Khi soạn bài Viết đoạn văn ghi lại cảm xúc về một bài thơ có yếu tố tự sự và miêu tả trên các trang 52, 53, 54 của sách Ngữ văn lớp 6 Kết nối tri thức, học sinh sẽ dễ dàng trả lời câu hỏi và viết văn 6.
Viết một đoạn văn chia sẻ cảm xúc về một bài thơ cá nhân có yếu tố tự sự và miêu tả - Kết nối tri thức
Tình cảm, cảm xúc là một trong những phẩm chất quan trọng nhất của thơ. Để thể hiện chúng, các nhà thơ đã áp dụng nhiều cách khác nhau, trực tiếp hoặc gián tiếp. Có khi, yếu tố tự sự và miêu tả được sử dụng một cách nghệ thuật, cho phép tác giả nhường chỗ cho câu chuyện, sự việc, hoặc cảnh vật nói lên những điều cần thiết. Hãy viết đoạn văn chia sẻ cảm xúc và ấn tượng của bạn về một bài thơ thuộc thể loại này để hiểu sâu hơn về một dạng nghệ thuật độc đáo của thơ ca nói chung.
Phân tích bài viết tham khảo
- Bài viết: Cảm xúc khi đọc bài thơ “Mây và sóng” của Ta-go
- Giới thiệu nhan đề bài thơ và tác giả: “Nhan đề bài thơ... thiêng liêng bất diệt.”
+ Thể hiện cảm xúc tổng quát về bài thơ: “Đi theo câu chuyện... cho mẹ của mình.”
+ Liệt kê các chi tiết cá nhân, mô tả trong bài thơ và đánh giá ý nghĩa của chúng: “Em bé được mời gọi đến... bình yên vĩnh cửu.”
+ Phân tích điểm đặc biệt trong cách viết tự sự và mô tả của nhà thơ: “Qua những lời thoại... dành cho mẹ của mình.”
+ Tóm tắt lại cảm xúc tổng quát của tác giả về bài thơ trong hình thức kể chuyện độc đáo của nó: “Nói chung, bài thơ... tình yêu thương đối với mẹ.”
* Thực hành viết theo các bước
1. Trước khi viết
a. Chọn bài thơ
Bài thơ lựa chọn phải là một bài thơ có yếu tố kể chuyện (với câu chuyện, nhân vật, thậm chí nhân vật chỉ được đặt tên một cách chung chung), và phải có các chi tiết miêu tả về không gian, con người,...
Ví dụ: Chọn bài thơ “Trường hoa” của Ta-go
“Khi mây dông ầm ầm và mưa hè đổ xuống.
Gió đông thổi lùa lùng trên dải đất hoang khô, kèn trong rừng tre.
Khi đó, từng đám hoa bất ngờ nảy mầm, nhảy múa sảng khoái trên thảm cỏ.
Mẹ ơi, con nghĩ rằng những bông hoa học hành trong lòng đất.
Lớp học của chúng đóng cửa kín, và bất kỳ bông hoa nào muốn ra sân chơi sớm cũng phải chịu bị giáo viên đứng một bên.
Mùa mưa đến là thời gian nghỉ hè của chúng ta.
Cành cây vươn mình trong rừng, lá rơi rụng trong gió, sấm vang vọng, và những bông hoa nở ra với màu hồng, vàng hoặc trắng tinh khôi.
Mẹ có biết không, nhà của chúng ta ở trên trời với muôn vì sao.
Mẹ có thấy không, chúng vội vã trở về bầu trời? Mẹ có biết tại sao chúng lại làm như vậy không?
Chắc chắn là con cũng hiểu rằng chúng đang chào đón ai đó bằng việc giơ tay lên; chúng cũng có mẹ như con vậy.
b. Tìm ý
Để tìm ý, em hãy đặt ra các câu hỏi và tự trả lời:
- Bài thơ đề cập đến câu chuyện gì?
+ Em bé đang trò chuyện với mẹ và kể cho mẹ nghe một câu chuyện tưởng tượng thú vị về các loài hoa.
