Viết báo cáo nghiên cứu về Sử thi Đăm Săn cho lớp 10

Dàn ý chi tiết

1. Đặt vấn đề

Sử thi Đăm Săn là một trong những tác phẩm sử thi tiêu biểu nhất được sáng tạo bởi trí tưởng tượng phong phú, lãng mạn của người dân Ê-đê, là bức tranh phản ánh lịch sử văn hoá của người dân Tây Nguyên

2. Giải quyết vấn đề

Kiến trúc nhà ở của người Ê-đê trong đoạn trích 'Đăm Săn đi bắt Nữ Thần Mặt Trời':

- Gắn liền với hình ảnh nhà sàn dài.

- Đặc trưng của nhà dài Tây Nguyên bao gồm: hình thức của thang, cột sàn và cách bố trí vật dụng trên mặt bằng sinh hoạt.

Sinh hoạt của người Ê-đê trong không gian nhà ở trong đoạn trích 'Đăm Săn đi bắt Nữ Thần Mặt Trời'.

- Không gian nhà dài chính là nơi cư trú của người dân Ê-đê.

- Tại đây diễn ra rất nhiều hoạt động gắn liền với văn hóa của người Ê-đê.

- Đồ vật trong nhà biểu thị sự giàu có, uy nghi, quyền lực.

3. Kết luận

Khẳng định kết quả nghiên cứu và ý nghĩa của vấn đề nghiên cứu.

Bài siêu ngắn Mẫu 1

Sử thi Tây Nguyên (Việt Nam) thường ca ngợi người anh hùng chiến đấu để bảo vệ cuộc sống yên lành cho cộng đồng. Khi chiến thắng, cộng đồng của người anh hùng trở nên giàu có, mạnh mẽ hơn. Đoạn trích “Chiến thắng Mtao Mxây” nói về người anh hùng Đăm săn thẳng thắn, giản dị, đôi khi ngạo mạn, có thể xem là người anh hùng của chiến trận. Cuộc đối đầu giữa Đăm Săn và Mtao Mxay là cuộc đấu giữa hai nhân vật mạnh mẽ. Tính cách anh hùng theo quan điểm của sử thi Tây Nguyên là chiến thắng bằng sức mạnh và can đảm. Cuộc đấu sinh tử đó không tha thứ cho kẻ yếu đuối hơn. Trong sự tôn vinh người anh hùng của cộng đồng, mọi hành động, lời nói, hành động của Đăm Săn đều nổi bật, vượt trội hơn so với kẻ thù. Chúng ta chứng kiến cuộc thi múa khiên thú vị: Mtao Mxây thể hiện sự kiêu căng khi từng lời nói của hắn được minh chứng bằng tiếng khiên kêu vang lên như tiếng những quả mướp khô chạm vào nhau, còn Đăm săn đã dập tắt tinh thần của hắn bằng sức mạnh phi thường trong màn múa khiên độc đáo: một bước nhảy của anh vượt qua những ngọn đồi, một bước lùi vượt qua những đồi mía, Đăm Săn mạnh mẽ ngay từ khi còn nằm trong lòng mẹ, anh ta có sức khỏe, sức mạnh phi thường và tài năng. Đám săn chiến thắng Mtao Mxay nhờ sự giúp đỡ của người vợ Hơ nhị ném mảnh trầu để tăng sức mạnh gấp đôi và sự trợ giúp của Ông Trời. Đăm Săn không đơn độc trong cuộc chiến, công lý luôn ở bên anh. Đăm Săn chiến thắng Mtao Mxây khiến làng của anh ta trở nên giàu mạnh hơn, tăng cao uy tín của mình và thu hút những người ủng hộ tự nguyện của Đăm Săn. Đoạn trích đã mang lại cho chúng ta cái nhìn độc đáo về người anh hùng Đăm Săn trong cuộc chiến bảo vệ làng, mang lại hòa bình cho dân tộc. Sử thi Đăm săn thực sự đã tạo ra ý thức và tình cảm cộng đồng vững mạnh giữa các dân tộc Ê-đê, là di sản quý giá của Tây Nguyên và dân tộc Việt Nam, điểm nhấn của thời kỳ sử thi rực rỡ với vẻ đẹp “một đi không trở lại”. Cả ba đoạn trích sử thi đều nói về việc tái hợp, đoàn tụ gia đình giữa anh hùng và vợ, và để có được điều này, các nhân vật phải vượt qua những thử thách: thử thách về chiến trận, thử thách về tâm lý, hoặc thử thách cả về chiến trận và tâm lý. Từ những điểm này, chúng ta cũng có thể nhận thấy sự khác biệt thú vị của từng nền văn hóa.

