Viết bài thuyết minh về một tác phẩm văn học: Khám phá tác phẩm văn học

Viết bài thuyết minh về một tác phẩm văn học bao gồm 3 mẫu rất xuất sắc kèm theo hướng dẫn cách viết chi tiết. Với 3 bài thuyết minh về một tác phẩm văn học lớp 11 được soạn thảo cẩn thận, sẽ giúp các bạn nắm bắt kiến thức một cách nhanh chóng hơn và tiết kiệm thời gian cho việc tìm kiếm.

Thuyết minh về một tác phẩm văn học lớp 11 được biên soạn rất tỉ mỉ, chất lượng. Điều này giúp các bạn lớp 11 có nhiều tài liệu học tập để dễ dàng giới thiệu về một tác phẩm văn học hay. Ngoài ra, bạn cũng có thể xem thêm nhiều tài liệu khác tại chuyên mục Văn 11 - Kết nối tri thức.

Cấu trúc thuyết minh về tác phẩm văn học

1. Phần giới thiệu: Tổng quan về nội dung của tác phẩm được thuyết minh.

2. Nội dung chính:

a. Giới thiệu về tác giả.

b. Phân tích hoàn cảnh sáng tác và thể loại của tác phẩm.

c. Cấu trúc và nội dung chi tiết của từng phần.

- Tập trung vào các chi tiết quan trọng của từng phần

d. Ý nghĩa của tác phẩm

- Ý nghĩa về nội dung

- Ý nghĩa về mặt nghệ thuật

3. Kết luận: Tôn vinh vai trò của tác phẩm trong văn học dân tộc.

Thuyết minh về một tác phẩm văn học lớp 11

Truyện Kiều được xem là một tác phẩm vĩ đại trong văn học Việt Nam, là tài sản văn hóa quý báu để lại bởi danh nhân văn học Nguyễn Du. Tác phẩm này chứa đựng nhiều thông điệp nhân văn sâu sắc, khiến người đọc phải suy tư.

Trong tình cảnh khó khăn của gia đình, để cứu vãn cha và em trai, Thúy Kiều đành phải hy sinh mối duyên của mình cho Thúy Vân:

“Hãy dựa vào em, em sẽ nghe theo lời chị,
Hãy ngồi lên để chị nói.”

“Dựa vào, nghe theo, nói” là những từ ngữ mà người ở vị trí dưới sử dụng khi nói chuyện với người ở vị trí trên. Những từ ngữ này thể hiện sự tôn trọng đặc biệt của Kiều dành cho em gái mà cô phải nhờ vả. Dù đang ở vị trí trên nhưng Kiều không sử dụng quyền lực đối với em. Mặc dù bên trong cô đang lo lắng và suy tư nhiều, nhưng vẫn giữ bình tĩnh và tổ chức, sắp xếp, giải quyết vấn đề của mình.

“Giữa dòng đời cắt gánh tình thương,
Những sợi tơ mộng mơ kết dạt mình vào em.
Từ khi gặp anh Kim,
Từ khi hẹn ước dưới bóng quạt, đêm bên chén rượu.
Dù sóng gió cuốn đi đâu,
Tình hiếu khôn lường còn đây, vẹn nguyên như xưa.”

Kiều chia sẻ với em về hoàn cảnh của mình, về tình yêu dang dở với chàng Kim và hy vọng em hiểu cho nỗi đau của mình khi chấp nhận để Vân thay mình. Hai người đã có những lời thề với nhau nhưng bây giờ Kiều không thể giữ lời hứa. Vì nàng không thể đồng thời tuân theo “chữ hiếu” và “chữ tình”; cho nên, nàng quyết định để Vân thay mình thực hiện điều này.

Mỗi lời nói của Kiều đều là nỗi đau, sự cảm thương mà nàng phải chịu đựng. Ai cũng không muốn thấy cha và em trai bị oan uổng trong tù. Ai cũng không muốn rời xa người mình yêu thương khi tình cảm đang rất sâu đậm. Chúng ta càng thêm đau lòng cho Kiều, một cô gái đầy đau khổ.

“Những ngày xuân ấy còn dài,
Đoạn tình máu mủ, nguyện xin gió cỏ lối.
Dù thân xác tan tành chia ly,
Chỉ cầu đóa cười vẫn duyên dáng.”

Vân còn trẻ, đang ở tuổi thanh xuân, chàng Kim là một tài tử hiếm có. Nếu Vân thay thế Kiều trong tình yêu với Kim Trọng, thì Kiều sẽ an tâm ra đi vì dù thế nào đi chăng nữa, Vân và Kiều vẫn cùng chung một dòng máu. Để cảm ơn sự đồng ý của Vân, dù cho Kiều có phải đối mặt với “thân xác tan tành” trong một vùng đất xa lạ, nàng vẫn có thể yên tâm ra đi, không còn nghĩ suy hay lo âu.