- Các chi tiết tự sự và miêu tả nổi bật là gì?
+ Khi đó, từng đám hoa bất ngờ nảy mầm, nhảy múa sảng khoái trên thảm cỏ.
+ Mẹ ơi, con nghĩ rằng những bông hoa học hành trong lòng đất.
+ Lớp học của chúng đóng cửa kín, và bất kỳ bông hoa nào muốn ra sân chơi sớm cũng phải chịu bị giáo viên đứng một bên.
+ Mùa mưa đến là thời gian nghỉ hè của chúng ta.
+ Cành cây chen nhau trong rừng, lá vẫn reo rắt trong làn gió dịu, sấm vang vọng reo mừng và những bông hoa tỏa sáng với màu hồng, vàng hoặc trắng tinh khôi.
+ Mẹ có biết không, nhà của chúng ta nằm trên trời cùng với hàng vạn ngôi sao.
+ Mẹ có nhận ra không, chúng háo hức trở lại bầu trời bao la? Mẹ có biết vì sao chúng lại vội vã như vậy không?
+ Chắc chắn con cũng đoán được rằng chúng đang đón ai đó bằng cách giơ tay lên; chúng cũng có mẹ như con có.
- Các chi tiết này sống động, thú vị như thế nào?
+ Các chi tiết này đều sử dụng kỹ thuật nhân hóa độc đáo.
- Chúng đã giúp thể hiện ấn tượng những điều mà nhà thơ muốn truyền đạt như thế nào?...
+ Đặc biệt nhấn mạnh sự dễ thương và đáng yêu của cả hoa và các em bé.
c. Lập dàn ý
Từ các ý đã được hình thành thông qua cách trả lời câu hỏi, em sắp xếp chúng thành một dàn ý:
- Mở đầu: Giới thiệu về tác giả Ta-go và bài thơ “Trường hoa”; tóm tắt tổng quan về ấn tượng và cảm xúc về bài thơ.
- Nội dung:
+ Chia sẻ ấn tượng và cảm xúc của em về câu chuyện được kể hoặc các chi tiết miêu tả trong bài thơ:
Trong bài thơ, một đứa trẻ đang nói chuyện với mẹ và kể cho mẹ nghe một câu chuyện tưởng tượng thú vị về các loài hoa.
+ Đặt sáng tỏ nghệ thuật kể chuyện và mô tả của tác giả:
Nhà thơ đã sử dụng kỹ thuật nhân hóa để khiến người đọc liên tưởng đến những bông hoa như những đứa trẻ, và cánh đồng hoa như trường học của chúng.
→ Kỹ thuật nhân hóa nhấn mạnh sự dễ thương và đáng yêu của cả hoa và các em bé.
+ Đánh giá tác dụng của việc kể chuyện kết hợp với các chi tiết miêu tả trong đoạn thơ:
Với bài thơ “Trường hoa”, có thể thấy nhà thơ Ta-go rất yêu trẻ thơ, ông tôn trọng và chăm sóc những gì đẹp đẽ trong các em với một tấm lòng rộng lượng và sự đồng cảm tinh tế.
- Kết luận: Tóm lược ý kiến cá nhân về bài thơ (bao gồm cả việc phân tích đặc điểm nghệ thuật riêng của bài thơ đã được trình bày ở trên).
Trẻ con hiện ra với tất cả sự trong trắng và ngây thơ, giàu tình cảm, thông minh và sáng tạo, như những thiên thần mang thông điệp yêu thương đến với thế giới này.
2. Tạo bài viết
Khi viết bài, nhớ các điểm sau:
- Tuân thủ kế hoạch viết.
- Diễn đạt cảm xúc chân thành về nội dung và hình thức trữ tình đặc biệt của bài thơ.
- Sắp xếp văn bản chính xác: bắt đầu mỗi đoạn từ hàng đầu tiên và viết hoa chữ đầu tiên của từ; kết thúc đoạn văn với một dấu chấm. Các câu trong đoạn phải tập trung vào một chủ đề, và giữa chúng phải có mối liên kết. Mỗi đoạn văn có khoảng 7 - 10 câu.
