Buzz
Dàn ý chi tiết
1. Mở đầu
- Giới thiệu về tác phẩm Truyền kỳ mạn lục và Chuyện chức phán sự đền Tản Viên
- Nguyễn Dữ là nhà văn nổi tiếng thế kỷ 15, chuyên viết về thể loại truyện truyền kỳ.
Truyền kỳ mạn lục là tác phẩm nổi bật ghi lại những câu chuyện kỳ lạ trong nhân gian.
- Giới thiệu về đoạn trích Chuyện chức phán sự đền Tản Viên: Tác phẩm này nằm trong số 20 truyện thuộc tập Truyền kỳ mạn lục, kể về một chức quan coi việc xét xử ở đền Tản Viên.
2. Thân bài
a. Giới thiệu về thể loại truyền kỳ và nội dung của tác phẩm
- Truyền kỳ: Một thể loại văn xuôi tự sự, phản ánh hiện thực thông qua các yếu tố kỳ ảo, thể hiện quan niệm của tác giả.
- Tóm tắt cốt truyện: Ngô Tử Văn đốt ngôi đền của hồn ma tướng giặc họ Thôi vì hắn luôn quấy nhiễu và gây tai họa cho dân chúng. Hồn ma kiện đến Diêm Vương. Thổ Công hiện ra trong giấc mơ của Tử Văn để tiết lộ sự thật về tên tướng và những tội ác hắn đã gây ra. Trước mặt Diêm Vương, Tử Văn dũng cảm tố cáo tên tướng với đủ chứng cứ. Cuối cùng, công lý được thực hiện, tên tướng bị trừng phạt, và Tử Văn được đề cử vào chức phán sự đền Tản Viên.
→Khẳng định niềm tin về công lý và sự chính trực của con người sẽ được đền đáp.
b. Giới thiệu về nhân vật Ngô Tử Văn
- Họ tên: Ngô Tử Văn
- Quê quán: Huyện Yên Dũng, vùng Lang Giang.
- Tính cách: Khẳng khái, nóng tính, là người cương trực, không chịu nổi điều gian tà.
→ Nhân vật được giới thiệu trực tiếp, ngắn gọn và gây ấn tượng với người đọc.
→ Giọng văn có phần ngợi ca, hướng người đọc nhìn nhận nhân vật với hành động sau này.
c. Cuộc đấu tranh của Ngô Tử Văn
- Hành động châm lửa đốt đền:
- Nguyên nhân: Do tức giận vì tên tướng giặc bại trận họ Thôi hoành hành, hống hách, gây hại cho dân chúng.
- Diễn biến:
+ Tử Văn tắm gội sạch sẽ, cầu nguyện trước khi châm lửa đốt đền.
+ Hành động quyết liệt, công khai và đầy dũng cảm.
→ Hành động đốt đền thể hiện sự khẳng khái, cương trực của Tử Văn, bộc lộ ý chí dân tộc mạnh mẽ khi diệt trừ tên tướng giặc bại trận.
- Cuộc gặp với tên tướng Bách hộ họ Thôi:
+ Sau khi đốt đền, Tử Văn cảm thấy khó chịu và bị sốt.
+ Trong lúc mê man, Tử Văn thấy một người khôi ngô dõng dạc, nói năng đe dọa, bắt Tử Văn sửa lại đền như cũ. Đây là một kẻ xảo trá, tham lam, độc ác.
+ Ngược lại, Tử Văn giữ thái độ ung dung, ngạo nghễ, tự tin vào hành động của mình.
- Cuộc gặp với Thổ thần:
+ Thổ thần xuất hiện sau khi tên tướng bỏ đi. Ông già giản dị, thái độ khiêm nhường, bày tỏ lòng cảm ơn với Tử Văn.
+ Thổ thần kể lại mọi việc cho Tử Văn nghe, cho thấy sự xảo trá và tác quái của tên tướng giặc.
→Nguyễn Dữ phê phán tầng lớp quan lại yếu đuối, nhu nhược không dám đấu tranh cho lẽ phải và lớp quan lại tham lam.