Bài siêu ngắn Mẫu 2

Nhân vật anh hùng trong sử thi luôn đi kèm với sức mạnh vật lý và tài năng, đức tính đạo đức cao quý, là hình mẫu anh hùng toàn diện và trở thành biểu tượng về vẻ đẹp vật chất và lòng đạo đức của con người thời đại. Anh hùng trong Ramayana là sự biểu tượng cao cả nhất về sức mạnh, tài năng, lòng can đảm, đức tính của toàn bộ cộng đồng dân tộc tạo ra nó. Vẻ đẹp đó là niềm tự hào, điểm tựa của toàn bộ cộng đồng dân tộc nên luôn được quý trọng, tôn trọng và ngợi khen với lòng kính trọng cao quý. Anh hùng trong Ramayana trở thành biểu tượng cho tâm hồn, tính cách của dân tộc Ấn Độ đề cao hòa bình, hòa hợp và bình đẳng. Trong khi đó, người anh hùng trong Sử thi Đăm Săn có ngoại hình hoàn mỹ. Theo quan niệm của người Ê-đê thì Đăm Săn là người có ngoại hình đáng ngưỡng mộ và tự hào. Anh ta có hình dáng mạnh mẽ, vẻ đẹp phi thường và đậm chất của vùng Tây Nguyên. Nhân vật anh hùng trong sử thi tổng hợp những phẩm chất cao quý với vẻ đẹp kiêu hãnh, hùng vĩ; có những hành động phi thường, can đảm để bảo vệ cộng đồng, chiến đấu chống lại kẻ thù và chinh phục thiên nhiên.

Bài ngắn Mẫu 3

Người Ê-đê là một trong những dân tộc thiểu số có số lượng đông đảo ở Việt Nam. Văn hóa và đời sống của họ đã được ghi lại qua các tác phẩm văn học và nghiên cứu khoa học. Trong bài này, chúng ta sẽ tìm hiểu về văn hóa và đời sống của người Ê-đê từ sử thi Đăm Săn đến đời thực. Sử thi Đăm Săn là một trong những tác phẩm văn học quan trọng của họ. Tác phẩm này kể về cuộc đời của Đăm Săn - một anh hùng của họ.  Đăm Săn là tác phẩm sử thi kinh điển của Việt Nam, chiếm vị trí, vai trò quan trọng trong tiến trình phát triển của nền văn học nước nhà. Thiên sử thi không chỉ miêu tả những chiến oanh liệt, phản ánh thực tế những khát vọng anh hùng của con người Ê-đê mà còn mở ra bản sắc văn hóa dân tộc đậm đà của họ qua những chi tiết trong truyện. Cho đến nay đã có nhiều nhà nghiên cứu tìm hiểu về sử thi này. Những nhà nghiên cứu người Pháp đã có công lớn trong việc sưu tầm, dịch thuật và công bố sử thi Đăm Săn đầu tiên trên thế giới. Sau đó, vào năm 1957, tác giả Đào Tử Chí đã dịch tác phẩm Đăm Săn từ tiếng Pháp ra tiếng Việt, công bố trên Tạp chí Văn nghệ với tên gọi: Bài ca chàng Đăm Săn. Sử thi Đăm Săn là một trong những tác phẩm quan trọng trong kho tàng văn học dân tộc. Qua hình tượng Đăm Săn, chúng ta hiểu rõ hơn về bản sắc văn hóa và con người Ê đê vùng đất Tây Nguyên. Sử thi Đăm Săn đã tô đậm thêm những nghi thức, nghi lễ độc đáo với những tập tục đặc biệt của tộc người Ê đê. Ngoài ra, họ còn có nhiều truyện cổ tích, ca dao, tục ngữ và bài hát truyền miệng khác.