Đoạn thơ này gợi lên trong chúng ta một cảm giác bất an, hiện ra trước mắt là hình ảnh về Kiều, một cô gái đầy tình yêu và trách nhiệm. Chúng ta cảm thấy đồng cảm và xót thương cho số phận của một cô gái “xinh đẹp bạc mệnh”. Một trong những điểm đặc biệt của tác phẩm này chính là thể thơ lục bát dân gian, nét đặc trưng của dân tộc. Đoạn trích này sử dụng cách diễn đạt đầy thành công để miêu tả tâm trạng và nỗi đau của Thúy Kiều khi trao mối duyên của mình cho Thúy Vân.

Đoạn trích và tác phẩm đã góp phần quan trọng trong việc bảo tồn và phát triển văn hóa dân tộc. Mặc dù thời gian trôi qua, nhưng “Trao duyên” và Truyện Kiều vẫn giữ nguyên giá trị ban đầu và để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc.

Thuyết minh về tác phẩm Dưới bóng hoàng lan

Thạch Lam, một nhà văn thuộc nhóm Tự lực văn đoàn, để lại nhiều tác phẩm nổi tiếng, ghi dấu trong lòng độc giả, như tác phẩm Gió Đầu Mùa, Hai Đứa Trẻ, Ngày Mới,...

Văn của Thạch Lam thường mang nội dung đơn giản, nhưng ẩn chứa vẻ đẹp của cuộc sống hàng ngày, điều này thu hút độc giả, khi đọc tác phẩm của ông, mỗi người đều tìm thấy sự bình yên trong lòng.

Truyện ngắn Dưới bóng hoàng lan của Thạch Lam cũng thể hiện phong cách nghệ thuật đặc trưng của ông. Truyện tập trung vào việc tái ngộ với quê hương của nhân vật chính Thanh, nhớ lại kí ức tuổi thơ với cây hoàng lan trong vườn, cũng như bắt đầu một mối tình mới dưới bóng hoàng lan với Nga, người hàng xóm của mình.

Tôi thật sự say mê tác phẩm Dưới bóng hoàng lan, nó đã mang lại cho tôi những cảm xúc đặc biệt, khác biệt so với những tác phẩm khác tôi đã từng đọc.

Khi bắt đầu đọc truyện, tôi cảm nhận được niềm vui, hạnh phúc không gì sánh bằng của nhân vật Thanh khi lâu ngày xa quê nhớ lại và được trở về nhà. Khung cảnh yên bình của ngôi nhà thân quen hiện ra trước mắt Thanh, cũng là cảnh tượng hiện ra trước mắt của độc giả.

Ngôi nhà của Thanh có con đường lát gạch Bát Tràng, hàng rào hoa và hương thơm của lá cây,… Tất cả đã khiến Thanh cảm nhận được rằng mọi ồn ào của cuộc sống dường như dừng lại ở cánh cửa. Thanh gọi bà, và được nghe tiếng gọi từ vườn khi bà đi lên bằng gậy tre.

Bà đã già, mái tóc bạc phơ, hai bà cháu đều hạnh phúc khi gặp lại nhau. Dù Thanh đã trưởng thành, trở thành một chàng trai lớn, và bà thì đã “gầy còng”, nhưng khi ở với bà, Thanh vẫn luôn là cậu bé nhỏ, được bà yêu thương, chăm sóc từng chút một.

Bà bảo anh đi vào không nắng, dọn dẹp giường để cháu có thể nghỉ ngơi, sau đó bà buông màn để cháu có thể ngủ, và quạt đuổi muỗi cho cháu. Những cử chỉ và lời nói đầy yêu thương của bà đã khiến Thanh cảm động đến nước mắt.

Tình cảm giữa Thanh và bà đã làm cho người đọc như tôi cảm thấy rất xúc động, tình thân này có lẽ không khác gì tình mẫu tử, là một trong những tình cảm quý giá nhất để an ủi Thanh mỗi khi nhớ nhà, mệt mỏi với cuộc sống bận rộn.

Nằm ngắm vườn xanh mát, nhớ lại những kỷ niệm ấu thơ với cây hoàng lan trong vườn, chắc chắn Thanh cảm thấy bình yên hơn bao giờ hết. Khi nghe thấy tiếng của ai đó dưới bếp cùng bà nấu cơm, Thanh không nhớ ra là ai, cây hoàng lan đã giúp anh nhớ và chạy xuống bếp.