+ Sau đó, Thổ thần bày cách cho Tử Văn kiện lên Diêm vương và cách đối phó với tên tướng giặc.
→ Câu chuyện phát triển hết sức logic, cho thấy những người làm việc chính nghĩa luôn được thần linh giúp sức.
d. Cuộc đấu tranh giành công lý ở Minh ty
- Ngô Tử Văn đối diện với thử thách:
+ Bị quỷ sứ bắt đi trong đêm, qua con sông lạnh lẽo, hai bên là gai nhọn. Tử Văn đối mặt với những sự việc kinh hãi, đòi hỏi lòng can đảm.
+ Tử Văn không nao núng, kêu lên rằng mình oan uổng và được mời vào điện đối chất.
+ Tại điện, tên tướng giặc tỏ vẻ đáng thương và kêu oan. Tử Văn bị Diêm vương mắng nhiếc và luận tội.
+ Tử Văn vẫn điềm nhiên, không hề kinh hãi, kiên cường kêu oan, tự tin đối chất với Diêm vương và tên tướng giặc.
- Tử Văn vạch trần tội ác của tên tướng:
+ Tử Văn làm theo lời Thổ thần, khẳng định sự thật với Diêm vương và đòi hỏi hắn kiểm tra lại sự việc.
+ Cuối cùng, sự thật được xác nhận, Tử Văn thắng kiện, tên tướng bị trừng trị, Diêm vương trách cứ những người làm việc không chí công vô tư.
→Cuộc đấu tranh ở Minh ty cho thấy khí phách, dũng cảm của Tử Văn khi đối đầu với tên tướng xảo trá.
→Thể hiện ước mơ về công lý và sự công bằng của người dân trong xã hội xưa.
e. Ngô Tử Văn nhận chức phán sự đền Tản Viên
- Thổ thần cảm tạ Ngô Tử Văn đã giúp đỡ, đồng thời xin Đức Thánh Tản cho Tử Văn giữ chức phán sự ở đền Tản Viên.
- Đây là phần thưởng to lớn cho hành động trượng nghĩa và dũng cảm của Tử Văn.
- Hành động tiêu diệt tên tướng giặc còn là việc diệt trừ tận gốc cái ác, lấy lại danh dự cho Thổ thần.
→ Đây là niềm ước vọng về một vị quan thanh liêm, chính trực, và sự công bằng trong xã hội.
→ Sự gặp gỡ với người cũ và lời truyền 'nhà quan Phán sự' khẳng định một vị quan tốt sẽ được muôn dân yêu kính.
f. Ý nghĩa và bài học:
- Ý nghĩa:
+ Thể hiện niềm tin của nhân dân vào công lý và lẽ phải.
+ Phản ánh sự giả tạo và xảo trá trong xã hội cùng những bất công và oan trái.
+ Phê phán sự tham lam và lộng quyền của quan lại.
+ Tố cáo sự hèn nhát và nhu nhược, không dám đấu tranh bảo vệ lẽ phải của một bộ phận quan lại và đa số người dân.
+ Ca ngợi sự dũng cảm, chính trực của người dân bình thường trong xã hội phong kiến.
- Bài học:
+ Cần dũng cảm, kiên cường đứng lên đấu tranh cho lẽ phải.
+ Niềm tin vào cuộc sống ở hiền sẽ gặp lành và công lý.
g. Đặc sắc nghệ thuật:
- Kết hợp yếu tố kỳ ảo với tự sự, phản ánh hiện thực và ước vọng của con người mang tính thời đại.
- Cốt truyện ly kỳ, logic và cuốn hút người đọc.
- Tình tiết lôi cuốn, giọng văn tự nhiên, chân thành và giản dị.
- Tuyến nhân vật thiện - ác đối lập rõ ràng.
3. Kết bài
- Khẳng định giá trị và ý nghĩa của tác phẩm:
+ Thể hiện ước mơ và niềm tin chính nghĩa sẽ thắng gian tà của nhân dân.
+ Ca ngợi nhân vật Ngô Tử Văn, người trí thức dũng cảm, chính trực, luôn sẵn sàng đứng lên chống lại cái ác.
+ Phê phán và tố cáo những thế lực xấu xa trong xã hội.