Ví dụ đoạn văn mẫu:
Khi đọc tiêu đề bài thơ “Trường hoa”, Ta-go đã mở ra những khám phá thú vị. Đó là một trường học nơi các loài hoa tươi đẹp tụ họp; một ngôi trường của hoa, hoặc có thể hiểu là trường học của những đứa trẻ tươi sáng như hoa. Trong bài thơ, một đứa trẻ đang kể chuyện cho mẹ nghe về một câu chuyện tưởng tượng về các loài hoa. Đó là một trường hoa ẩn trong lòng đất. Ở đó, những bông hoa cũng học. Mùa mưa là thời gian nghỉ hè, khi đó những loài hoa tự nhiên hiện lên sân chơi, là bề mặt đất. Họ mặc những bộ áo rực rỡ, đầy màu sắc, nhảy múa và vui đùa như những học sinh. Buổi chiều khi hoa tàn, cánh hoa bay lên trời theo cơn gió, đứa trẻ tưởng tượng rằng, giống như bản thân, hoa cũng tan học và vội về nhà ở trên bầu trời. Họ đi nhanh chóng, bởi họ biết rằng có vòng tay của mẹ đang chờ đợi ở nhà. Trong bài thơ, nhà thơ đã sử dụng kỹ thuật nhân hóa, khiến người đọc nhìn nhận hoa giống như các đứa trẻ, và cánh đồng hoa như trường học của trẻ em. Sự tương đồng giữa trẻ em và hoa đã khiến cho mối gắn kết này không ngẫu nhiên, khi mà tuổi thơ thường được gọi là “tuổi hoa”, “thời kỳ hoa”,… Trẻ em tươi sáng, trong trắng, đầy sinh lực như hoa. Hoa rủ rỉ trong gió như trẻ em vui vẻ. Hoa xuất hiện trên mặt đất theo mùa, giống như trẻ em được nghỉ ngơi và vui chơi theo chu kỳ (nghỉ hè). Cánh hoa tàn bay lên trời như trẻ em hăm hở về nhà với mẹ sau một ngày học tại trường. Kỹ thuật nhân hóa nhấn mạnh sự dễ thương và đáng yêu của cả hoa và trẻ em. Từ bài thơ “Trường hoa”, ta nhận thấy rằng nhà thơ Ta-go thật sự yêu thương trẻ thơ, ông trân trọng và chăm sóc những giá trị đẹp đẽ trong trẻ em với một trái tim rộng lượng, đầy tình thương và cái nhìn sâu sắc, trìu mến. Thông qua cái nhìn này, trẻ em hiện lên với tất cả sự ngây thơ, trong trắng, giàu tình cảm, thông minh và sáng tạo, giống như những thiên sứ mang đến thông điệp yêu thương cho thế giới này.
3. Sửa đổi bài viết
Kiểm tra và sửa đổi bài viết dựa trên các gợi ý trong bảng dưới đây:
Yêu cầu |
Gợi ý chỉnh sửa |
Giới thiệu được nhan đề bài thơ, tên tác giả (nếu có) và cảm nhận chung của người viết. |
Nếu còn thiếu so với yêu cầu, hãy bổ sung. |
Nêu được cảm xúc và ý kiến đánh giá về nét đặc sắc của bài thơ có sử dụng yếu tố tự sự và miêu tả. |
Sử dụng lại các câu hỏi ở mục tìm ý để biết được nội dung đoạn văn của em còn thiếu ý gì. Hãy bổ sung nếu có câu hỏi bị bỏ quên, chưa được trả lời. |
Bảo đảm yêu cầu về chính tả và diễn đạt. |
Rà soát lỗi chính tả và diễn đạt (dùng từ, đặt câu, sử dụng từ ngữ liên kết câu,...). Chỉnh sửa nếu phát hiện lỗi. |