Người đó chính là Nga, em hàng xóm cùng lớn lên với Thanh, bây giờ Nga đang rất xinh xắn trong tà áo trắng của trường trung học và mái tóc đen nhánh. Thanh coi Nga như một người thân mỗi khi về nhà sẽ gặp và đôi khi Thanh nhầm Nga là em gái của mình.

Nhưng khi bắt đầu đi dạo dưới bóng hoàng lan, nhớ lại những kỷ niệm với Nga, nhặt hoa hoàng lan cùng nhau, thấy tia nắng chiếu trên tóc Nga, trái tim của Thanh đã nhẹ nhàng rung động. Sau bữa ăn, hai người ra vườn đi dạo, Thanh ngửi thấy mùi hoa hoàng lan trên tóc Nga, và Nga nói “Mỗi lần em đến đây hái hoa, em luôn nhớ đến anh”, Thanh hứa sẽ quay lại đây nhiều hơn trong tương lai.

Có vẻ như một câu chuyện tình đẹp đang bắt đầu dưới bóng hoàng lan. Tôi cảm nhận được hạnh phúc êm đềm của tình yêu mới nảy nở giữa Thanh và Nga, tình cảm của họ rất nhẹ nhàng và sâu lắng. Khi tiễn Nga về, Thanh đã nắm lấy tay Nga và giữ lâu.

Sau khoảnh khắc đó, Thanh hiểu được hạnh phúc của tình yêu, đã cảm nhận niềm vui mới. Tình yêu của Thanh và Nga như làn gió dịu dàng, người đọc cũng cảm nhận được vẻ đẹp của nó như thế nào? Bởi mỗi người đều từng trải qua một mối tình đầu trong sáng như Thanh và Nga.

Hôm sau, Thanh phải đi vắng một lần nữa, mang theo vali đầy quà từ quê bà chuẩn bị. Anh buồn vì phải xa nhà nhưng vui vì vẫn có nơi bình yên, nơi bà chờ đợi mỗi khi mệt mỏi. Và lần này, có thêm Nga đợi chờ anh, chắc chắn sẽ thêm sức mạnh cho Thanh trên con đường mới.

Truyện ngắn Dưới bóng hoàng lan của Thạch Lam đã mang lại cho độc giả cảm giác yên bình với câu chuyện nhẹ nhàng, về tình thân, tình yêu và sự hiện diện của cây hoàng lan.

Khi đọc truyện, tôi như được làm sạch tâm hồn qua từng câu văn đơn giản nhưng đầy ý nghĩa của tác giả, từ đó nhận ra rằng, bình yên không cách xa ta, mà nó ẩn chứa trong những điều quen thuộc nhỏ bé xung quanh chúng ta. Vậy nên, hãy trân trọng cuộc sống và yêu thương mọi người xung quanh hơn.

Thuyết minh về tác phẩm Bình Ngô đại cáo

Trong văn học yêu nước của dân tộc, có nhiều tác phẩm đáng ngưỡng mộ và tự hào. Ta càng tự hào về truyền thống yêu nước, tinh thần đoàn kết qua những trang sử vẻ vang về cuộc đấu tranh anh dũng của dân tộc. Trong đó, Bình Ngô đại cáo của Nguyễn Trãi là một kiệt tác không thể không kể đến, được xem là bản tuyên ngôn độc lập thứ hai của dân tộc.

Năm 1427, quân Minh bị nghĩa quân Lam Sơn đánh bại. Vương Thông, đêm quân theo sông Nhị Hà về nước theo lời ước giao hoà, được nghĩa quân Lam Sơn cấp lương thực để trở về. Năm 1428, quân giặc bị dẹp yên, Lê Lợi giao cho Nguyễn Trãi viết bài cáo tổng kết cuộc đấu tranh và tuyên bố thắng lợi trong chiến dịch chống quân Minh.

Tác phẩm được viết theo thể cáo, một thể loại thường được sử dụng trong các sự kiện trọng đại để thông báo những nội dung quan trọng cho quốc gia, dân tộc. Bình Ngô đại cáo được viết bằng chữ Hán và lấy nhan đề là 'Bình Ngô đại cáo', tuyên bố giặc Ngô đã bị dẹp yên, đồng thời khẳng định thái độ khinh bỉ trước tội ác của quân giặc.

Bình Ngô Đại cáo được chia làm 4 phần với nội dung lớn. Phần thứ nhất nêu lên luận đề chính nghĩa của cuộc chiến, với tư tưởng nhân dân là trung tâm. Phần thứ hai phơi bày tội ác của quân Minh cướp nước.