Bài ngắn mẫu 1
Nguyễn Dữ là một nhà Nho sống vào nửa đầu thế kỷ XVI, xuất thân từ một gia đình có truyền thống học hành. Ông là tác giả của Truyền kỳ mạn lục, với tác phẩm nổi bật nhất là Chuyện chức phán sự đền Tản Viên.
Ngô Tử Văn là nhân vật chính, dẫn dắt vào câu chuyện. Chứng kiến nhiều lần sự quấy nhiễu của hồn ma tên tướng giặc, anh quyết định đốt đền để diệt trừ cái ác. Khi mọi người đều sợ hãi, Tử Văn dũng cảm, thẳng thắn thực hiện hành động mạnh mẽ này, châm ngòi cho cuộc đối đầu giữa anh và hồn ma tướng giặc. Tên tướng giận dữ đe dọa sẽ kiện Tử Văn dưới âm phủ. Ở phiên tòa âm phủ, Tử Văn kiên quyết luận tội, vạch trần tội lỗi của kẻ ác mà không sợ hãi. Cuối cùng, nhờ tinh thần đấu tranh quyết liệt, Tử Văn chiến thắng, cái thiện thắng cái ác. Tử Văn được giao nhiệm vụ giữ chức phán sự đền Tản Viên, chịu trách nhiệm bảo vệ công lý.
Nguyễn Dữ qua việc sử dụng yếu tố kỳ ảo, thể hiện quan điểm về sự hòa hợp giữa trần gian và âm phủ. Tác phẩm vẽ lên bức tranh hiện thực xã hội nơi cái xấu và cái ác lẫn lộn. Kết thúc tác phẩm là chiến thắng của Ngô Tử Văn, cho thấy cái thiện chiến thắng cái ác. Điều này chứng tỏ Nguyễn Dữ tìm về nguồn cội truyền thống nhân đạo và yêu nước của dân tộc để khẳng định chính nghĩa thắng gian tà, tinh thần dân tộc thắng ngoại xâm.
Bài ngắn mẫu 2
Ngô Tử Văn nổi tiếng ở Lạng Giang là người chính trực và cương trực. Ngôi làng chàng ở có một ngôi đền thiêng, nhưng gần đó có một tên hung thần hay tác oai tác quái, đòi hỏi vô lý với dân làng. Tử Văn tức giận, châm lửa đốt đền để trừ hại cho dân lành.
Sau khi đốt đền, tên hung thần dọa sẽ kiện Tử Văn ở âm phủ. Tử Văn bị sốt và nằm mê man, trong giấc mơ chàng bị bắt xuống âm phủ. Đến tối, một ông già tự xưng là Thổ Thần đến gặp Tử Văn, cảm kích tinh thần dũng cảm của chàng và mách cho chàng cách đối phó với tên hung thần.
Đêm đến, bệnh Tử Văn nặng hơn, và chàng thấy hai tên quỷ sứ đến bắt xuống âm phủ. Tại đây, Tử Văn tố cáo tội ác của tên hung thần với đầy đủ chứng cứ. Sau khi xác minh, lời Tử Văn được công nhận, Diêm Vương trừng phạt tên tướng giặc, còn phán quan và thổ thần được phục chức, Tử Văn được sống lại. Khi trở về từ âm phủ, Thổ Thần giao cho Tử Văn chức phán sự đền Tản Viên.
Nguyễn Dữ sử dụng yếu tố kỳ ảo để phản ánh thực trạng xã hội với sự lẫn lộn giữa đúng sai, thiện ác. Kết thúc tác phẩm, cái thiện chiến thắng cho thấy niềm tin của tác giả về truyền thống tốt đẹp của dân tộc: 'Ở hiền gặp lành', 'ác giả ác báo'.
Bài ngắn mẫu 3
“Chuyện chức phán sự đền Tản Viên” là một tác phẩm xuất sắc trong việc xây dựng hình tượng trí thức Việt Nam dũng cảm, chính trực đấu tranh chống lại cái ác và gian tà. Cùng với những tác phẩm khác, truyện góp phần tạo nên sức sống của Truyền kỳ mạn lục - một áng văn chương bất hủ.
