Nghị luận về một tác phẩm truyện là quá trình phân tích, đánh giá về các yếu tố nội dung và hình thức của truyện bằng những ý kiến, lí lẽ và dẫn chứng cụ thể. Yêu cầu nghị luận về một tác phẩm truyện có thể là phân tích, đánh giá toàn bộ tác phẩm nhưng cũng có thể chỉ tập trung phân tích một số yếu tố nội dung hoặc hình thức của truyện. Dưới đây là 4 bài văn nghị luận về một tác phẩm truyện hay nhất, mời các bạn cùng theo dõi.
Phân tích truyện ngắn Một người Hà Nội
Tác phẩm 'Một người Hà Nội' là một minh chứng cho sự sáng tạo độc đáo của nhà văn Nguyễn Khải, mở ra một góc nhìn mới về cuộc sống và con người thông qua hình thức nghệ thuật tinh tế.
Từ cách đặt tên 'Một người Hà Nội', nhà văn đã mở ra hình tượng trung tâm của tác phẩm là một người con của Hà Nội, mang trong mình vẻ đẹp thuần túy không lẫn với bất kỳ điều gì khác. Tên gọi này cũng mở ra không gian nghệ thuật cổ kính của Kinh Kì, nơi đã trải qua hàng nghìn năm văn hiến và thời gian. Nhan đề cũng giúp làm sáng tỏ tư tưởng và chủ đề của tác phẩm.
'Một người Hà Nội' với nhân vật chính là cô Hiền - một người con gái Hà Nội giàu có, thân thiện. Cô Hiền đại diện cho vẻ đẹp tinh thần và văn hóa của người Hà Nội gốc, tạo ra ấn tượng bền vững trong lòng độc giả, không bị nhạt nhòa theo thời gian. Cô cũng là người yêu quý và gắn bó sâu sắc với thành phố Hà Nội. Ngay cả khi thành phố đang chìm trong cuộc chiến tranh, cô vẫn ở lại với niềm tin mãnh liệt vào sự sống còn của Hà Nội.
Trong cô Hiền, ta thấy sự hội tụ của vẻ đẹp ngoại hình, tính cách và tâm hồn. Về ngoại hình, cô có vẻ đẹp quý phái và sang trọng của người phụ nữ Hà Nội. Ngoài ra, cô là người thẳng thắn, có cái nhìn nhạy bén và sâu sắc về thực tế. Cô dám bộc lộ quan điểm của mình và không ngần ngại tỏ ra mình là chính mình. Cô Hiền không chỉ là người hiện đại mà còn giữ được những giá trị truyền thống, không bị cuốn theo cuộc sống hối hả và bận rộn. Với cô, cuộc sống không chỉ là vật chất mà còn là tinh thần. Cô Hiền biết giữ mối quan hệ với giới văn nghệ, là một con người phong cách và tinh tế, biết yêu và trân trọng cái đẹp.
Trong vai trò vợ, cô Hiền thể hiện bản lĩnh của một người phụ nữ thông minh, tài năng trong công việc và quản lý gia đình. Cô là mẹ mẫu mực, nghiêm khắc trong việc giáo dục con cái, khuyến khích họ tự trọng. Với người khác, cô là người sống tình nghĩa, luôn sẵn lòng giúp đỡ và gần gũi như người thân trong gia đình. Vì những đặc điểm đó, Nguyễn Khải mô tả cô như “hạt bụi vàng”, và đặc biệt trân trọng vẻ đẹp tâm hồn của một người con Hà Nội như cô.
Ngoài cô Hiền, tác giả cũng khắc họa những nhân vật khác ở Hà Nội trong tác phẩm. Đó là những thanh niên trẻ tuổi, đại diện cho thế hệ trẻ tự trọng, có trách nhiệm với quê hương. Những chàng trai này sống với những lý tưởng cao đẹp và sẵn sàng hy sinh vì thành phố, vì quê hương. Dũng là một trong số đó, một chàng trai có tình yêu sâu sắc với đất nước, sống với lý tưởng và trách nhiệm. Nguyễn Khải cũng mô tả về mẹ của Dũng, một người mẹ dũng cảm và kiên cường, sẵn lòng hy sinh vì con của mình.
Tất cả hội tụ thành một bức tranh vẽ lên hình ảnh của những người dân Hà Nội, họ luôn im lặng và âm thầm theo nhiều cách khác nhau để bảo vệ sự sống của thủ đô, giữ gìn những giá trị văn hóa và tinh thần của người dân Hà Thành.
Về vẻ đẹp của nhân vật Đan-kô trong tác phẩm Trái Tim Đan-kô
Mác-xim Go-rơ-ki là một nhà văn nổi tiếng đến từ Nga. Từ khi còn nhỏ, ông đã đam mê với việc đọc sách và vượt qua những khó khăn của tuổi thơ, điều này đã thúc đẩy ý chí sáng tác của ông. Trong tuyển tập truyện ngắn của Mác-xim Go-rơ-ki, Trái Tim Đan-kô là một trong những tác phẩm nổi bật, nói về lòng hy sinh cao cả và lòng vị tha của anh hùng Đan-kô.
