Tình huống kịch trong vở kịch “Hồn Trương Ba, da hàng thịt' của Lưu Quang Vũ phát triển phức tạp, mạnh mẽ, nhưng vẫn rất hợp lý và có logic.
Vở kịch “Hồn Trương Ba, da hàng thịt” của Lưu Quang Vũ khai thác cốt truyện dân gian để truyền đạt những ý tưởng về cuộc sống, hạnh phúc, và đồng thời phê phán một số vấn đề tiêu cực trong xã hội hiện đại. Đoạn trích này là một phần của cảnh cuối cùng của vở kịch, khi mọi tình tiết đều đạt đến điểm cao nhất của sự căng thẳng.
Trương Ba, trong cảnh cuối cùng của vở kịch, đang rơi vào tình trạng 'lẻ loi bên trong, xa lạ bên ngoài', mất hết sự kết nối với gia đình và bạn bè, và cảm thấy không thể tiếp tục sống trong thân xác không phù hợp với tâm hồn của mình. Ông đưa ra quyết định cuối cùng: 'Không, tôi không thể tiếp tục sống như thế này nữa. Tôi chán chường cuộc sống này rồi, tôi chán rồi! Thân thể này, cái xác lởm chởm này, tôi đang sợ mình, tôi muốn rời xa nó ngay lập tức! Nếu tôi có thể tự do với linh hồn của mình, thì tôi sẽ làm điều đó, ngay lập tức!”.
Cuộc trò chuyện giữa Hồn và Xác, với Xác hiển hiện sự kiêu căng, tự phụ, khiến cho Hồn trở nên đau đớn hơn, cảm thấy bế tắc.
Thái độ của gia đình (đặc biệt là vợ, cháu và chị dâu, những người mà Trương Ba luôn yêu thương và tin tưởng) gây ra sự đau đớn và tuyệt vọng trong Trương Ba, đẩy ông đến quyết định tự giải thoát.
Cuộc gặp cuối cùng giữa Hồn Trương Ba và tiên Đế Thích và quyết định mạnh mẽ của Hồn Trương Ba.
Quyết định mạnh mẽ của Hồn Trương Ba được thể hiện qua đoạn đối thoại nội tâm, quyết không chịu khuất phục thân xác và sẵn sàng hy sinh bản thân, sau đó dùng nén hương châm lửa để triệu hồi tiên Đế Thích. Bước này làm nền cho việc giải quyết các xung đột kịch tính sau này.