Câu chuyện kể về nhân vật Ngô Tử Văn, người cương trực, khẳng khái. Thấy sự lộng hành của yêu ma ở đền làng, Tử Văn đốt đền để trừ hại. Sau đó, Tử Văn trở về nhà, cảm thấy khó chịu rồi lên cơn sốt. Trong lúc mê man, Tử Văn gặp một người tự xưng là cư sĩ đòi trả lại ngôi đền. Tử Văn vẫn thản nhiên. Người kia tức giận và dọa kiện Tử Văn ở cõi âm. Chiều tối, một ông già xuất hiện, tỏ lời mừng và cho biết đó là Thổ Công, bị tướng giặc chiếm mất đền. Ông dặn Tử Văn nếu bị tra hỏi ở âm phủ thì khai ra lời ông nói.
Đêm đến, Tử Văn bị quỷ sứ bắt đi. Tử Văn được dẫn vào gặp Diêm Vương, tố cáo hành vi của tên giặc và tranh cãi. Diêm Vương nghi ngờ và sai người đến đền để xác minh. Khi sự thật được làm rõ, tên giặc bị đưa vào địa ngục. Tử Văn trở về nhà và biết mình đã chết hai ngày. Sau một tháng, Thổ Công tiến cử Tử Văn làm phán sự ở đền Tản Viên. Tử Văn nhận lời và sau đó qua đời. Người ta truyền rằng ông là 'nhà quan phán sự!'
“Chuyện chức phán sự đền Tản Viên” là bài ca về sự đấu tranh và chiến thắng của người sĩ chính trực. Truyện còn dạy bài học nhân sinh: Dũng cảm đấu tranh với cái ác, cái xấu để cuộc sống ngày một tốt đẹp hơn.
Bài tham khảo mẫu 1
Người xưa từng dạy 'cây ngay không sợ chết đứng' và 'ở hiền gặp lành'. Những người chính trực sẽ nhận được phúc báo. Dựa trên tinh thần đó, Nguyễn Dữ đã sáng tác Chuyện chức phán sự đền Tản Viên với nghệ thuật kể chuyện lôi cuốn và trí tưởng tượng phong phú. Tác phẩm thuộc tập Truyền kỳ mạn lục đã đem đến cho văn xuôi tự sự trung đại Việt Nam sự phát triển mới đáng tự hào.
Chuyện chức phán sự đền Tản Viên kể về nhân vật Ngô Tử Văn, người đốt đền để diệt trừ cái ác, thể hiện tinh thần đấu tranh mạnh mẽ. Bối cảnh truyện là thời kỳ giặc Minh sang chiếm đóng nước ta, nhưng tác giả viết truyện này vào nửa đầu thế kỷ XVI, khi chế độ phong kiến đang suy thoái và đầy mâu thuẫn.
Truyện đề cao tinh thần cương trực, dám chống lại cái ác của trí thức Việt Nam tên là Ngô Tử Văn, qua đó thể hiện niềm tin công lý sẽ thắng gian tà, đồng thời lên án giặc xâm lược đã chết nhưng vẫn gây tội ác trên đất nước ta.
Ngô Tử Văn đã đốt đền của tên hung thần để trừ hại cho dân làng. Hồn ma tên tướng giặc họ Thôi đòi lại ngôi đền và dọa kiện Tử Văn đến Diêm Vương. Thổ Công báo mộng cho Tử Văn biết sự thật về tên giặc và chỉ dẫn cách đối phó. Tử Văn bị bắt xuống âm phủ, tố cáo tội ác của tên giặc với Diêm Vương. Công lý được thực hiện, kẻ ác bị trừng phạt. Tử Văn được Thổ Công tiến cử làm phán sự đền Tản Viên.
Ngô Tử Văn là trí thức thấm nhuần đạo lý thánh hiền, không thể làm ngơ trước sự ngang trái. Anh đốt đền để trừ hại cho dân chúng. Hành động mạnh mẽ của Tử Văn thể hiện tinh thần chính trực, hợp đạo trời và lòng người.