Bài viết tham khảo Mẫu 1

Sử thi 'Đăm Săn' là một trong những sử thi nổi tiếng nhất của người dân Ê-đê. Trích đoạn 'Đăm Săn đi bắt Nữ Thần Mặt Trời' là một trong những đoạn kịch tính nhất, mô tả hành trình chinh phục Nữ Thần Mặt Trời của anh hùng Đăm Săn. Bên cạnh đó, nó cũng phản ánh đời sống tinh thần, niềm tin cộng đồng người Ê-đê. Thông qua đoạn trích, không gian sinh hoạt của người Ê-đê được mô tả chi tiết và trở thành điểm nhấn đặc biệt, đáng để khám phá.

Kiến trúc nhà ở của người Ê-đê trong trích đoạn 'Đăm Săn đi bắt Nữ Thần Mặt Trời' thường được liên kết với hình ảnh của nhà sàn dài. Nhà sàn dài là một nét đặc trưng độc đáo của người Ê-đê ở Tây Nguyên. Nhà sàn dài có những đặc điểm như hình dáng của thang, cột sàn và cách bố trí vật dụng trên mặt bằng sinh hoạt. Tất cả điều này được miêu tả một cách rõ ràng trong đoạn trích: 'Chàng leo lên hai lần, bước chân trên sàn sân, mỗi bước sàn sân như làm đôi cánh, bảy hàng cột nhà chao qua chao lại từ phía đông sang phía tây', 'cầu thang nhìn giống như cầu vồng', 'tòa nhà dài đặc biệt', 'sàn sân được cắt từ các tảng đá', 'các dải ngang và dọc đều được trang trí vàng'. Hình ảnh của nhà sàn dài, cầu thang, và các dải ngang xuất hiện nhiều lần và được nhấn mạnh để thể hiện sự độc đáo của kiến trúc nhà ở của người Ê-đê. Mặc dù kiến trúc nhà ở không được miêu tả chi tiết nhưng những hình ảnh như vậy đã đủ để tạo nên bức tranh về văn hóa đặc sắc của vùng Tây Nguyên.

Không gian nhà sàn là nơi sinh hoạt chính của người dân Ê-đê. Tại đây, diễn ra nhiều hoạt động văn hóa như họp mặt, ăn mừng, kể chuyện sử thi, tổ chức nghi lễ thờ cúng,... Đoạn văn trong trích đoạn 'Đăm Săn đi bắt Nữ Thần Mặt Trời' đã mô tả lại cảnh quan của người dân như sau: 'dưới sàn, một chiếc chiếu màu trắng được trải ra, một chiếc chiếu màu đỏ được bố trí làm chỗ ngồi cho đồng chí tù trưởng. Sau đó, họ mang đồ ăn và thuốc lá từ trong hòm, thuốc lá từ trong giỏ lớn, trầu từ trong gùi lớn, không bao giờ thiếu thuốc lá cho Đăm Săn, họ còn đốt một con gà mái, giết một con gà mái đang mang thai, giã lúa trắng như hoa lúa, trắng như ánh mặt trời, để nấu cơm mời khách. Họ còn lấy rượu, một chiếc ống rượu làm từ da của lươn, một chiếc ống rượu làm từ da của ngựa, với họa tiết hoa văn, trên đỉnh là hình ảnh một con vẹt, dưới là hoa văn uốn lượn, ở hai bên là hình ảnh con vẹt với mỏ mỏng. Những ống rượu này đều có giá ba con voi. Mọi người đi lấy nước, ai cần đánh chiêng thì đánh, ai cần cắm cần thì cắm. Khi đã cắm xong, họ mời Đăm Săn vào uống rượu.'. Các vật dụng như ống rượu, chén rượu, là những vật dụng làm từ gốm với hoa văn phong phú, đại diện cho sự giàu có, sung túc, và 'giá ba con voi' chỉ được sở hữu bởi những người giàu có.

