạch cần được do cơ sở đưa ra rồi cấp trên xem xét và duyệt, mới hợp lý. Và Hoàng Việt quyết định 'Từ nay chúng ta sẽ tự chủ động đề xuất kế hoạch của chúng ta'. Điều này gây sốc trong mọi người, và sau đó một loạt khó khăn bắt đầu xuất hiện, đầu tiên là vấn đề 'chỉ tiêu biên chế', Hoàng Việt lập tức giải quyết bằng cách tuyển thợ hợp đồng, nhưng tiếp theo là vấn đề tiền lương cho công nhân, anh cũng nhanh chóng giải quyết bằng cách tạm dừng việc xây dựng nhà khách, ứng tiền trả lương trước. Và vấn đề lớn nhất là tài vụ không chịu chi tiền dù đã có chữ ký của giám đốc, quả thực rất nan giải, Hoàng Việt đứng ra chịu trách nhiệm nhưng Trưởng phòng tài vụ vẫn không chịu bởi một thứ có tên là 'quy định' cứng nhắc, sáo rỗng. Cuối cùng Hoàng Việt đành cách chức người phụ nữ này và thay vào một người mới, đó là cô Loan kế toán, để thực hiện quyết định của mình, một cách quyết đoán nhưng cần thiết, bởi ta không thể làm một việc gì nếu có kẻ cứng đầu ngăn chân bằng những quy định và nguyên tắc 'trời ơi'.

Nguyễn Chính, lãnh đạo của phe bảo thủ, lạc hậu, bắt đầu nói lên ý kiến ​​của mình, thường dùng lý lẽ như nguyên tắc, rồi quy định, thậm chí khẳng định 'Cái quy chế mà đồng chí mạt sát ấy tồn tại bền vững mấy chục năm nay', cực kỳ bảo thủ và lạc hậu, có lẽ Nguyễn Chính đã quen với việc chỉ làm công việc mình được giao, và không muốn thay đổi vì sợ mất chức vụ của mình. Cuối cùng, với sự phản đối không thành công, Nguyễn Chính rời đi, để lại một lời thách thức: 'Được rồi... đồng chí quá tự tin đấy! Được để rồi xem!', có lẽ anh ta đang mong chờ một ngày Hoàng Việt thất bại để hạnh phúc. Phòng chỉ còn Lê Sơn và Hoàng Việt, hai người tâm sự với nhau, Lê Sơn nhắc nhở Hoàng Việt về Nguyễn Chính, nhưng Hoàng Việt không nản chí, bởi anh ta vững vàng, tự tin vào kế hoạch của mình và tin tưởng Lê Sơn, kỹ sư nhút nhát nhưng cực kỳ nhanh nhạy.

Đoạn trích này là bước đầu của cuộc xung đột trong doanh nghiệp nhà nước Thắng Lợi, một cuộc chiến giữa hai phe tư tưởng đối lập, một bên là phe bảo thủ, tuân thủ quy định, và một bên là phe đổi mới, cải tổ để tạo ra một môi trường làm việc hiệu quả hơn, đảm bảo cuộc sống cho công nhân. Bước đầu này đã chứng minh sự kiên nhẫn và sự thông minh của giám đốc Hoàng Việt, mở ra cơ hội cho những cuộc đấu tranh, xung đột gay gắt hơn trong tương lai của vở kịch.