Truyện mở đầu với bức tranh của thiên nhiên hoang dã trên thảo nguyên u ám, một cảnh tượng đáng sợ. Ánh sáng xanh kỳ lạ từ câu chuyện của một anh hùng với trái tim rộng lớn và tràn đầy tình yêu thương. Anh đã dẫn dắt đoàn người vượt qua khu rừng tối tăm, nhưng khi gặp khó khăn, họ bắt đầu đổ lỗi cho Đan-kô. Mặc dù bị phản đối, Đan-kô vẫn quyết định hi sinh bản thân với tấm lòng vị tha và yêu thương con người.
Sự hy sinh của Đan-kô đã đưa mọi người ra khỏi khu rừng tối tăm. Tuy nhiên, họ đã quên đi anh. Tác giả khen ngợi sự hy sinh và lòng nhân ái của Đan-kô, đồng thời đặt ra câu hỏi về ý nghĩa của cuộc sống. Liệu khi đối mặt với khó khăn, con người có giữ được lòng nhân ái hay không?
Trong tác phẩm “Trái Tim của Đan-kô” của Go-rơ-ki, bức tranh về thiên nhiên và cuộc chiến cho sự sống của con người đã được vẽ lên rất sắc nét. Câu chuyện khơi gợi người đọc suy ngẫm về ý nghĩa của cuộc sống và mối quan hệ giữa con người trong thực tế.
Những suy tư về triết lý hạnh phúc được thể hiện trong truyện Tầng hai
Phong Điệp, tên thật là Phan Thị Phong Điệp, sinh năm 1976, quê ở Nam Định, là một nhà văn đã có những đóng góp đáng kể cho văn học viết truyện ngắn ở Việt Nam hiện đại. Tác phẩm của bà thường chứa đựng hơi thở của cuộc sống hàng ngày, với những điều bình dị nhưng chân thực.
Trong tác phẩm 'Tầng hai,' một phần của tập truyện ngắn 'Kẻ dự phần,' Phong Điệp kể về cuộc sống của các cư dân trong một tòa nhà chung cư. Từ những đoạn mở đầu, tác giả giới thiệu về nhân vật Phan, người thuê trọ và lắng nghe cuộc sống của gia đình ở tầng hai.
Cuộc sống của Phan được mô tả vô cùng chân thực và cô đơn. Mỗi ngày, cô nghe những âm thanh từ tầng trên, những cuộc sống bận rộn và tiếng nhạc từ bản tin cuối ngày. Dù công việc luôn áp đặt, trước khi ngủ, cô vẫn lắng nghe âm thanh từ tầng trên, như tiếng người con dâu khóc, tiếng nước chảy, tạo nên một bức tranh đa chiều về cuộc sống gia đình.
Tác giả đã khéo léo kết hợp sự đối lập giữa cuộc sống của Phan và cuộc sống ấm cúng của gia đình ở tầng hai. Gia đình này, với người mẹ hiền lành, người con dâu quan tâm và người chồng yêu thương, tạo nên một bức tranh đơn giản nhưng đầy tình cảm. Phan, thông qua việc quan sát và lắng nghe, nhận ra giá trị của sự giản dị và tình thân mật trong gia đình.
Tác phẩm không chỉ là một bức tranh về cuộc sống gia đình, mà còn mang trong đó những triết lý về hạnh phúc. Phan nhận thức rằng hạnh phúc thường bắt nguồn từ những điều nhỏ nhặt, giản dị, và đôi khi chúng đã có sẵn xung quanh ta mà chúng ta thường lơ là.
Phong Điệp đã sử dụng ngôn ngữ tinh tế và khéo léo để chuyển hóa những chi tiết hàng ngày thành một tác phẩm văn xuôi đầy cảm xúc, giúp độc giả cảm nhận được vẻ đẹp và ý nghĩa của cuộc sống gia đình ở Việt Nam.
Tình yêu đối với quê hương được thể hiện rõ trong truyện ngắn Nắng Đẹp Miền Quê Ngoại
I. Bài khai:
- Giới thiệu tổng quan về nhà văn Trang Thế Hy.
- Đặt vấn đề: Vẻ đẹp của quê hương trong truyện ngắn Nắng đẹp miền quê ngoại.
II. Nội dung chính:
- Nhân vật miền quê ngoại như cô Thơm, người dượng rể,... là những người dân hiền lành, lương thiện, trải qua nhiều gian khổ, đau thương nhưng vẫn rất dung túng, đầy tình nghĩa. Thiên nhiên ở miền quê ngoại tươi đẹp, sống động, bình yên, đầy sức sống: “Cánh đồng mênh mông xanh rì rào kéo dài đến chân trời”, “Dòng sông uốn quanh như một dải lụa dài không tận màu xanh sóng sánh theo nhịp chèo của cô gái làng uốn éo tấm thân non trẻ trên chiếc xuồng lướt nhẹ nhàng”, “Ánh nắng chiều rải lên mảnh đất một lớp màu vàng óng ả”, “Trên cánh đồng lau rời, tiếng chim non vang vọng gọi bạn.”.
- Trước vẻ đẹp của con người và thiên nhiên ở miền quê ngoại, nhân vật “tôi” đã nhận ra âm mưu và tội ác của kẻ thù; hối hận, chấp nhận tội lỗi, xin lỗi trước người dượng rể, trước mộ cô Thơm; hứa hẹn sống xứng đáng với vẻ đẹp của quê hương.
III. Tổng kết:
- Đánh giá tổng quan về vẻ đẹp của quê hương trong truyện ngắn Nắng đẹp miền
quê ngoại.
- Xác nhận tình yêu quê hương là một tình cảm cao quý, đáng trân trọng.