Bên cạnh đó, các chi tiết như 'nhà tràn đầy âm nhạc bên ngoài', 'nhà tràn đầy tiếng cười bên trong' và 'ai đánh chiêng thì cứ đánh, ai cần cắm cần thì cứ cắm' phản ánh phong tục đánh chiêng và uống rượu cần của người dân Tây Nguyên. Chiêng không chỉ là một loại nhạc cụ mà còn mang ý nghĩa văn hóa sâu sắc của cộng đồng người Ê-đê. Vì vậy, việc trích dẫn hình ảnh của Đăm Săn khi đến thăm Nữ Thần Mặt Trời với hình ảnh 'chiêng đầy nhà bên ngoài, ống rượu đầy nhà bên trong' cho thấy quyền lực và giàu có. Người Ê-đê tin rằng: mỗi chiếc chiêng đều ẩn chứa một vị thần, và càng nhiều chiêng, chiêng càng cổ thì quyền lực của vị thần càng lớn. Ngoài ra, việc uống rượu cần cũng là một phần không thể thiếu trong văn hóa hàng ngày của người dân các dân tộc Tây Nguyên. Rượu cần trong trích đoạn này không chỉ là phương tiện để thực hiện các nghi lễ mà còn thể hiện tinh thần đoàn kết và lòng mến khách của chủ nhà. Có thể nói, những vật dụng trong nhà của người Ê-đê không chỉ liên quan đến hoạt động sinh hoạt hàng ngày mà còn thể hiện được tính cách, sự giàu có và phồn vinh của cả một cộng đồng.

Trích đoạn 'Đăm Săn đi bắt Nữ Thần Mặt Trời' là một phần quan trọng của sử thi 'Đăm Săn'. Đoạn trích này không chỉ mô tả vẻ đẹp lãng mạn, hoài niệm của anh hùng Đăm Săn mà còn phản ánh nét đẹp văn hóa, đặc biệt là không gian sinh hoạt của người Ê-đê ở Tây Nguyên. Sử thi 'Đăm Săn' thể hiện kiến trúc nhà sàn, các vật dụng hàng ngày và lối sống của đồng bào người Ê-đê. Những giá trị vật chất và tinh thần của người Ê-đê trong thời đại hiện đại cần được bảo tồn và phát huy hơn nữa.

Bài viết tham khảo Mẫu 2

Sử thi 'Đăm Săn' là một tác phẩm văn học kinh điển của Việt Nam, có vai trò quan trọng trong phát triển của văn học dân tộc. Nó không chỉ tái hiện những trận đấu oanh liệt, phản ánh khát vọng anh hùng của người Ê-đê mà còn là cầu nối đưa ta hiểu sâu hơn về bản sắc văn hóa dân tộc này. Sử thi Đăm Săn đã thu hút sự quan tâm của nhiều nhà nghiên cứu, bao gồm cả những nhà nghiên cứu Pháp, và đã được dịch ra nhiều ngôn ngữ trên thế giới. Trong tiến trình nghiên cứu, các nhà nghiên cứu đã tìm ra những giá trị đặc biệt về văn hóa và con người Ê-đê.

Trong sử thi Đăm Săn, ngôi nhà là một biểu tượng quan trọng của văn hóa Ê-đê. Mô tả về ngôi nhà của anh hùng Đăm Săn không chỉ đơn thuần là mô tả về không gian sống mà còn là hình ảnh về sự phồn thịnh, gắn kết của cộng đồng. Ngôi nhà sàn dài của Đăm Săn không chỉ là nơi sinh hoạt mà còn là nơi lưu giữ những giá trị tinh thần của dân tộc. Bên cạnh đó, ẩm thực Ê-đê cũng là một phần không thể thiếu trong sử thi, thể hiện sự phong phú, đa dạng và sâu sắc của văn hóa ẩm thực dân tộc này.

Bản sắc văn hóa của người Ê-đê cũng được thể hiện qua trang phục truyền thống và các phương tiện đi lại truyền thống như voi và ngựa. Tất cả những yếu tố này cùng nhau tạo nên một bức tranh đầy đủ về văn hóa Ê-đê trong sử thi Đăm Săn.

Sử thi Đăm Săn không chỉ là một tác phẩm văn học nổi tiếng mà còn là một tài liệu quý giá để hiểu về văn hóa dân tộc Ê-đê.