Tuy nhiên, hồn ma tên tướng giặc là kẻ ác không phải người bằng xương bằng thịt mà là hồn ma vô ảnh vô hình, nguy hiểm vì thuộc thế giới thần linh. Nhưng cuối cùng Tử Văn đã chiến thắng trong cuộc đối đầu ở âm phủ, chứng minh công lý sẽ thắng cái ác.
Nguyễn Dữ mượn câu chuyện hoang đường của thế giới ma quỷ để phơi bày thực trạng xã hội phong kiến đương thời thối nát. Kết cục tác phẩm rất có hậu: Tử Văn sống lại, Thổ Công được dân làng xây đền mới, tên giặc bị trừng phạt. Điều này cho thấy cái thiện luôn chiến thắng cái ác.
Lời bình cuối truyện thể hiện khí tiết của kẻ sĩ chân chính: 'Người sĩ cần cứng cỏi, không sợ gãy. Sao lại đoán trước sẽ gãy mà đổi cứng ra mềm?'
Bài tham khảo mẫu 2
'Truyền kỳ mạn lục' là tác phẩm nổi bật của Nguyễn Dữ trong nền văn học Việt Nam thời kỳ trung đại. Tác phẩm này được sáng tác vào nửa đầu thế kỷ XVI, bao gồm 20 câu chuyện được viết bằng chữ Hán. Trong đó, 'Chuyện chức phán sự đền Tản Viên' là một truyện tiêu biểu.
Truyền kỳ là một thể loại văn xuôi tự sự thời trung đại phản ánh hiện thực thông qua các yếu tố kỳ lạ và hoang đường. Trong truyện truyền kỳ, thế giới con người và thế giới âm phủ với những thánh thần, ma quỷ giao thoa với nhau, tạo nên sự hấp dẫn cho người đọc qua nhiều thế hệ. Bên trong các chi tiết hoang đường là những vấn đề cốt lõi của hiện thực, các quan niệm, tư tưởng và thái độ của tác giả.
'Chuyện chức phán sự đền Tản Viên' kể về Ngô Tử Văn, kẻ sĩ đã đốt đền của viên Bách hộ họ Thôi đã tử trận để trừ hại cho dân làng. Hắn kiện Tử Văn ở Minh ty, nhưng nhờ Thổ công chỉ dẫn cách đối phó, Tử Văn đã vạch trần tội ác của viên Bách hộ và hồn ma. Kết quả, kẻ ác bị trừng phạt và Tử Văn được sống lại, sau đó nhờ Thổ công tiến cử mà chàng được giữ chức phán sự ở đền Tản Viên và qua đời trong an bình.
Ngô Tử Văn được giới thiệu như một người cương trực, khảng khái và không chịu nổi cái ác. Chàng đốt đền của Bách hộ họ Thôi vì không thể chấp nhận sự hoành hành của hắn. Trước khi đốt đền, Tử Văn đã tắm gội sạch sẽ, khấn trời, rồi châm lửa. Mặc dù mọi người lo sợ cho chàng, nhưng Tử Văn vẫn kiên quyết, thẳng thắn hành động vì lẽ phải.
Hành động của Tử Văn không dừng lại ở việc đốt đền, mà chàng còn bị sốt và gặp hồn ma tướng giặc đến đòi lại đền, đe dọa chàng. Nhưng Tử Văn không hề nao núng, đối mặt với những lời đe dọa của hắn. Chàng tự tin vào hành động chính nghĩa của mình.
Cuộc gặp gỡ với Thổ công giúp Tử Văn hiểu rõ hành động 'tác oai tác quái' của hồn ma. Thổ công chỉ cho chàng cách đối phó với vụ kiện ở Minh ti. Tử Văn bị bắt xuống âm phủ, nơi đáng sợ với cảnh tượng 'gió tanh sông xám, hơi lạnh thấu xương', nhưng chàng vẫn cứng cỏi, không sợ hãi.
Cuộc cãi vã giữa Tử Văn và hồn ma tướng giặc kéo dài, nhưng Tử Văn giữ vững lập trường, đấu tranh cho lẽ phải. Kết quả, Diêm Vương sai người xác minh sự thật và kết luận đúng như lời Tử Văn nói. Kẻ ác bị trừng phạt, Tử Văn được sống lại và nhận chức phán sự ở đền Tản Viên.