Đoạn thứ hai vạch trần tội ác của quân Minh cướp nước. Bằng giọng điệu gay gắt, ngôn ngữ đanh thép, tội ác giặc Minh được phơi bày như một bản kết tội tàn nhẫn dành cho chúng.

'Bọn quân Minh cuồng dại đã tận dụng cơ hội gây ra tai họa
Bọn gian tà vẫn tiếp tục bán nước, tìm kiếm danh vọng
Đốt cháy dân chúng trên ngọn lửa hung dữ
Chôn vùi con người vô tội vào hầm tai vạ độc ác
Lừa dối dân chúng theo muôn vàn thủ đoạn
Gieo rắc thù hận, mối oán kết thành trong mấy chục năm
Bản tính nhân nghĩa bị phá hủy, đất trời chìm trong bi kịch.'

Sự tàn ác của chúng đã đạt đến đỉnh điểm khi âm mưu giả dối, hành động không nhân từ, không đạo đức. Chúng giết người tàn bạo, không có lòng nhân từ với người nghèo khó, chúng áp đặt các chính sách tàn bạo, dã man, khiến nhân dân phải chịu đựng nỗi đau tinh thần và thể xác:

'Đốt cháy dân chúng trên ngọn lửa hung dữ
Chôn vùi con người vô tội vào hầm tai vạ độc ác'

Càng vạch trần sự bạo tàn của kẻ thù, tác giả càng thể hiện sự xót xa, đau đớn trước những nỗi khổ đau, vất vả mà nhân dân phải chịu đựng. Tiếng thơ vừa căm phẫn, vừa đầy xót xa.

Đoạn thứ ba chiếm tỉ lệ lớn nhất, từ 'Ta đây núi Lam Sơn dấy nghĩa' đến 'Cũng chưa thấy xưa nay' Nguyễn Trãi đã sử dụng trang dài nhất để tổng kết lại cuộc chiến đấu vĩ đại của nghĩa quân Lam Sơn vừa qua. Một lần nữa khẳng định sức mạnh của dân tộc, ý chí chiến đấu kiên cường của dân tộc và kết quả mà Đại Việt xứng đáng nhận được. Mỗi cuộc chiến đấu đều đối mặt với nhiều khó khăn, nghĩa quân Lam Sơn cũng không ngoại lệ. Ban đầu, quân ta phải đối mặt với vấn đề lương thực, vũ khí thiếu hụt, đội quân còn ít ỏi, thưa thớt, nhân tài, anh hùng ít ỏi. Nhưng 'trong cái khó ló cái khôn', khó khăn không làm cho nghĩa quân mất hết niềm tin, ngược lại, họ sử dụng trí tuệ để tìm ra các chiến thuật thông minh trong trận chiến.

'Tận dụng điểm yếu để chiến thắng mạnh mẽ
Sử dụng ít nhưng đối phương nhiều'

Với lãnh đạo tài ba, sáng suốt, nghĩa quân ngày càng mạnh mẽ, quyết tâm chiến đấu. Chiến thắng liên tiếp, tinh thần càng lên cao, thu về nhiều chiến công vẻ vang. Quân Minh thất bại trong sự nhục nhã, hổ thẹn, không thể tránh khỏi từ 'thất bại'.

Ở phần cuối của bài cáo, Nguyễn Trãi thay mặt Lê Lợi tuyên bố về việc kết thúc cuộc chiến và khẳng định ý chí bất khuất của dân tộc trong việc giữ vững độc lập và hòa bình.

Bình Ngô Đại cáo đã thấu hiểu lòng người đọc qua thế hệ, không chỉ qua nội dung sâu sắc mà còn qua tài nghệ thuật tài tình của tác giả Nguyễn Trãi. Bài cáo thuyết phục với ngôn từ sắc bén, lập luận chặt chẽ. Hình ảnh, tượng trưng nghệ thuật sâu sắc, lôi cuốn. Cách diễn đạt linh hoạt, thú vị, sử dụng thủ pháp văn học đa dạng. Giọng văn thay đổi phong phú, từ căm phẫn đến xót xa, từ mãnh liệt đến trang trọng để tuyên bố hòa bình.

Tác phẩm Bình Ngô Đại cáo là một tác phẩm văn học có giá trị và thể hiện tình yêu nước sâu sắc của văn học Việt Nam. Đọc tác phẩm này, tôi hiểu thêm về nỗi đau của nhân dân, hiểu thêm về lịch sử vinh quang của dân tộc. Qua đó, tôi nhận ra trách nhiệm của mình trong thời đại hiện nay, phải yêu quê hương, đất nước, và phấn đấu hết mình để xây dựng và phát triển đất nước, xứng đáng với những hy sinh của tổ tiên.