'Chuyện chức phán sự đền Tản Viên' là một tác phẩm lôi cuốn nhờ các yếu tố kỳ ảo, đan xen giữa các câu chuyện về con người, ma quỷ, âm phủ và cuộc sống trần gian. Diêm Vương xử kiện ở âm phủ thể hiện niềm tin của con người vào công lý. Dù trên trần gian cái ác có thể hoành hành, ở âm phủ mọi tội ác đều bị trừng phạt.
Tác phẩm ca ngợi sự dũng cảm và chính trực của Ngô Tử Văn, đại diện cho tầng lớp trí thức của nước ta dám đấu tranh với cái ác. Đồng thời, nó thể hiện niềm tin của tác giả vào công lý và chính nghĩa, lý do khiến truyện vẫn còn giá trị đến hôm nay.
Bài tham khảo mẫu 3
Nguyễn Dữ là một nho sĩ thời Lê Sơ, nổi tiếng với tác phẩm “Truyền kỳ mạn lục” và nhiều tác phẩm tiêu biểu khác, đóng góp quan trọng cho nền văn học nước nhà.
“Chuyện chức phán sự đền Tản Viên” là một truyện ngắn trong “Truyền kỳ mạn lục” mang yếu tố huyền bí, hư ảo, tạo nên sức hấp dẫn và tính logic của tác phẩm.
Khi phân tích tác phẩm, người đọc thường quan tâm đến các yếu tố kỳ ảo, huyền bí, do tác phẩm chứa nhiều yếu tố được tạo ra bởi trí tưởng tượng của con người.
Câu chuyện xoay quanh hồn ma tên tướng giặc chết đi, rồi quấy nhiễu nhân gian. Tử Văn đốt đền, khiến hồn ma nổi lên dọa dẫm. Sau đó, Thổ Công đến gặp và Tử Văn ngã bệnh, cuối cùng qua đời. Hồn của Tử Văn bị đưa đến âm phủ, gặp Diêm Vương và được xử lý. Tử Văn sau hai ngày chết đi, phần xác sống lại, nhưng hồn đã xuống âm phủ. Nhờ Diêm Vương phán xử, hồn Tử Văn được nhận chức “Phán sự đền Tản Viên”.
Yếu tố hoang đường, thần bí đan xen với hiện thực tạo nên sự hấp dẫn của tác phẩm. Nhờ yếu tố hư cấu, nhà văn phát huy trí tưởng tượng và đòi hỏi sự công bằng mà trong thực tế khó thực hiện. Thông qua câu chuyện, ta thấy được quan điểm sống của Nguyễn Dữ.
“Chuyện chức phán sự đền Tản Viên” tập trung vào cuộc đối đầu giữa Ngô Tử Văn, một người thẳng thắn, khẳng khái, với hồn ma tên tướng giặc, đại diện cho cái ác và tà ác. Câu chuyện là cuộc đấu tranh giữa thiện và ác, chính nghĩa và tà ác.
Tác phẩm thể hiện quan niệm sống, tư tưởng nhân văn của Nguyễn Dữ, hướng về điều thiện và mong muốn cái thiện chiến thắng cái ác trong xã hội.
Ngô Tử Văn đại diện cho những người trí thức, trung thực và dũng cảm trong cuộc chiến chống lại cái ác. Anh thể hiện niềm tin và khẳng khái trong mọi hoàn cảnh.
Nguyễn Dữ ưu ái nhân vật Ngô Tử Văn, thể hiện quan niệm sống và sự đồng tình với cuộc chiến chống lại cái ác. Ông tin rằng cái thiện luôn chiến thắng cái ác, và chiến thắng của Ngô Tử Văn là biểu hiện niềm tin của ông.
Tác phẩm thể hiện khát vọng giành công lý và công bằng cho nhân dân, tố cáo cái ác và kêu gọi con người đoàn kết chống lại cái xấu, tạo ra xã hội công bằng và chính nghĩa.
